Николло Макиавелли саяси ойлары

Орындаған:

ЗКР-21

Тексерген: а. о Хайруллина Г. М

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ МИНИСТРЛІГІ

Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық- техникалық университеті

Николло Макиавелли

Қайта өрлеу заманының көрнекті өкілдерінің бірі - итальяндық ғалым Николло Макиавелли (1469-1527 жж. ) .

Николло Макиавелли

Николло Макиавелли саяси ойлар тарихында көптеген еңбек жазып қалдырған. Соның ішіндегі ең маңыздылары: «Патша», «Тит Ливийдің алғашқы он кітабы туралы ой толғаныстар», «Флоренция тарихы» және «Әскери өнер».

Николло Макиавелли

Ғалымның қарастырған мәселелерінің ішіндегі бастысы деп мыналарды айтуға болады:

1. Саяси ғылымды қоғамтану ғылымдарының ішінде дербес ғылым деп қарастыруы. Мемлекет пен құқық, тұлға мен мемлекет, шіркеу мен адамдардың ара қатынастарын зерттей келе, олардың қалай пайда болғанынына ерекше көңіл бөледі, сонымен қатар, ол мемлекеттегі билік тің ауысу мәселесіне, эволюциялық дамуына, басқарудың формаларына ерекше ден қояды.

Николло Макиавелли

Саясатты билік үшін талас деп түсінген Н. Макиавелли қоғамдағы саяси өмірді реалистік тұрғыдан түсіндіруге тырысып бақты. Ол антикалық ойшылдар ізімен саяси ғылымның теологиядан арасын ажыратып, қоғамдағы саяси үрдістер табиғи қалыпты жағдай деп түсіндірді.

Николло Макиавелли

2. Н. Макиавелли мемлекеттің пайда болуын қоғам- дағы саяси ұйым ретінде қарастырды. Жалпы ол саяси ойлар тарихында алғаш рет қолданысқа «мемлекет» ұғымын ендірді. Сондай-ақ, антикалық ойшылдар дәстүрі- мен ол мемлекетті басқарудың алты үлгісін жасайды, үшеуі «формасы жағынан халыққа жағымды» (монархия, аристократия, демократия), үшеуі «жағымсыз» (тирания, олигархия, охлократия) .

Николло Макиавелли

Сонымен бірге ол мемлекет басшыларының ауысуы қоғамда ешбір діни наным- сенімдерге байланысты емес деп түсіндірді. Макиавелли- дің пікірінше, басқарудың ең озық үлгісі аралас басқару (монархия, аристократия, демократия осылардың әр қайсысы қоғамдағы тұрақтылықты ұстап тұруға мүдделі болуы керек) .

Николло Макиавелли

3. Жеке тұлғаға саналы, ерікті, өз құқығы үшін күресуге мүмкіндігі бар белсенді деп қарады. Тұлғаның жеке белсенділігі қоғаммен тікелей байланысты деп түсіндірді. Қоғам неғұрлым тұрақты, гармониялы түрде дамыса, тұлға да соншалықты белсенді болмақ. Ол адамның жеке мүмкіндігіне ерекше көңіл бөледі. Адам неғұрлым қор- ғансыз болса, оның солғұрлым өмірге құмарлығы, өмір үшін арпалысы күшейе түседі, нәтижесінде мемлекет пен діннің, адамгершілік қатынастардың дамуына алып келеді деп түсіндіреді

Николло Макиавелли

4. Саясат пен құқықтан моральдың ара-жігін ажыра- тып берді. Саясат пен құқық христиандық догмалық және моральдық ұстанымдарға еш уақытта бағынбайды. Ол өмірдегі тәжірибе мен практикаға, соның ішінде, күшке байланысты деп түсіндіреді.