Ақша қаражаттары есебі




Презентация қосу
Ақша
қаражаттары
есебі
Орындаған: УА-21 тобының
студенті
Ғапу Н. Т
Жетекші: «Бухгалтерлік есеп
және аудит» кафедрасының
э.ғ.м.,
аға оқытушы Бердиходжаева М. С
Жоспары:

1. Ақша қаражаттар есебінің
теориялық негіздері
2. Ақша қаражаттары есебінің
қолданыстағы тәртібі
Зерттелетін объект: «Байназар-ЭК» ЖШС
шағын кәсіпкерліктің субъектісі ретінде ҚР
заңы бойынша заңды тұлға болып табылады.
Серіктестік ҚР-ның Азаматтық Кодексі, ҚР-
ның «Жауапкершілігі шектеулі және
қосымша жауапкершілікті серіктестіктер»
туралы заңының «Жеке кәсіпкерлік туралы»
заңының нағыз жарғының негізінде құрылған
және іс-қимыл жасайды.
Толық аты: «Байназар-ЭК» Жауапкершілігі
шектеулі серіктестігі.
Серіктестік мекен-жайы: ҚР, Қарағанды
облысы, Қарағанды қаласы, Республика
даңғылы 38.
Курстық жұмыстың мақсаты:
ақша қаражаттар есебінің
теориялық мәселелерін тәжірибе
принциптерімен ұштастырып, алған
білімімді нығайту.
Курстық жұмыстың міндеті:
- ақша қаражаттар операцияларын
есепке алудың мәнін ашу;
- ақша қаражаттары есебіні ң ма қсаты
мен міндеттерін қою;
- ақша қаражаттары есебіні ң
қолданыстағы тәртібін қарастыру.
1. АҚША ҚАРАЖАТТАР ЕСЕБІНІҢ
ТЕОРИЯЛЫҚ
НЕГІЗДЕРІ
Кез-келген салада кәсіпорындар мен ұйымдар
өз қызмет барысында басқа заңды ж әне жеке
тұлғалармен қарым-қатынас жасайды. Сол
уақытта операциялардың барлығы ақшамен
есеп айырысу арқылы жүргізіледі.
Ақша қаражаттарының есепке алу
есебінің міндеттері:
- Ақшамен есеп айырысу
операцияларын толық және уақтылы
дер кезінде есептеу;
- Субьектідегі ақшалай қаржылардың
түгелдігін және оларды дұрыс, тиімді
пайдалануды бақылау.
- Есеп айырысу, төлеу тәртібін
бақылау, ұйымның, ұйымның немесе
фирманың ақшалай кірістері мен
шығындарын дұрыс есептеу.
Ақша қаражатының есебін ж үргізу
үшін, шоттардың типтік жоспарында ғы
1010-1050 шоттарының тобы
пайдаланылады.
Есеп айырысу шоты
операцияларының есебі

Уақытша бос ақшаларды сақтау және қолма –
қол ақшасыз есеп айырысуды жүргізу үшін
шаруашылық субъектісі өзі таңдаған банкте есеп
айырысу шотын ашады.
Есеп айырысу шотын ашқан шаруашылы қ
субъектісі оның иесі болып табылады. Ол өзіне
берілген құқықтардың шегінде осы шоттағы
қаражаттардың барлығына иелік жасайды.
Заңды тұлғаның МФО коды, е/ш №, көшірменің бүгінгі * көшірменің жазылған күні күні, соңы

1 2 3 4 5 6
Операцияның түрі Әріп Шоттың № Қ Дебеті бойынша Кредиті бойынша айналым
тестің МФО (коррес.) ұжатты айналым және кірме сальдо (1-жол)
коды ң№

Бастапқы сальдо, шығатын
сальдо (түпкілікті)
Операцияның кодтық Шартты әріппен алмастырылатын жазудың мазмұны
белгіленуі Есеп айырысу шотының Есеп айырысу шотының кредиті бойынша
дебеті бойынша
01 Сіздің тапсырмаңызға Қолға беріліп отырған төлем тапсырмасына сәйкес
сәйкес есептен шығарылды есептелді
02 Төлем талаптары, Төленген талаптар, тапсырмалар бойынша есептелгені
тапсырмалары төленді
03 Сіздің чек қолма-қол Қолма-қол ақшамен келіп түсті
ақшамен төленді
04 Сіздегі есеп айырысу чегі Сіздегі тізілімге сәйкес есеп айырысу чегі келіп түсті
төленді
05 Сіздің өтінішіңізге сәйкес Пайдаланылмаған аккредитивтің қалдығы есептелді
аккредттивті бергені үшін есептен
шығарылды
06 Қосымшаға сәйкес сіздің Қосымшаға сәйкес сіздің шотқа есептелді. Жеке шоттан
шоттан есептен шығарылды. Жеке көшірмеге
шоттан
07 Қарызды өтеуге есептен Сіздің өтінішіңізге сәйкес берілген қарыздың сомасы
шығарылды сіздің есеп айырысу шотыңызға есептелді
08 Сіздің өтінішіңізге сәйкес Лимиттелген чек кітапшасының пайдаланылмаған
лимиттелген чек кітапшасы қалдығы сіздің шотқа есептелді
берілді
09 Жолдағы есеп айырысу Жолдағы есеп айырысу құжаттарына арнайы шоттар мен
құжаттарына арнайы қарыз шоттар реттелді
шоттары реттелді
10 Алынған қарыз үшін
пайыз сіздің шоттан есептен
№ Шаруашылық операцияның мазмұны Дт Кт Сомасы, тг
1 Өнімдер, жұмыстар мен қызметтер шотын сатып 1030 1210 1000000
алушылар мен тапсырыс берушілердің төлеу
сомасына
2 Төлеу мерзімі басталғанда вексель берушінің 1030 1130 300000
вексельді өтеуі
3 Еншілес заңды тұлғалар берешекті өтеді 1030 1220, 1230 500000
4 Жал, займ, қарыздар бойынша алынған % сомасына 1030 1270 266000

5 Дебиторлық берешек өтелді 1030 1250, 1280 1200000
6 Аккредитивтердің, лимиттелген чек кітапшаларының 1030 1060 345000
пайдаланылмаған сомалары есеп айырысу шотына
есептелді
7 Ақша қаражаттары кассадан есеп айырысу шотына 1030 1010 800000
өткізілді
8 Жарғылық капиталға салым ретінде 1030 5110 348900
құрылтайшылардан қолма-қол ақшасыз қаражаттары
келіп түсті
9 Алынған несиелер мен займдардың сомасы есеп 1030 3010-3020 432980
айырысу шотына есептелді
10 Аванс алынды 1030 3510 30000
11 Алдағы кезеңдер есебіне алынған ақы 1030 3520 23000
12 Акцияларға, облигацияларға салымдар жасалды 1150-2310 1030 56000

13 Болашақ кезеңдер үшін жалдық ақыны төлеу 1630 1030 18000
14 Аванс берілді (алдын ала төлем) 1610 1030 65900
15 Аккредитивке қаражаттар есептелді, чек кітапшасы 1060 1030 98000
ашылды
16 Чек бойынша есеп айырысу шотынан қолма-қол 1010 1030 45000
ақшалар алынды
17 Займдар мен несиелерді қайтару (өтеу) 3010-4010 1030 43780
18 Акциялар бойынша дивиденттер төлеу 3050 1030 90000
19 Бюджетке салықтар аударылды 3110,3130,3190 1030 65860
20 Бюджеттен тыс қорларға аударылғаны 3420 1030 56000
21 Еншілес, тәуелді, бірлесіп бақыланатын тұлғаларға, 3330,3310 1030 987650
жеткізушілер мен басқа кредиторларға берешек
өтелді
22 Несилер, қарыздар жалдау шарттары бойынша % 3380 1030 88000
төленді
23 Айыппұлдарды, өсімақыларды, тұрақсыздық 3390,3190 1030 76000
айыптарын төлеу
Валюталық шот операцияларың есебі
Шаруашылық субъектілері ақша қаражаттарын пайдаланады
және мынадай әр түрлі валюталарда:
а) ұлттық;
б) еркін айырбасталатын (шетелдік басқа валюталарға epкiн
және шектеусіз айырбасталатын);
в) тұйық (айырбасталмайтын) валютада (жакын шетел мен
дамушы елдердің ұлтгық валюталары);
г) клиринг валютасында (қарсылама талаптар мен
міндеттемелерді өзара есепке алу негізінде қолма-қол
ақшасыз есеп айырысуға катысушылар келіскен валютада)
операциялар жасайды.
№ Шаруашылық операцияның мазмұны Дт Кт Сомасы

1 Экспортқа жөнелтілген өнімдер мен көрсетілген 1032 1210 3000000
қызметтер үшін шетелдік сатып алушылардан түciм
түсті
2 Әр түрлі шетелдік дебиторлардан берешектің келіп 1032 1280 5600000
түcyi

3 Бұрын берілген аванстардың түcyi (қайтарылуы) 1032 1610 760000

4 Шетелдік валютадағы шоттан ел ішіндегі валюталық 1032 1060 898000
шотқа келіп түскені

5 Құрылтайшылардың жарғылық капиталға салымы 1032 5020 180000
шетелдік валютамен түст

6 Шетелдік валютамен несие, займ алу 1032 3010-3540 765000

7 Шетелдік валютамен аванс алынғанда 1032 3510-4410 670000

8 Шетелдік валютадағы ақша қаражаттары валюталық 1032 1020 342000
шотқа өткізілгенді
9 Оң бағамдық айырма 1032 6250 54000
10 ТМҚ жеткізуге, жұмыс және қызмет үшін шетелдік 1610,2910 1032 3000000
валютамен берілген аванс (алдын ала төлем)
11 Шетелдік валюта аккредитивке есептелді 1070 1032 1200000

12 Банктерден қолма-қол шетел валютасын алу 1020 1032 432000

13 Несиелер, займдар берешек өтелді (қайтарылды) 3010-3540 1032 758300

14 Шетелдік жеткізушілердің шотын төлеу 3310 1032 87540

15 Өзге кредиторларға берешектерді өтеу 3390 1032 76990

16 Еншіліс, тәуелді және бірлесіп бақыланатын заңды 3330-3320 1050 87400
тұлғаларға берешектерді өтеу

17 Теріс бағамдық айырма 7430 1032 320000
№ Шаруашылық операцияның мазмұны Дт Кт Сомасы

1 Кассаға сатып алушылар мен тапсырыс берушілерден 1010 1210 430000
ақша қаражатары түсті
2 Вексель бойынша түсті 1010 1130 768000
3 Алынған қарыздар бойынша келтірілген залал үшін 1010 1250 235000
жұмсалмаған есеп беру сомаларын қайтару

4 Еншілес кәсіпорындардан және өзге серіктестерден 1010 1220-1230 6500000
берешектің түсуі
5 Банк шоттарынан қолма қол ақшаның түсуі (чек 1010 1030 587000
бойынша)
6 Қолма қол ақшалардың құрылтайшылардан түсуі 1010 5020 984800

7 Займдар қолма қол ақшамен алынды 1010 3020 658400
8 Жалдық ақы, байланыс қызметі түсімдері және осы 1010 3520 742000
кезеңде басқа да төленгендер
9 Өнімдерді, құжаттарды, қызметтерді, тауарларды 1010 6010 548400
қолма қол ақшаға сату

10 НҚ,МЕА, БҚ қолма қол ақшаға сату 1010 6210 927400
11 Акциялар бойынша дивидендтер келіп түсті 1010 6120 198560
12 Алынған айыппұлдар, өсімақылар, тұрақсыздық 1010 6280 886340
айыптары
13 Есеп беретін сомалар кассадан берілді 1250 1010 849772
14 Сақтандыру полистері сатып алынды 2920 1010 184562
15 Сақтандыру полистері сатып алынды 1620 1010 9869400
16 Аванстар берілді 1610 1010 873830
17 Қолма қол ақша банктегі шотқа өткізілді (қолма қол 1050,1040 1010 764880
салуды мәлімдеу бойынша)
18 Займды қайтару 3010,3020 1010 187540
19 Дивидендтерді түлеу 3030 1010 982900
20 Жеткізушілердің, мердігерлердің шоттары қолма қол 3310 1010 764730
ақшамен төленді
21 Жалақы берілді 3350 1010 623500
22 Теріс бағамдық айырма 7430 1010 358240
23 Кассаға түгендеу жүргізген кезде анықталған ақша 2180 1010 64000
қаражаттарының жетіспеушілігі
Банктегі арнайы шоттардағы ақшалай қаражаттарды
есепке алу

Мекемелердің банк ұйымдарында ағымдағы
корреспонденттік және валюталық
есепшоттардан басқа, ел аймағы мен
шетелдерде аккредитивтерде, чектік
кітапшаларда, картшоттардағы және басқа да
арнайы есеп шоттардағы, сондай-ақ жеке
сақталуға жатқызылатын арнайы
қаржыландырылатын қаржылар ұлттық және
шетелдік валюталарда сақталатын
есепшоттары болады.
1060 «Өзге ақша қаражаты» шотын
пайдалануға болады, тек бұл шотқа тиісті
1061 «Аккредитивтердегі ақша қаражаты»,
1062 «Чек кітапшаларындағы ақша
қаражаты», 1063 «Арнайы шоттардағы ақша
қаражаты» қосымша шоттарын ашу керек.
Аккредитив – бұл клиенттің нұсқаулығымен
және өтініші бойынша немесе банктің жеке өз
қалауы бойынша көрсетілген бенефициарға
немесе оның бұйрығымен төлем немесе
бенефициар талап еткен аударым вексельдеріне
акцепт және төлеу немесе аккредитивте
көзделген құжаттарға қарсы белгіленген
мерзімге негоциация жасау ға, егер
аккредитивтің барлық талаптары сақталса, банк
өзіне алған міндеттеме.
Мекемелердің ақшалай қаражаттары,
сондай-ақ чек кітапшаларында
сақталуы мүмкін.
Чек – бұл чек беруші мен алушы
банктің арасындағы шартқа
негізделген чек берушінің алушы
банкке жазбаша бұйрығын қамтитын,
осындай бұйрықта көрсетілген ақша
сомасын чек ұстаушыға төлеу туралы
төлем құжаты.
Менің айтатын ұсынысым:

- талдау мәселесін реттеп, дұрыс жолға қою керек
- қызметкерлерді қосымша арнайы мамандандырып
немесе жаңа мамандарды шақырып, бұл м әселені шешу
керек. Әрине, бұл қосыша шығындарға алып келеді,
бірақ бұл міндетті түрде өз өзін ақтайтын шы ғындар.
Себебі, қаржылық талдау, басқару талдауы к әсіпорын
қызметінің дұрыс жолға қойылып басқарылуының негізі
болып табылады.
Қорытынды
Әрбір кәсіпорын өзінің қызметі барысында сатып алынған
тауарлар, көрсетілген қызметтер, орындалған жұмыстар үшін
басқа шаруашылық жүргізуші субьектілермен, бюджеттік
мекемелермен, бюджеттен тыс қорлармен және т.б. мекемелермен
есеп айырысады. Ал, есеп айырысу операцияларының тиімділігі
көбіне ақша қаражаттарының бухгалтерлік есебіні ң жа ғдайына
байланысты. Ақша қаражаттар бойынша есеп айырысу қолма қол
және қолма қолсыз нысанда жүреді. Қолма қолсыз ақшаның
есебі есеп айырысу шоты, валюталық шот, банктегі арнайы
шоттардағы ақша қаражаттар операцияларының есебі арқылы, ал
қолма қол ақшалардың есебі касса операцияларының есебі
бойынша жүзеге асады.
Жалпы айтқанда, мен қойған мақсатыма жеттім, я ғни а қша
қаражаттар есебін тәжірибе принциптерімен ұштастырып, ал ған
білімімді нығайта түстім.

Ұқсас жұмыстар
Ақша қаражаттары мен олардың эквиваленттері
Ақша қаражаттары және инвестициялар есебі
Ақша қаражаттары және олардың эквиваленттерінің есебі
АҚША ҚАРАЖАТТАРЫ ЕСЕБІ БОЙЫНША ОПЕРАЦИЯЛАР
Қысқа мерзімді активтердің есебі: Ақша қаражаттары және олардың эквиваленттерінің есебі
Қысқа мерзімді активтердің есебі. Ақша қаражаттары және олардың эквиваленттерінің есебі туралы ақпарат
Дебиторлық берешек аудиті
Ақша қаражаттары. Ақша қаражаттарының эквиваленттерінің есебі
Міндеттеме - өткен кезең оқиғасынан пайда болған субъектінің берешегі
Дебиторлық берешек есебі
Пәндер