Бастауыш мектепте дүниетану танымжорықтарын ұйымдастыру

Презентация қосу

Бастауыш мектепте
дүниетану танымжорықтарын ұйымдастыру
МАЗМҰНЫ

1. Алғы сөз.
2. Дүниетану танымжорықтарын ұйымдастыру.
3. Бастауыш сынып оқушыларымен танымжорықтар ұйымдастыру
әдістемесі.
4.Табиғатқа жасалатын кейбір танымжорықтардың нұсқауы
5.Табиғатқа жасалатын кейбір экологиялық танымжорықтар үлгісі
6. Қоғам блогы бойынша танымжорықтарды ұйымдастыру үлгісі.
7. Гербарий дайындау әдісі
8. Әдебиеттер
Танымжорықтардың маңызы. Танымжорықтардың
педагогикалық маңызы зор. Ең алдымен оның орасан біліміділік
маңызын атап өткен дұрыс. Танымжорық бағдарлама материалын
нақтылап, оқушылардың білімдерін кеңейтіп, тереңдетеді.
Дүниетану – мұғалімінің жұмыс жоспарында табиғатқа
жасалатын танымжорықтардың алатын орны маңызды, онда
оқушылар табиғи денелердің қарым-қатынастарын, тіршілік
ортасымен байланысын көреді.
Табиғат ортасына келген оқушы ондағы денелердің және
құбылыстардың көптүрлілігін сезінеді, осы көптүрлілікті тани
бастайды, ағзалардың арасындағы, табиғат құбылыстарымен, өлі
табиғатпен байланысты анықтайды. Табиғатқа танымжорық
әңгіме немесе кітаптардан емес табиғатты нақты зерттеуді қажет
етеді. Осы жерде оқушылардың шығармашылық жұмыстарын
ұйымдастырудың кең мүмкіндігі бақылағыштығы, жұмысқа
құлышыныстары ашылады. Танымжорықтарда, сарамандық
жұмыстардағыдай оқушыларды өз бетімен жұмыс істей алу
іскерлігі қалыптасады. Олар материалдарды жинау және
сақтаумен танысады, танымжорық кезінде жиналған материалды
саралауға үйренеді (сабақта, танымжорықтан кейін). Жоспарлы,
жүйелі өткізілген танымжорықтар оқушыларға өз өлкесін зерттеу
іскерлілігін қалыптастырады.
Танымжорықтың тақырыбы дүниетанудың бағдарламасы
бойынша анықталады.
Танымжорықтардың тақырыптарын келесі топтарға бөлуге
болады:
органикалық дүниенің көптүрлігімен таныстыру, әртүрлі жыл
мезгілдерінде табиғат құбылыстарын бақылау.
жергілікті жерді бағдарлау, жер бетінің формасымен танысу,
өз жеріндегі пайдалы қазбалармен таныстыру
тіршілік ортасына ағзалардың бейімделуін анықтайтын
экологиялық танымжорықтар, табиғи бірлестіктердің әр түрлерімен,
өз жерінің табиғи байлықтарымен және қоршаған ортаны қорғау
мәселелерімен таныстыру.
өлкетану мұражайына, көрмелерге, өндіріске
танымжорықтар.
Оқушылардың білім деңгейіне, жас ерекшеліктеріне
байланысты бағдарламада әр сынып үшін танымжорықтардың
тақырыптары анықталған. Пәнді алғаш оқи бастағанда табиғат
құбылыстарын бақылауға баулу, табиғатта өзін ұстай алу
ережелерімен таныстыру жұмыстары жүргізіледі. Білім қорының
өсуіне, кеңеюіне байланысты тақырып та күрделенеді, соңында
экологиялық танымжорықтар өткізіліп, ағзалардың бірлестіктегі
өзара қарым-қатынасын, байланысын зерттеу жүргізіліп, тірі және
өлі табиғаттың өзара байланысы, адамның табиғат байлығын
пайдалануы және табиғатқа әсері қарастырылады.
Танымжорықтардың бөлінбес бір бөлігі болып табиғатты қорғау
Танымжорыққа дайындық.
Танымжорықтардың әр тобы өзіндік ерекшеліктері
болғандықтан, оны ұйымдастырушы және оқушылардан арнайы
әзірлікті талап етеді.
Дайындық тақырыптық және жылдық жоспар құраудан
басталады, оның тақырыбы, уақыты белгіленеді. Танымжорық
өткізер алдында мұғалім арнайы әдебиеттерден оны өткізу
жөнінде және қажетті қосымша материалдармен танысып,
жоспарын белгілейді. Бұдан кейін мұғалім танымжорық
жасалатын жермен танысады. Жүретін жолды, тоқтайтын
орынды анықтайды, алдын-ала жасаған жоспарды танымжорық
жасалатын жердегі ерекшелітерге сүйене отырып түзетеді.
Танымжорық кезінде зерттелетін объектіні анықтайды, олардың
сипаттамасы құралады.
Танымжорық өтер алдында мұғалім оқушыларды
танымжорықтардың мазмұны, мақсаты, жоспары, өз бетімен
жасалатын жұмыстардың тапсырмаларымен таныстырып,
оларды үлестіреді. Сол сияқты табиғатта өзін ұстау ережесі,
бағыт пен қозғалыс кезінде белгілі тәртіпті сақтауды
үйретіп, таныстырады.
Осы кезде оқушыларды топтарға бөліп,
танымжорықтарға қажетті құралдарды атаған дұрыс.
Жалпы тапсырмаларды бүкіл сынып оқушыларына,
жекелеме тапсырмаларды жеке оқушыларға хабарлау
қажет. Танымжорықшыға нені, қалай дайындау керектігін,
бақылау нәтижесін қалай қорытындылап жазу жөнінде
түсіндіру керек.
Алғаш танымжорық өткізуші жас мұғалімге кейбір
қателіктерді жібермеу және болдырмау жөнінде кейбір
ұсыныстар .
Негізгі талап – танымжорықшылардың белсенді жұмысын
ұйымдастыра білу, оларды тыңдаушы және көрермен етіп
қалдырмау керек. Осы мақсатта оларға жеке өз бетімен
жасайтын тапсырмалар беріледі. Олар: іздеу, жинау, тарату
(материалды),
Ары қарай жиналғантабиғат құбылысын
материалды бақылау,
қарау, нақтытабиғат
бақылаған өлшемдер
жасау т.б.
құбылысын түсіндіретін әңгіме ұйымдасыру. Жұмысты,
қорытындыны мектепте жасайды. Кейде соңғы қорытындыны
танымжорықтың соңында жүргізіп, нәтижесін жұмысты жазған соң
қорытындылайды.
Оқушылардың (активтілігі) белсенділігі зерттік жұмыстар
жүргізілсе жоғары болады. Жұмысты орындау нысандар мен
құбылыстарды бақылау өз бетімен танымжорықтағы көрген
және білгені жөнінде қорытынды жасау
танымжорықшылардан үлкен жауапкершілікті талап етеді.
Танымжорықтағы қысқа уақытта үлкен материалды
қабылдатуда иллюстрациялық әдіс үстемділік жасайды. Бірақ
керек жерінде зерттік жұмыстарды енгізген дұрыс. Екінші
ереже, бірінші ереженің зерттелетін материалдың нақтылық
салдарынан туындайды.. Ұзақ сөздік түсіндіруден және негізгі
тақырыптан ауытқудан аулақ болу керек. Егер ұзақ сөздік
түсіндіру қажет болса, оны танымжорық жасар алдында,
немесе танымжорықтан кейін жинап алынған материалды
сараптағанда өткізуге болады. Танымжорықшыларды әртүрлі
терминдер және атаулармен көп, шамадан тыс таныстырудың
қажеті жоқ. Нақты объектіні білу үшін оқушы осы жөнінде
білгісі келіп сұраса, ол балаға тән білуге ұмтылғандық.
Төменгі сыныптағы оқушыларға 8-10 нысанды ғана қарастыру
жеткілікті. Танымжорықтың мақсаты – табиғаттағы қарым-
қатынастар мен байланыстарды анықтау, ашу. Атауларды
шағындап, оқушы ойын «былғап», оларды шаршатпайтындай
етіп берген дұрыс. Қажет болса, әдебиетті нұсқау арқылы ол
Танымжорықтық материалды өңдеу.
Танымжорық оқушылар бақылауларының қорытындысын жасап,
керекті жинаған нысанды өңдеп, танымжорықтың қорытындысын
шығарылғанда аяқталған болып саналады.
Күнделіктеріне танымжорық сабағын қорытынды немесе қысқаша
хабарлама түріне жазады. Оқушылар өздерінің жазғандарын жүйелеп,
суреттерін реттеп, материалдарын өңдейді. Жұмыстары гербарийлер,
жинақтамалар (бунақденелілерден, тау жыныстарынан т.б.),
суреттерімен толықтырылады.

Жұмыртқа → жұлдызқұрт → қуыршақ → көбелек
Өсімдіктер гербарийі
Танымжорықты жабдықтау. Оқушылардың әрқайсысында болуға
тиісті заттар:
1.Танымжорық кезінде бақылағандарын жазу үшін қатты мұқабалы
дәптер немесе блокнот.
2. Жіпке байланған қара қарындаш.
3. Қағаз этикеткалар немесе жыртып алынатын парақтары бар
кішкене блокнот.
4. Қарындашпен бірге жіпке байланған қалта лупасы (үлкейткіш).
5. Ботаникада пайдаланылатын темір қазғыш немесе жалпақ пышақ.
6.Танымжорықтық (картон) папка немесе тоқыма бауымен иыққа
салып жүретін гербарий қағазы бар гербарий торы.
Өсімдіктерді жинау. Гербарий жасау үшін өсімдіктерді ауа райы
қолайлы, күн ашық кезде жинайды: жауынды немесе шықта қалған
өсімдіктер гербарий жасаған кезде тез қарайып кетеді. үнемі
гербарий жасау үшін бүтін, зақымданбаған өсімдіктерді бүкіл
вегетативтік органдарымен (тамыр, сабақ, жапырақ) бірге, сондай-
ақ гүлдерімен мүмкіндігінше жемістерімен бірге таңдап алады,
өйткені кейбір тұқымдастарды айқындауда жемістің айырықша
диагноздық мәні бар (мысалы, шаршыгүлділер, шатырлылар,
күрделігүлділер). Жапырақтар пайда болғанға дейін гүлдейтін
өсімдіктерді екі дүркін – жапырақтарымен және гүлдерімен бірге
жинайды. Екі үйлі өсімдіктердің аталықтары мен аналықтары болуға
тиіс. Гербарий жасау үшін ағаштар мен бұталықтардың гүлдерімен
және жапырақтармен бірге аздап қабықтарын да кесіп алады.
Шөптектес өсімдіктерді барлық жер бетіндегі және жер
астындағы мүшелерін сипаттауға болатындай етіп, тамыр жүйесінің
топырағын жайлап қағып тастайды. Топырақ кесектерін
тамырларымен бірге жұлып алуға болмайды, жеке жағдайларда
оларды жинайтын жерде жуып алуға болады.
Өсімдікте жуан көгентамырлар немесе баданалар болса, оларды
кесіп, тек жұқа ұзына бойғы пластинканы қалдырады.
Қазып алынған және даярланған өсімдіктерді тап сол жерде
гербарий папкасына салады. Гербарий қазығының бір парағына
өсімдіктің бір түрін ғана орналастырады, ал оның көлемі шағын
болса, онда осы түрдің 2-3 өсімдігін жинастырады.
III. ТАБИҒАТТАҒЫ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТАНЫМЖОРЫҚТАР
Дүниетану жаратылыстану ғылымдарының бір саласы, сондықтан
табиғатты ғылыми негізде оқыту әдісінің орны ерекше. Объектілер мен
құбылыстарды бақылау, эксперимент, табиғи объектілерді суреттеу, сарамандық
жұмыс- оқытудың тиімді әдістері.
Табиғат заңдарын түсінуге қажетті біліммен қаруландыруда, айналадағы
дүниені тануда логикалық ойлау әдісін қалыптастыру жаратылыстануды
оқытудың негізгі міндеттері. Ол сыртқы ортадан түскен хабарларды талдап
және байланыстыруға, табиғат құбылыстарын дұрыс бағалауға баулиды.
Дүниетану пәндері баланың ойлау қабілеттерін дамыту бағытында үлкен
міндеттерді шешеді. Нақты объектілер мен құбылыстарды оқып үйренгенде
бақылау жүргізе алу іскерлігі қалыптасып, ол оның негізін және өзара
байланысын түсінуге мүмкіндік береді. Бақылағыштық - денелер мен
құбылыстарды саналы қабылдау әдісі, ондағы жеке және жалпы белгілерді
табау белгілі заңдылықтарды ашады, оларды талдап, қорытындылайды.
Бақылағыштық баланың біртіндеп бағытты әрекеті нәтижесінде, тұрақты және
жүйелі жаттығулар арқылы қалыптасады. Осының барлығының баланың
ойлау қабілетін дамытуда елеулі маңызы бар, оларда логикалық ойлау қабілеті
қалыптасып, қоршаған дүниені тануға құштарлық оянады. Дүниетану
ғылымдары индуктивті және дедуктивті логикалық ойлау әдісіне үйретеді,
бақылау кезінде көзге көрінбеген жасырын құбылыстарды терең бойлап, ой
қорытындысын шығару дағдысын қалыптастырады.
Қала немесе ауыл қарлығашын бақылауға арналған нұсқау.
Абайла! Құсты үркітіп алмау үшін ұядан едәуір алыста тұр,
ұяға баруға болмайды. Бақылау жүргізгенде шулауға тиым
салынады. Дүрбі (бинокль) қолданылады. Бақылаулар өте
сақтықпен жүргізіледі.
1. Ұя салып жатқан жұптарды бақылаңдар. Қарлығаштар
ұяны қалай салатындығын бақыла. Ұясын неден
жасайтындығын белгіле. Қарлығаштар оған қандай
жиілікпен ұшып келеді? Ұяны салу мезгілін белгіле.
2. Қарлығаштардың жұмыртқа басуға отырған күнін жаз.
Жұмыртқаны жұптар қалай басады?
3. Балапандардың шыққан күнін белгіле. Олардың
шыққанын қандай белгілерге қарап анықтауға болады?
4. Балапандарына 1 сағатта неше рет қорек әкелетінін
бақылаңдар. Келу санын есепте.
5. Ұядан балапандардың ұшқанын бақылаңдар. Ұшқан күнін
белгіле. Ұядан ұшырғаннан кейін ата-аналары балапандарын
қалай қамқорлыққа алады? Қамқорлықты неден көруге
болады?
6. Қарлығаштар қашан жылы жаққа ұшып кетті, оны қалай бақыл
Бақылау ұзақ мерзімді, сондықтан жүргізген бақылаудағы анықталған
жағдайларды жазып отырған дұрыс. Бақылау жасауға танымжорық
сабағында баулу, зерттеу жұмысы ары қарай оқушылардың өзбетімен
жүргізетін бақылаулары арқылы жалғастырылып, қорытындысын
мұғалімнің басшылығымен сыныпта шығарады. Осы бақылаулардың
көмегімен «жыл құстары» туралы ұғым қалыптасады.
Бақылауларыңды келесі кестеге жаз.
Бақылау нысаны №1 кесте

Күні Бақыланған құбылыс

10 мамыр, 2007 ж Мал қорасының ішіндегі төбе жапқан бөренеге
жұп қарлығаштар ұя сала бастады. Ұя салуға бір
тамшы балшыққа бір талшық шөп қосып
әкелуде.

16 мамыр, 2007 ж Қарлығаштар ұя салып болды. ...
№ 37 мектеп- гимназиясының оқушысы Түменбаев Әділдің
ғылыми жұмыс кестесі
І кезең, 2006 жыл ІІ кезең, 2007 жыл ІІІ кезең, 2008 жыл ІV кезең, 2009 жыл
Қыркүйек- желтоқсан Қаңтар- желтоқсан Қаңтар- желтоқсан Қаңтар- желтоқсан

1.Тақырып таңдау. 1. І кезең жұмыстары бойынша 1. Бір жыл бойы жүргізген 1. Жыл бойы жүргізген
2. Жұмыс жоспарын құру, бекіту . есеп беру. жұмыстарды жинақтап есеп беру. жұмыстардың қорытындысы
3. Әдебиеттер іздестіру, іріктеу. 2. Құстарға жем шашуды 2. Сыныптастарым табиғат қорғау бойынша есеп беру.
4. Әдебиеттерден керектісін жалғастыру, бақылау жүргізу, дәстүрлерін қалай білетіндіктері 2. Табиғат туралы халық
таңдап алу. ерте көктемде келетін құстарды және оны қалай туындыларын зерттеу
5. «Құс асханасына» өсімдіктер бақылау. орындайтындықтары жөнінде жұмыстарын жалғастыру
тұқымын кептіріп дайындау. 3. Бақылау жүргізуге өз сауалнама жүргізіп, қорытындысын 3. Жанымдағы оқушылардың
6. Жемтақта дайындау, ілу, достарымды тарту. тәрбие сағатында талдау. табиғат қорғауға байланысты
құстарға жем шашу, оларды 4. Ауладағы ағашқа құс ұясын ілу, 3. Табиғат жайлы (өсімдіктер мен жүргізген жұмыстарымен
бақылау бақылау жүргізу, бақылағанды жануарлар әлемі жөнінде) қызықты танысу үшін дөңгелек ст өл
7. І кезең жұмыстары бойынша жазып отыру. материалдарды жинақтау. басындағы сұбхат өткізу..
есеп беруге дайындалу. 5.Сыныптас достарыммен бірге 4. Мектеп маңын көгалдандыру және 4. Интернеттен өз зерттеу
мектеп ауласына, үй маңына тазалау жұмыстарына қатысу, оған жұмысым жайлы материалдар
ағаш, гүл отырғызу, оны күту, достарымды тарту. қарастыру.
бақылау жүргізу. 5. Құстарды күтуге, тамақтандыруға 5. Қала тазалығын анықтап,
6. Құстарға арнап өсімдік байланысты жұмыстарды ластаушы көздерді
тұқымдарын кептіріп, жинау.. жалғастыру, олар жайлы мәліметтер жоюбағытында жұмыс
7. Қыс, күз, жаз, көктем жинақтау. жүргізу. Бейне фильмге т үсіру,
мезгілдерінде орталық аралдағы 6. Табиғатта кездескен қызықты теледидардан көрсету, қала
биологиялық орталыққа барып, көріністерді суретке т үсіру. тұрғындарымен жұмыс
жазғы демалыста Алматы 7. Табиғат әдемілігін суретке салу. жүргізу.
қаласындағы хайуанаттар 6. Жүргізген жұмыстар
паркіне барып жануарларды бойынша жергілікті газетке
бақылау, суретке түсіру. мақала беру,
8. Табиғат қорғау жөнінде халық
дәстүрлерімен танысуды
жалғастыра беру, материал
жинақтау.
9. Тәрбие сағатында
сыныптастарыма табиғат қорғау
жөнінде халық дәстүрлерін
әңгімелеу, таныстыру.
1.Тақырып таңдау. 1. І кезең жұмыстары бойынша 1. Бір жыл бойы жүргізген 1. Жыл бойы жүргізген жұмыстардың қорытындысы
2. Жұмыс жоспарын құру, есеп беру. жұмыстарды жинақтап есеп бойынша есеп беру.
бекіту . 2. Құстарға жем шашуды беру. 2. Табиғат туралы халық туындыларын зерттеу
3. Әдебиеттер іздестіру, іріктеу. жалғастыру, бақылау жүргізу, 2. Сыныптастарым табиғат жұмыстарын жалғастыру
4. Әдебиеттерден керектісін ерте көктемде келетін құстарды қорғау дәстүрлерін қалай 3. Жанымдағы оқушылардың табиғат қорғауға
таңдап алу. бақылау. білетіндіктері және оны қалай байланысты жүргізген жұмыстарымен танысу үшін
5. «Құс асханасына» өсімдіктер 3. Бақылау жүргізуге өз орындайтындықтары жөнінде дөңгелек стөл басындағы сұбхат өткізу..
тұқымын кептіріп дайындау. достарымды тарту. сауалнама жүргізіп, 4. Интернеттен өз зерттеу жұмысым жайлы материалдар
6. Жемтақта дайындау, ілу, 4. Ауладағы ағашқа құс ұясын қорытындысын тәрбие қарастыру.
құстарға жем шашу, оларды ілу, бақылау жүргізу, сағатында талдау. 5. Қала тазалығын анықтап, ластаушы көздерді
бақылау бақылағанды жазып отыру. 3. Табиғат жайлы (өсімдіктер жоюбағытында жұмыс жүргізу. Бейне фильмге түсіру,
7. І кезең жұмыстары бойынша 5.Сыныптас достарыммен бірге мен жануарлар әлемі жөнінде) теледидардан көрсету, қала тұрғындарымен жұмыс
есеп беруге дайындалу. мектеп ауласына, үй маңына қызықты материалдарды жүргізу.
ағаш, гүл отырғызу, оны күту, жинақтау. 6. Жүргізген жұмыстар бойынша жергілікті газетке
бақылау жүргізу. 4. Мектеп маңын көгалдандыру мақала беру,
6. Құстарға арнап өсімдік және тазалау жұмыстарына
тұқымдарын кептіріп, жинау.. қатысу, оған достарымды тарту.
7. Қыс, күз, жаз, көктем 5. Құстарды күтуге,
мезгілдерінде орталық тамақтандыруға байланысты
аралдағы биологиялық жұмыстарды жалғастыру, олар
орталыққа барып, жазғы жайлы мәліметтер жинақтау.
демалыста Алматы 6. Табиғатта кездескен қызықты
қаласындағы хайуанаттар көріністерді суретке түсіру.
паркіне барып жануарларды 7. Табиғат әдемілігін суретке
бақылау, суретке түсіру. салу.
8. Табиғат қорғау жөнінде
халық дәстүрлерімен танысуды
жалғастыра беру, материал
жинақтау.
9. Тәрбие сағатында
сыныптастарыма табиғат
қорғау жөнінде халық
дәстүрлерін әңгімелеу,
таныстыру.

Жұмыс жоспары кезеңдер бойынша әртүрлі себептер: зерттеу объектісі, зерттеу жағдайы, баланың
таным қызығушылығына байланысты өзгеруі мүмкін.
«Бекітемін» « 17 » қыркүйек 2006 жыл.
Жетекшісі: А.Қабақаева
Ғылыми кеңесшісі: Н.С.Түменбаева
Табиғат қорғаудағы халық дәстүрлері
Зерттеу жұмысының мақсаты:
Табиғат қорғаудағы халық дәстүрлерімен танысу.
Халық дәстүрлері негізінде табиғат қорғау жұмыстарын қарастыру.
Табиғат қорғау жұмыстарына тікелей араласу.

Зерттеу жұмысының міндеттері:
Зерттеу жұмысын жүргізуге үйрену,
Әдебиеттерден керекті материалдарды таба білуге, онымен жұмыс істей алуға
үйрену;
Ата- баба дәстүрін күнделікті өмірде орындау, өзгеге үйрету;
Табиғат қорғау жұмыстарын ұйымдастыра білу;

Зертеу жұмысының нысаны:
табиғат қорғаудағы халық дәстүрін адамдардың сақтауы.

Зерттеу жұмысының құралдары:
Әдебиеттермен танысу, айналадағы адамдардың әрекетін бақылау, бақылағандарды
суретке түсіру, сыныптастар және достармен табиғат қорғаудағы халық дәстүрлерін
игеру және оны өмірде іске асыру бағытында жұмыс жүргізу.

Зерттеу жұмысының өзектілігі:
Қоршаған орта бүгінгі таңда өте ластанып отыр. Табиғаттан өсімдіктер мен
жануарлардың көптеген түрлері жойылып барады. Адамдардың денсаулығы
нашарлауда. Жер бетіндегі ауыз сулары да азайып барады. Себебі адамдар
табиғатқа немқұрайлы қарайды.
Ата бабаларымыз ұрпақтарына әдемі табиғатты, таза ауаны, мөлдір, таза суды,
жайқалған өсімдіктер мен оның қасында тіршілік етуші жануарларды қалдырып
кетті. Сол сияқты оны сақтау жөнінде ұрпақтарына асыл қазына «Табиғат қорғау
дәстүрлерін» де мұра етіп кеткен.
Мен өсірген гүлдер
Табиғат қандай тамаша!

Көктем де келіп қалды,
құс ұясы да дайын!

Аялайық құстарды!
Мен бақылаған биоорталықтағы Қызыл кітапқа енген жануарлар.

Елік

Аққу

Тәжді тырна
Табиғат қорғау Табиғат қорғау
дәстүрлерін дәстүрлерін
білетіндер 81 орындау керегін білетіндер
Білмейтіндер 18 93
Білмейтіндер 7

Табиғат қорғау тыйым-
ырымдарды
білетіндер 96
Білмейтіндер 4
Атмосфераның ластануына байланысты ағаштардың
жапырақтарын
тастау мерзімі (2005, 2006 жылдардағы бақылау)
Қаланың ауданы Терек, жапырақ Қарағаш, Қарағай, Үйеңкі,
тастау мерзімі жапырақ тастау жапырақ тастау мерзімі жапырақ тастау
мен түсі мерзімі мен түсі мен түсі мерзімі мен түсі

Шәкәрім даңғылы мен Шілденің Тамыз аяғында, Жапырақтары сирек, Тамыз ортасы,
Қабанбай батыр ортасы, қоңыр қоңыр түсті қоңыр түсті қоңыр дақты,
көшесінің қиылысқан дақты қылқандары көп, жыл күйгенге ұқсас
жері бойы
Силикат заводы маңы Шілде ортасы, Тамыз аяғында, Жапырақтарының Тамыз айы
қоңыр дақты қоңыр дақты басым мөлшері сирек, ортасында,
қоңырқай түсті, жыл қоңыр түсті
бойы

Цемент заводы Шілде аяғы, Қыркүйек басы, Жапырақтары сирек, Тамыз айы
қоңыр дақты қоңыр дақты басым қылқандары соңында,
қоңыр түсті, жыл бойы қоңыр түсті

Химия заводы Тамыз айы Қыркүйек Жапырақтары Қыркүйек айы
ортасы, айының ортасы, салыстырмалы түрде басы, сары түсті
қоңырқай түсті сары түсті қалыңдау,
сарғайғандары аздау,
жыл бойы

Қызыл кардон Қыркүйек Қазан айының Жапырақтары жиі, Қыркүйек
ортасы, сары басы, сары түсті сарғайғандары аз, жыл айының аяғында,
түсті бойы сары, қызыл түсті

Ұқсас жұмыстар

Шағын жинақты мектептегі бір пәнділік, бір тақырыптық сабақтарды дұрыс ұйымдастыру

Lesson Study тобының жетекшісі бастауыш сынып мұғалімі

Дүниетану теориясы мен әдістемесі

Оқытудағы құндылықтарға бағытталған ұстаным

Lesson Study

Шағын жинақты мектептерде сабақ беруді ұйымдастыру ерекшеліктері мен нәтижелігі

Бастауыш мектептегі

Дүниетану сабақтарының әдістемелік жиынтық

Бастауыш білім тілі

Жалпы білім беретін мектепте нақты сандарды оқытып - үйрету

Пәндер