Жапония мемлекетінің бағалы қағаз нарығының мәні мен құрылымы




Презентация қосу
Жапония мемлекетінің бағалы
қағаз нарығының мәні мен
құрылымы
Ибатов Аян
Анатбаева Анар
Шарапатова Арай
Шаймерден Қымбат
Ерекшелігі
Экономикасы жақсы дамыған мемлекеттердің
бірі Жапония қор нарығын қарастырсақ оның
күрделі екеніне көз жеткіземіз. Жапонияның
бағалы қағаздар нарығы 1949 жылдың мамырында
соғыстан кейінгі қайта ашылу сәтінен бастап,
Жапонияның ірі биржасы - Токиолық қор биржасы
дамыды. Ұзақ уақыт бойы Жапонияның бағалы
қағаздар нарығы провинциалды сипатта болған.
1968 жылы Жапония ең бірінші Қаржы
министрлігінің лицензиясын алуға брокерлердің
міндетін енгізуіне қарамастан, 1970 жылдарда осы
нарықта халықаралық сипаты әлсіз айқындалған
болатын. 1980 жылдың соңына қарай жағдай
күрт өзгерді, яғни 1989 жылдың ортасында
Токиолық қор биржасында айналатын бағалы
қағаздардың нарық құны 3,815 млрд. доллар
болды, яғни Нью-Йорк қор биржасы (2,445 млрд.
доллар) және басқа да биржалармен
салыстырғанда едәуір өсті. Ол бірінші орынға
шыға отырып, жылдың аяғына қарай жапон
нарығының жалпы капиталдануы 4 трлн.
доллардан асты.
Жапониядағы бағалы қағаздар мен қор биржалар
туралы заңы 1947 жылы жарық көрді. Оның өңдеу
барысында (1965, 1971, 1981, 1988 жылдары) құқықтық
нормалардың бірқатары 1933-1934 жылдары АҚШ-тың
заңдылығының сәйкес нормаларына жақындастырылды.
Жапон заңы тиімді экономикалық даму мен инвесторлардың
мүдделерін қорғау мақсатында алғашқы және екінші
нарықтың реттеуін қамтамасыз етеді.
Облигациялар жапон нарығы (қарыз қаржы
құралдарының нарығы) - әлемде шамасы бойынша екінші
болып есептелетін қарыз қаржылық құралдарының
нарығы.
Жапон облигациялар нарығының
инвесторлық базасы кейбір
топтармен шектеледі:

Банктер

Банктермен байланысты қаржы институттары

Ауылшаруашылық және басқа кіші
кооперативті ассоциациялар

Пошта жинақ жүйесі

Ұзақ мерзімді несиені ұсынатын банктер

Жеке инвесторлар
Жапониядағы шетел несие алушылар "Самурай
облигациялары" шығарады, олар бойынша купондар
жарты жылда бір рет төленеді. Осы қағаздар жапон қор
нарығында ерекше орын алады. Еуроиеналық
облигациялар Жапониядан тыс жерде шығарылады, бірақ
олар иендерде доминацияланған. әмілелерді реттеу
Euroclear және Cedel жүйелері арқылы жүргізіледі.
Осы нарықта жергілікті және шетел инвесторлары да
белсенді қызмет етеді.

Облигациялардың эмитенттер
арасында үлестері

Орталық үкімет Шетелдіктер
(46%) (3%)
Қаржы институттар
(37%)

Кәсіпкерлер (10%) Жергілікті басқару
органдары (4%)
1970-1980 жылдары фирмалар бағалы қағаздар
биржаларында бағаланатын акцияларды шығаруын көбейте
бастады, себебі бұл сәтті қызмет етуінің негізгі шарттардың
бірі болып есептеледі. Халық бағалы қағаздардың
эмиссиясына өз көзқарасын өзгертеді, бұл да 1980 жылдарда
екінші жартысында акциялардың бағамдарының секіруіне
алып келді. Жеке тұлғалар көп мөлшерде бағалы қағаздарды
сатып алатын болды; мұнда бағалы қағаздардың "артық"
массасының өсуі пайда болды, бұл қаржылық тұрғыда
олардың бағаларының ары қарай өсуіе әкелді.
Капиталдың тез қорлануы, жапон банктерінің елде және
шетелде қызмет етуі, іскерлік белсенділікті мемлекетпен
ынталандыруы, бәсекелестердің тәжірибе жақтарын
пайдалану бағалы қағаздармен операциялардың саны мен
көлемінің өсуіне әсер етеді. Бірақ бұған дейін халық
қаражаттарын көбінесе депозиттерге салатын, бұл жағдай
қор операцияларына теріс әсерін тигізетін.
Сонымен, 1980 жылдардың соңында Жапонияда
банктер қор биржаларының белсенді инвесторлары ретінде
қатысатын экономиканы қаржыландырудың жаңа үлгісін
қалыптастырды. Банктер, сонымен бірге, бағалы қағаздармен
халықаралық операцияларда әсіресе АҚШ пен Батыс Еуропа
нарықтарында белсенді болған. Ал батыс еуропалық және
американ бактері жапон кісіпорындарын қаржыландыра
бастады. Осы өзара байланыстарға жапон заңдылығы да
көмектестің, басқа елдердің бағалы қағаздарын
орналастыруға жағымды жағдай жасады. Бірақ мемлекет қор
құндылықтар нарығын ынталандырумен қатар, нарықта
өзінің тікелей қатысуын қысқартады.
Жапония бағалы қағаз нарғын реттеу
Жапонияның қор нарығын ұйымдастру жүйесі
американдық жүйеге ұқсас келеді. Мұның өзі саяси
факторлармен байланысты, ғни екінші дүниежүзілік
соғыстан кейін АҚШ-тың әскери топтарының Жапонияны
отарлаумен байланыстыруға болады. 1948 жылдардан бастап,
мұнда американдық Гласс-Стигал заңының баламасы жүрді
(1948 жылдары бағалы қағаздар туралы заңның 65 бабы).
Жапонияда 2 деңгейлі реттеу қалыпасты. Мұнда қор
нарығына бақылауды мемлекет те (Қаржы министрлігі),
өзін-өзі реттейтін ұйымдар да жүргізеді.
Токио қор биржасы
1878 жылы дүниеге келген. Жапонияда 1943 жылға дейін
биржалық сауда нарығында талаптар қор биржасына да, тауарлық
биржасына да бірдей, ал Токия қор биржасы коммерциялық ұйым
болды. 1949 жылы қайта құрылғаннан кейін қор биржасы жаңа
негізде өз қызметін бастады.
1986 жылдан бастап Токио қор биржасының қатысушылары
шетел инветициялық институттар мен биржа талаптарын
сақтаушы Қаржы министірліктер бола алады. Токио қор
биржасына және ұлттық компанияларының акцияларына бірегей
талаптар орындалуымен көрініс табады, акционерлік қаржыны ң
көлемі(1 млрд иен), соңғы жыл бойынша табыстың мөлшері (400
млн иен), 5 жыл ішінде шығындарсыз қызмет етуіне байланысты
рұқсат етіледі.
Токио қор биржасының қаржы министірлігінің
рұқсатымен 1973 жылы бірінші шетел компаниялардының
акциялары айналысқа кірді, сол кезден бастап
интернационалдық нарыққа айналды. Шетел
компаниялардың акцияларының белгілеріне ұлттық
акциялардан қарағанда қатаң талаптар жүргізіледі. 1990
жылдардың соңында Токио қор биржасында 2000 тұрақты
эмитенттердің акциялары тіркелген. Кассалық келісімдер
биржа айналысының негізі ретінде қарастырылады. Жедел
келімдер ең аз мөлшерін құрайды, оның аумақтану
тенденцияларына қарамастан. Сауда-саттықтың басты
тәсілі екі жақты аукцион.
Токио қор биржасында нарықтың негізі екі секциясы
ерекшеленеді: 1200-дей ең ірі корпорациялардың
акцияларымен жұмас жасайды, ал екінші секциясында
600-ге жуық бәсен дамыған компаниялармен қызмет
жасайды.
Жапонияның ресми биржасында, басқалардан
қарағанда комиссиялық сыйақылары қолданады. Ол
келісім-шарттардың көлеміне байланысты бірнеше
градациясына – 0,075-тен 1,15%. Жапон қор биржасын
конъюктурасын екі ұлттық биржаның индексі көрсетеді:
NIKEL және TOPIX. 2013 жылдың маусым айында Токио
қор биржасының акциялар өтімділігі мен
капитализацияның көлемі жағынан көк фишкасы болатын
критериялары бойынша кіргендер: екі автоөндірушілер,
екі банк және телекоммуникациялық консорциум.

Ұқсас жұмыстар
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР
ЖАПОНИЯ БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР НАРЫҒЫ
Бағалы қағаздар нарығы
Бағалы қағаздар нарығының іргелі талдау
Әлемдік бағалы қағаздар нарығы
Бағалы қағаздар нарығы, оның қызметі және құрылымы
Әлемдік нарықтағы қор биржасы
ПОРТФЕЛІН БАСҚАРУ
БАҒАЛЫ ҚАҒАЗДАР ПОРТФЕЛІН БАСҚАРУ
Бағалы қағаздар нарығы туралы
Пәндер