ЫҚТИМАЛДЫЛЫҚ ТЕОРИЯСЫ




Презентация қосу
Қостанай Инженерлік Экономикалық
Университеті

ЫҚТИМАЛДЫЛЫҚ
ТЕОРИЯСЫ

Орындаған: Жұмағазин Д.А
Ықтималдылық теориясы –  кездейсоқ  бір 
оқиғаның ықтималдығы бойынша онымен қандай да 
бір  байланыста  болатын  басқа  бір  кездейсоқ 
оқиғаның  ықтималдығын  анықтауға  мүмкіндік 
беретін  математика  білімі.  Ықтималдылық 
теориясында  кездейсоқ  құбылыстардың  заңдылығы 
зерттеледі.  Кездейсоқ  құбылыстарға 
анықталмағандық,  күрделілік,  көп  себептілік 
қасиеттері  тән.  Сондықтан  мұндай  құбылыстарды 
зерттеу үшін арнайы әдістер құрылады. 
ЫҚТИМАЛДЫҚ (PROBABILITY) – 
КЕЗДЕЙСОҚ  ОҚИҒАҒА  ЖАТАТЫН  0-
ДЕН  1-ГЕ  ДЕЙІНГІ  АРАЛЫҚТАҒЫ 
НАҚТЫ  САН
 Ықтималдықты есептеудің классикалық
формуласы
1.Кездейсоқ  кездесетін  автомобильдің  үш 
таңбалы  саны  бірдей  сандардан  тұратын 
ықтималдығын табыңыз10

Шешімі:
ЭЛЕМЕНТТЕРДІ Ң   ШЕКТІ  САНЫНАН  ҚҰ РАЛАТЫН 
ТЕХНИКАЛЫ Қ     Ж Ү ЙЕ  Т Ү РІНДЕГІ  НЫСАННЫ Ң 
СЕНІМДІЛІГІН  Қ АМТАМАСЫЗ  ЕТУ  КЕЗІНДЕ 
АТ Қ АРЫЛ Ғ АН  Ж Ұ МЫС  К Ө ЛЕМІНДЕГІ  ОНЫ Ң  
ТО Қ ТАУСЫЗ  Ж Ұ МЫС  ІСТЕУ  Ы Қ ТИМАЛДЫ Ғ ЫН 
БА Ғ АЛАУ  Қ АЖЕТ.
Б Ұ Л    РЕТТЕ    ТЕХНИКАЛЫ Қ     Ж Ү ЙЕ   
ҚҰ РЫЛЫМЫНДА Ғ Ы    ЭЛЕМЕНТТЕР  Қ ОСЫЛЫСЫНЫ Ң  
ЕКІ  НЕГІЗГІ  Т Ү РІ  –  ТІЗБЕКТЕС  ЖƏНЕ  ПАРАЛЛЕЛЬ 
Қ ОСЫЛЫСТАР  Қ АРАСТЫРЫЛАДЫ.
ЭЛЕМЕНТТЕРДІ Ң   ТІЗБЕКТЕСТІК  ҚОСЫЛЫСЫ 
КЕЗІНДЕ  СЕНІМДІЛІКТІ Ң   ЭЛЕМЕНТТІК  С ҰЛБАСЫН 
ЖАЙ ТІЗБЕК Т Ү РІНДЕ К Ө РСЕТУГЕ БОЛАДЫ.
 Ықтималдықты классикалық анықтау
Оқиға  ықтималдығы  А  бұл  жағымды  санын 
нәтиже  үшін  барлық  А  тең  ықтимал  нәтиже 
санына қатынасы:
,
Мұнда  n  -  бірдей  ықтимал  нƏтижелердің  жалпы 
саны,  – нәтиже саны, А оқиғасына қолайлы. 
 
       

3.1-СУРЕТ. ЭЛЕМЕНТТЕРІНІҢ ТІЗБЕКТЕСТІК ҚОСЫЛЫСЫ БАР 
ТЕХНИКАЛЫҚ ЖҮЙЕ
 
ЖОҒАРЫДА КЕЛТІРІЛГЕН СҰЛБА БОЙЫНША ҚОСЫЛҒАН K
ЭЛЕМЕНТ- ТЕРДЕН ТҰРАТЫН ТЕХНИКАЛЫҚ ЖҮЙЕНІҢ PЖ(T) 
ТОҚТАУСЫЗ ЖҰМЫС ІСТЕУ ЫҚТИМАЛДЫЛЫҒЫ БЫЛАЙ 
АНЫҚТАЛАДЫ:

Рж (t) = P1(t) × P2(t) ×...× Pi (t) ×...× Pk (t) . (3.1)
Сонымен  нақты  сан  сенімділікті  көптеген  рет 
бақылағанда  салыстырмалы  жиілікті  немесе  кейбір 
оқиғаның  болатынының  дƏрежесін  сенімді  түрде 
көрсетуі  тиіс.  Сенімділіктің  жоғары  болуы  үшін 
ықтималдықтың  шамасы  1,0-ге  жақын  орналасуы 
қажет.  Бір  оқиғаның  ықтималдығын  А  Əрпімен 
белгілейік.  Сонда  А  оқиғасының  ықтималдығын 
Рr(А) немесе Р(А) деп белгілеуге болады.
Дайындық коэффициентіне жақын  ұғым ретінде 
берілген  уақыт  аралығында  нысанның  талап 
етілген  қызметті  орындау-    ға  дайындығын 
сипаттайтын  шұғыл  дайындық  коэффициенті 
алынады.
oШұғыл дайындық коэффициенті (operational availability
function)  –  нысанның   жоспарлағ ан  кезең нен  басқ а 
ерікті    уақ ытта  жұ мысқ а  қ абілетті  жағ дайда 
болатындығ ын  кө рсететін  ық тималдылық ,  бұ л 
аралық та  нысан  белгіленген  қ ызмет  бой-  ынша 
қ олданылмайды  жƏ не  осы  сƏ ттен  бастап  берілген 
уақ ыт аралығ ында істен шық пай жұ мыс атқ арады.
oТехникалық пайдалану коэффициенті (steady state availability factor) –
нысанның   кейбір  пайдалану  кезең інде  жұ мысқ а 
жарамдылық та  болуының   жиынтық   уақ ытының , 
оның   жұ мыс-  қ а  жарамдылық та  болуымен  жƏ не 
сол  кезең дегі  техникалық   қ ызмет  кө рсету  мен 
жө ндеуге  байланысты  нысанның   бос  тұ руының  
жиынтық  уақ ыттарының  математикалық  кү тілімде- 
рінің  қ атынасы.
Тиімділікті сақтау коэффициенті
(efficiency ratio) – нысанның   тиісті 
пайдалану  ұ зақ тығ ы  кезінде,  қ ажетіне  қ арай 
қ олданылғ андағ ы  тиімділік  кө рсеткішінің ,  сол 
кезде  оның   істен  шығ уы  болмайды  деп 
есептелгендегі,  аталғ ан  кө рсеткіштің   нақ  
мƏ ндерінің  қ атынасы.
Назарларыңызға рақмет!

Ұқсас жұмыстар
Оқиға бірнеше түрге бөлінеді сенімді
Ықтималдықтар теориясының негізгі түсініктері. Ықтималдық теориясын көбейту теоремасы
ЫҚТИМАЛДЫҚ ТЕОРИЯСЫ ТУРАЛЫ
Ықтималдықтар теориясы. Негізгі түсініктері. Кездейсоқ шаманың сандық сипаттамасы. Математикалық күтім
Ықтималдылықтар негізгі түсініктері. Оқиғалар суммасы. Бірікпеген оқиғалар үшін күрделі ықтималдылықтар
ЫҚТИМАЛДАР ТЕОРИЯСЫ
Тәуелсіз оқиғалар
Бернулли формуласы
Статистика теориясы
Филогенетикалық анализдің алгоритмдері
Пәндер