Тіл және сөйлеу

Қарастырылатын мәселелер:

Тіл мен сөйлесім

әрекеті арасындағы

сабақтастық.

2. Танымдық мәні мен

өзгешелігіне

байланысты тілдің

когнитивтік

қызметтері.

Қазақ тіл біліміндегі когнитивтік бағыттың қалыптасуында Э. Д. Сүлейменова, Н. Ж. Шаймерденова, Г. Г. Гиздатов, Ж. Манкеева, Қ. Жаманбаева, Г. Смағұлова, Б. Хасанов, Б. Қасым, А. Ислам, Э. Оразалиева еңбектерінің маңызы зор.

Қазақ тіл білімінде когнитивтік лингвистика ұстанымдарын жан-жақты зерттеп жүрген ғалымдардың бірі - Э. Д. Сүлейменова: «Когнитивтік лингвистикада тіл адамзат ақыл-ойының ажырамас бөлшегі ретінде білім қабылдау, түсіну, ойлау секілді ұғымдармен қатар тұратын құрылым тұрғысынан қарастырылады» - деген.

Г. Гиздатовтың еңбегін атауға болады. Зерттеушінің «Сөйлеу қызметіндегі когитивтік модельдер: типологиясы мен динамикасы» атты докторлық диссертациясы

Адам санасындағы білімнің көріну деңгейі, берілу тәсілдері, құрылымы мен динамикасы қарастырылған.

Сәрсен Аманжолов

Пайдаланылған әдебиеттер:

Б. И. Нұрдаулетова. Когнитивтік лингвистика. -Алматы: 2011. -312 б.

Оразалиева Э. Н. Когитивтік лингвистика: қалыптасуы мен дамуы. - Алматы, 2007. - 312б.

Жаманбаева Қ. Ә. Тіл қолданысының когнитивтік негіздері: эмоция, символ, тілдік сана. -Алматы: Ғылым, 1998. -140 б.

Манкеева Ж. Қазақ тілін зерттеудің когнитивтік негіздері // Тілтаным. - Алматы, 2001. № 4. -39-43-б.

Ислам А. Ұлттық мәдениет контексіндегі дүниенің тілдік суреті (салыстырмалы-салғастырмалы лингво-мәдени сараптама) : филол. ғыл. док. дисс. -Алматы, 2004. -228 б.

Раев Д. С. Қазақтың шешендік өнері: философиялық пайымдау. - Алматы, 2001. -228 б.