Лимфа айналымының бұзулуы




Презентация қосу
Лимфа
айналымының
бұзулуы

Тексерген: В.ғ.к.профессор Нұрғазы
Б.
Тапсырган:Тайсултан Д.ВМ-304
Жалпы мәлімет
Денедегі қан, лимфа ткань сұйықтығы
организмнің ішкі ортасын құрайды.Ткань
сұйықтығы әрбір жеке клеткаларды шая
отырып, оларды қоректендіруде, зат алмасу
процесін қамтамассыз етуде зор роль атқарады.
Дененің бірлі — жарым ағзаларының ғана
клеткалары қан капиллярларымен тікелей
жанасады. Көпшілік ағзалар мен тканьдерде
капиллярлар мен клеткалар аралыганда
дәнекер тканьдер талшығымен, белокты
гомогенді заттармен, ерекше клетка аралық
сұйықпен толған куыс орналасады.
Лимфа және лимфа
айналу
Дене клеткаларының арасында сұйықтықпен
толып тұратын өте кішкене кеңістіктер болады.
Осы клетка аралық жолдардан тұйық
капиллярлар толы түрінде лимфа
тамырларының жүйесі басталады. Бұл лимфа
капиллярлары олардан ірірек лимфа
сосудтарына жалғасады; кейінгілер дененің әр
түрлі орындарда (қолтықта, мойында, шапта)
лимфа түйіндеріне келеді де, онда өте майда
тамырларға тарамдалады. Лимфа түйіндерінен
шыға берісте олар қайта бірігіп, үлкен сосуда
құрайды
Лимфаның жасалуы
Лимфаның құрамы плазманікіне өте ұқсас болғандықтан
оны қаннан пайда болған деп есептейді. Қан
капиллярларынан су мен плазмада еріген біраз заттар
тканьге, одан әрі лимфа капиллярларына өтеді. Өйткені
қан капиллярларының қабырғасы жартылай өткізгіш,
бірақ таңдап өткізгіш мембрана; онда
ультрамикроскопиялық саңылаулар бар; осылар арқылы
үзілу жүреді.Капиллярлардың артериялықбөліміндегі
30-35мм. Hg қысым судың плазмадан ткань
сұйықтығына өтуін жеңілдетеді. Ал бұған белгілі
дәрежеде онкотикалық қысым /25 мм. Hg/ кедергі
келтіреді. Филтрациялық қысым = /30-35/=6-10мм. Hg.
Бірақ бұл айырмашылық лимфа жасауға жеткіліксіз.
Лимфа айналымының бұзылуы оның
жеткіліксіздігімен бейнеленіп,бірнеше
формада көрініс бере алады. Лимфа
жүйесінің қызметі- қан мен тін аралығындағы
метоболизмнің тепе-теңдігін қамтамасыз ету
және тіндерден су менжоғары молекулалы
заттарды(белоктарды,эмульсияға айналған
липидтерді т.б)сіңіріп,дренаждау(шығару).
Оның дренаждық қызметі түрлі себептерден
зақымдалуы мүмкін.
Лимфа айналымының бұзылуына лимфа
жеткілікссіздігі себеп болады.Ол
механикалық, динамикалық,
резорбциялық жеткіліксіздік болып
бөлінеді.
Механикалық жеткіліксіздік лимфа
ағысына кедергі жасап,оны іркілтетін
факторлардың әсерінен дамиды.Оларға
лимфа тамырларының қысылуы мен
бітелуі,лимфа түйіндерінің,мысалы,рак
клеткаларымен блокадасы,көкірек өзегі
мен лимфа түйіндерін
экстрипациялау,лимфа тамырлары
қақпақшаларының жеткіліксіздігі жатады.
Динамикалық жеткіліксіздік капилярдағы
фильтрацияның үдеуінен пайда болады.Бұның
салдарынан лимфа тамырлары сусіңділік сұйықтарын
интерстицийден шығарып үлгере алмайды.
Резорбциялық жеткіліксіздік тіндер белоктарыңың
биохимиялық дисперциялық қасиеттері өгеріп немесе
лимфа капилярларының өткізгіштігі бәсеңдеп,тіндердегі
сұйықтықтардың іркілуінен өрістейді.
Лимфаның іркілуі мен лимфа тамырларының кеңеюі
лимфа ағысы бұзылуының бастапқы көріністері болып
табылады.Олар лимфаны алып кететін тамырлардың
басым көпшілігінде кедергі пайда болғанда
дамиды.Онда капилляр мен тамырды лимфа
кернеп,олар жұқарып,кеңейген қуыстарға
айналады(лимфангиэктазия).Лимфа алып келетін
тамырлардың біразы шодырая кеңейеді(лимфа
тамырларының варикозды кеңеюі).
Лимфалардың тіндерде жиналып қалуынан,
тін ісініп лимфедема (гр.oidao ісінемін) дамиды.
Лимфадема екі түрге бөлінеді:
• Туа пайда болған немесе біріншілік.
Ол бала туылған сәттен бастап лимфа
түйіндерінің және тамырларының
жетіспеушілігімен көрінеді. Ісіну ерте жаста
байқалады және ол жоғарғы және төменгі
ағзаларды зақымдайды.
• Жүре пайда болған немесе екіншілік.
Бұл кезде лимфа жүйесінің зақымдалуына
инфекция факторлары, жарақат алға
жағдайлар және т.б себеп
болады.Лимфодеманың бұл түрі әлдеқайда көп
кездеседі.
Бұдан басқада лимфа айналымы
бұзылғанда дамитын патология ол-
лимфостаз.Ол жүре пайда болған немесе
туа пайда болған болуы мүмкін. Лимфостаз
-лимфа капиллярларынан бастап, шеткері
лимфа жүйесінде лимфа ағысының
бұзылуымен сипатталады. Ол тұрақты,
яғни өмірбақилық болады.Лимфостазда
лимфедема сияқты аята дамиды.
Ал лимфа ағысының бұзылуынан
лимфалардың дененің жоғарғы бөлігінде
немесе белгілі бір ағза қуысында жиналып,
ісінуін лимфорея деп атайды. Лимфорея
ұзақ уақытқа созылатын болса организмнің
сұйықтықты,электролиттер, ақуыздар мен
майды яғни өмір сүруде маңызды заттарды
жоғалтады. Лимфедемадан дамыған
лимфаның стазының салдарынан лимфа
тамырларында белок коагулянттары
(тромбтары) түзіліп, сонымен қатар лимфа
капиллярлары мен тамырларының
өткізгіштігі артып, тіпті ол жыртылып,
лимфаррея (лимфаррагия) байқалуы мүмкін.
Лимфаррея лимфа қоршаған ортаға
ағатын лимфаррея және лимфа тіндері мен
іш қуыстарына құйылатын-ішкі
лимфаррагияға жіктеледі. Хилездік асцит
пен хилоторакс ішкі лимфарреяға
байланысты.
Хилездік асцит ішкі қуысының
органдарында лимфаның асқынған веналық
іркілуден немесе ішек пен шажырқайдың
лимфа тамырларының зақымдалуынан іш
қуысына хилездік сұйықтық (құрамында
майы көп лимфа)жиналуы. Хилездік
сұйықтық сүт тәрізді, ақ түсті.
Пайдаланылған
әдебиет

Ұқсас жұмыстар
Жүрек Қан тамырлары
Биогеоценотикалық зерттеу арқылы эндемиялық ауруларды анықтау жолдары
Тамырлардын аурулар
Инфаркт
Тері және шырышты қабатты қарау
Аяқ киім гигенасы
Естен танудың белгілері
Перифериялық қан айналым
Ерлі - зайыптылардың құқықтық қатынастары
Өкпенің цирротикалық туберкулезі
Пәндер