Мейіргер ісінің қыр-сыры

Презентация қосу

Мейіргер ісінің қыр-сыры
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Мейіргер ісінің даму тарихы (Ф. Найтингейл)
2. Медициналық этика және деонтология қағидалары
3. Медициналық қызметкердің сыртқы және рухани
мәдениеті
4. Мейіргердің міндеттері мен қызметтері
5. Науқастармен қарым қатынас дағдысы
6. Мейіргердің арасында көп кездесетін ауыршаңдықтар
III. Қорытынды
Кіріспе
Кейінгі жиырма жылда қоғамдағы өзгерістерге және
денсаулық сақтау жүйесіндегі жетістіктерге байланысты
мейірбикенің алатын орны едәуір өсті, яғни кәсіби мейірбикелік
қызметке қойылатын талаптар елеулі артты.
Сондықтан, орта буынды медицина қызметкерлерінің білім
деңгейін көтеру үшін мейірбике ісінің теориясы аумағында
жаңа білімдер қажет.
Бұл оқу құралында «Мейірбикелік үрдіс»; «Мейірбике»ісінің
философиясы», мейірбике ісінің даму тарихы тақырыптары
көрініс тапқан, медициналық этика және деонтология және
басқа да мейірбике ісінің негіздерін игеруге қажетті
тақырыптар ашылған.
II. Негізгі бөлім

Мейіргер ісінің даму тарихы
(Ф. Найтингейл)
«Мейірбике ісі»
мамандығының даму тарихы
Мейірбике ісінің мазмұны қоғам тілегі мен тіршілік
жағдайлары өзгерген сайын ғасырлар бойы өзгеріп отырады.
«Мейірбике ісі»-деген термин ХХ ғасырдың басында пайда
болған.
Қазіргі заманда кең тараған сөздердің бірі. Мейіркеш ісі
мейіркештердің еңбегімен, қызметімен тығыз байланысты.
Қазақстан Республикасында мейіркеш ісі дегеніміз мынандай
теориялық түсініктерден тұрады: мейіркештердің білімі,
практикалық тәжірибиесі, мейіркештердің мәдениеттілігі мен
тәрбиелілігі, науқас пен қарым –қатынасы, сыртқы бейнесі
(формасы) және басқалар.
Флоренс Найтингейл

Алғашқықайырымды
бикелердің бірі-
ағылшынның
қайырымды қызы
Флоренс Найтингейл.
Флоренс Найтингейл
Ол 1820 жылы Флоренция қаласында мәдениетті бай семьяда
туылған, балалық шағын Лондон қаласында өткізген. Бала
кезінен ол өзі адамдарға қызмет етуде, әсіресе мүгедектер мен
сырқат адамдарға қызмет етуді армандаған. Ағылшын
әскерлерінің Қырым Соғысында ауыр жағдайда екенін естіп,
Флоренс қысқа мерзім ішінде 38 адамнан тұратын қайырымды
бикелер тобын құрап, 1854 жылы қазан айында жаралылар мен
сырқаттарға көмек көрсетуге аттанды.Лондонда Флоренс жер
жүзінде бірінші болып қайырымды бикелердің мектебін ашады.
Осылайша Ф.Найтингейл санитар кадрларын даярлаудың негізін
орнатады.
Флоренц Найтингейл
атындағы медаль
Оның жаралылар мен сырқаттарға
көрсеткен көмегі үшін және мед.
кадрларын даярлаудағы сіңірген
зор еңбектері үшін 1912 жылы
Флоренц Найтингейл атындағы
медаль шығару ұйғарылады. Бұл
медаль халықаралық Қызыл Крест
Лигасының, ең жоғарғы марапаты.
Медаль дипломы бар
мейірбикелерге, бөлімнің аға
мейірбикелеріне, Қызыл Кресттің
белсенді көмекшілеріне беріледі.
Медициналық этика және
деонтология қағидалары
Этика
Этика(грек сөзі) – мораль
жайындағы ғылым, «әдет,
ғұрып» деген мағына береді,
Медициналық этика жалпы
этиканың бөлімі, бұл
медицина қызметкерлерінің
қызметінде адамгершілігін
бейнелейді және теориялық
деонтологияның негізі болып
табылады.
Деонтология
Деонтология-міндет
туралы
ғылым.Медициналық
деонтология дегеніміз-
медицина қызметкерлерінің
кәсіптік процесінде мінез –
құлқын анықтайды.
Деонтология

Деонтологияда дәрігер мен сырқаттың, мейіркеш пен
сырқаттың және дәрігер, мейіркеш, сырқаттың қарым –
қатынастарына назар аударылады. Медицина
қызметкерлерінің кәсіптік этикасының негізін орнатқан
ежелгі грек дәрігері Гиппократ (460 ж. Б.Э.Д.) ол шежіресінің
бірінші бетінде деонтология туралы жазғаны осы күнге дейін
медицина қызметкерлерінің арасында таралып келеді.
Гиппократың белгілі кітабы «Ант» медициналық этиканың
дамуына зор әсерін тигізуде. Бүгінгі күні «Ант» қазіргі
заманның құжаты ретінде оқылып, қабылданады.
«Парыз» бен «жауапкершілік»

«Парыз» бен «жауапкершілік» бір –бірімен
тығыз байланыста. «Парыз» деген түсінік
кәсіптік және қоғамдық еңбектің қай –
қайсысында да міндеттемені білдіреді.
Парызды адал орындау адамдардың жеке
басының моральдік сапасымен байланысты.
Жоғары моральдік сапасы бар, орта медицина
қызметкерлері өзінің парызын адал және
сапалы орындайды.
«Сыйлау»

«Сыйлау»- бұл басқаның ойымен санасу
деген сөз. Сыйласу, сыпайы сөйлесуден
байқалады. Медициналық қызметкерлері
өздерінің кәсіптік міндеттемелерін
орындағанда, сырқаттардың және
олардың туыстарының көзінше өздерінің
әріптестерімен «сіз» деп сөйлесулері
керек.
Ятрогения
Ятрогения- медицина қызметкерлерінің теріс мінез –
құлқынан не аңдамай айтқан сөзінен науқастардың
аурулық жағдайда немесе ауру болуы. Бұл жағдай,
негізінде нерв жүйесі нашар адамдарда болады.
Ятрогенияның болу себептері:
Диагнозы туралы хабарды негізсіз болжау;
Емдеу және диагностикалық процедураны теріс
түсіну;
Әрекетсіздіктен
«мылқау» ятрогения не
қызметкерлердің көңіл бөлмеуі.
Медициналық қызметкердің
сыртқы және рухани мәдениеті
Аурудың ішкі дүниесі, бұл
сырқаттың өзінің ауруына
қатынасымен анықталады.
(Ол ауруы туралы жалпы
түсінігі, сенімі, сезімі
мөлшері және т.б.) Сонымен
бірге, адамшылдық
қасиеттеріне де
байланысты.
Кейде сырқаттарда өзінің
аурулары (мерез, сөз,
генекологиялық аурулар, әтектік
және т.б.) туралы дәрігермен
сөйлесу «әдепсіз» деген теріс
түсінік болады. Мұның
нәтижесінде науқастардың
көңілдері бұзылып, аурулары
созылмалы түрге айналып, ұзақ
уақыт емделуге әкеліп соқтырады.
Мейіргердің міндеттері мен
қызметтері
Мейірбикенің міндеті
Халы ауыр науқастарды күту.
Дәрігердің тағайындаған емдерін уақытында дұрыс жасау.
Дененің қызуын, қанның қысымын өлшеу, оны ауру тарихына тіркеу.
Оңқа, қыша, компресс, жылытқыш, сүлік қою.
Дәрілерді сақтау.
Шприцтер мен инелерді залалсыздандыру.
Терінің арасына /в/к/, терінің астына /п/к/, қалын ет қабатына /в/м/, көк
тамырға /в/в/ иньекция жасау.
Системаны құрастыру және қолдану.
Қан тобын анықтау, көк тамырдан қан алу.
Науқастарды түрлі /R/ - зерттеулерге даярлау, лабораториялық
зерттеулерге материал алу.
Мейірбикелердің құқығы
Сырқатқа дәрігерге дейінгі жедел көмек көрсетуге
Сырқаттың ауру тарихын толтыруға, анализдерді тіркеуге, қызу
қағазын толтыруға.
Палатаның, кабинеттің, асханалардың тазалығын тексеруге
Аға мейірбикеге керекті дәрілерге талап қағазын жазуға
Дәрігердің науқастарды қарауына, қабылдауына қатысуға.
Мед. Құжаттарды жүргізуге
Рентген және басқа зерттеулерге сырқаттарды даярлауға
Санитарлық жұмысына басшылық етуге.
Қызыл Крест қоғамының жұмысына атсалысуға.
Өз білімін жетілдіруге.
Мейірбикелер жұмыс
орнында тәртіп сақтап,
өзін-өзі ұстай білу керек.
Өзініңәдептілігімен,
тазалығымен науқастарға
үлгі болу керек. Әр уақытта
(ақ халатта, ақ қалпақта,
жеңіл теріден тігілген аяқ
киім) жұмыс істеу керек
Мейірбикелердің жұмысы негізгі 2
топқа бөлінеді.
Емдеу жұмысы
Алдын-алу /сақтандыру/
жұмыстары.
Емдеу жұмысы – ол науқасты күту,
дәрігердің тағайындаған емдерін
уақытында жасау, науқастың тез
жазылуына көмектесу.
Науқастармен қарым қатынас
дағдысы
Алдын-алу сақтандыру жұмысы – ол халықтың
арасында санитарлық үгіт-насихат жұмысын
жүргізу, прививка жасау, диспансерлік есепке
алу, медициналық тақырыпта кенестер беру,
дәрістер оқу, фильмдер көрсету, санитарлық
үн қағаздарын шығару, халықты жалпы
медициналық тексеруден өткізу. Емделгеннен
алдын-ала сақтанған оңай, осы мәтелді есте
сақтаған жөн.
Мейіргердің арасында көп кездесетін
ауыршаңдықтар
Адам – көп қырлы физикалық және психикалық
көріністері бар біртұтас жүйе. Әр адамның жан
дүниесінің ерекшелігі, қоршаған ортамен және
әлеуметтік тұрмыстық жағдайлармен
байланысты ескерілген кезде ғана ауруды
ұғынуға болады. Ауру тек бір мүшені зақымдап
қоймай, ол бүкіл ағзаға өзгерістер туғызады. Бір
ауру әр адамда әртүрлі өтуі мүмкін, яғни емдеу
және күтім көрсету әрқилы, жек дара болуы
керек. Мейірбикенің науқасты түсіне білуінің,
оның уайымын сезінуінің маңызы зор.
Қорытынды
Науқас тұрған жерде оның ауруының белгілерін
талқылауға, жағдайының қиындығы туралы айтуға,
болжау туралы пікір алмастыруға, ауруының нәтижесін
түсініксіз терминдерді айтуға болмайды. Науқастар
қандай аурумен ауырсада, мейірбике олардың психикалық
жағдайын ескеруі керек. Мейіркештер сырқат пен
араласқанда, олардың жеке басының қасиеттерінің
маңызы зор. Ол тағайындаған манипуляцияларды жақсы
жасаса да,өзінің жеке басының ерекшелігімен,
сырқаттармен жиі жауласатын болса, онда оның кәсіптік
жұмысы сапалы нәтиже бермейді.
Медицина қызметкерлерінің парызы үнемі сырқаттың
жанының жайбарақатын бұзатын, саулығына қайшы әсер
ететін нәрселермен белсенді күресу, мейірімді, кішіпейіл
мейібикені сырқаттар асыға күтеді.
Қолданылған әдебиеттер:

Л.С. Заликин «Сырқаттың жалпы күтімі»-Москва -1983
Обуховец Т.П. «Мейірбике ісінің негіздері»-Ростов; 2006
Мухина С.А.; Тарновская И.И. «Науқастың жалпы күтімі»
Рожнов В.Е. «Медициналық деонтология, психология және
психотерапия»-Москва -1975
«Мейірбике ісісінің теориялық негіздері» В.Н Чернявскии;
Н.С: Мальцева М. 1993
Матвеев в.Ф «Основа медицинской психологии, этики и
деонтологии» Москва-1989

Ұқсас жұмыстар

Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2020 жылғы

Мейіргер ісі саласындағы алғашқы кәсіби журнал

Мейіргер ісінің эволюциясы, теориясы және философиясы

Қажеттілік теориялары

Карневалидің мейірбикелік күтімді жоспарлау теориясы

Мейіргер Жұмысындағы пациент күйін клиникалық тұрғыдан бағалаудың маңызы

МЕЙІРБИКЕ ІСІ ҒЫЛЫМЫ МЕН ЗЕРТТЕУЛЕРІНІҢ ТАРИХЫ МЕН ФИЛОСОФИЯСЫН ТАЛДАУ

ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ӘДЕП, МҰҒАЛІМНІҢ ЭТИКАСЫ ЖӘНЕ МӘДЕНИЕТІ

Мейірбике мен пациент

Науқастың дағдыларын дамыту

Пәндер