Жабықтұқымды өсімдіктер




Презентация қосу
Жабықтұқымды
өсімдіктер
Жабықтұқымды өсімдіктер
дегеніміз не?
• Жабық тұқымдылар бөлімі
(покрытосеменные) – осы кездегі өсімдіктер
дүниесінің ішіндегі ең кең таралғандарының
бірі. Жабық тұқымды өсімдіктер өміршең
келеді. Бұл қасиет олардың өзгергіштігі мен
бейімделушілігінің нәтижесінде қалыптасқан.
Соған байланысты жабық тұқымдылар
әлемнің барлық құрлықтарында кеңінен
таралған. Олардың 250 000-дай түр бар.
• Гүлді өсімдіктердің тұқымы жемістің ішінде
жетіледі. Сондықтан бұл өсімдіктерді жабық
тұқымдылар деп атайды
Жабықтұқымды
өсімдіктердің сан алуандығы
Жабықтұқымды өсімдіктер екіге
бөлінеді: -Даражарнақты өсімдіктер
-Қосжарнақты өсімдіктер
Даражарнақты
өсімдіктер –
жабықтұқымды өсімдіктердің
бір түрі. Дара
жарнақтылардың қос
жарнақтылардан
айырмашылығы жеміс
ұрығындағы тұқым жарнағы
біреу ғана болады. Дара
жарнақтылардың 3 класс
тармағы (алисмалар,
лалагүлділер, арецидалар), 80-
дей тұқымдасқа, 2600-дей
туысқа және 60 мыңдай түрге
жіктеледі.
Бұлар жабықтұқымды өсімдікт
ер-дің 25%-ын құрайды.
Қосжарнақты
•Жер шарында, құөсімдіктер
рлықтарда
кеңінен таралған. Ағаштар
немесе шөптесін өсімдіктер,
кейде қайта сүректенген
жартылай бұта, бұталар.
•Құрамында 8 класс тармағы,
429 тұқымдасы, 10 мыңға жуық
туысы және 190 мыңнан аса
түрі бар. Ұрығы 2, кейде 1 ғана
жарнақты, өте сирек 3 – 4
жарнақтылары да кездеседі.
•Жапырақтары қауырсынды, кейде саусақ салалы
жүйкеленген. Жүйкеленуі ашық тұйықталмаған;
айқын сағақты.
Қосжарнақтылар класы
негізінен 3 тұқымдасқа
бөлінеді:
• Алқа тұқымдасы
• Бұршақ тұқымдасы
• Күрделігүлділер тұқымдасы

• Алқа тұқымдастары – қос жарнақты,
бір және көп жылдық шөптесін өсімдіктер.
Бұта түрінде кездеседі. Дүниежүзінде
тропиктік , субтропиктік және қоңыржай
белдеулерде кездесетін 80 – 90 туысы, 2500-
дей түрі белгілі. Қазақстанда Алқалар
тұқымдасының 11 туыс, 23 түрі бар. Бүтін
жиекті немесе тілімденген жапырағы тік не
жатаған сабағына кезек орналасады. Гүлі
қос жынысты. Гүлшоғыры бұйра болады
Алқа тұқымдасына жататын
өсімдіктер:
Өсімдік Гүлі Жемісі
аты
1 Картоп

2 Қызанақ

3 Баклажа
н
Бұршақ тұқымдасы
• Бұршақ тұқымдасы – қос жарнақтылар
класына жататын бұта, шала бұта, шырмауық,
кейде ағаш, көп жылдық және бір жылдық
шөптесін өсімдіктер тұқымдасы. Жер шарында
кең тараған: 730 туысы, 19,400 түрі
белгілі. Қазақстанда 42 туысы мен 650-дей
түрі бар .
і мді к т ер д і ң
ақ т ы өс
Б ұрш
пайдасы
• Бұршақты өсімдіктердің пайдасы тек бос
атмосфералық азотты қоспа азотқа
айналдырып, басқа өсімдіктер сіңіре алатын
түрге ауыстыруымен ғана бітпейді.
• Бұршақты өсімдіктер топыраққа терең кететін,
білеу тамырлары болғандықтан, топырақтың
терең қабаттарынан өсімдікке керекті кальций
тұздарын алып шығады.
• Өсімдіктер қурағаннан кейін топырақтың
үстіңгі қабаты кальций тұзына байып, оны
шірінділер өзіне жұтып алады. Кальций тұзы
шіріндіге төзімді, яғни суда еріп кетпеуінен
сақтайды.
Күрделігүлділер
тұқымдасы
• Күрделігүлділер тұқымдас
өсімдіктер гүлді
өсімдіктердің қосжарнақтылар 
класының ең көп тараған тобы.
• Жер жүзінде , Арктика және
 Антарктида мұздарының өзге
таралу аймақтарының
барлығында 1300 туысқа
бірігетін 25 мыңнан астам түрі
бар.
• Қазақстанда 140 туысы, 700-дей
түрі кез-деседі. Қоңыржай
аймақта — шөптесін өсімдік,
шала бұта түрінде, тропикте
— шырмауық, бұта, кейбір
түрлері ағаш түрінде өсетін бір,
екі не көп жылдық өсімдік.
ң ы зғ а
р л ар ы
На за !! !
х ме т
ра

Ұқсас жұмыстар
Даражарнақты класы
Тіршіліктің тарихи дамуы туралы ілім тарауы бойынша қорытындылау
Гаметогенез жә не ұрықтану процесі
Дара жарнақтылар класы
Декоративті өсімдіктердің негізгі түрлері
Өсімдіктер физиологиясы
Қазақстандағы дәрілік өсімдіктер, соның ішінде өзіміздің Жамбыл облыстарында кездесетін дәрілік өсімдіктер
ГЕОБОТАНИКА
Алқа тұқымдастар - кіріккенкүлтелі өсімдіктер
Жарық әсерінен өсімдіктердің қозғалуы
Пәндер