Кіші мектеп жасындағы балаларды психодиагностикалау ерекшеліктері

Презентация қосу

Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ – түрік
университеті

Факультеті: Тарих-Педагогика
Кафедрасы: Психология

Тақырыбы: Кіші мектеп жасындағы балаларды

психодиагностикалау ерекшеліктері

Қабылдаған: Искакова Ф.
Орындаған: Нарзуллаева Д.
Басанова Ю.
Тобы: ППП-015
Кіші мектеп жасындағы
балаларды психодиагностикалау
ерекшеліктері
• Мектепке келген бастап, баланың психологиялық даму деңгейі
жекелік ерекшеліктерінің дамуы ұлғая бастайды. Бұл
ерекшеліктер ең алдымен олардың ақыл-ой, моральдық даму
деңгейлерінің көріністерінен байқалады. Олар ортақ нұсқаулар
және психодиагностикалық жағдайларға түрліше әсерлене
алады. Кейбір балалардың көзқарастары өз деңгейінде
қалыптасқан, психодиагностика тапсырмаларын қиналмастан
орындайды, ал кейбір 4-6 жастағы әлсіз дамып келе жатқан
балалар мектепке дейінгі тапсырмаларды ғана орындайды.
• Сондықтан да кіші мектеп жасындағы балаларға қандай да бір
психодиагностикалық әдістемені пайдаланбас бұрын,
психологиялық даму деңгейін шынайы бағалау үшін, баланың
ақыл-ой деңгейіне сәйкестігін, тіпті жеңіл болып кетпеуін
қадағалау қажет.
• 6-7 жастағы балалардың мектепте оқуға
даярлығын қарастыратын болсақ, орта
есеппен алғанда олардың 50-80% қандай
да бір ерекшелігі және кіші мектеп
бағдарламасы бойынша материалдарды
толық игеруге, жалпы мектепте оқуға әлі
дайын болмайды. Көпшілігі дене бітімі
бойынша оқуға дайын болса,
психологиялық даму деңгейі бойынша
мектепке дейінгі баланың (5-6 жас)
деңгейіне сәйкес болып тұрады. Егер
мұндай балаға жеткілікті күрделі, жас
ерекшелігіне сәйкес ырықты, ырықсыз
зейін, есте сақтау және қиялға арналған
психологиялық тест ұсынсақ, бала оны
орындай алмайды.
• Мұндай қиындық ақыл-ой қабілетінің
жетіспеуінен емес, тұлғалық-
психологиялық даму деңгейінің
жетіспеушілігі себебінен туындайды.
Егер, керісінше, тура сол тест
• Д.Б. Эльконин бойынша кіші мектеп жасындағы
балаладың танымдық үрдістердің дамуына келсек,
олардың оқу ісіндегі қабылдауы – формамен түстерді
тану және атауға келіп тіреледі. Мысалы, түрлі түсті
құмыра салу үшін, олар форма, көлем жағынан
әртүрлі болып келеді. Төменгі сыныптарда оқитын
балалардаң қабылдауында төмендегідей
ерекшеліктер болады. Олар әлде де болса
құбылыстарды тұтас зат күйінде жөндеп қабылдай
алмайды. Мәселен, ол заттың өзіне ұнағанын,
олардың көзге бірден көрінетін сыртқы белгілерін
қабылдауға ұмтылады. Мұндай қабылдауда
белсенділік жағы аз болады. Үшінші сыныптан бастап
балалардың қабылдау саласындағы қателер азая
бастайды. Оқушы заттың негізгі белгілерін байқай
алатын болады. Қабылдауда анализ бен синтез қатар
жүреді. Бала әр заттың өзіндік белгісін ұққысы
келеді, оның мәніне ішкі,сыртқы құрылысына, жасалу
принципіне зе сала бастайды. Қабылдау процесінің
күрделене түсуі балаларда байқай алу қабілетінің
көрінуімен ұштасады. Алайда, байқаудың қарапайым
элементі бірінші сынып оқушыларында да бар. Байқау
– белсенді ой-әрекетінің балада дамып келе
жатқандығының көрінісі [16].
• Мектепке дейінгі бала тәрбиесімен айналысатын
педагогтар мен тәрбиешілер, ата-аналар балалармен
• Кіші мектеп жасындағы балалар әдетте ойынды,
сурет салғанды жақсы көреді, ересектермен және
өзі қатарлы балалармен лезде тіл табысып кетеді.
Мектепке дейінгі шақтың әсіресе, алғашқы үш
жылы психологияда «қауіпті» кезең аталып, өзіне
зерттеушілердің үлкен зейінін аударуда. П.
Бадалян «...осы уақытта сәби арнайы үйрету мен
тәрбие көрмесе, кейін ол өте қиынға түсіп, тіпті
кеш болуы да мүмкін» деген. Дер кезінде тәрбие
мен үйрету көрген бала бес жасында еш
қиындықсыз таза сөйлей білуі тиіс.
• Жас баланың өмірді тануы, еңбекке қатынасы,
психологиялық ерекшеліктері осы ойын үстінде
қалыптасады. Л.С. Выготский пікірінше, ойын
мектеп жасына дейінгі баланың жеке басының
дамуына ықпал ететін жетекші, басты
құбылыстың бірі деуге болады. Бала ойын
арқылы өзінің күш-жігерін жаттықтырып,
қоршаған орта мен құбылыстардың ақиқат сырын
ұғынып үйрене бастайды. Ойын кезіндегі баланың
психологиялық ерекшелігі мынада: олар ойнайды,
эмоциялық әсері ұшқындайды, белсенділігі
артады, ерік қасиеті, қиял елестері мен таным
үрдістері дамиды, мұның бәрі баланың
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Мектеп жасындағы балалардың диагностикасы

МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ ЖАСТАҒЫ БАЛАЛАР ПСИХОДИАГНОСТИКАСЫ

КІШІ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ КОГНЕТИВТІ АЙМАҒЫНЫҢ ДАМУЫ

Қазақстандағы арнайы білім беру жүйесінің қалыптасу және даму тарихы

Бастауыш білім беру педагогикасының пәні және оның негізгі ұғымдары

Құқықтық сауаттылық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет негіздері

Қазақстанда арнайы оқыту жүйесінің құрылуы

Педагогикалық диагностиканың мәні

ЕРТЕ ОҚЫТУ ПЕДАГОГИКА ЖӘНЕ ПСИХОЛОГИЯСЫ ЖАЙЛЫ

Баланың мектептегі алғашқы кезеңдері

Пәндер