Африканың табиғат зоналары: құрылымы, флорасы мен фаунасы және шаруашылық пен экологиялық мәселелері

Aфриканың табиғат зоналары

Африканың табиғат зоналары:

1. Ылғалды экваторлық ормандар мен ауыспалы ылғалды ормандар

2. Саванналар мен сирек ормандар

3. Тропиктік шөл зонасы

4. Субтропиктік жерортатеңіздік ормандар

Ылғалды экваторлық ормандар

Конго өзені мен Гвинея шығанағы жағалауын мол ылғал мен жылудың әсерінен қалыптас- қан бірнеше қабатты ормандарда фикус (80 м), сейба, майлы және шарап(рафия) пальма- лары, эбен, қауын ағашы өседі. Төменінде банан, папортник, кофе ағаштары, шырмауық- тар ну (джунгли) құрайды.

Майлы пальма Эбен ағашы

Рафия пальмасы

Ылғалды экваторлық ормандар

Ормандарда шашақ құлақ шошқа, окапи, ергежейлі бегомот пен антилопа, маймылдардан- мартышка, шимпанзе, мандрил, павиан және горилла, жырқыш- тардан-қабылан мекендейді. Жәндіктер- ден: термиттер, цеце шыбыны (ұйқы ау- руын туғызады) көп.

ергежейлі бегомот

горилла

шимпанзе

Африканың экваторлық ылғалды ормандарының жануарлар әлемі

Ылғалды экваторлық ормандар зонасын шаруашылықта пайдалану

Жергілікті халық гевея, ананас, кофе, какао, майлы пальма, жер жаңғағын өсіреді. Ормандарды кесіп плантация -лар салу топырақ эрозиясына ұшыра-туда. Өсімдіктер мен жануарлар түрлері жойылуда.

Саванналар мен сирек ормандар

Африканың 40%-на жуығын алып жатыр. 8-9 айға созылатын ылғалды кезеңде бұл жерлердегі қызыл-қоңыр топырақта піл шөбі (3м), алып баобабтар, майлы пальма, акациялар, Мадагаскар аралында саяхатшы ағашы қаулай өседі де, ал құрғақ кезеңде өсімдіктер қурап шөлге айналады.

Саванналар мен сирек ормандар

Жер бетіндегі аса ірі жануарларға ең бай аймақ саналады. Мұнда бөкендердің 40, лимурлардың 26 түрі және топталып тіршілік ететін-сурикаттар, Африка пілі, мүйізтұмсық, бегомот, жираф, зебра, буйвол, жырқыштардан-арыстан, гепард, қабылан, шибөрі, қорқау қасқыр, өзен-көл дерінде қолтырауын тіршілік етеді.

Саванналар мен сирек ормандар

Құстар өте көп. Жер бетіндегі ең ірі құс- Африка түйеқұсы, жыландар мен кеміру-шілерді аулайтын құс-секретарь, шырын сорғыш-колибри мекендейді. Суларында қоқиқаздар, тырна, көкқұтан, бірқазандар, Африкада кездесетін марабу тіршілік етеді.

Саванналар мен сирек ормандар

Адамдар құнарлы топырақта мақта,

маниок, батат, жүгері, кешью, жер жаңғағы, цитрустар, қант құрағын өсіреді. Жерді дұрыс пайдаланбау шөлге айнал- дырып, мал және өсімдік шаруашылығы жануарлар өрісін тарылтып, бракенер- лік жануарлар санының жедел азаюына әкелуде.