Дератизация жұмыстарын жүргізу

Презентация қосу

Дератизация
жұмыстарын
жүргізу

Орындаған: Маратқызы Б. 405 б
Қабылдаған: Ешмухаметов А.Е.
• Дератизация (де... және лат. rat – егеуқұйрық) –
індет ауруларын тарататын кеміргіштерге
(егеуқұйрық, тышқан, т.б.) қарсы күрес.
• Дератизация кеміргіштер тарататын түрлі
аурулардың (оба, туляремия, құтыру, сарып,
күйдіргі, сальмонеллез, т.б.) қоздырғыштарын дер
кезінде құрту, олардан сақтандыру үшін
жүргізіледі. Сақтандыру үшін тұрғын үйлер мен
ғимараттардың астындағы жертөлелерді,
қоймаларды, мал мен құс қораларын таза ұстап,
азықты тышқан кіре алмайтын қоймаларда
сақтайды. Тышқан інін бітейді. Су кемелері
тоқтайтын порттарда басқа шет елдерден ауру
жұқтыру қаупі бар кеміргіштер тарап кетпеуі үшін
халықар. тазалық ережелері мұқият сақталуы
керек.
• Дератизация әдістері:

• Механикалық (тор, тұзақ, қақпан қою,
т.б.);
• Биологиялық (ит, мысықпен ұстау,
оларды қыратын микробтарды
пайдалану);
• Химиялық (улы зат, газдар пайдалану).
Әдетте улы, еліктіргіш заттар ретінде
крысид, цинкфосфид, зоокумарин,
дифторан, стрихнин, фторацетамид,
күкіртті ангидрид, т.б. пайдаланылады.
• Мақсаты: Дератизациялау кеміргіштерді жою және кеміргіштері
бар объектілерден оларды тазарту немесе инфекциялық аурулардың
кеңінен таралуын болдырмауды қамтамасыз ететін және
экономикалық жағынан шығын келтірмейтін минимальды деңгейде
кеміргіштердің санын тұрақты ұстап тұру үшін жүзеге асырылады.

Кенттік дератизациялау мынандай түрлерге бөлінеді:

• 1) жаппай дератизациялау – елдімекеннің шегінде ашық тіршілік
ету орындарын қоса алғанда, барлық елдімекеннің аумағында
жылына 2 реттен сиретпей жүргізіледі;
• 2) ошақтық дератизациялау – инфекциялық аурулардың
ошағындағы және оған іргелес аумақтағы
дератизациялау. Таралуына жәндіктер қатысатын инфекциялық
аурулар тіркелген кезде жүргізіледі;
• 3) іріктеп дератизациялау – жекелеген учаскелерде немесе
құрылыстарда, негізінен эпидемиялық маңызы бар объектілерде: ет-
және балық комбинаттарында, тоңазытқыштарда, элеваторларда,
азық-түлік қоймаларында, емдеу және балалар мекемелерінде, мал
шаруашылығы фермаларында кеміргіштерді жою қажет болған
жағдайда жүргізіледі.
Дератизациялауды улы жем шашу, тозаңдату, газ жіберу әдістерімен физикалық,
механикалық, химиялық тәсілдер арқылы жүргізеді. Дератизациялау тәсілі мен
әдісін таңдау өңделетін объектінің ерекшеліктерімен, нысаналы кеміргіштердің
экологиясымен, дератизациялау құралдарының қасиеттерімен айқындалады.

Профилакткиалық дератизациялау жұмыстарының тиімділігін қамтамасыз ету
үшін өңдеулердің белгілі бір жиілігін сақтау көзделеді. Егер пайдалынатын
препаратты қолдану жөніндегі нұсқаулықта өзгесі ұсынылмаса, онда үй-
жайларды дератизациялау 2-3 айда 1 рет, аумақты дератизациялау – жылына 4-6 рет
жүргізіледі. Үй-жайларда кеміргіштер ұзақ уақыт болмаған кезде өңдеу
жүргізілмейді, ал аумақты өңдеу саны екі есе қысқартылады.

Азық-түлік саудасы, қоғамдық тамақтану объектілерінде, көкөніс қоймаларында,
қоймаларда, тұрғын үй-жайларда және аула ішіндегі құрылыстарда уланған
қармақжем дератизациялау құралдарын қолдану жөніндегі нұсқаулықта
көзделген қолдану режиміне сәйкес шашылады; балаларға қолжетімді балалар
ұйымдарының үй-жайларында улы қармақжемді шашуға жол берілмейді, ал
кеміргіштерді жою механикалық әдістермен жүргізіледі.
Дератизациялау құралдарының сыртқы пішінінің тамақ өнімдерінен, мал жемінен, үй
заттарынан, дәрілік препаратттардан айырмашылы ғы болуы тиіс. Қарма қжемдерді ң
тағамдық негізі ретінде адамдар қызығатындай ұнтақталма ған к үнба ғыс д әнін ж әне
басқа да өнімдерді пайдалануға тыйым салынады. Қай ғылы о қи ғаларды болдырмау
үшін кеміргіштерге арналған родентицидті қармақжемді ашық түске бояу қажет.Ашы қ
аумақтарда улы қармақжемдер тек жасырын шашылады және балалар ға, үй
жануарлары мен құстарға қолжетімді болмауы тиіс.Қармақжемдерді дайындау
жұмыстары арнайы қоспаларды қолдана отырып, барынша механикаландырылуы тиіс,
улы қармақжемдерді дайындау және өлшеп-орау жұмыстары сорып-шы ғаратын
жүйені қолдану және нақты дератизациялау құралдарына арнал ған н ұс қаулы қтарда
көрсетілген қауіпсіздік шараларын сақтай отырып жүргізіледі. Қарма қжемдерді
дайындайтын жұмыс үй-жаларында ауада родентицидтің әсер ететін заттары болуына
мерзімдік бақылау жүргізіледі.Ыдысқа салынбаған тама қ өнімдері бар үй-жайларда
сусымалы (соның ішінде дәнді) улы қармақжемдерді қолдануға ж әне дуст т үріндегі
дератизациялау құралдарын пайдалануға тыйым салынады.
Дератизацияның тиімділігіне мыналар арқылы қол
жеткізіледі:
1) кеміргіштер кездесетін барлық үй-жайларды жаппай өңдеу жүргізу үшін объектіде
санитариялық күнді белгілеу;

2) қармақжемді қолдану жөніндегі нұсқаулықта көзделген қармақжемді шашу технологиясын
сақтау;

3) қойма үй-жайларында дератизациялауды жүргізетін адамдар үшін ені кемінде 70 см
қабырғалар бойымен өтетін құрылғылар арқылы, қабырғаларға, бұрыштарға және техникалық
жүйелерге тұрақты түрде кедергісіз жетуді қамтамасыз ету;

4) әртүрлі материалдарды сақтайтын барлық орындарда еденнен 15 см биіктікте тұратын
стеллаждармен жабдықтау;

5) азық-түлікті және су қорын оларға кеміргіштердің кіру мүмкіндігін барынша қиындататын
жағдайда сақтау;

6) профилактикалық өңдеу жүргізу үшін оларды тиеуге дейін дератизациялауды жүргізетін
адамдардың барлық үй-жайларға кедергісіз кіруін қамтамасыз ету;

7) ғимараттар мен үй-жайларға кеміргіштерді кіргізбеу ережелерін сақтау;

8) барлық үй-жайлар мен оларға іргелес аумақты үнемі тазалау және белгіленген мерзімде
қоқысты шығару.
• Кеміргіштер мекендейтін құрылыстарды дератизатор айына екі рет немесе нақты жағдайларға
байланысты одан да жиі аралайды. Дератизациялау тиімділігі артуына байланысты дератизатордың
кеміргіштерден таза құрылыстарды тексеру жиілігі азаяды.
• Кеміргіштермен байланысты инфекциялық аурулар пайда болған кезде жоғарыда аталған
шараларды жүзеге асырудан бөлек шұғыл профилактиканың типі бойынша дератизациялау іс-
шаралары жүргізеді: аттрактант ретінде құрамында өсімдік майы бар улы қоректік қармақжемде
қатты әсер ететін ратицидтерді қолданады.
• Синантропты кеміргіштерге қарсы күрестің неғұрлым тиімді әдістемесінің негізгі қағидаты
кеміргіштердің барлық мекендейтін жерінде оларға қарсы күрес құралдарын қолдану және
олардың әсерінің үздіксіздігі болып табылады.
• Күресудің негізгі құралы ретінде антикоагулянттары бар ұзақ сақталатын қармақжемдерді қолдану,
ал қатты әсер ететін улар қосылған қармақжемдерді кеміргіштер санының күзде шегіне жетуі және
көктемде көбеюі кезінде жылына екі рет, сондай-ақ эпидкөрсеткіштер бойынша қолдану қажет.
• Қыспаларды, қақпандарды, тоспа ауларды және басқа да тұзақтарды дератизациялаудың қосымша
әдісі ретінде жекелеген объектілерде қолдануды ұсынады.
• Кеміргіштердің індерін және жүретін жолдарын тозаңдауға арналған уларды аз мөлшерде қолдану
керек, себебі бұл әдіс қоршаған ортаның пестицидтермен қатты ластануына әкеп соқтырады және
өңдеу жүргізілген үй-жайда үнемі болатын адамдар үшін жүргізілетін жұмыстардың қауіптілігін
арттырады.
• Кеміргіштерге қарсы қолданылатын бактериалды препараттар елдімекендерде аумақтық
мемлекеттік санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органының рұқсаты бойынша ғана
қолданылады
• Кеміргіштер оңай кіретін және қайтадан мекен ететін құрылыстарын жүйелі түрде өңдеу кезінде
антикоагулянттар қосылған құрғақ қармақжемдерді қолдануға ерекше назар аударылады. Мұндай
объектілерде құрғақ қармақжемдер үнемі болады.
• Сапалы дератизация жүргізудің маңызды шарты улы қармақжемдерге кеміргіштерді қызықтыратын
түрлі азық-түлік өнімдерін: ұнды, дәнді, жарманы, қантты, өсімдік майын; сирек жағдайда нанды,
көкөністі, ет пен балық қалдықтарын пайдалану болып табылады.
• Дератизациялау іс-шараларының барысын
бақылауды мемлекеттік санитариялық-
эпидемиологиялық қадағалау
органдарының мамандары жүзеге асырады.
• Дератизациялау сапасының көрсеткіші
дератизация жүргізгеннен кейін 15-45
күннен соң (қолданылған құралдарға
байланысты) жүргізілетін аулау құралын
қолдана отырып, кеміргіштердің санын
есепке алу болып табылады. Қамтуға
өңделген оъектінің 1-5%-ы жатқызылады.
• Елдімекендердегі дератизациялау
кеміргіштердің кемінде 80 %-ы қырылған
кезде тиімді болып танылады.
Назарларыңызғ
а рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Ауру ошағын жою бойынша жоспарды қадағалау

ЖҰҚПАЛЫ АУРУДЫҢ АЛДЫҢ АЛУ ШАРАЛАРЫ

Қазіргі уақытта кемірушілермен күресуде кең қолдау тапқан биологиялық әдіс - бактериялық препараттарды пайдалану

Дератизацияның әдістері

Жануарлардың тұратын жерін дератизациялау үшін дәрі түрлерін дайындау технологиясы және жалпы сипаттамасы

Дезинфекция жұмыстарын жүргізу

Құстардың ұясы

Жұқпалы аурулар туралы түсінік және алдын алу шаралары, дезинсекция және дератизация жүргізу түрлері мен әдістері. Халықтың карантин және обсервация кезіндегі жүріс-тұрыс тәртібі. Халықтың табиғи сипаттағы төтенше жағдайлар

Инфекциялық ауруларға профилактика

Зоонозды инфекция

Пәндер