Пифагор теоремасы туралы ақпарат

Пифагор

теоремасы

Пифагор- б. ғ. д. VI ғ. көне грек ғалымы

Самостық Пифагор (еж. -грек. Πυθαγόρας ὁ Σάμιος, лат. Pythagoras; 570-490 жж. б. з. д) - ежелгі грек философы және математигі. «Философия» (пәлсапа) сөзін алғаш рет қолданған Антика дәуірінің атақты философы және математигі Пифагор болған.

Самос аралы

«Геометрияның Қазыналарының бірі-

Пифагор теоремасы»

Теоременың тарихы ежелгі Қытайдан бастау алады. Ондағы негізгі назар аудартатын математикалық кітап Чу - пей. Бұл шығармада қабырғалары 3, 4, 5 - ке тең пифагор үшбұрышы туралы айтылады.

Бұл теңдік египтіктерге б . з. д. 2300 жылы Аменемхета I патшаның кезінде белгілі болған (Берлин музейіндегі 6619 - жазбалар бойынша) .

Бұл Пифагор теоремасы деп аталатын ежелден белгілі геометриялық теорема. Гректің ұлы математигі, әрі философы Пифагор Самосский осыдан 2, 5 мың жыл бұрын өмір сүрген. Пифагор Шығыс елдеріне, Египетке және Вавилонға көп саяхат жасаған. Оңтүстік Италияның грек колонияларының бірінде ежелгі Грецияның ғылыми және саяси өмірінде үлкен роль атқарған белгілі «Пифагор мектебінің» негізін салған. Бұл белгілі геометриялық теореманың дәлелдеуін Пифагор практикада қолдана білген.

Бірақ, бұл теореманы Пифагорға дейін 1500 жыл бұрын ежелгі египеттіктер қабырғалары 3, 4 және 5 тең болатын үшбұрыш тікбұрышты болатынын білген және бұл қасиетті жер учаскелерін, құрылыс тұрғызу үшін қолданған. Сонымен қатар мың жылдықтар бұрын Египеттегі, Вавилондағы, Қытайдағы үлкен храмдар салу үшін де қолданған. Пифагордан 600 жыл бұрын қытайдың математика-астрономиялық «Чжоу-би» шығармасында тікбұрышты үшбұрышқа қатысты басқа да теоремалар арасында Пифагор теоремасы да бар. Бұдан да ертерек теорема үндістерге де белгілі болған.

«Гипотенузада салынған квадрат, катеттерінде салынған квадраттарының қосындысына теңбе тең».

«Тікбұрышты үшбұрышта катеттерінің квадраттарының қосындысы гипотенузаның квадратына тең».

Пифагор заманында бұл тұжырымдама былай болған:

Пифагор

теоремасының

заманауи тұжырымдамасы”

Теорема қазіргі заманда

Пифагор теоремасы қазіргі өмірде құрылыста, астрономияда, мобильді байланыста кеңінен қолданылады. Суретте осы теореманы пайдалана отырып, готикалық стильде салынған терезенің мысалы келтірілген.

Сол сияқты шатыр салуда, найзағай түсірмеуге арналған құрылғыны салу үшін де осы теоремаға сүйенеді.