Мұнай туралы

Презентация қосу

М ұ най
Мұнайдың шығу тарихы
Мұнайдың жер бетіне шығуын Каспий теңізінің жағалауында
500 жыл бұрын,ал газдың жер бетіне шығуын Кавказда және
Орталық Азияда б.з.б 6мың жыл бұрын байқалған.Мұнай
өндірістік мәнге ХVIII ғ. бастап ие бола бастады.
Жалпы м ә лімет
Мұнай - көмірсутектер қоспасы болып табылатын, жанатын майлы
сұйықтық; қызыл-қоңыр, кейде қара түске жақын, немесе әлсіз
жасыл-сары, тіпті түссіз. түрі де кездеседі; өзіндік иісі бар; жерде
тұнбалық қабатында орналасады;пайдалы қазбалардың ең маңызды
түрі. Мұнай жер қабаттарын да 0.2-2 км-ден астам теріңдікте газ
тәрізді көмір сутектермен бірге кездеседі.Мұнай
Жеңіл (тығыздығы 0.83 г/см3-кедейін),
Орташа (0.831-0.860 г/см3),
ауыр (0,860 г/см3-тен жоғары) болып
бөлінеді.
М ұ найды ң құ рамы

Көмір сутек Күкірт
82.7-87% Азот 0.001-5.55
0.02-1.5%
Оттегі Асфальт шайыры
0.05-0.35%
Физикалаық қасиеті
Мұнай жанғыш майлы сұйықтық; маңызды пайдалы қазба.
Түсі ашыққоңырдан қою қоңырға, қараға дейін өзгереді, тығыздығы 0,65-1.05
грамм/см3 аралығында. 28С градустан жоғары температурада қайнайды, қату
температурасы 26-дан-60'С-қа дейін, меншікті жылу сыйымдылығы 1,7-2,1 кДж,
меншікті жану жылуы 43,7-46,2 МДж/кг,тұтану температурасы 35-120*С,
органикалық еріткіштерде ериді, суда ерімейді. Мұнай-көмірсутектердің күрделі
қоспасы. Әр түрлі кен орындарында мұнайдың көмірсутектік құрамы түрліше
өзгеріп отырады. Негізгі қоспалары (4-5%)нафтен қышқылдары, асфальтты-
шайырлы заттар,моно-және дисульфидтер, тиофендер және тиофандар,
күкіртсутек, пиридин және пиперидин гомоглогтар, т.б. Өнеркәсіптік
зерттеулерде негізінен мұнайдың тығыздылығын, оның фракциялы құрамын,
тұтқырлығын, құрамындағы күкірт, шайыр асфальтен, парафиндердің
мөлшерін және олардың балқу температураларын анықтайды. Құрамындағы
күкіртке байланысты аз күкіртті , күкіртті, жоғары күкіртті болып үш топқа
бөлінед.Мұнайдың негізгі пайда болу көзі – құрамындағы сутектің мөлшері
жоғары болатын планктон, сапропельді органикалық зат және өсімдік
қалдықтарынан түзілетін гумосты зат.. Мұнай түзуші жыныстар – саз
балшықтар,мұнай түзілетін басты фактор – органикалық заттар 50*С-тан
жоғары температурада ұзақ уақыт қызады. Бұл белдемнің жоғарғы шекарасы
1,3-1,7-ден 2,7-3 км-ге дейін тереңдікте жатады. Төмен шекарасы -3,5-5 км.
Мезокатагенез белдемінде көп мөлшерде мұнай көмірсутектері түзіледі, олар
бензин және керосин фракцияларын беріп, микромұнайдың қозғалғыштығын
жоғарылатады.

Мұнай-газ кендері
Мұнай-газ
кендері– бірыңғай құрылымдық элементтермен сипатталатын
жеке алаң қойнауында орналасқан мұнай мен газ иірімдері шоғырларының
жиынтығы. Мұнай-газ кендері мұнай немесе газ түрінде және аралас
мұнайлы-газды, газды-мұнайлы кендер түрінде ұшырасады.
Оқшауланған жеке кендер өте сирек, көбінесе топталған иірімдердің

жиынтығы түрінде жатады. Қазақстанның мұнай-газ кендері геологиялық
құрылысы мен геотектоникалық дамуы әр түрлі болатын үш мұнайлы-
газды аймақта орналасқан. Ең көне мұнайлы-газды аймақтың кендері
Солтүстік Каспий синеклизасымен байланысты. Мұнда өндіруге тұрарлық
мұнай мен газ жүздеген м-ден 5000 м-ге дейінгі тереңдікте жатқан жоғарғы
палеозойдан төменгі борға дейінгі шөгінділерде орналасқан.
Эпигерциндік платформа құрамына кіретін Маңғыстау мұнайлы-газды

облысының қабатты кендері — 300 метрден 3000 метрге дейін
тереңдіктегі құнарлы горизонттар төменгі бордан төменгі юраға дейінгі
шөгінділерде орналасқан. Үшінші мұнайлы-газды аймақ герцин және каледон
қатпарлы құрылымдарының арасынан орын алған Шу – Сарысу
синеклизасында. Мұнда жанғыш және азот-гелий газдарының қоры шағын
кендері ашылған.
КЕНІШТЕР
1.Бозашы

2.Теңге

3.Дүң ге

4.Бозашы
түбегі
Мұнай өндіруші елдер
Қолданылуы
Мұнай жағар май-
энергетикалық
баланыс,синтетикалық
каучук,синтетикалық
талшық,пластмасса,жуу
құралдарын,пластификатор,
бояғыштар ретінде
қолданылады.Және де бензин
ұшақ пен көліктердің
поршенді двигательдері үшін
жанармай ретінде
қолданылады. Сол сияқты
бензин майды, каучукты
еріткіш ретінде, матаны
тазартуға, т.б.
қолданылады. Лигроин тракт
ор
үшін жанармай
болады. Керосин –
Жан басына шаққандағы мұнай тұтыну (қою түс - көбірек
тұтынатындығын көрсетеді).

Ұқсас жұмыстар

Баку мұнайы 1917 жылға дейін

Ресей және ОПЕК

Қазақстан Республикасының мұнай өндеу өнеркәсібі экономикасы

Кен орнындағы ШГН пайдаланатын ұңғымаларды гидродинамикалық зерттеу

Қазақстанның қазіргі замандағы мұнай өнеркәсібі

Табиғи газ құрамы

Мұнай – химиялық қалдықтарын қайта өңдеу туралы

Атырау облысындағы мұнай айдау стансасын қайта жаңғырту

Биологиялық мониторинг

ЭКОЛОГИЯЛЫҚ СИПАТТАМАСЫ

Пәндер