Қаражанбас, Қаламқас, Қаратұрын және Солтүстік Бозашы мұнайлы кенорындары

Презентация қосу

Тақырыбы:
Қаражанбас, Қаламқас, Қаратұрын
және Солтүстік Бозашы мұнайлы
кенорындары.

Орындаған: ГДР-33 тобының студенті Сатбаева Д.
Тексерген:
Қаражанбас
Қаражанбас мұнай кенорны, Маңғыстау облысының
Бейнеу ауданында, Ақтау қаласынан Солтүстік-шығысқа қарай
140 км жерде орналасқан. Кен орны 1974 ж. ашылған. Ол ендікке
жуық бағытта созылған, амплитудасы 100 м, қалпы өзгерген
брахиантиклинальдық қатпардан орын алған. Қанаттардың
еңістену бұрыштары 2 – 4′. Өнімді қабаттар ортаңғы юраның бат
ярусының шөгінділерінде орналасқан. Олардың жатыс тереңдігі
228 – 466 м. Шоғырлар қабаттық, күмбездік әрі тектониктік
қалқаланған, юра шоғырларында – қабаттық, стратигрлік
қалқаланған. Шоғырлардың барлығы мұнайлы, тек бір блогында
ғана газ-мұнайлы шоғыр орналасқан. Коллекторлар құмтастар
пен алевролиттерден құралған, ашық кеуектері 27 – 29%,
өткізгіштігі 0,0136 – 0,351 мкм. ҚАЛЫҢДЫҒЫ – 126 м сазды
жыныстар жаппа қызметін атқарады.
Блоктардағы мұнай шоғырларының биіктіктері
3,9 – 75,4 м. Коллекторлардың жалпы
қалыңдығы 1,5 – 26,1 м, тиімді Қалыңдығы
4– 18,6 м, мұнайға қаныққан Қалыңдығы 2 – 14,6
м. Газ-мұнай шоғырындағы коллекторлардың газға
қаныққан Қалыңдығы 2,4 м. Мұнайға қаныққандық
коэффициенті 0,63 – 0,75. Мұнайдың тығыздығы 939 – 944 кг/м3,
1,6 – 2,2% күкірт, 0,7 – 1,4% парафин бар, шайырлығы жоғары.
Блоктардағы бастапқы қабаттық қысымдар 3 – 5,75 МПа
аралығында, температура 25°С-тан 37°С-қа дейін өзгереді.
Мұнайлардың шығымы 1,2 – 76,8 м3/тәулік. Құрамында ванадий
мен никель кездеседі. Қабат сулары химиялық құрамы жағынан
хлоркальций типті, тығыздығы 1,03 г/см3, минералдары 40 – 76
г/л, бром, бор, йод микроэлементтері мол кездеседі. Кен орны
1980 жылдан игерілуде.
Қазіргі уақытта кен орнын өндірумен "Қаражанбасмұнай" АҚ
айналысуда (кеңсесі Ақтау қаласында орналасқан).
"Қаражанбасмұнай" АҚ-тың акционерлері болып CITIC және
қазақстандық "ҚазМұнайГаз. Барлау. Өндіру" мұнай
компаниясы табылады, сәйкесінше әрқайсысында 50%
акциядан. Мұнай өндіру 2008 жылы 2 млн. тоннаны құрады.
Қаратұрын
Қаратұрын мұнай-газ кен орны - Маңғыстау облысы, Қаламқас мұнай-газ кені орнынан шығысқа қарай 30 км жерде
орналасқан. 1978 жылы ашылған, 1980 жылы Шығыс Қаратұрын, кейіннен Оңтүстік Қаратұрын ашылды. Кен орны
игерілуге дайын.
Қаратұрын мұнай-газ кен орны - Маңғыстау облысы,
Қаламқас мұнай-газ кені орнынан шығысқа қарай 30 км жерде
орналасқан. 1978 жылы ашылған, 1980 жылы Шығыс
Қаратұрын, кейіннен Оңтүстік Қаратұрын ашылды. Кен орны
игерілуге дайын.
Геологиялық құырылымы мен сипаты
Ортаңғы юра шөгінділерінің иірімдері мұнайлы және
мұнайлы-газды, бірыңғай газ иірімдері Теңіздік
Қаратұрынның бір қабатында және Оңтүстік Қаратұрынның
екі қабатында белгілі болды.
Иірімдерінің биіктігі 1-34 м.
Коллекторлардың кеуектілігі 25-34%, өткізгіштігі 0,06-0,8 мк
м², мұнайға қаныққан қалыңдығы 0,5-17,7 м-ге, газға
қаныққан қалыңдығы 0,5-17,7 м-ге дейін өзгереді.
Қалыңдығы 4-25 м-дей сазды таужыныстары жаппа болып
табылады.
Құрамы
Мұнайының тығыздығы 894-925 кг/м³;
күкірт - 0,77-1,5%;
парафин - 1,4-4%;
асфальтендері - 0,8-4,3%;
силикагельдік шайыры - 5,1-17,4%.
Еркін газдар құрамында - 70% ауыр көмірсутектер, 29,7% метан бар.
Хлоркальций типті қабат суларының тығыздығы 1099-1114 кг/м³, минералдары 155-156 г/л.
Қаламқас
Қаламқас мұнай-газ кені- Қазақстан Республикасыны ң Маңғыстау облысында орналас қан м ұнай ж әне газ кен орны .
Географиясы
Ақтау қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 280 км жерде Бозашы жарты аралында орналас қан. Солт үстік Бозашы м ұнай бассейніне жатады .
Тарихы
Кен орынның құрылымы 1974 жылы белгілі болды, іздестіру-бұрғылау жұмыстары 1976
жылы басталып, сол жылы кен орны ашылды. Иә, бұл аймақ –Қалам қас аталады.
«Топономика жер тілі, ал жер кітап, сол кітапта адамзат тарихы географиялы қ атауларда
сақталынып, жазылып қалған» -деп Константин Паустовский айтқандай, хал қымызды ң
қоныстарын, өмір сүру дәстүрлерін айна қатесіз дәлелдейтін жер –су атаулары өлкемізде
жеткілікті –ақ. Соның бір дәлелі – осы Қаламқас Арудың есіміні ң тарихты ң небір қатпар –
қатпар парақтарының астында ұмытылып қалмай бізге жетіп, және бізбен бірге хал қына
қалтқысыз қызмет етіп келе жатқаны. Осындайда «Қаламқас кім?» деген за ңды с ұра қ туады.
Ақсақалдарымыз –көне көз қариялар білгенімен, жастарымыз біле бермеуі м үмкін. Бозашы
түбегіндегі ежелгі қорымның бірі –Қаламқас қыздың есімімен аталады. М ұнда бай да,
бағылан да, батыр да жатқан болуы керек. Бірақ соның бәрінен де бар бол ғаны жиырмаға
жетер –жетпес жас қана өмір сүрген Қаламқас арудың атының озып т ұрғаны неліктен?
Қаламқас Маңғыстауға алғаш қоныс аударған адай, беріш, таз, т.б. рубасылары –Ата ғозы,
Шотан, Шақан, Қожамбет, Есболай, Ақпандармен бірге келген ұрпақты ң өкілі. Бозашы
түбегін алғаш жайлағандар Адай руының жары, жеменей, түрік пен адай Т әңірберген,
Беріштің қаратоқай тайпалары болса, Қаламқас ару жарының бектеміс б өлімінен. Ол –
жаугершілік заманда ат үстінен түспегей, белінен бесқаруын тастамай, ел қор ғаны -ер
азаматтармен бірге талай қанды жорықтарға қатыса отырып, Отанын бас қыншы жаулардан
қорғаған батыр қыздарымыздың бірі. Ал бейбіт күнде ауылды азық –түлікпен қамтамасыз
етуге белсене араласқан, аңшы –мерген атанған ару... Міне, осы м әдени –тарихи ескерткіштер
қатарына жататын «Қаламқас әулие» қорымын «Маңғыстаумұнайгаз» акционерлік қоғамы
әкімшілігі өз қамқорлығана алып, басына сәулетті кесене тұрғызу жөніндегі Қалам қас
кенорнының бір топ мұнайшыларының ұсынысын жерге тастамай қолдауды ұйғарған –ды.
Соның нәтижесінде вахталық қалашықта Қаламқас арудың бес қаруы бойында а қбоз атпен
шауып келе жатқан бейнесі тасқа бедерленіп қашал ған ескерткіш ж әне Қалам қасты ң өзі
Бозашы түбегінде Каспий теңізінің жағалауына сұғына орналасқан Қаламқас атты м ұнай–газ кенорны бар. Ол өзі қарайтын «Ма ңғыстаум ұнайгаз»
акционерлік қоғамының жалпы мұнайының 70 пайызын өндіретін ірі кенорны. Қалам қас кенорны 1979 жылды ң 2 наурызында Қаражанбас кенорнымен
бірге өз алдына «Комсомолскнефть» мұнай –газ өндіру басқармасы болып құрылды. Ол атау 1992 жылы, я ғни т әуелсіздігімізді ң ал ғаш қы кезе ңінде –а қ
«Қаламқасмұнайгаз» өндірістік басқармасына өзгертіліп, кенорнының өз төл атауын иемденді. Кенорны 1980 жылды ң 2 –ші қарашасында ал ғаш қы
миллион тонна мұнайын өндірсе, одан 25 жыл өткен со ң 2005 жылды ң 6 маусымында 100 миллионыншы тонна « қара алтынын» өндіруге қол жеткізді. Ал
бүгінгі күнге дейін 118 миллион тоннадан астам мұнай өндіріліп, ел байлы ғын еселеп отыр.
Кен ортаңғы юра қабатының беті бойынша амплитудасы 100 м-ге
жуық ендік бойымен созылған брахиантиклинальдық қатпардан орын
алған. Кеннің мұнай сыйыстырушы қимасы триас, юра ж әне борды ң
терригендік шөгінділерінен құралған, бұлардың ең қалың тұсы 2395 м.
Апт шөгінділерінде 2 газды қабат, неокомда 6, ортаңғы юра
шөгінділерінің қабатында 2 газды-мұнайлы, 5 мұнайлы қабат аны қталды.

Өнімді қабаттар 505 – 936 м тереңдікте жатыр. Таби ғи
сыйымдылықтың түрі жөнінен апт иірімдері, неокомны ң бір қабаты,
юраның бес иірімі қабаттық күмбездік, неокомның бес иірімі қабатты қ
литол. қалқаланған, юраның үш иірімі қабаттық, тектоник. қалқалан ған
болып қалыптасқан.

Коллекторларының кеуектілігі 23 – 29%-ға, өткізгіштігі 0,105-тен
1,468 мкм2-ге жететін құмтастар мен алевролиттерден құрал ған. Жаппасы
қалыңд. 4 – 53 м-ге дейінгі сазды жыныстардан тұрады. Өнімді
қабаттардың жалпы қалыңд. 4 – 28 м, тиімді қалыңд. 4,2 – 10,3 м-ге
дейінгі шаманы құрайды. Мұнайға қаныққандық коэфф. 0,66 – 0,72, газ ға
қаныққандығы 0,32 – 0,69. Мұнайдың тығызд. 902 – 914 кг/м3, к үкіртті,
парафинді, шайырлылығы жоғары, газға қаныққандығы 25 м3/т.
Қаламқас мұнайы ванадий және никельдің өнеркәсіптік
шоғырларымен ерекшеленеді. Бастапқы қабаттық қысым 6,5 – 9,6 МПа,
темп-ра 39 – 44С, 7 мм-лік штуцерде м ұнайды ң бастап қы шы ғымдары 26,4
– 62,1 м3/тәулік болды. Аз мөлшерде азот пен көмір қыш қыл газы
кездеседі.
Юраның үш қабатындағы газдар жеңіл, ондағы ауыр көмірсутектердің
мөлш. 5,9 – 9,9%-ға дейін өзгереді. Юраның бір иірімінде еріген газ
құрамы жөнінен «құрғақ», құрамындағы метан 94,5%-ға жетеді. Төменгі
бор иірімдерінің еркін газдары құрамы жағынан метаннан т ұрады, оларда
ауыр көмірсутектер аз кездеседі (0,85%), азот мүлдем кездеспейді, к өмір
қышқыл газының мөлш. 0,31%-дан аспайды.
Бастапқы қабаттық қысым 9,5 – 8 МПа, темп-ра 30 – 38С. Кен орны 1979
жылдан бері игерілуде.
Солтүстік Бозашы
Солтүстік Бозашы –
Қазақстанның Маңғыстау облысы Бозашы
түбегіндегі мұнай-газ кен орны. Солтүстік
Бозашы мұнайлы-газды аймағына жатады.
1975 жылы ашылды. Кен 300–550 м
тереңдікте. Мұнайдың бастапқы дебиті 3,4–48
м³/сөтке, газдың бастапқы дебиті 25-тен 54
мың м³/сөтке. Мұнай тығыздығы 938–940
кг/м³.
Күкірт мөлшері – 2 %, парафин
1,5 %, асфальтендер 5,6–5,8 %.
Мұнайдың ерекше сипаты – құра-
мында ванадий мен никельдің өн-
дірістік концентрациясының бар
болуы.
Өндіру орталығы – Ақтау қаласы.
Кен орнын өңдеуді CaspianInvest-
mentsResourcesLtd (СП «ЛУКОЙЛ Оверсиз» пен
MittalInvestments) біріккен компаниялар болып табылатын
(50/50) BuzachiOperatingLtd және CNPC қытай мұнай
компаниясы жүргізеді. Мұнай өндіру 2008 жылы 1,8 млн
тоннаны құрады.
Шығарынды қорлар шамамен 50-80 млн. тонна мұнаймен,
геологиялық қорлар 218 млн. тонна мұнаймен бағаланады.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Кен орны игерілуге дайын

Құмкөл мұнайы

Қазіргі Атырау мұнай өңдеу зауыты

Мұнай туралы

Ақтау қаласы

Биологиялық мониторинг

Республикасының мұнай - газ кешенінің инновациялық дамуы

МҰНАЙДЫ ӨҢДЕУ

Ресей және ОПЕК

Каспий экологиясы туралы

Пәндер