«Жеті Жарғы»
Презентация қосу
«Жеті Жарғы»
«Жеті Жарғы»
• Қазақ қоғамындағы
бізге жеткен аса
маңызды алғашқы
саяси-құқықтық
құжат – «Жеті
Жарғы» (ХVІІ–ХVIII
ғғ.) саналады.
«Жеті Жарғы»
• «Жеті Жарғыда» нормалар тізбесі, қазақ
қоға- мындағы діннің рөлі, әлеуметтік
топтар мен саяси ұйым- ның саяси-
құқықтық белгілерінің сипаты беріледі. Ең
ықпалды саяси күш – ақсүйектер тұқымы
(төрелер) болып табылды.
«Жеті Жарғы»
«Жеті Жарғы»
• «Жеті Жарғыда» көрсетілгендей,
сұлтан – жоғары билікті, үкіметті
білдіреді, ал X ғасырдан бастап ол
билікке ие дербес тұлғаны білдіреді.
Ақсүйектерге жатпайтын халықтың
қалған бөлігі «қара-сүйек» деп
аталып, рулар мен тайпаларға
бөлінді.
«Жеті Жарғы»
«Жеті Жарғы»
• Олардың арасында сот, әкімшілік және әскери билік- ке ие және
сұлтандармен бірге мемлекет мәселелерін басқаруға қатысқан
бидің (қазының) алатын орны маңыз- ды болды. Сұлтанның билігі
ылғи да абсолютті сипатта болған жоқ, тек Қасым ханның тұсында
ғана бір орталыққа бағынған, күшті биліктің болғанын байқаймыз.
• Тәуке хан басқарған кезде бүкіл қазақ хандығының үш жүзі- нің
аумағы оған құқықтық бағынышта және оның саяси ықпалында
болды. Ол қайтыс болғаннан кейін әр түрлі дерек көздерінен
кездестіргеніміздей, хандардың саяси билігінің әлсірегені
байқалады.
«Жеті Жарғы»
«Жеті Жарғы»
• Сөйтіп, XVIII ғасырға дейін қазақ даласындағы саяси
ойлардың эволюциясында рухани әдет-ғұрыптың сақта-
луы мен дамуы байқалады. Сол заманның тарихшыла- ры
билеушінің моральдық қасиеттері мен саясаткерлер
бойында парасатқа ерекше мән береді. Осылайша олар
көзі ашық, адамгершілігі мол билеуші басқарып отырған
мемлекеттің мінсіз үлгісін әзірлеуге тырысады. Сонымен
қатар, тарихшы ғұламалар мемлекеттің саяси, әкімшілік
құрылымымен қатар қоғамдағы болып жатқан саяси
оқиғалардың барысын сипаттайды.
«Жеті Жарғы»
«Жеті Жарғы»
• Қазақ хандығы тұсындағы саяси ойлар
біріншіден, қазақ қоғамындағы саяси-әлеуметтік
мәселелерді заң нормалары арқылы шешуге
байланысты билер инсти- тутын қалыптастырды.
Билер институты сондай-ақ, мем- лекеттегі соғыс
пен бейбітшілік мәселелерін де қарас- тырды.
Екіншіден, елдің тұтастығы мен егемендігі
туралы идеясының негізін қалады. Үшіншіден,
қазақ хандығы- ның іргетасы қаланды және
мемлекеттілік жайлы ұғым қалыптасты
«Жеті Жарғы»
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz