Гранулометриялық анализ және қатты затты шикізатты флотациялау. Бейметалдар

Презентация қосу

Гранулометриялық
анализ және қатты затты
шикізатты флотациялау.
Бейметалдар.
Орындағандар: БЗХТ-305К
Темергалеева А.
Әшірбаева У.
Қабылдаған: аға-оқытушы Калабаева М.К.
Жоспары:
* І.Кіріспе. Бейметалдар дегеніміз не?
* ІІ. Негізгі бөлім.
* 1.Фосфор және Бор бейметалдарын сипаттау
* 2.Түрлері
* 3. Кен орындары
* 4. Өндірісі
* 5. Экономикадағы орны
* 6. Қолданылуы
* 7. Қоршаған ортаға әсері
* 8. Кен байыту әдістері
* 9. Флотация әдісі
* 10. Тәжірибе нәтижелері
* ІІІ. Қорытынды.
Бейметалл пайдалы
қазбалар
Бейметалл (бейруда) қазбалар - құрамынан металдар өңдірілмейтін,
табиғаты мен сипаты жағынан сан түрлі пайдалы қазба түрлерінің үлкен
тобы.
Бұл қазбалар халық шаруашылығындағы қолданылу салаларына орай
бірнеше түрлерге бөлінеді: химиялық шикізаттар — апатит, фосфориттер,
барит, минералды тұздар, күкірт, гипс т. с. е.; отқа төзімді шикізаттар —
отқа төзімді саздар, тақтатастар, магнезит, талькті тас т. б.;
электротехникалық пьезооптикалық жылу және дыбыстұмшалаушы,
мұқалмас, қышқылға және сілтіге төзімді шикізаттар — слюдалар,
флюорит, пьезокварц, корунд, хризотил және амфибол-талшықтастар,
тальк, диатомит т. б.; құрылыс материалдары — граниттер, базальттар,
диабаздар, ізбестастар, мергелдер, саздар, құмдар, кесектастар т. с. е.;
асыл, зергерлік және техникалық тастар — алмас, замартас, а қық,
халцедон т. б. Тау жыныстары мен минералдардың кейбір т үрлері к өп
жағдайда әртүрлі салаларда колданылуы мүмкін.
Фосфор
Фосфор жер қыртысында
әжептеуір мөлшерде болады,
бірақ өте тотыққыш
болғандықтан, дербес күйінде
кездеспейді. Қосылыстарының
маңыздысы фосфорит деген
минерал, оның негізгі фосфор
қышқылының кальций
тұзы-.Фосфорит әр жерлерде
кен түрінде кездеседі;
Бор
Бор — түсі ақ, біркелкі ұсақ түйірлі
кальций карбонатынан құралған жұмсақ
шөгінді жыныс. Бордың құрамындағы
бір клеткалы әктасты балдырлардың —
кокколито-форидтердің қалдықтары 10
— 75%-ке, фораминиферлер 5 — 6%-ке,
кейде 40%-ке дейін жетеді. Аздап
моллюскілердің, белемниттің,
аммониттің, мшанканың, теңіз лаласы
мен кірпілерінің, маржандардың, т.б-дың
қалдықтары кездеседі,
Фосфор түрлері
*Фосфорит Са3(РO4)2
*Апатит Ca10(PO4)6(OH,F,Cl)2
* Фторапатит ЗСа3(РO4)2•CaF2
*Гидроксоапатит ЗСа3(РO4)2•Са (ОН)2
*Амблигонит LiAl[PO4](F,OH)
*Монацит (Ce, La, Nd, Th)[PO4]
Бор түрлері
*Бура Na2B4O7·10H2O
*Кернит Na2B4O7·4H2O
*Борацит Mg3В7О13Cl
*Индерит Mg2В6О11•15Н2О
*Курчатовит CaMgB2О5
Фосфорит кен
орындары
Қазақстан фосфориттің қоры жонінен
АҚШтан кейін екінші орын алады. Оңтүстік
Қазақстан облысында, Қаратауда ірі фосфорит
кен орындары (Шолақтау, Ақсай, Жаңатас) бар.
Сапасының жоғарылығы және қабатының
қалыңдығы жонінен бұл кен орындарының
бүкіл жер шарында теңдесі жоқ. Сондай-ақ
фосфорит кен орындары Ақтөбе облысында,
Жем озенінің жоғары ағысында да кездеседі.
Қаратау фосфорит
алабы
Жамбыл мен Оңтүстік
Қазақстан облыстарындағы фосфорит к
ендері шоғырланған өңір. Қоры мен
сапасы жағынан Қаратау фосфориттері
дүние жүзінде алдыңғы қатардан орын
алады. Мұндағы фосфор ангидридінің
(Р2О5) мөлшері 3 27-37%-ды
құрайды. 1960-1980 жылдары Қаратау
алабына мемлекеттік үлкен маңыз
беріліп, оны арнайы барлау үшін
Жаңатас геологиялық-барлау
экспедициясы ұйымдастырылған.
Фосфоритті горизонт ашылған
жолақтың ішінде 49 жеке кен орны
анықталған.
Шолақтау фосфорит кен
орны
Жамбыл облысы Қаратау
қаласынан оңтүстікке 4
км, Тараз қаласынан солтүстік-
батысқа қарай 90 км жерде
орналасқан. Мұндағы фосфорит
кені 5 км-ге созылып, тік немесе
аударылып жатыр. Фосфорит
кені
төменгі кембрийдің шолақтау
свитасында орналасқан.
"Қазфосфат" ЖШС Шолақтау тау-
кен өңдеу кешені
Бура кен
орындары
Ақростошь бура кен орны -
Атырау облысы Индер ауданы.
Индербор кентінің оңтүстік-
батысында орналасқан.Шөгіндінің
ұзындығы 10 км-ге жетеді, ені 100-
300 м, қалыңдығы 3-10 м.
Мұндағы бор және бор-мергельді
жыныстар өздерінің сапалык
көрсеткіштері бойынша халық
шаруашылығының көптеген
салаларында пайдалануға жарамды.
Атап айтқанда, Индер боры сола
өнеркәсібінің жоғары талаптарына
сай келеді, Бордың үлес салмағы
2,58 т/м3
Фосфорит өндірісі
Фосфориттер кең ауқымды жер үсті әдістерді қолдана отырып
өндіреді. Негізінен жерасты тау-кен әдістері үлкен рөл атқарды.
Қазіргі уақытта, бүкіл әлемде фосфориттердің өндірісті ашық
әдіспен бір шөмішті экскаватор тау-кен әдістерін пайдалана
отырып алынады. Бұл әдіс АҚШ, Марокко және Ресей
бөліктерінде кеңінен пайдаланылады. Тау-кен Бетін барысында
аршу, бұрғыланған жарылуы, және одан кейін рекультивациялау
қолданылады.Электр күректер, және бульдозерлер қолданылады.
Фосфат тау-кен материалдарды тасымалдауда жүк сорғы және
конвейерлік жолдар пайдаланылады.
Тереңдік сулардың көтерілу нәтижесінде фосфоритті тұндыру сызба
нұсқасы. 1-жағалаудағы құмдар,2-фосфориттерр,3-әк,4-өлі
планктондар,5-ағын бағыты
Бура өндірісі
Бураны Қазақстанның оңтүстік
-батыс бөлігінде Балқаштан 30 км
жерде өндіреде.оның ұзындығы 1200
ені 450 м құрайды. Онда баритті
ашық түрде өндіреді. Бұл жердің
үдкен маңызы болып баритке бай
және оның құрылысы қатты .Бұл
жерде Барит вертикальді жатады
сондықтан 5ші ретті элективті
әдіспен өндірді.Онда ең алғаш
минералды шикізаттың жанынтағы Минерал шикізатының жер қойнауында
тау жыныстарын алып тастайды одан кабат болып орналасуы ,яша , яшма-
кварцы т.б. Қабатты жер қойнауында
кейн минералдын өзін алады руданың құрылысы мен түсінде
айырмашылықтары болады
Фосфориттің
экономикадағы
орны
Қазақстан Республикасы фосфорит шикізатының
қоры бойынша бүкіл жаһандық қордың 90%-н
құрайтын алғашқы 10 елдің қатарына кіреді.
Кеніштерінің ауқымы алғаш-қы бірліктерден бастап,
20–40 шақырымға дейін созылады. Кейбір бізге мәлім
кеніш-тердің кен қабаттары жердің үстіңгі, жарық
түсетін беттеріне дейін көтеріліп жатады. Бұл оларды
бастапқы кезде ашық әдіспен аршып алуға мүмкіндік
береді. Экономиканы дамытуға үлесін тигізеді.
Бураның экономикадағы орны
Бура өндіруден
Оңтүстік Қазақстан
Кентау қаласы алдынғы
орында тұр. Онда
жылына 30 млн т
өндіріледі, қазіргі кезде
оны 50 млн т жеткізуде.
ТОО -ға жылына Кентау
қаласынан 4 млн тенге
алынады.
Фосфориттің қолданылуы

Фосфор Фосфор
Тыңайтқыштард қышқылын
ы алуда алуда
Фосфор
ұнын алуда
Бор минералдарын қолдану
Химия өнеркәсібінде ,әшекей
бұйымдарда қолданады.Оның
қосылыстарын терезе онеркісібінде
беріктілігі қатты материал ретінде ,
линолеум , пленка жасауда
қолданады. Оның таныс
қолданыста металлдарды
балқытып қосу үшін қолданды.
Баритті медицина емдік қасиетті
тас ретінде қолданады. Барит
минералды тұздарын ауыл
шаруашылығында зиянды
жәндіктерге қарсы қолданады
Фосфорит өндірудің
қоршаған ортаға әсері

Шикізат экспорты ауыл шаруашылығына зиянын тигізеді.
Бура өндірудің
қоршаған ортаға
Бура қоршаған ортағә
а сері
зиян болып келеді, бірақ
оның белгілі мөлшері 2600
мг/кг 1 кг өнімде қатты
зиян емес.Борат адам
ағзасында және материал
бетінде жианылып
тұрмайды , тез арады
сіңіріліп кетеді.
Кен байыту
әдістері
*Гравитациялық байыту әдісі
* Флотация әдісі
* Магнитті байыту әдісі
* Электрлі байыту әдісі
* Радиометриялық байыту әдісі
* Химиялық және бактериалды байыту
әдісі
Флотация әдісі
Флотация- ұсақ бөлшектерден тұратын қатты
фазаның компоненттерін бір-бірінен бөліп немесе
сұйық фазадағы қатты бөлшектерді бөліп алу
әдісі. Флотация әдісі минерал түйіршік
беттерінің сулануының әртүрлілігіне негізделген.
Егер беті нашар суланатын минерал түйіршігі су
ішінде ауа көпіршігімен соқтығысса ол оған
жабысады да, су бетіне қалқып шығады, ал
жақсы суланатын түйіршіктер ауа көпіршігіне
жабыспайдыдағы су ішінде қалып қояды.
Флотация түрлері
*1. Иондар мен
молекулалардың
флотациясы да газ
көпіршіктерінің
қатысуымен жүреді, бірақ
мұнда олар қатты
бөлшектерді емес шын
ерітінділерден
компоненттерді бөліп алу
үшін пайдаланылады.
*2. Электрлік флотация
әдісі су электролизінде
бөлінетін сутек пен
оттекті газ көпіршіктері
ретінде қолдануға
негізделген
Тәжірибе нәтижелері
Фракция m(ф), грамм х(ф),%
нөмірі
1 8,40 16,8
2 3,75 7,5
3 2 4
4 1,2 2,4
Қорытынды
Кендерді байытудың технологияларын жетілдіру
негізінде өте кедей кендерден жоғары сапалы
концентраттар алу және күрделі құрамды кендерден
жеке металдар концентраттарын алу мүмкіншілігі
туды. Казіргі кезде барлық дерлік пайдалы казбалар
байыту процестерінен өткізіледі. Тек темір, марганец
және фосфор кендерін тікелей металлургиялы қ не
химиялық әдістермен өңдеуге болады.
Байыту техникасының дамуы үлестік мөлшері өте
төмен сирек кездесетін металдар кендеріні ң қорын
молайтып, іске қосуға себеп болады. Байыту
фабрикалары жоғары өнімді өндірістің үлкен
саласына айналды.

Ұқсас жұмыстар

Химиялық заттарды тазалаудың әдістері

АДСОРБЦИЯНЫ СИПАТТАЙТЫН НЕГІЗГІ ТЕҢДЕУЛЕР. ФРУМКИН ТЕҢДЕУІ. ГИББС ТЕҢДЕУІ

Мырыш пен қорғасынның қолданысы

Мыс. Оның қосылыстары және оларды пайдалану

Гравиметриялық анализдеу әдістері

Белгісіз дәрілерді талдау әдістері

Ұсақтау процесі

Машиналар мен аппараттар

Ұсақ ұнтақтауға арналған машиналардың кемшіліктері

Параметрлерді сырттай реттейтін үздіксіз культивирлеу туралы ақпарат

Пәндер