Психология пәні, міндеттері мен мақсаттары

Презентация қосу

Психология пәні, міндеттері мен мақсаттары
Психология-психикалық
құбылыстардың (жан қуаттарының)
пайда болу, даму және қалыптасу
заңдылықтарын зерттейтін ғылым.

Оның дүниеге тұңғыш келген
жері Греция. “Психология” термині
гректің екі сөзінен тұрады: оның
біріншісі- “псюхе” (жан), екіншісі-
“логос”(сөз, ілім). Сөйтіп, бұл сөз
“жан туралы ілім” деген ұғымды
білдіреді.
Психология — адамның жеке бірлік ретіндегі психикасын, өзінің сан−алуан
сезім, аффективтік, интеллектуалды, басқа да туа біткен функцияларымен бірге
сыртқы ортамен өзара әрекетін зерттейтін ғылым, кей-кезде адам мінез-
құлығын зерттеу деп те анықталады. Қыруар тараулары теориялы қ ж әне
практикалық бағыттарды қарастырады, қолданбалы бағыттары да сан алуан:
терапевттік, қоғамдық, кәсіпкерлік, кей жағдайдасаясаттық және
теологиялық. Психологияның негізгі мақсаты — психиканы cубьективттік
структураның, сыртқы ортаны байымдаумен, елестетумен ж ұптас қан
айырықша іс-әрекеттің негізі ретінде зерттеу
Психологияның зерттеу объекті

Психологияның зерттеу объекті — осы күннің өткен
ғасырлардан бері келе жатқан дау мен талқылаудың
тақырыбы. Бұл күрделі дауға шешім табатындай пікірлер
қалыптасқан әдет-ғұрып бойынша бірнешеу, атап айтсақ,
психологияның зерттеу объекті — мінез-құлық пен оның
қалыптасуы; ойлау үдірістері; эмоциялар мен пейіл; тұлға;
адамдар арасындағы қарым-қатынастар, т.б.
Ерте замандарда пайда болып, ғасырлар бойы
соқыр сенім-нанымдар мен кейбір зиялылардың
көзқарастарында насихатталып келген түсініктер
бойынша, адамда тәннен тәуелсіз “жан” болады,
мәңгі-бақи жасайтын жан адамның барлық
психикалық тіршілігінің (ойының, сезімінің,
еркінің) иесі де, себепшісі де. Жан туралы
осындай жалған түсініктің пайда болуына
алғашқы адамдардың табиғат сырларын дұрыс
түсіне алмауы себеп болды.
Жан туралы осы тектес
қарапайым түсініктердің
пайда болуы адамдардың
өздерінің дене құрлысы
жайында ғылыми түсінігі жоқ
кездерде, яғни жан мен
тәннің толысуы бір-бірінен
байланысын дұрыс ажырата
алмай жан өлгеннен кейін
денеден шығып кететін,
мәңгі-бақи өмір сүретін
нәрсе деп ұғынудың
нәтижесі еді. Жан туралы
ғылыми түсінік ежелгі
гректердің әмбебап ғалымы
Аристотель (б.з.д. 384-322)
есімімен байланысты.
ертедегі грек ойшыларының
бірі Демокрит (б.э.д. 460-370)
сол кездің өзінде-ақ жанды
(психика) оттың
атомдарындай қозғалмалы
қасиет деп түсіндірді. Ол
жанның мәңгі еместігін, оның
өсіп, өшіп отыратындығын
айтып, материалистік
тұжырым жасады.
Шығыстың ұлы ойшылы Әбу
Насыр әл-Фараби (870-950)
дүние- материядан
құралады, ол жойылмайды,
бір түрден екінші түрге көшіп,
өзгере береді, жан денеден
бұрын өмір сүрмейді, бір
денеден екінші бір денеге
барып орналаса да алмайды
деп материалистік тұрғыдан
дұрыс пайымдаса, батыс
ойшылы Фома Аквинский
(1225-1274ж.ж.) жанның
мәңгі өлмейтіндігі, оның
денеден бөлек өмір
сүретіндігі жайлы пікірлерді
ары қарай дамытып, осы
көзқарастың кең өріс алуына
мүмкіндік берді.
Психологиялық
ғылыми
білімдердің
тарихы
екі кезеңге
бөлінеді

Оның біріншісі — Оның екінші тарихы
шамамен 1879 жылдан басталады
2500 жылға созылған

Осы жылы неміс ғалымы
В.Вундт(1832-1920)
көшбасы Лейпцигте тұңғыш
Аристотельден лаборотория
басталатын жан Ұйымдастырып,
дүниесі Мұның дербес
жайлы тұрлі ой- эксперименттік
Ғылым болуына себеп
пікірлердің
болды
ілкі тарихы
1890 жылдары Аустрия дәрігері,
невролог, тәжірибелік психологияда
бейресми білімі бар Зигмунд Фрейд
психотерапияның жаңа әдісі —
психоанализді дамытты. Фрейдтың
ақыл-ой жөніндегі түсініктері
интрепретативттік және
интроспективттік әдістемелерге кең
шамада негізделген, ақыл-ой
дерттілігін шешу мен
психопатология үстінде
жинақталған. Фрейдтың
теориялары кең тараған, оның
себебтерінің үлкен бірі —
теориялардың сексуалдылық және
жаншу психологиялық дамудың
негізгі аспектілері ретінде
қарастыру сияқты мәселесін
қозғау. Бұл сол кездің аттеріс
мәселері болып саналған, ал
Фрейд болса олардың оқымысты
қоғам ішінде кеңінен
қарастырылуына жол ашқан. Фрейд
теориялары жалпы психология
теорияларына ықпалы зор.

Ұқсас жұмыстар

Педагогика ғылымының дамуы мен міндеттері

Психология және кәсіптік қызметтік этикасы

Пайдаланылған әдебиеттер

Педагогикалық психологиялық жалпы ғылымы

Психологияның негізгі салалары

ПСИХОЛОГИЯ ПӘНІНІҢ МІНДЕТТЕРІ ЖӘНЕ ӘДІСТЕРІ

ШЕТЕЛ ТІЛДЕРІН ОҚЫТУ ПСИХОЛОГИЯСЫ

Психологияны оқыту әдістемесі оқу пәні ретінде

Педагогикалық психология

Психологияның даму кезеңдері

Пәндер