Зат пен энергия алмасуының физиологиясы




Презентация қосу
Тақырыбы: Зат пен
энергия алмасуының
физиологиясы.
Организмнің əрбір торшасының молекулалық
құрамы үздіксіз жаңарып отырады. Олардың
кейбіреуі толық бұзылады да, жаңа молекулалармен
алмасады, ал кейбіреулері жартылай өзгерістерге
ұшырайды. Осындай өзгерістер үстінде өзінің
биологиялық құндылығын жоғалтқан заттар
алмастырылады. Сол себепті кез келген организм
өзінің тіршілік əрекетін сақтау үшін сыртқы
ортадан құрылымдық материалдар қабылдап
отыруға мəжбүр болады. Тіпті, организм сүйеніші
болып табылатын сүйектің өзі құрамын үздіксіз
жаңартып отырады. Тірі организмдегі осындай
химиялық жəне физикалық өзгерістер жиынтығын
зат алмасу деп атайды
Метаболизм
(Зат алмасу)

Зат алмасу –
организмде жүріп
жататын барлық
химиялық
процестердің
жиынтығы.
Метаболизм

Ассимиляция Диссимиляция

қарапайым заттардан торшалардағы күрделі
торшалар құрамындағы қосылыстар қарапайым
күрделі органикалық заттарға ыдырап, энергия
қосылыстар түзіледі, босайды, бұл - экзоэргиялық
торшалардың құрылымы құбылыс.
күрделіленеді.
Адам мен жануарлар организміндегі
метаболизм процесін реттеуде жүйке
жүйесінің атқаратын (әсіресе, үлкен ми
сыңарлары қыртысының) маңызы зор.
Организмнің дамуы, өсуі, т.б.
Метаболизм заңдылықтарына
бағынады. Адамда метаболизм
процесінің ауытқуы байқалса, адам
ауруға шалдығады.
Зат алмасу процесі Алғашқы кезеңі сыртқы ортадан
үш кезеңде өтеді қабылданған қоректік заттардың
организмде механикалық, химиялық,
биологиялық өңдеуден өтіп, қорыт
ыл уынан басталады. Сол себепті ас
қорыту процесін зат алмасудың
бастапқы кезеңі деп атайды.

Ас қорыту жолынан ыдырау
өнімдерінің қан мен лимфаға
сіңуімен екінші саты Зат алмасу процесінің соңғы,
басталады. Бұл кезеңде əртүрлі үшінші кезеңі организмде пайда
органикалық заттар ыдырап, болған ыдырау өнімдерін бөліп
синтезделіп, көптеген аралық шығару болып табылады.
жəне ақырғы алмасу өнімдері
пайда болады, қоректік заттар
энергия көзі, құрылымдық
материалдар ретінде
пайдаланылады.
Организмде Организмдегі маңызды
қалыпты жағдайда физиологиялық
жүретін күрделі процестер (орга
биохимиялық никалық заттардың
процестер түзілуі, тыныс алу, қан
жиынтығын жалпы айналым, ет тонусы,
зат алмасу деп дене жылуын сақтау,
атайды. Ол т.б.) мен тіршіліктік
жоғарыда мəні жоғары
баяндалған кезеңдер ағзалардың
мен процестерден мұқтаждығын
тұрады да, көптеген салыстырмалы
сыртқы жəне ішкі тыныштық пен
факторларға ашқарын жағдайында
байланысты өзгеріп қамтамасыз ететін
отырады. зат алмасу деңгейін
негізгі зат алмасу дейді.
Негізгі зат алмасу процесін зерттеу үшін үш
шартты сақтау керек.

2) Қоршаған орта 3) Ашқарын
ның бейтарап жағдайы (ас
1) Салыстырмалы
температурасы (мал қорыту жолында
тыныштық
үшін жағымды - азық қалдығының
оптималды деңгей) болмауы).
Қоректік заттардың ас қорыту ағзаларынан
сіңгеннен кейінгі күрделі химиялық
өзгерістерінің жиынтығын аралық зат алмасу
деп атайды. Бұл процестің арқасында организм
өзінің тіршілік əрекетін қамтамасыз ететін
жəне əртүрлі өнімдерді өндір уге қа жетті
заттар мен энергияны алады, пайдаланады.
Қорект ік заттардың организмде түрленуін
қамтамасыз ететін хи мия лық өзгерістер
тіркесін алмасу (метаболизм) жолы, ал оның
нəтижесінде түзілген заттарды - аралық не
соңғы алмасу өнімдері немесе метаболиттер деп
атайды.
Аралық зат алмасу белоктардың,
көмірсулардың, майлардың, су мен минералды
заттардың алмасуы болып бөлінеді.
Белгілі бір өнім өндіру (сүт, ет,
жұмыртқа, жүн) немесе жұмыс атқаруды
қамтамасыз ететін зат алмасу процесінің
деңгейін өнімдік зат алмасу деп атайды.
Мысалы, 1 кг шөпті қорыту үшін сиыр 461
кДж энергия жұмсайды.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар
Зат пен қуат алмасу
Зат алмасу процесінің соңғы, үшінші
Заттар және энергия алмасу
Зат алмасудың типтік бұзылу патологиясы
Липидтер алмасуының сатылары
Май мен нәруыз алмасуының бұзылыстары
Зат алмасу
Бактериялардың ферменттері
Географиялық қабық және табиғат кешендері
Клеткалардың патологиялық физиологиясы,тканьдердегі патологиялық процестер
Пәндер