СОТ ТӨРЕЛІГІНДЕГІ ПРОКУРОРЛЫҚ ҚАДАҒАЛАУДЫҢ РӨЛІ




Презентация қосу
СОТ ТӨРЕЛІГІНДЕГІ ПРОКУРОРЛЫҚ
ҚАДАҒАЛАУДЫҢ РӨЛІ

Сот төрелігіндегі прокурорлық қадағалаудың рөлі мен маңызы 1995 жылғы
21 желтоқсандағы «Прокуратура туралы» ҚР Заңының қабылдануына
байланысты едәуір жоғарлады. Аталған заңның 30 – бабында сот
талқылауындағы прокурордың құзыры қарастырылған:

Қылмыстық, азаматтық немесе өзге сот ісін жүргізу барысында сотта
мемлекет мүддесін білдіре отырып, прокурор осы Заңға, сондай – ақ
Республиканың қылмыстық істер жүргізу, азаматтық істер жүргізу және өзге
де заңдарға сәйкес апелляциялық және қадағалау тәртібінде өз өкілеттігін
жүзеге асырады.

Соттың (судьяның) іс бойынша шығарған шешімімен, үкімімен немесе өзге
қаулысымен оның заңға сәйкессіздігі немесе негізсіздігі бойынша келіспеген
жағдайда, прокурор істі қайта қарау немесе құқықтық актінің күшін жою, не
өзгерту туралы жоғары тұрған сотқа наразылық беруге құқылы.
СОТТАРДА ҚЫЛМЫСТЫҚ ІСТЕРДІ
ҚАРУ КЕЗІНДЕ ЗАҢДЫЛЫҚТЫҢ
ОРЫНДАЛУЫН ҚАДАҒАЛАУДЫ ЖҮЗЕГЕ
АСЫРА ОТЫРЫП, ПРОКУРОР

ҚР Конституциясының, ҚР Қылмыстық іс жүргізу
кодексін, «Қазақстан Республикасының
прокуратура туралы » Заңының, сондай – ақ ҚР
Бас прокурорының бұйрықтары мен
нұсқауларының талаптарын басшылыққа алады.
Прокурорлар сондай – ақ, қылмыстық істерді
қарау барысында туындайтын мәселелер бойынша
заңдарды қолдану туралы Қр Жоғарғы Соты
Пленумының түсіндірмелерін де басшылыққа
алуға міндетті.
ҚЫЛМЫСТЫҚ, АЗАМАТТЫҚ ЖӘНЕ ӨЗГЕ ДЕ СОТ
ӨНДІРІСІН ЖҮРГІЗУ КЕЗІНДЕ СОТТА МЕМЛЕКЕТ
МҮДДЕСІН БІЛДІРЕ ОТЫРЫП, ПРОКУРОРЛАР ӨЗ
ҚҰЗЫРЕТІ ШЕГІНДЕ:

1.істі басты сот талқылауына дайындау кезінде судья
шешімінің заңдылығы мен негізділігін тексередеі;

2.мемлекеттік айыптаушы ретінде шығады;

3.басты сот талқылауы барысында туындаған
мәселелер бойынша қорытындылар береді;

4.мемлекеттік және қоғамдық мүдделерін,
азаматтардың құқықтары мен заңды мүдделерін
қорғау талап етілсе, талаптар қояды, оларды сотта
қолдайды,

5.соттың заңсыз және негізсіз үкімдеріне,
ұйғарымдары мен қаулыларына наразылық келтіреді,
ҚЫЛМЫСТЫҚ, АЗАМАТТЫҚ ЖӘНЕ ӨЗГЕ ДЕ СОТ
ӨНДІРІСІН ЖҮРГІЗУ КЕЗІНДЕ СОТТА
МЕМЛЕКЕТ МҮДДЕСІН БІЛДІРЕ ОТЫРЫП,
ПРОКУРОРЛАР ӨЗ ҚҰЗЫРЕТІ ШЕГІНДЕ:

6.наразылықтар және шағымдар бойынша қаралватын
қылмыстық істерген кассасиялық және қадағалау
сатыларында қорытындылар береді,

7.соттың үкімдерін, ұйғарымдары мен қаулыларынның
уақытылы орындалулары мен заңдылығын тексереді,

8.соттың үкімдерін, ұйғарымдары мен қаулыларының
уақытылы орындалуларын қадағалауды жүзеге асырады,

9. соттың үкімдерін, ұйғарымдарын, қаулыларын қайта қарау
немесе жаңадан ашылған мән – жайларға байланысты
қылмыстық істерді жаңғыртуға заңмен қарастырылған
жағдайларда шаралар қолданады.
ҚР БАС ПРОКУРОРЫ ЖӘНЕ ОҒАН БАҒЫНЫШТЫ
ПРОКУРОРЛАР АЗАВМАТТЫҚ ІСТЕРДІ СОТТАРДА
ҚАРАУ КЕЗІНДЕ МЫНА ТАЛАПТАРДЫ ОРЫНДАУ
ҮШІН ЗАҢДАРДЫҢ ОРЫНДАЛУЫН
ҚАДАҒАЛАУДЫ ЖҮЗЕГЕ АСЫРАДЫ:

-барлық сот
сатыларында -шешімдерді,
істерді жан - -әр іс бойынша ұйғарымдарды
жақты, толық, заңды және және
объективті негізді қаулыларды
және шешімдер, заң
уақытылы ұйғарымдар талаптарына
талқылау мен қаулылар сәйкес
туралы заң шығару; уақытылы
талаптарын орындау.
орындау;
АЗАМАТТЫҚ ІСТЕРДІ СОТТА ҚАРАУ КЕЗІНДЕ
ЗАҢДАРДЫҢ ОРЫНДАЛУЫН ҚАДАҒАЛАУДЫ
ЖҮЗЕГЕ АСЫРА ОТЫРЫП ПРОКУРОР ӨЗ
ҚҰЗЫРЕТІ ШЕГІНДЕ:

1. кассациялық және қадағалау тәртібінде бірінші сатыдағы соттың істерді
талқылауына қатысады; істі қарау кезінде туындаған мәселелер бойынша
қорытындылар береді, сотқа талап арыздар жолдайды, жалпы азаматтық істер
бойынша істің мәніне қарай қорытындылар береді; заңда қарастырылған
басқа да іс жүргізу әректтерін жасайды;
2. заңсыз және негізсіз шешімдерге, ұйғарымдарға және сот қаулылварына,
судьялардың қаулыларына наразылық келтіреді;

3. шешімдерді, ұйғарымдарды және сот қаулыларын орындатудың
заңдылығын тексереді, сот орындаушысының заңсыз әректтеріне наразылық
келтіреді;

4. азаматтық істер бойынша қабылданған сот шешімдерін, ұйғарымдарын
және сот қаулыларын қайта қарау заңмен қарастырылған жағдайда, оған
шаралар қолданады.
АЗАМАТТЫҚ ІСТЕРДІ СОТТАРДА ҚАРАУ
КЕЗІНДЕ ПРОКУРОРДЫҢ ҚАТЫСУЫ
Пайдаланылған әдебиеттер:
Қазақстан Республикасының Конституциясы 30 тамыз
1995 жыл.
Қазақстан Республикасының «Прокуратура туралы»
заңы 21 желтоқсан 1995 жыл.
Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу
кодексі. Алматы. 2003 жыл.
Қазақстан Республикасының азаматтық іс жүргізу
кодексі. Алматы. 2003 жыл.
С.К.Жүрсімбаев «Прокурорский надзор Республики
Казахстан». Алматы. 2004 год
Р.Н.Ақпаров «Қазақстан Республикасының
прокуратура органдары». Алматы. 2000 жыл.

Ұқсас жұмыстар
Сотта мемлекеттің мүддесін қорғау
Прокуратура органдары қызметінің мазмұны және негізгі бағыттары
Қазақстан Республикасының прокуратурасы
Есірткі және денсаулық
Прокурорлық қадағалау актілерініңміндеттілігі
Прокуратураның ұйымдық құрылымы
Құқық қорғау органдары
ҚҰҚЫҚ ҚОРҒАУ ОРГАНДАРЫНЫҢ ҚЫЗМЕТІ
Құқық қорғау қызметінің мақсаты
Прокуратура
Пәндер