Су қоймалар, олардың мақсаты және топтастығы. Су қоймасы туралы түсінік

Презентация қосу

Су қоймалар, олардың
мақсаты және
топтастығы.
Су қоймасы туралы түсінік.

2. Су қоймасының мақсаты және
міндеттері.
3. Ірі су қоймалары.
Су қоймасын салу жұмыстарын

{
жобалау.

Су қоймасы дегеніміз - Суды реттеу
және сақтау мақсатында белгілі бір
өзенге, жасанды салынған су
айдыны. Яғни өзен бойына үлкен
қазандық қазылып және бөген
Су қоймасының мақсаты
Шөлді, шөлейтті аймақтарда су тапшылығын
шешу;
Электр энергиясын өндіру, яғни гидро электр

станциясын салу, ауыл аймақты электрмен
қамтамасыз ету;
Көктемде пайда болатын мол суды қазандыққа

жинау мақсатында;
Ауыл шаруашылығы өнімдерін арттыру.

Балық шаруашылығын іске қосу және

жұмыссыздық санын азайту.
Су қоймасын бірқатар белгілермен
жіктейді және бес негізгі типтерге бөледі:
Жазықтықтағы су қоймалары;
Тау алдындағы су қоймалары;
Таудағы су қоймалары;
Көлдік су қоймалары;
Құймалы су қоймалары;
Жазықтықтағы су қоймалары мынадай белгілермен сипатталады: су бетінің ауданы өте
үлкен, максималды тереңдігі 1025м, орташа тереңдігі 59 м, және тастауы аз. Бұл су қоймасы
кешендік мақсатта пайдаланылады.
Тау алдыңдағы және жалпақ таулы облыстардағы су қоймалары үлкен тереңдіктерімен 70
100м және оданда жоғары, 1020мге дейін су тастауларымен сипатталады. Жағауларының
бұзылу қарқыны аз.Аумақты су басуы елеусіз.
Таулық су қоймаларына үлкен тереңдіктер 100мден астам, 100мге дейін су тастаулары
тән.ауданды судың басуы, жағалаудың мүжілуі және су қоймасының бұзылуы өте аз. Тау
өзендерінің аңғарларының көлденең қимасы арнамен сәйкес келеді. Олардың түрі тар
шатқалдар тәрізді. Жаға баурайлары тік, кейде баспалдақты. Арнасы болар болмас иректі.
Жайылмалары жоқ.су қоймасынан суды тастаған кезде су бетінің ауданы өзгереді.
Көлдік су қоймасын көлден шығатын өзенге бөгет салу арқылы жасайды. Бөгетке тірелген су
көлге қарай жайылады. Мұндай су қоймаларының жетістігі су шамасы тірелгенде және суға
бастырылған жердің ауданы кішкене болғанда оларда көп су көлемін жинақтауға болады.
Құ ймалы су қоймаларын көбіне табиғи шұңқырлар мен өзендерге жақын аумақтағы ой
жерлерді пайдалану арқылы жасайды. Оларды негізінен егістікті суландыру және су
жинақтағыш электростанциялар салу үшін пайдаланады.

Қазақстанның су қоймаларының тізімі
Пайдалануға
Су қоймасы ауданы км2 орны ұзындығы ені тереңдігі
берілген жылы

Бұ қтырма 5500 Ертіс өзені ШҚО 1967 600 40 80

Іле өзені
Қапшағай 1847 1970 187 23 43
Алматы обл.
Сырдария өзені
Шардара 900 1966 48 20 26
ОҚО
Сырдария өзені
Көксарай 460 2011
ОҚО

Сергеев 117 Есіл өзені СҚО 1969 75 7 20

Тобыл өзені
Қаратомар 92 1965 72 4 16
Қостанай обл.

Нұра өзені
Самарқан (Теміртау 82 1941 25 7 12
Қарағанды обл.
бөгені, Нұ ра бөгені
)
Бөген 65 Бөген өзені ОҚО 1967 13 6 15

Есіл өзені
Астана (Вячеслав) 61 1969 11 10 25
Ақмола обл.
Көшім өзені
Киров 39 1967 22 4 7
БҚО
СУ ҚОЙМА
Ең алғашқы су қоймасы Ежелгі Египетте, Ніл өзенінің бойына жерді суару мақсатында
салынды. Бұл су қоймасының 3000 жылдық тарихы бар. Бүгінгі таңда Қазақстан
Республикасында 309 су қоймасы бар, оның ішінде, 83 республикалық меншікте, 191
коммуналдық, 35 жеке меншікте.

ЕЛІМІЗДЕГІ АПАТҚА ҰШЫРАҒАН СУ ҚОЙМА. 2010 жылында 11 наурыздан 12 наурызға қараған
түні Қызылағаш су қоймасындағы бөгеттің бұзылуынан Қызылағаш ауылы шайылып, шамамен
150 адам ізімқайым жоғалған қайғылы оқиға. Бірақ ресми мәлімет 37 адамның ғана қаза болғанын
растайды. Қызылағашта шамамен 3,5 мыңға жуық адам тұратын еді. Төтенше жағдайлар
жөніндегі министрліктің хабарлауынша кентте 146 үй толығымен шайылып кеткен, 251 үй
қираған, 42 үйді жөндеуді талап етеді.
Су қоймасы бөгеттің құрылысына байланысты түрлері:
Біртекті, Өзекті және Қалқанды.

Біртекті су бөгеті – оның
ерекшелігі тек бір материалдың
көмегімен ғана салынған бөгет.
Қалқанды су бөгеті – бұл бөгет
судың сүзілуіне қарсы қалқандар
орнату арқылы ерекшеленеді.
Өзекті су бөгеті – бұл бөгеттің
ерекшелігі бөгеттің ортасында су
өткізбейтін цементтен құйылған
өте мықты өзегі болады.
Әлемдегі ең әдемі су қоймасы
Ladybower

Ladybower су қоймасы өзінің воронка
тәрізді суағарымен танымал.

Ұқсас жұмыстар

Қоймалық технологиялар

Операция арасындағы қойма және аралық қойма жайлы ақпарат

Операция арасындағы қойма және аралық қойма туралы ақпарат

ҚОЙМА ШАРУАШЫЛЫҒЫ

Материалдар мен дайындамалардың цехтағы қоймасы

Өндірістік кәсіпорын қоймаларының негізгі түрлері

Бұрғылау жару жұмыстарының есептеу паспорты

Таулы жер өсімдіктері мен жануарлары

Кәсіпорындардың қоймалары

Каспий теңізіндегі мұнайды бұрғылау

Пәндер