Ұлттық саябақтар

Презентация қосу

М.Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік
Медицина Университеті

Студенттің өзіндік жұмысы

Тақырыбы:
Мамандығы:
Дисциплина:

Ақтөбе 2016 жыл
Ұлттық саябақтар елімізде қорғалатын ландшафтылардың
жаңа түрі. Олар әлі де толық өріс алып, дами қойған жоқ.
Мұның қорықтардан айырмашылығы - туристер мен
тынығушылардың кіріп көруіне рұқсат етіледі. Бірақ олардан
табиғатты қорғау ретін сақтау талап етіледі. Қазақстанда 5
саябақ ұйымдастырылған.
Қазақстанда 5 саябақ ұйымдастырылған.

•1 Баянауыл ұлттық саябағы
•2 Алтынемел табиғи саябағы
•3 Іле Алатауы саябағы
•4 Көкшетау саябағы
•5 Қарқаралы саябағы
Баянауыл ұлттық саябағы
Ол 1985 жылы Павлодар облысындағы Баянауыл орман
шаруашылығьінын негізінде құрылған, ауданы 50,7 мың
гектар. Саябақ аумағына енетін таулы-орманды
ландшафтылары тамаша табиғат ерекшеліктерімен көзге
түседі. Қарағай, қайың ормандары өскен, гранитті, үгіліп
мүжілген Баянауыл таулары Сарыарқаның шөлейтті
жазықтарында орналасқан.
Мұнда құстардың 54 түрі,
сүтқоректілердің 54, балықтың
8, өсімдіктің 438 түрі бар. Биік
жері - Ақбеттауы, биіктігі 1026
метр. Табиғатының қолайлы
жағдайына байланысты
Баянауыл тауларын «шөлді
даладағы таулы-орманды шұрат»
деп атайды. Бұл аймақ жаппай
демалыс пен туризмнің дамыған
жері. Мұнда көптеген демалыс
үйлері, емдеу мекемелер, туристік
базалар орналасқан. Саябақта
ұзақ уақыт үгілу әрекетінен
қайталанбас жартас, шоқылар
қалыптасқан. Олар сыртқы
түріне орай «Жалмауыз кемпір»,
«Найзатас», «Тас және Ат басы»
т.б. деп аталады.
Баянауыл ұлттық паркіндегі тау
шатқалдарын жаяу аралап жүрген
демалушылар.
Алтынемел ұлттық саябағы
Алтынемел - 1996 жылы Алматы облысының Кербұлақ,
Панфилов аудандары жерінде орналасқан. Жетісу Алатауының
оңтүстік сілемдерінің арасында орналасқан ұлттық табиғи
саябақ.
Жер көлемі - 520 мың гектар. Саябақ аумағында туристерді қатты
қызықтыратын бірегей табиғи құрылымдар және байырғы тарих
ескерткіштері орналасқан. Шатқалдарында ежелгі адамдардың
тасқа қашап салған суреттерін көруге болады. Қапшағай
мемлекеттік аңшылық шаруашылығы негізінде 1996 жылы
құрылды.
Бақ флораға бай, онда жоғары сатыдағы өсімдіктердің 1500
түрі, «Қызыл кітапқа» енген 22 түрі бар. Бақ жануарлар әлеміне де
бай. Омыртқасыздардың ішінде ең көп кездесетіні –
өрмекшітәрізділер мен жәндіктер. Жәндіктердің 5000-нан аса түрі
белгілі, оның 25 түрі Қазақстанның Қызыл кітабына
енгізілген.Балықтың 20 түрі, оның ішінде 3 түр эндемиктер болып
саналады. Қосмекенділерден жасыл құрбақа, қызылаяқ бақа және
көлбақа бар. Бауырымен жорғалаушылардың 25 түрі кездеседі.
Құстардың 200 түрінің 174 түрі саябақта ұялайды. 18 түрі «Қызыл
кітапқа» енгізілгенСаябақта 1976 – 77 жылдардан бері ақ б өкендер,
400-ден аса құлан мекендейді.
Іле Алатауы ұлттық саябағы
1996 жылы ұйымдастырылған. Ауданы 199,7 мың
гектар. Іле Алатауының солтүстік беткейінде Түрген
шатқалынан бастап, батыста Қаскелең асуына дейінгі
ерекше ландшафтыларды қорғау және демалыс, тынығу
мақсатында пайдаланылады. Мұнда қорғауға аңның 43
түрі, құстың 138 түрі, балықтың 8 түрі, өсімдіктің
1282 түрі алынды.
Ең биік шыңы –
Конституция (4540 м)
және Қазақстанның 25
жылдығы шоқысы (4494
м). Ең үлкен мұздық –
Дмитриев мұздығы
(ауданы 17 км²). Түрген,
Есік, Талғар, Кіші және
Үлкен Алматы, Қарғалы,
Ақсай, Қаскелең өзендері
ағып өтеді
Көкшетау ұлттық саябағы
«Көкшетау» — ұлттық табиғи паркі, Солтүстік
Қазақстан және Ақмола облыстарымен Айыртау мен
Зеренді аудандарының ерекше экологиялық, тарихи,
ғылыми, эстетикалық және демалыстық бағалы
аймағында бірегей табиғи кешенді сақтау және
қалпына келтіру мақсатымен Қазақстан Республикасы
Үкіметінің 10.04.96 қаулысы негізінде құрылды.
Саябақтың негізгі аумағы 151,1 мың
га, бұған көне қарағайлы орман, тоғайлы
саяжайлар және бұрынғы Зеренді,
Арықбалық, Озерный орман
шаруашылықтарымен, кәсіпорындарының,
Дубровский аң-орман
шаруашылықтарының қайынды-
көктеректі ормандары, сондай-ақ Зеренді,
Имантау, Шалкар, Лобанов, Белый және
суы қорғалатын аймаққа жанаса жатқан
жерлері бар Байсары көлдерінің аумағы
кіреді.

Мұнда өсімдіктің 700 түрі, жан-
жануардың 305 түрі,
Қазақстанның барлық флорасы
мен фаунасының 30%-на жуығы
бар.
Қарқаралы ұлттық саябағы
Сарыарқның Қарқаралы
және Кент тауларындағы дала
өсімдіктері мен қарағайлы
орман өскен аймағын алып
жатыр. Бұл аймақта бұрын биік
таулар болатын, уақыт өте
бұзылып, көптеген ұсақ
шоқылар мен адырларға
бөлініп кеткен.
Аймақтың ауа райы континентті,
күн сәулесі көп түседі. Жауын-
шашынның орташа мөлшері 250-300
мм, жазғы жауын-шашын қысқы
уақыттан басым және жазда жиі
құрғақшылық болып тұрады.
Қаңтар айының орташа жылдық
ауа температурасы -14,4°С, шілдеде
18°С.
Қарағайлы орман төсемесінде
қоңыр түсті орман және шымды-
күлді таулы орман топырағы
Тұяқты жануарлардан - сібір елігі, бұлан, арқар.
Жыртқыштардан - қасқыр, түлкі, қарсақ, борсық, ақкіс,
т.б; ақ қоян, дала шақылдағы.
Кеміргіштерден - дала суыры, қызылұрт сарышұнақ үлкен
және секіргіш қосаяқтар, тоқалтіс пен қаптесердің оннан
астам түрі таралған. Доңыз бен марал, ақшыл тиін
жерсіндірілген.
Құстардан - маубас жапалақ, байғыз, үкі, бақалтақ қыран,
тұрымтай, кәдімгі және
дала күйкентайы,
ормандарда үлкен шұбар
тоқылдақ, ақшыл қанат
сайрауық, т.б;
Бауырымен
жорғалаушылардан-
секіргіш кесіртке мен
өрнекті қарашұбар жылан,
сирек жағдайда көк кесіртке,
қалқантұмсық жылан, т.б.
1. Қазақстанньң физикалық географиясы,
Алматы: 2008.

2. Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми
түсіндірме сөздігі: Экология және табиғат қорғау
А.Қ.Құсайынов. – Алматы: «Мектеп» баспасы»
ЖАҚ, 2002 жыл. – 456 бет.
№ Орындау критериі 0-0,1 0,2-0,3 0,4-0,5

1 Презентацияны
рәсімдеу
2 Презентацияның 4
компоненті
3 СӨЖ тақырыбына
мақсаттың
адекваттылығы
4 Мазмұны

5 Қорытынды/ұсыны
стар
6 Әдебиеттер

7 Материалды игеруі
және регламентті
сақтауы
8 СӨЖ кестесіне сай

Ұқсас жұмыстар

ТАБИҒАТТЫ ҚОРҒАУ

Экологиялық этика табиғаттың эстетикасы спетті

Кения - Британ достастығынакіретін республика

Наурызым ормандары

Ойын сауық индустриясы

Мемлекеттік корықтың аймақтар

ӨСІМДІКТЕР ЭКОЛОГИЯСЫ

1.Экологиялық білім берудегі этикалық және эстетикалық проблемалар. 2.Ерекше қорылатын табиғи территориялар – қоршаған ортаны қорғау шараларының бір түрі

Батыс Алтай мемлекеттік табиғи қорығы

Мәдениеттің атқаратын қызметтері

Пәндер