Экология ғылымы туралы түсінік. Дара организмдер экологиясы- аутэкология

Презентация қосу

Экология ғылымы
туралы түсінік.
Дара организмдер
экологиясы- аутэкология
Қазіргі кезде экологиялық
мәселелер қоғамдық мәні жағынан
дүние жүзінде ауқымы кең, басты
мәселелердің біріне айналды.
Өйткені, мыңдаған жылдар бойы
қалыптасқан табиғи жүйелерді,
топырақты, су көздерін, ауаны
ластау орны толмас зардаптар
қалдырды.
Ағылшын ғалымы Б. Коммонер (1974 ж.) тірі
және өлі табиғаттың арасындағы барлық
экологиялық өзара қарым-қатынастарды
төмендегідей заңдарға біріктірген.
Бірінші заң - барлығы барлығымен
байланысты. Бұл заңның негізінде тірі
табиғаттағы жалпы байланыстар принципі
жатыр. Аталған принцип бойынша
табиғаттағы күрделі трофтық немесе
басқа да байланыстардың қандай да бір
бөлігінің жойылуы күтпеген нәтижелерге
әкеліп соқтыруы мүмкін. Әрбір түр
көптеген басқа түрлермен байланысты
болады.
Ағылшын ғалымы Б. Коммонер (1974 ж.) тірі және өлі
табиғаттың арасындағы барлық экологиялық өзара қарым-
қатынастарды төмендегідей заңдарға біріктірген

Бірінші заң - барлығы
барлығымен
байланысты. Бұл
заңның негізінде тірі Екінші заң- материя
табиғаттағы жалпы жойылмайды, жоқтан Төртінші заң - тегін
байланыстар пайда болмайды, ол тегін ешнәрсе жоқ.
принципі жатыр. бір түрден өтеді. Үшінші заң - табиғат Адамның еңбек
Аталған принцип Жануарлардың тыныс өзі жақсы біледі. қызметі нәтижесінде
бойынша алуы нәтижесінде Табиғи жүйеге кез экожүйеден алынған
табиғаттағы күрделі бөлініп шығатын келген ірі антропогенді нәрсенің барлығы
трофтық немесе қалдық әсер зиянды. Табиғатта қайтарылуы тиіс. Біздің
басқа да көмірқышқыл газы егер оны ыдырату көптеген қателіктеріміз
байланыстардың жасыл өсімдіктер жолы болмаса, табиғаттағы барлық
қандай да бір үшін қорек ал, ешқандай да жаңа құбылыстардың өзара
бөлігінің жойылуы өсімдіктер жануарлар органикалық зат байланысын практикада
күтпеген нәтижелерге тыныс алу кезінде жасалмайды. пайдалана білмеуімізге
әкеліп соқтыруы сіңіретін оттегіні байланысты туындап
мүмкін. Әрбір түр бөліп шығарады отыр.
көптеген басқа
түрлермен
байланысты болады.
Экология дербес ғылым ретінде 1900-
шы жылдары қалыптасты. 1868
жылы неміс ғалымы Э. Геккель
“экология” терминін ғылымға
енгізді, Грекше oicos- мекен, үй,
logos –ғылым деген сөз, яғни
тіршілік мекені туралы деп
түсініктеме берді дегенді білдіреді.
Экология ғылымының қалыптасуын 3 кезеңге бөлуге
болады.
І - кезең. Биоэкологиялық зерттеулердің жаппай сипат алу кезе ңі.
Ол кезең ХVIII ғасырдың аяқ шенін қамтиды. К. Линей (1707-
1788), Ж.Ламарк (1744-1825), А.Декандоль (1806-1893). Ч. Дарвин
(1809-1882) Ш. Уалиханов (1835-1865), т.б. Таби ғат зерттеуші
биологтар экология ғылымының дамуына өз үлестерін қосты.
ІІ- кезең. Экология ғылымының жеке ғылым ретінде қалыптасу
кезеңі.Ол ХІХ ғасырдың басы мен ХХ ғасырдың 70-80 жылдарын
қамтиды. Бұл кезеңде Д.Н.Кашкаровтың “Орта және бірлестіктер”,
“Жануарлар экологиясының негіздері”, А.Тенслидің “Экожүйелер
туралы ілім” негіз болды.
ІІІ-кезең. Экология ғылымының өрлеу кезеңі. Қазіргі заманғы экология-
бүкіл ғаламдық ғылымдар мен әлеуметтік ,экономикалық жағдайлар
мен жаһандық мәселелерді қамтитын деңгейге жетті.
Аутэкология –жеке организмдердің қоршаған ортамен қарым-
қатынасын зерттейді.
Демэкология- бір түрге жататын организмдер тобы,
популяцияларды табиғи ортасымен байланыстыра отырып
зерттейді.
Синэкология-әр түрлі түрлерге жататын популяциялар
жиынтығын біртұтас экожүйе деңгейінде зерттейді.

Эйдэкология-түр мен оның популяцияларын
органикалық дүние дамуының жоғары
деңгейі тұрғысында қарастырады

Экологияның Геоэкология-экологиялық жүйелерді
биосфералық деңгейде қарастырады.
бөлімдері: Ғаламдық экология –биосфера шегіндегі күн
жүйесіндегі әлемдік өзгерістер мен
құбылыстарды зерттейді.
Нооэкология-адам,табиғат,қоғам арасындағы
адами,әлеуметтік,экологиялық жағдайларды ақыл-
оймен шешуді қарастырады
Географиялық экология-географиялық құбылыстарға
байланысты заңдылықтарды зерттейді
Адам экологиясы-халыққа экологиялық білім беру мен
тәрбие беру,этика,мораль, этноэкологиялық
проблемаларды зерттейді.
Медициналық экология-организмдердің тіршілік ету
жағдайын,гигиенаны, токсикалогиялық әсерді зерттейді.
НАЗАРЛАРЫҢ
ЫЗҒА
РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар

ЭКОЛОГИЯ ПӘНІНІҢ МАЗМҰНЫ

Табиғатты қорғаудың мақсаты - экологиялық қауіпсіздікті қамтамасыз ету

Экологиялық пирамидалар

Экология бөлімі

Экологиялық пирамида

Биомасса пирамидасы - қоректік тізбектің бірінші деңгейінен екінші деңгейіне берілетін органикикалық заттар массасы

Экологияның бөлімдері

Жануарлар экологиясы

Химиялық ластану

Ағзалар мен орта қарым-қатнасы

Пәндер