Мнемотехника

Презентация қосу

ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ
УНИВЕРСИТЕТІ
География және табиғатты пайдалану факультеті
Тұрақты даму жөніндегі ЮНЕСКО кафедрасы

МОӨЖ-4
Мнемотехника

Орындаған: Хабиева Айнагүл.
Экология,магистратура 1-курс
Тексерген: Болтаева Ә.М.
Мнемотехника – дегеніміз не?
Мнемотехника - тіл дамытуда тиімді есте сақтау,оны дұрыс
жеткізе білудегі әдіс пен тәсілдер жүйесі. Қазіргі кезде
мектеп жасына дейінгі балалардың тілін дамытуда
мнемотехниканы қолдану өзекті болып тұр. Бұл мақсатты
іске асыру үшін, баланың тілін дамытуға әртүрлі тәсілдер
мен әдістерді қолдану қажет.
Мнемотехника құрылымы

мнемоквадраттар

мнемосызбалар

мнеможолдар
Қойылған мақсатты нәтижелі етуге
қолданылатын тәсілдер:

- Көрнекіліктер, дидактикалық ойындар;
суреттер; буындық кестелер; тірек-сызба;
үлгілер т.б/

- «ЖИНАҚТАУШЫ»-сөйлеу материалдарын
безендіру.

- жаңылтпаштар, тақпақтар, жұмбақтар,
саусақ гимнастикасы, тыныс алу
жаттығулары, т.б/-.
Мнемотехника - балалардың қоршаған орта, табиғат
туралы білімін кеңейтуге, әнгіменің барысын тиімді есте
сақтауға, әнгімені айтып беруге және тіл дамытудағы іс-
әрекеттерінің жүйесі.

Мнемотехника - оңай жолдан қиынына қарай құрылады.
Жұмысты ең оңай мнемоквадраттан бастап, жай ғана
мнеможолдарға өтіп, сосын мнемокестеге өту қажет.

Мнемокестенің мазмұны - ол графикалық немесе
жартылай графикалық ертегі кейіпкерінің бейнесінің,
табиғат құбылысының кейбір іс-әрекетінің, басты
мазмұнды әнгіменің сюжеті .

Ең бастысы – көрнекілік, тірек-сызба, бейнелеген суретіміз
балаға түсінікті болуды жеткізу.
Мнемокестелер(мысал)
Схема - мнемокесте балалардың тілін дамытудағы дидактикалық
құрал болып табылады.

Оны біз қолданатын кезіміз:

Сөздік қорын байыту үшін

Әнгіме құруға үйретуге

Көркем әдебиетті мазмұндауда

Жұмбақ жасыру және шешуде

Өлең жаттауда

Құрылған схема балаларға өз бетінше заттың ерекшеліктерің
байқауға, олардың айтылу кезегін белгілеуге көмектеседі.
Балалардың сөздік қорын байытады.
Мнемокестені қолдану 3 этаптан тұрады:

Кестені қарап, онда не бейнеленгенін
бақылау.

Мәліметтерді кодтандыру, белгі
/символды/бір бейнемен сәйкестендіру.

Колдандырылғаннан кейін әңгіме немесе
ертегіні әңгімелеуге көшеді.
Кішіжәне орта балабақша жасындағы балаларға
түрлі-түсті мнемокесте беру керек, өйткені
балалардың есінде тек бөлшек бейнелер ғана есте
қалады: шырша-жасыл, жидек- қызыл. Кейіннен
суретті кішкене қиындатып немесе басқа суретпен
ауыстырылады.

Мысалы: түлкі-тоқсары геометриалық пішіннен
тұрады. (үшбұрыш,шеңбер) аю - үлкен қоңыр
шеңбер, т.б.
Ересектер тобының балаларына схеманы бір түсті етіп жасаған
дұрыс, өйткені зейінің символикалық бейненің түсіне бөлмеу
үшін.

Дайын модельдік схемалар барлық кезде мазмұнына сай
болмайды, сондықтан оны балалармен толтырып отырамыз.
Мнемотехниканың құнды қасиеттерінің бірі онымен танысқаннан
кейін оны бірден қолданып кете берсеңіз болады. Оның негізгі
ілімін үйренсеңіз қатты ұзын емес сандар немесе сөздер тізбегін
жаттай алу қабілетіне ие боласыз. Алайда, бұл қабілет кейде жа ңа
бастап келе жатқандарға кесірін тигізіп жатады.

Мнемотехниканың тек бастапқы қадамдарын игерсе де, оны ң
барлық егжей-тегжейлерін үйренген адамдай сезінеді. Алайда,
қабілеттерінің ең керекті шақтарында қолдана алмай қалады.
Себебі, жаңадан бастап келе жатқан көп адамға мнемотехниканың
қолданыс тәжірибесі жетіспейді.

Ассоциялау әдістерін білетін сияқты, бірақ ақпараттарды жаттай
алмайды. Ондай жағдайлар болмас үшін жаттау тәсілдерін
қолдануды тұрақты түрде жаттықтырып, әдет дәрежесіне дейін
жеткізу керек.
Мнемотехника нені жасай алмайды?
Бұл жүйенің парадокс туғызатын жері, мнемотехника –
ақпаратты жаттауға көмектесетін
жүйе, бірақ ол адам жадының жұмысын жақсарта
алмайды. Әрине, ақпаратты қабылдау және
мнемотехниканы қолдану кезінде адам жады ж ұмыс
істейді сондықтан аз-маз жақсарады. Бірақ айтып
кеткеніміздей, мнемотехника тек адамның қиялдау, назар
аудару, ойлау қабілеттерін қолданады.
Сол себепті, мнемотехникамен айналысуды баста ғаннан
кейін қысқа уақыт ішінде заттарды байқағыштық,
айналысып жатқан жұмысыңызға
зейін қою сияқты қасиеттеріңіз күшейіп, біра қ
жадыңыздың аса жақсармағанын сезсеңіз, таңқалмаңыз.
Адам жадының айрықшалықтары
Адам негізінен өзіне байланысты және өзінде
бар ақпаратқа байланысты заттарды тезірек
жаттайды. Сол үшін, әртүрлі фактілерді бір
жерге жинап, байланыстыру қажет. Ол
байланыстар әртүрлі болуы мүмкін, ең
бастысы олар сол адамға қатысты болуы керек.
Мүмкін ол күлкілі оқиға болар, анекдот, тіпті
ешқашан орындалмайтын ойдан шы ғарылған
қиял болуы мүмкін. Ең бастысы – бұл
байланыстар жаттаушы адам үшін жалпы
фоннан ерекшеленіп тұруы, бірегей болуы тиіс.
Ассоциациялау әдісі
Жаттаудың бір түрі болып ассоциациялау
әдісі есептеледі. Кейде бұл әдісті
ассоциациялар тізбегінің әдісі,
ассоциациялар байланысының әдісі немесе
жаттаудың тізбекті әдісі деп те атайды. Бұл
әдіс көбіне сөздер, сандар және даталар
тізбегін жаттау үшін қолданылады.
Мнемотехника әдісін қолдана білу орындар
әдісі сияқты басқа да әдістерді қолдану
білу қабілетін тудырады.
Ассоциацияларды қалай құрамыз?

Егер заттардың арасында байланыс болмаса, оны ойлап
табу керек. Ол байланыс кез келген т үрде болуы м үмкін:
ертегілік, фантастикалық, абсурдтік немесе к үлкілі.
Байланысыңыз неғұрлым ерекше болса, ол заттарды
тезірек жаттайсыз.
Ассоциация әдісі арқылы жады ңызды жатты қтыру үшін
сөз жаттау тапсырмаларын орындау қажет. Сізді ң
ойыңызша бұл жаттығудың ешқандай мәнісі де,
пайдасы да болмауы мүмкін. « Қайдай ғы жо қ с өздерді
жаттау маған не береді?»- деп ойлауы ңыз м үмкін.
Алайда, бұл әдісті игеріп алғаннан кейін д үкеннен
сатып алған заттарыңыздын атын, бір күнде жасалуы
тиіс жұмыстардың тізімін, цитаталарды, рецепттерді еш
қиындықсыз жаттай аласыз.

Ұқсас жұмыстар

БАЛАЛАРДЫҢ ТІЛДІН ДАМЫТУДА МНЕМОТЕХНИКА ӘДІСІНІҢ МАҢЫЗЫ

ӘДІСТЕМЕЛІК ТӘСІЛДЕРІ

Сандық амперметрлер

Пәндер