XX ғасырдың 20-80 жылдарындағы көтерілістер

Презентация қосу

XX ғасырдың 20-80
жылдарындағы көтерілістер
1931- 1932 жыл – Жаппай ашаршылық

«Асыра сілтеу болмасын – аша тұ яқ қалмасын!»
1937-1938 жыл - Сталиндік репрессия
1941-1945 жыл – Ұлы Отан соғысы
1949 жыл - Осыншама азаптың
iшiндегi ең сұмдығы Семей
полигоны
1 9 8 6жылы

Желтоқсан оқиғасы
Қазақ халқы 1986 жылдың желтоқсанында тар
жол тайғақ кешуден өтті. 1986ж. Желтоқсан
оқиғасы қазақтың басы бірігіп бір жұдырықтай
жұмылған әрі бақытты, әрі қайғылы күн еді.
Бүкіл ұлттың сүйегіне таңба түсіріп, әділетсіз
шешім қабылданып, халықтың ар-намысы
таразыға салынған сын сағатта дүлей күшке
қаймықпай қарсы шыға келген жастарымыздың
ерен еңбегі ешқашан ұмытылмайды.
1986 жылы 16-17 желтоқсанда Алматы қаласы бұрынғы
астанамыз, қазіргі бас қаламызда мыңдаған қазақ
жастары наразылық білдіріп,шеруге шықты. Олар:
«Тәуелсіздік керек!» қазақ елінің өз көсемі сайлансын!-
деген тілек білдірді.Сол кездегі Қазақстан
Компартиясының орталық комитетінің 18 минутқа
созылған Дінмұхамед Ахметұлы Қонаевтың орнына
Кеңестер одағының Комунистік партиясы
Разуловсийдің ұсынысы бойынша Генадий Колбинді
тағайындаған. Республика жұртшылығы бұл
адаммен мүлдем бейтаныс болатын, бұл сылтау ғана,
елі киіздің көп жылдар бойы ой санасына қордаланып
жатып шыдам – шарқы таусылып барып, бұрқ етіп
шыққан арман көрінісі еді. Өз елінің тәуелсіздігін талап
етіп шеруге шыққан жастарға «Бұзақылар»,
«Ұятшылдар» , «Нашақорлар» деген кінәлар тағылды.
Тәуелсіздік құрбандары мәңгі
ел есінде!
Дауылғ а желтоқ санның желі
айналды.
Ашуғ а мінді алатау кәрі, айбарлы
Күтпеген іс ақ ыры не болды деп
Күллі әлем алматығ а қ арай қ алды
Кез емес жаугершілік «аттан» атты,
Алаңның шеруі емес салтанатты.
Қ ытымыр қ ыстың басы, сол бір айда
Желтоқ сан желі әлемді жалт қ аратты.
Қазақ КСР Қылмыстық Кодексінің 60-
бабы бойынша 3 жылға бас бостандығына
65-бабы бойынша 15 жылға бас
бостандығынан айыруға, Қазақ КСР
қылмыстық кодексінің 171-1 бабы
бойынша ең жоғары өлім жазасына, атуға
Қайрат:
”Ақтық сөзің не?” – деген,
Бүгін қойды сот сұрақ.
Айтамын оны халқыма,
Жоқ пиғыл менде жасымақ.
Күнәдан таза басым бар,
Жиырма бірде жасым бар.
Қасқалдақтай қаным бар,
Бозторғайдай жаным бар,
Желтоқсан құрбаны- Қайрат Рысқұлбеков Алматы
архитектура құрылыс институтының студенті.
1988 жылы КСРО Жоғарғы Кеңесі оған берілген ату
жазасын 20 жыл бас бостандығынан айыру жазасымен
ауыстырды.1988 жылғы мамырда-қайтыс болды.
1996 жылғы 9 желтоқсан – «Халық қаһарманы» атағы
берілді.

Қайрат
Рысқұлбеков
1966-1988 ж.ж
Қайраттың
Қайраттың
Балалық
Балалық шағы
шағы Әскердегі
Әскердегі кезі
кезі студенттік
студенттік шағы
шағы

Қайраттың
Қайраттың отбасы
отбасы
Жазаға тартылған 99-дың 76-сы ерлер де, ал
қалған 23-і қыз-келіншектер болған. Осы ел
намысын қорғап, ел болашағын ойлап,
ерлігімен көзге түскен 23-тің атынан Ләззат
туралы айтқым келеді. Чайковский атындағы
училищенің студенті-Ләззат танкімен тапталып
өлтірілген. Оған көптеген ақын жазушылар
жыр арнады. Желтоқсан оқиғасы туралы
режиссер Қалдыбай Әсенов түсірген
”Аллажар” фильмінің басты кейіпкері де –
Ләззат.
Желтоқсан
құрбандары

Лә ззат Асанова
Қайраттың

әскердегі
кезі Сә бира
Мұ хамеджанова
Ләззат Асанова 1970 жылы қазіргі
Алматы облысы Жаркент ауданына
қарасты
Айдарлы ауылында дүниеге келген.
Жастайынан зерек өскен бала орта
мектепті үздік бітіріп, Алматыдағы
Чайковский атындағы музыка
училищесіне өз талантымен оқуға түсті.

Ләззат
Асанова
Ләззат Асанова

Ләззат
Ләззат бауырларымен
бауырларымен
бірге
бірге

Ләззат
Ләззат
12 жаста
жаста 1982
1982 Ләззат
Ләззат 10
10 жаста
жаста
ж
ж 1980
1980 жыл
жыл
Жаркент
Жаркент
қаласының
қаласының орталығында
орталығында Желтоқсан
Желтоқсан
Ләззаттың анасы Алтынай
көтерілісінің
көтерілісінің құрбандары
құрбандары Асанова Алматыдағы
Ләззат
Ләззат Республика алаңында
Асанова
Асанова мен
мен Ербол
Ербол қызының рухына тағзым етуде.
Сыпатаевқа
Сыпатаевқа 17 желтоқсан. 2007
қойылған
қойылған ескерткіш
ескерткіш
Халық қаһарманы Қайрат Рысқұлбековке
орнатылған ескерткіш. Семей қаласы
Бұл оқиғаға байланысты 103 адам жауапқа
тартылды. 99-ы сотталды. Алматы қаласы
бойынша 2401 адам қамауға алынып оқудан 309
студент шығарылған, 99-ның ішінде 2 адам
өлім жазасына кесілген. Олар: Қайрат
Рысқұлбеков, Мырзағали Әбдіқұлов.
Желтоқсан оқиғасында ерен ерлігімен көзге
түскендер өте көп, солардың бірі – Қайрат. Ол
қыршын жасын қиды. Оған үлкен айып
тағылды.
Біз ұлы жолға шықтық, арманды сапарға аттандық.
Қолымызда – тәуелсіздіктің көк туы.
Елтаңбамызда - бар халықтың басын біріктірер киелі
шаңырағымыз.
Арманымызды алға апарар қанатты пырақтарымыз бар.
Лайым бетімізден жарылқасын!
Үлкен жолдың үстінде бізді ата-бабаларымыздың
аруағы желеп-жебеп жүре көрсін!

Мы на великом пути.
Устремлены к заветной мечте.
В руках у нас голубое знамя независимости.
На гербе нашем священный шанырак - символ нашего единства.
И еще крылатые кони, несущие нашу мечту.
Да будет благословенна наша судьба!
Да осенят нас духи предков
на нашем великом пути!

НУРСУЛТАН НАЗАРБАЕВ
Президент Республики Казахстан
Қандай дүние жетеді балауыңа!
Бәрі сенің, жан Отан, қалауыңа!
Өз бейнеңдей әлемге тұр танылып,
Қазақстан гербі де, жалауы да!
Жұбан Молдағалиев
Мұхтар Шаханов “Төрт жыл кешіккен шындық”

Әр дәуірдің еркіне сай нарқы өзгерген алтынның,
Айналайын алтын әнім, жас өркені халқымның.
Желтоқсанда шындық жырын шырқаймын деп шарқ ұрдың,
Желтоқсанда егеменді ел болсам деп талпындың.
Өсер ұлдың қай сәтте де бірлік болмақ қалауы,
Лаула, лаула, Желтоқсанның мұзға жаққан алауы.
Өздеріңдей ер намысты жас өркені бар елдің,
Ешқашанда еңкеюге тиісті емес жалауы.
•Президент жарлығ ымен 1996 жылы 9 желтоқсанда
Қайрат Ноғ айбайұлы Рысқұлбековке “Халық
Қаһарманы” атағ ы беріліп, ата – анасына “Алтын
жұ лдыз” айрықша ерекшелік белгісі тапсырылды.
•Сәбира, Ләззат, Ерболдарғ а “Ақтау жөніндегі
анықтама” қағ аздары берілді.
•Желтоқсан оқиғ асына түбегейлі бағ а беру туралы
комиссияның 24 томдық материалдары әзірленді.
•Құйынның құрбандарының ерліктеріне арналғ ан
“Аллажар” фильмі түсірілді.
•Алматы төрінен “Тә уелсіздік ескерткіші” бой көтерді.
Қ айрат Рысқұлбеков- ату жазасына кесілген
Ляззат Асанова- белгісіз себептермен қайтыс
болды
Сәбира Мұхамеджанова - белгісіз себептермен
қайтыс болды
Мырзағұл Әбдіқұлов- ату жазасына кесілген.

Тарихта бұл есімдер “ЖЕЛТОҚ САН-
86”
деген атпен мәңгі қ алды
ЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕ

Ұқсас жұмыстар

Қазақ тарихы

Қазақ ауылы

Қазақстанда ғылымның қандай салалары дамығын

Әдеби бағыттар

Жаңа экономикалық саясат және Семей өңірінің қоғамдық- саяси өмірі

1917 ЖЫЛҒЫ АҚПАН, ҚАЗАН ТӨҢКЕРІСІ

Орта Азия хандықтары оңтүстік

Сабақтың Басым бөлігі

1837-1847 жылдардағы Кенесары Қасымұлы бастаған көтеріліс

Ауыл шаруашылығындағы өзгерістер

Пәндер