Жер сілкінісінің түрлері, әсерлері және төтенше жағдайларға дайындық: Алматы (31.05.2012) мен 2011 жылғы Жапония мысалдары

Скачать

Жер сілкінісі

Жердің даму тарихында апат туғызатын табиғи құбылыстардың бірі - жер сілкіну. Жер сілкіну құбылысын сейсмология ғылымы зерттейді

Жер сілкінісі - бұл жер қыртысының немесе мантияның үстінгі бөлігінің кенеттен болған жылжуының және үзілуінің нәтижесінде пайда болатын, сонымен қатар үлкен қашықтыққа толқын ретінде берілетін жер асты қозғалысы мен жер бетінің толқыны. Жер сілкінісі кезінде апаттың ауқымды бөлігі оның ошағында болады.

Жер сілкінісінің ошағы - бұл жер қабатының бір бөлігі көлеміндегі энергиясының бөлінісі. Ошақтың ортасы эпицентр деп атайды.

Жер сілкінісі

Тектоникалық

Денудациялық

Жанартаулық

Жанартаулық жерсілкіну қазіргі жанартаулар әрекет ететін аудандарда дамыған. Денудациялық жерсілкіну таулы аудандардағы тау жынысы массаларының шатқалдарға құлауынан, жер асты қуыстары мен карст үңгірлерінің опырылуынан және ірі жылжымалардың ықпалынан туындайды. Тектоникалық жерсілкіну литосфераның жекелеген блоктары өзара қозғалысқа келгенде, Жер қойнауында ұзақ уақыт бойы жинақталған механикалық энергияның қысқа мерзімде шұғыл босанып шығуына байланысты болады. Мұндай жерсілкіну - Жер қыртысында ұзынынан созылған жарылымдар жасайды. Жарылым қанаттары ығыстырушы жазықтық бойынша бір-бірімен салыстырғанда, лездік жылдамдықпен ығысуына байланысты, босанып шыққан энергия серпімді тербелістер, яғни сейсмикалық толқындар түрінде жан-жаққа таралады.

Балл

Жер сілкінудің әсері

І

Тербеліс байқалмайды, сейсмограф бойынша анықталады.

ІІ

Жан-жануар сезеді, адамдар үй-ішіндегі аспалы бұйымдар арқылы сезеді.

ІІІ

Жан-жануар мен кейбір адамдар сезеді.

IV

Адамдардың көпшілігіне білінеді.

V

Ұйқыдағы адамдар оянады, жиһаздар тербеледі

VI

Үйлерге әртүрлі дәрежеде зақым келеді.

VII

Үйлердің кейбір бөліктері құлауы мүмкін.

VIII

Үйлерде үлкенжарықтар пайда болады.

ІX

Ғимараттар құлайды.

X

Жер беті 1 метрге дейін жарылады.

ХI

Жер бетінде ірі жарықтар пайда болып, таулар опырылады.

ХІІ

Жер беті күрделі өзгерістерге ұшырайды.

Алматының маңында қуаты 5, 7 баллдық жер сілкінісі болды

Мезгілі: 31. 05. 12

31 мамыр күні Астана уақытымен 03:20 сағатта Алматыдан 152 км қашықтықта магнитудасы 5, 7 баллдық жер сілкінісі болды. Жер сілкінісінің орталығы Алматының шығыс жағында 152 км, Қырғызстанның Түп қаласынан 86 км солтүстік-шығыс бағытта болды. Жер дүмпуінің ошағы 20 км тереңдікте болған. Бұл ретте қалалық ТЖД мәліметтерінше, Алматыдан 146 км қашықтықта орналасқан жер сілкінісінің ошағында қуаты 5, 9 балл болды. Алматыда 4 баллдық жер сілкінісі сезілді, деді ТЖД. Адам шығыны мен зардап шеккендер туралы мәліметтер жоқ.

2011 жылғы Жапониядағы жер сілкінісі

Күні мен уақыты

2011ж. Наурыздың 11

Магнитудасы

8. 0 Mw / 8. 0 Ms

Тереңдігі

10 kilometres (Үлгі:Convert/pround mi)

Эпицентрі

31. 021, 103. 367 31° с. е. 103° ш. б.  / 31. 021° с. е. 103. 367° ш. б. (G) (O)

Зардап шеккен елдер

Жапония

Зардап шеккендер

≥14 133 адам қайтыс болды

Жер сілкінісінің шығынын азайту үшін төмендегі іс-әрекеттер жасалынады:

сейсмикалық бақылау мен жер сілкінісінің болжамын республикалық денгейде дамыту;

сейсмикалық төзімді ғимараттарды жобалау және салу;

халықтың сейсмикалық білімін арттыру;

хабарлау және байланыс жүйелерін тұрақты дайындықта болуын ұйымдастыру;

жер сілкінісі кезінде азаматтық қорғаныс күштерін тарту және тұрақты дайындықта ұстау.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс