Оқытудың түрлері




Презентация қосу
ОҚЫТУДЫҢ
ТҮРЛЕРІ
Оқыту теориясы мен тәжірибесі дамуының
жалпы заңдылықтарының бірі-дидактикалық
жүйелердің бірізділігі, сабақтастығы. Әрбір
жаңа жүйе дәстүрлі жүйелердің күшті
қасиеттерін, идеяларын, тәжірибесін өзіне
сіңіріп алады.
Оқыту - ғылыми білімдерді, біліктерді және
дағдыларды игеруі бойынша, шығармашылық
қабілеттерін,дүниетанымдықты, өнегелі-
әдепті көзқарастарды дамыту бойынша
оқушылардың белсенді танымдық қызметін
ұйымдастыру мен ынталандырудың
педагогикалық үрдісі.
Догматикалық оқыту

Түсіндіру суреттеу
арқылы оқыту Дистанциялық оқыту

Оқыту
түрлері

Проблемалық оқыту Модульдік оқыту

Бағдарламалық оқыту
ТҮСІНДІРМЕЛІ-
ИЛЛЮСТРАЦИЯЛЫ ОҚЫТУ
Оның дәстүрлі оқыту деп аталатыны тарихта ұзақ
уақыт бойы өміршең болғанына байланысты. Дәстүрлі
оқыту жаңадан пайда болған түсіндіру жолдары мен
көрнекіліктерді өзіне кіріктіріп отырады. Б ұл ж үйедегі
негізгі оқыту әдіс-тәсілдеріне көрнекіліктерді
пайдалана отырып түсіндіру жатады. Оқушылардың
негізгі іс-әрекеті: берілген білімнің мазмұнын тыңдау,
қабылдау, естерінде сақтау. Мұндай оқытудың
талабы: оқушылар есте сақтаған өткен оқу
материалының мазмұнын қатесіз қайталап айтып беруі.
ТҮСІНДІРМЕЛІ-ИЛЛЮСТРАЦИЯЛЫ
ОҚЫТУДЫҢ ҒАСЫРЛАР БОЙЫ
НЫҒАЙТЫЛҒАН ПАЙДАЛЫ ЖАҚТАРЫ:

Оқыту процесін
Уақытты үнемдейді; тиімді басқаруды
қамтамасыз етеді;

Мұғалім мен
Күрделі білімдерді
шәкірттердің
қабылдауды
күш-қайратын жеңілдетеді;
жетілдіреді;
ТҮСІНДІРМЕЛІ-
ИЛЛЮСТРАЦИЯЛЫ ОҚЫТУДЫҢ
КЕМШІЛІКТЕРІ:

Шәкірттердің өз
Оқушылардың дайын бетінше ойлауына
білімді жаттап алуы, қажетті көңіл
бөлінбеуі;

Дара және бөліп
оқыту
мүмкіндіктерінің
жетімсіздігі.
БАҒДАРЛАМАЛЫ
(КОМПЬЮТЕРЛІК) ОҚЫТУ
Бағдарламалы оқытудың негізгі мақсаты –
оқыту процесін басқаруды жетілдіру, тексеруден
өзін-өзі тексеруге, оқытудан өзін-өзі оқытуға көшу.
Бағдарламалы оқытуда жаңа бағдарланған
оқулықтар, оқыту құжаттары, үйрету (оқыту)
машиналары қолданылады.
Бағдарламалы оқытудың ерекшеліктері: оқу
материалы жеке логикалы бөлшектерге бөлінеді; әр
бөлімді меңгерген соң, оқушы өздігінен тест-
сұрақтарға жауап береді; дұрыс жауап берілсе,
келесі бөлімге өтеді; жауап қате болса, өзі бөлімді
қайталап өтіп, сұрақтарға тағы да жауап береді.
Оқытудың бұл
түрі 1960 жылдан
бастап Б.Скиннер,
Н.Краудер
бастамасынан кейін,
педагогика,
психология және
кибернетиканы
ұштастырып
пайдаланылады. Б.Скиннер
БАҒДАРЛАМАЛАП ОҚЫТУДЫҢ
ҮШ ПРИНЦИПІ БАР

Аралас
бағдарламада қиын Сызықты
тақырыптар бағдарламада оқу
тармақтарға бөлінеді, материалы
басқалары сызық бірізділікпен беріледі.
бойынша орналасады

Тармақты бағдарламада әр
оқушы мақсатқа өз жолымен келеді.
Қате жауап берген кезде оқушы
керекті тармаққа өтіп, қайтадан
оқып, қосымша түсініктеме алып,
қатені жойып, негізгі сызыққа
қайтып оралады. Мықты оқушылар
негізгі сызықпен жүрсе, әлсіз
оқушылар тармақтарға кіру арқылы
нәтижеге жетеді
БАҒДАРЛАМАЛАП ОҚЫТУДЫҢ
КҮШТІ ЖАҚТАРЫ:

Оқыту қарқыны мен Оқушының белсенді
оқу материалы
өзіндік жұмысы,
көлемінің даралануы,

Оқу материалының
Тұрақты тексеру,
бөлшектелінуі,

Техникалық оқыту
құралдарын
пайдалану.
БАҒДАРЛАМАЛАП ОҚЫТУДЫҢ КЕМШІЛІКТЕРІ:

Бағдарлама жасауға
көп уақыт, күш
керектігінен ол өте
тиімді,

   Мектептегі
компьютерлердің саны
мен сапасы жеткіліксіз.
ПРОБЛЕМАЛЫҚ ОҚЫТУ
Заманауи білімдендірудің мақсаты мамандарды
шығармашылыққа дайындау екені даусыз.
Шығармашылық дегеніміз жаңалықты (жаңа
нысана, жаңа білім, жаңа проблема, жаңа әдіс) ашу.
Осыған орай, проблемалық оқытудың өзі де
шығармашыл процесс: бейқалыпты ғылыми-оқу
мәселені бейқалыпты әдістермен шешу.
Соңғы кезде кең тараған оқу түрінің мәні:
мұғалім жаңа білімді дайын түрде баяндамай,
оқушылардың алдына проблемалық сұрақтарды
қойып, оларды шешудің жолдары мен тәсілдерін
іздеуге бейімдейді.
Аталмыш оқыту жаңадан
ғана пайда болған жоқ.
Кезінде бұған өз үлесін
қосқан педагог-ғалымдар:
Сократ, Руссо,
Дистервег, Ушинский.
Мысалы, Дистервегтің
дәлелдеуінше, "жаман
ұстаз ақиқатты айта
салады, жақсы ұстаз
оны іздеп табуды
үйретеді”.
Проблемалық оқытуды ойдағыдай іске асыру үшін
шәкірттерге ұсынатын проблемалық сұрақтар жүйесін
жасап шығу қажет.
Ескеретін жайт: кез келген сұрақ проблемалы бола
бермейді. Проблемалы сұрақтың жауабы дайын
болмайды, оны оқушы міндетті түрде өзі іздеуі шарт.
Ол сұрақ баланың сана-сезімінде қиындық ту ғызуы
қажет. Оқушы іштей түйсінген ойлау қиыншылығы
проблемалық жағдаят деп аталады. Проблемалы қ
сұрақ, бір жағынан, қиын болуы, екінші жа ғынан,
оқушының шамасына лайық болуы керек. Осындай
проблемалық жағдаят туғызу, проблемалық сұрақ
қою – проблемалық оқытудың алғашқы кезеңі.
ПРОБЛЕМАЛЫҚ ОҚЫТУДЫҢ
КҮШТІ ЖАҚТАРЫ:

  Оқушылардың Оқу еңбегіне
логикалық ойлау қызығушылығын
қабілетін арттырады; арттырады;

    Берік білімге,
  Оларды өздігінен
оқытудың жоғары
саналы жұмыс
нәтижесіне
істеуге үйретеді;
жеткізеді.
ПРОБЛЕМАЛЫҚ ОҚЫТУДЫҢ КЕМШІЛІКТЕРІ:

Оқушылардың
танымдық іс-әрекетін
басқаруға әлсіз ықпал
ету;

Мақсатқа жету үшін көп
уақыт жұмсау.
ДОГМАТИКАЛЫҚ ОҚЫТУ
Догматикалық оқыту- европада көп ғасырлар
бойы өмір сүрді, оқушылар болмыс факті,
құбылыстарын және олардың арасындағы
байланыстарды дайын күйінде жаттады. Оқушылар
бұл материалды есте сақтап, сөзбе сөз еске түсіруі
керек болды.
Олардан білімді тәжірибеде қолдану талап
етілген жоқ. Оқытудың бұл түрі механикалық естің
дамуына көмектеседі, бірақ жеке тұлғаның ақыл-
ойының өсуіне жағдай жасамайды. Қазіргі мектепте
көп қолданылатын оқыту түрлері: түсіндіру -
суреттеу, проблемалық, т.б.
МОДУЛЬДЫҚ ОҚЫТУ
Модульдық оқыту - баланың белсенді оқу
қызметін ұйымдастырады, оны өз жұмысын
жоспарлай, талдай, бақылай білуге үйретеді.
Технологиялық картаны мұғалім жасайды. Ол
әдеттегі сабақ жоспарына үқсайды. Онда тақырып,
оған бөлінген сағат, оқыту мақсаты, жұмыстың
түрі, оқу материалын, оқу жұмысы тәсілдерін
меңгеру формалары көрсетіледі. Негізгі білімдер,
тақырыпты оқу арқылы қалыптасатын жалпы оқу
және арнайы іскерлік, дағдылар бөлінеді.
Тақырыпты оқу нәтижесінде нені меңгеру керектігі
көрсетіледі.
Модуль дегеніміз — мұғалім жасайтын
оқушының оқу іс-әрекетінің жоспары.
Оны баспа әрпімен теріп сыныптың әр
оқушысына береді. Бұл әдістемелік құралда
оқушының әр сабақтағы оқу іс-әрекетінің,
мақсаты, оқу тапсырмалары, оларды орындау
әдістері көрстілген
Материалмен жұмыс: зертханалық жұмыстар,
есептер шығару, проблемаларды шешу, сұрақтарға
жауап, тапсырмалар орындау, т.б.
ДИСТАНЦИЯЛЫҚ ОҚЫТУ
Дистанциялық оқыту (алыстан білім беру),
электрондық және телекоммуникациалық құралдар
арқылы алыста орналасқан адамдардық оқу-
танымдық қызметі мен дамуын ұйымдастыру.
Дистанциялық оқытуға тән нерсе жоғары
мотивация және оқушылардағы дамыған танымдық
қызмет, тек осылай болғанда оқушылар
интерактивтік режимде жұмыс істей алады.
Дистанциялық мектептің оқушылары өз қалаулары
бойынша оқу материалдарымен, мұғаліммен
жұмыстарын шамалап, өз сұрақтарына керекті
жауаптарын алады.
ДИСТАНЦИЯЛЫҚ САБАҚ ЭЛЕМЕНТ
ТЕРІ

Диагностикалық
Оқу материалы материал

Көрнекілік
ДИСТАНЦИЯЛЫҚ ОҚЫТУ ҚҰРАЛДА
РЫ.
•  электрондық почта (Е- mаіl);
• электрондық журналдардық, конференциялардың тізімі
(тақырып бойынша);
• нақты уақыт тәртібінде хат жазысу;
• тез хабарласу жүйесі (Интернет-пейджер);
• Интернет жүйесіндегі www. WеЬ-сайт ішіндегілер, білімдік
сайтқа тіркелгендер қаралады, оn-line-дық виртуалдық
кітапханаларға кіреді. WеЬ -бетте басқа беттерге, қорларға
сілтеме жасалады. Іздеу сервері арқылы желідегі кез келген
ақпаратты табуға болады.
• WеЬ -сайтқа жазатын белсенді арналар.
• FTR серверлер және файлдік архивтер.
• Интернеттің факсимилдік қызметі.
• Интернеттегі телефон - LР.
• Мобильдік телефон көмегімен Интернетке шығу
ТЕСТ
1 Бағдарлап оқытудың неше принципі бар?
А) 5 Б) 3
Ә) 4 В) 2

2 Бағдарламалы оқытуды қай жылы педагогика, психология
және кибернетиканы ұштастырып пайдаланылды?
А) 1999 Б) 1965
Ә) 1930 В) 1960
3 "жаман ұстаз ақиқатты айта салады, жақсы ұстаз оны іздеп
табуды үйретеді” деген тұжырымды қай педагог дәлелдеді?
А) Сократ Б) Ушинский
Ә) Руссо В) Дистервег
4 Баланың белсенді оқу қызметін ұйымдастырады, оны өз
жұмысын жоспарлай, талдай, бақылай білуге үйрететін оқыту
түрі?
А) Догматикалық оқыту Б) Проблемалық оқыту
Ә) Модульдік оқыту В) Дистанциялық оқыту
5 Дистанциялық сабақ элементтерін атаңыз
А)оқыту материалы, көрнекілік
Ә) сызықты, аралас,тармақты,
Б) оқыту материалы, көрнекілік, диагностикалық материал
В) сызықты, аралас
6 Электрондық және телекоммуникациалық құралдар арқылы
алыста орналасқан адамдардық оқу-танымдық қызметі мен
дамуын ұйымдастыратын оқыту түрі?
А) Модульдік оқыту Б) Дистанциялық оқыту
Ә) Догматикалық оқыту В) Проблемалық оқыту
7 Бағдарлап оқытудың үш принципін атаңыз
А)оқыту материалы, көрнекілік
Ә) сызықты, аралас, тармақты,
Б) оқыту материалы, көрнекілік, диагностикалық материал
В) сызықты, көрнекілік, диагностикалық материал
8 Европада көп ғасырлар бойы өмір сүрген оқыту түрі?
А) Қашықтан оқыту Б)Бағдарламалық оқыту
Ә) Догматикалық оқыту В) Проблемалық оқыту
9 Оқу материалы бірізділікпен берілетін бағдарлап
оқытудың принципін атаңыз
А) Сызықты принцип Б)Аралас принцип
Ә) Көрнелік принцип В)Тармақтық принцип
10 Оқытудың неше түрі бар?
А) 5 Б)3
Ә) 6 В)7
ЖАУАПТАРЫ:

1. Б
2. В
3. В
4. Ә
5. Б
6. Б
7. Ә
8. Ә
9. А
10. Ә

Ұқсас жұмыстар
Оқыту түрлері мен құрылымы
Оқытуды ұйымдастырудың түрлері
Дәстүрлі емес сабақтар
Қашықтықтан оқытудың құралдары
Бағдарламалап оқытудың мағынасы
Қазіргі заманғы педагогикалық технологияларды сабақта қолдану әдіснамасы
Оқыту заңдары, заңдылықтары
Бастауыш сыныптарда қазақ тілі пәнінен мазмұнды суреттермен жұмыс
Арнайы мектептегі қазақ тілі әдістемесі жалпы шолу
Психологиядан оқу сабақтарының түрлері, формалары
Пәндер