ҚР Призидентінің билігі

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ
МИНИСТРЛІГІ
Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық- техникалық
университеті

ҚР Призидентінің билігі
Орындаған:

Тексерген: а.о
Мазмұны

Қазақстан Республикасы Президентінің
құқықтық жағдайы
Заң шығару бастамасы құқығы
Сайлау
Президенттің вето (тыйым салу) құқығы
Қорытынды
Әдебиеттер
Қазақстан Республикасының
Президенті
Қазақстан Республикасының Президенті — Қазақстан
Республикасыныңмемлекеттік басшысы және
республиканың атқарушы өкімет билігінің біртұтас
жүйесін басқарушысы, мемлекеттің ішкі және сыртқы
саясатының негізгі бағыттарын айқындайтын, ел ішінде
және халықаралық қатынастарда Қазақстан атынан
өкілдік ететін ең жоғары лауазымды тұлға; сондай-ақ
республика азаматтарының құқығы мен
бостандықтарының, Конституциясы мен заңдарының
сақталуына кепіл болады; ҚР Қарулы Күштерінің Жоғарғы
Бас Қолбасшысы болып табылады.
1991 жылы 10 желтоқсанда

"Қазақ Кеңестік Социалистік Республи-
касының атауын өзгерту туралы" Қазақ КСР
Заңымен Қазақ КСР Қазақстан Республикасы
болып қайта аталды. ҚР Жоғарғы Кеңесі
"Қазақстан Республикасы Президентінің
қызметке кірісуі туралы" қаулы қабылдады,
оған сәйкес Н. Ә. На- зарбаев 1991 ж. 10
желтоқсаннан бастап ҚР Президенті қызметіне
кірісті деп есептелді.
Қазақстан Республикасының
Конституциясы 1993 жыл
Тәуелсіз Қазақстанның алғашқы Конституциясы 1993 жылы 28 қаңтарда
ХІІ шақырылған Қазақстан Жоғарғы Кеңесінің ІХ сессиясында
қабылданды. Ол кіріспеден, 4 бөлім, 21 тарау және 131 баптан тұрады.
Конституция Қазақстан мемлекеттік егемендігін алған сәттен бергі
көптеген құқықтық нормаларды:
халықтық егемендік
мемлекет тәуелсіздігі
билікті бөлісу принципі
қазақ тілін мемлекеттік деп тану
Президентті мемлекет басшысы деп тану
сот органдарын — Жоғарғы, Конституциялық және Жоғары
Арбитраждық соттар және басқаларды қамтыды.
Қазақстан Республикасының
Конституциясы 1995 жыл
Қазақстан Республикасының Конституциясы 1995 жылы 30 тамызда қабылданды.
Конституция құрылымы
I бөлім. Жалпы ережелер
II бөлім. Адам және азамат
III бөлім. Президент
IV бөлім. Парламент
V бөлім. Үкімет
VI бөлім. Конституциялық кеңес
VII бөлім. Соттар және сот төрелігі
VIII бөлім. Жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару
IX Бөлім. Қорытынды және өтпелі ережелер
Қазақстан Республикасы Президентінің
құқықтық жағдайы
Қазақстан
Республикасының
Президенті — мемлекет
басшысы, оның ең
жоғары лауазымды
тұлғасы. Ол мемлекеттің
ішкі және сыртқы
саясатының негізгі
бағыттарын айқындайды
Қазақстан Республикасы Президентінің
құқықтық жағдайы
Президент халықтар
бірлігінің нышаны болып
табылады, көпұлтты
Қазақстан Республикасының
халқы сайлайды, оның
халық атынан сөйлеуге
құқығы бар, ел ішінде және
халықаралық қатынастарда
мемлекет атынан өкілдік
етеді.
Қазақстан Республикасы Президентінің
құқықтық жағдайы

Конституцияға сәйкес республикада
мемлекеттік билік біртұтас, бірақ, сонымен
қатар билік үш:
заң шығарушы,
атқарушы
com тармақтарына бөлінеді.
Қазақстан Республикасы Президентінің
құқықтық жағдайы
Заң шығарушы билікті — Парламент,
атқарушы билікті — Үкімет,
сот билігін — соттар жүзеге асырады
Әрқайсысы Конституция және заң арқылы белгіленген
міндеттерін атқаруға тиісті. Мемлекеттік биліктің үш
тармағы күнделікті қызметінде өзара тығыз және
келісімді байланыста болуы керек.
Президент мемлекет билігінің барлық тармағының
келісіп жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Сондықтан
Президент мемлекеттік биліктің кепілі болып табылады.
Заң шығару бастамасы құқығы

Президент мемлекеттік
органдардың халық
алдындағы жауапкершілігін
қамтамасыз етеді. Ол,
сондай-ақ мемлекеттік
органдардың, лауазымды
және тағы баска
тұлғалардың Конституция
мен заңдардың талаптарын
бұлжытпай сақтауын
камтамасыз етеді.
Сайлау

Президент адам мен азаматтардың құқығы мен
бостандықтарының кепілі болып табылады. Президентті
Қазақстан Республикасының кәмелетке толған
азаматтары жалпыға бірдей, тең және төте сайлау
құқығы негізінде жасырын дауыс беру арқылы жеті жыл
мерзімге сайлайды. Қазақстан Республикасының
Президенті болып, тумысынан республика азаматы болып
табылатын, қырық жасқа толған, мемлекеттік тілді еркін
меңгерген және Қазақстанда кемінде он бес жыл бойы
тұрған республика азаматы сайлана алады.
Президенттің вето (тыйым салу)
құқығы
Республика
Президентіне кең
ауқымды өкілеттіктер
берілген. Бұл
өкілеттіктер
Конституция мен "ҚР-
ның Президенті
туралы"
Конституциялық
заңда көрсетілген.
Президенттің вето (тыйым салу)
құқығы
Мемлекеттік органдар арасындағы
жанжалдарды болдырмаудың елеулі
механизмі Президенттің вето (тыйым
салу) құқығы. болып табылады. Вето
құқығы: "Парламент қабылдаған заңды
Президент түзетуге қайтара алады"
дегенді білдіреді. Бұл "кейінге
қалдырушылық ветосы" деп аталады.
Қорытынды

Президенттің түзетуге қайтарған мына заңдарын көрсетейік:
"Қазақ КСР-дағы меншік туралы" (1990 ж.),
"Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінін бақылау
палатасы туралы" (1993 ж.),
"Нотариат туралы" (1997 ж.)
"Бұқаралық ақпарат құралдары туралы" (2005 ж.) және
басқалары. Заңдарды түзетуге қайтарудың себептері:
Конституция талаптарына сәйкес келмеуі, заңдарды талдаудың
әлсіздігі, құқықтық сараптаманың төмен денгейі, заңдарды
өмірде пайдаланудың мүмкін еместігі.
Конституцияда Президент өкілдігін шектейтін жағдайлар
да көзделген. Президенттің Парламент, мәслихат
депутаты болуына, басқа да жалақылы қызмет атқаруына
және кәсіпкерлікпен айналысуға құқығы жоқ. Президент
өз өкілеттігін жүзеге асыру кезінде саяси партиядағы
қызметін тоқтатады. Президент өзінің міндеттерін
атқаруы кезінде іс-әрекеті үшін тек қана мемлекетке
опасыздық жасаған жағдайда жауап береді жөне бұл
үшін Қазақстан Республикасының Парламенті оны
қызметінен кетіруі мүмкін. Бұл институт импичмент деп
аталады.
Әдебиеттер

“ Құқықтану: Жалпы білім беретін
мектептің қоғамдық-гуманитарлық
бағытындағы 10-сыныбына арналған
окулық /А. Ибраева, Г. Өлібаева, Қ.
Айтхожин. — Алматы: "Мектеп" баспасы,
2006
Википедия

Ұқсас жұмыстар

Судьялардың мәртебесі және өкілеттілігі

Құқық қорғау қызметінің мақсаты

Құқықтық мемлекет қағидаттары

Мемлекет және заң

Экономика және Құқық факультеті

Әкімшілік құқыққа сипаттама

Әкімшілік құқық пәнінің қатынастары

Мемлекеттің белгілері

Қазақстан Республикасын қорғау - оның әрбір азаматының қасиетті парызы және міндеті

Демократия принциптері

Пәндер