Дәріс 19. Электр қорғау құрылғылары және оларды пайдалану ережелері

Дәріс19

Электр қорғау құрылғылары оқу және оларды пайдалану ережелері

Байланыс кәсіп орындарда өндіріс процестерін жүзеге асыруда электр энергиясы кеңінен қолданылады. Электр тоғы көзге көрінбейді. Оның желіде бар екенін тек электр өлшеу құралдары көмегімен білуге болады. Ток өткізгіш бөліктерге жанасудан қорғау электр қондырғыларының ток өткізгенге бөліктеріне абайсызда жанасудан қорғану үшін оларды оқшаландыру керек. Қорғаныс заттармен орау керек және блакировкалау керек, сондай ақ биік жерге орналастыру керек. Қондырғылардың ток өткізгіш байіктердің тиімді, резина, пластмасса, қағаз, мақта, оралмалармен оқшаландырады. Ғимараттардың сыртында орналасқан, яғни жүріс көп болатын орындарда кернеу 1000 вт дейін электр сымдарын 6 м немесе одан да жоғары биіктікке таратылады .

Ток өткізбейтін бөліктерге тиюден қорғау, электр құрылысының металлдардан жасалған корпустарға әсері.

Электр тогы. Ток күші. Қозғалмайтын электр зарядтары бізге қызмет істеу үшін оларды қозғалысқа келтіру керек . Электр тогын туғызу керек. Электр тогы үйлерді жарықтандырады, станоктарды қозғалысқа келтіреді, радиотолқындарды туғызады, барлық электрондық есептеуіш машиналардың жұмысын жүргізеді. Біз зарядталған бөлшектер орташа қарапайым түрінен тұрақты электр тогын бастаймыз.

Электр тогы дегеніміз адамға зияны да, көмегі де бар. Зияны, адамның өміріне қауіп келиіреді. Электр тогы соқса адамды күйік шалады, өмірін алады. Ал көмегі. адамға электр тогымен жасалатын заттарды жұмыс істеді.

Зарядтардан туатын ток. Зарядталған бөлшектер қозғалғанда электр зарядын бір орыннан екінші орынға тасымалданады. Бірақ зарядталған бөлшектер ретсіз жылулық қозғалыста болса, мысалы. металлдардағы еркін электрондар сияқты онда зарядтардың тасымалдануы болмайды. Егер электрондар сияқты онда бей берекет қозғалыс пен қатар реттемен қозғалысқа қатысса ғана өткізгіштердің қыймасы арқылы электр заряды орын ауыстырады.

Зарядталған бөлшектердің реттелген, бағытталған қозғалысын электр тогы деп атайды. Электр тогы еркін электрондардық немесе иондардың реттелген орнын ауыстыруы кезінде ғана пайда болады. Металлдардағы электр тогын электрондардың бағытталған қозғалысын тудырады. Бұл кез келген тәжірибелермен дәлелденген, солардың кейбіреуін қарастырамыз. 1901 ж тәжірибе жасады. Ғалым беті ұқыпты тегістелген 3 циклден тұрады. 2 АСнемесе 1 С *электр тізбегін құрады. Бір жыл электр тогын жіберді. Осы уақыт ішінде цилиндрлер арқылы жалпы шамасы 3*5 10* кл. Бірақ бұл цилиндрдің химиялық құрамын өзгерткен жоқ. Тәжірибе аяқталғаннан соң цилиндрлерді бір бірінен ажыратады. Сонда олардың массасы өзгеріссіз қалады.

Атомдардың 1 денеден 2 ші денеге өтуі қатты денелердегі кәдімгі дифузия құбылысының нәтижесінен ерекшеленбейді. Демек электр зарядын тасымалдаушы бөлшек мен ге ортақ электрон болып табылады.