Қойдың бөксе 1. Жара процесінің аумағындағы іріңді, биологиясымен жараларды танысу




Презентация қосу
Қойдың бөксе 1. Жара процесінің
аумағындағы іріңді, биологиясымен
жараларды танысу;
хирургиялық 2. Іріңді хирургиялық
әдістермен емдеудің жолмен емдеуді
ауру тарихын меңгеру. үйрену.

Мақсаты Міндеттері
Кіріспе

1.1 Жараның түрлері
1.2 Жара процесінің биологиясы
1.3 Жараның емі
1.4 Жараны хирургиялық жолмен емдеу
Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Тақырыптың өзектілігі. Нарықтық экономикаға көшуге байланысты
халқымыз ежелден малмен айналысқандықтан осы саланы одан әрі
өркендету үшін , мал басын шоғырландырудың, қора-жай күтімдеріні ң,
оның зоогигиеналық-санитарлық жағдайларын, сапалы азықтандыру ж әне
жануарлардың этологиялық ерекшеліктерін де ескергеніміз жөн.
Жарақаттану - травма деген сөздің мәнісін түсіндіреді. Содан
травматология деген тұтас ұғым келіп шығады.
Травматология дегеніміз - соққыдан жарадан пайда болған зақымды
зерттейтін хирургия ғылымының бөлімі.
Жаралар үш түрге бөлінеді - операциялық,
кездейсоқ және соғыс жаралары.
Операциялық жаралар малға әр түрлі
асептикалық операция жасағанда (пішу,
жарыққа операция т.б.) жөне абсцесс,
флегмона тағы сол сияқты инфекциялық
процесстерді тіліп өңдегенде пайда болады.
Кездейсоқ және соғыс жаралары себептеріне
қарай тағы да бөлінеді. Олардың түрлері -
түйрелген, шабылған, тілінген, соғылған,
жыртылған, тістелген, жаншылған және
уланған жаралар.
Түйрелген жара. Ол үшкір заттармен (шеге,
ағаш бұтағы, сым темір, біз т.б.)
жарақатгалғанда пайда болады. Бұл заттар
денеге ұлпаларды ығыстырып көп
жарақаттамай енеді. Мүнда жараның ауызы
тар болып, кейде бітеліп тұрады, көп қан
ақпайды, бірақ анаэробты инфекция дамуы
мүмкін, терең жатқан ірі қан тамырлар
жараланып гематома пайда болуы да ықтимал.
Пайда болғаннан бастап жарада жазылу процессі
басталады. Жараның айналасындағы әр түрлі
патологиялық өзгерістер пайда болады. Олар сол
жердегі қан айналасының, жүйке қызметінің
өзгерістері, осыған байланысты биохимия және
биофизикалық өзгерістердің әсерімен жара бірте-
бірте өлі етгерден тазарын, қуысы ұлпарларға
толып жазылады. Осы жараның басынан аяғына
дейін болатын жазылу процессінің биологиясы
дейді. Бұл процесстің белгілері жараның
екіншілік жетілуімен жазылғанда айқын
байқалады да, ал жара бірінші жетілуімен немесе
қабыршықтанып жазылғанда сыртқа белгісіз
өтеді.
Клиникалық белгілеріне қарай
Н.П.Пирогов жара процессінің үш сатысын
айырады: 1) ісіну, 2) тазару, 3) грануляция
сатысы. Цитологиялық және патологиялық
өзгерістеріне қарай Н.Ф.Камаев (1962) жара
процессін келесі дәуірлерге бөледі:
1. Ерте пайда болған (12 сағат шамалы) - мұнда
қабынудың алғашқы белгілері біліне бастайды.
2. Дегенеративтік - қабыну дәуірі.
3. Регенерация дәуірі.
Жараларды емдеген кезде
қолданылатын шараның бәрін,
жараны зиянды әсерден қорғап, оның
жазылуына қолайлы жағдай туғызуға
бейімдейді. Ондай шаралар неғүрлым
ерте және тиянақты жасалса,
соғүрлым ол нәтижелі болады.
Жараны емдеу уақытына қарай оның
жолдары және өдістері әр түрлі
болады.
Осы принциптерді іске асыру ретінде
төменгі ем әдістерін қолданады:
1. Механикалық емдеу әдістері;
2. Физикалық емдеу әдістері;
3. Химиялық емдеу өдістері;
4. Биологиялық емдеу әдістері;
5. Патогенетикалық емдеу әдістері.
Ғалымдардың деректері бойынша (Чаруковский, Фридрих, Огиев) жараға енген микробтар 6-12
сағат ішінде оның бетінде ғана болып, организмге зияндығын тигізбейді, сонды қтан осы уа қытга
жараның бетін тазартып тігіп тастауға болады. Жараға хирургиялық өндеу оны ң пайда бол ған
уақытына қарай әр түрлі болады. Уақыт мерзіміне, әдістеріне қарай хирургиялы қ өндеу т үрленеді.
Алғашқы хирургиялық өңдеу өткізілетін мерзім уақытына қарай төменгі түрлерге бөлінеді:
а) ерте мерзімде өңдеу - 6-12 сағат ішінде.
б) мезгілінен кейін емдеу — 12-24 сағат ішінде
в) кеш мерзімде өңдеу — 36 сағаттан кейін. Ерте мезгілде өңдеу өте_ нәтижелі болады,өйткені
керсетілген уақыт ішінде жараға енген микробтар өзінің зиянды ғын организмге әлі тигізе алмайды,
соңдықтан мұндай жараларды тазартып өңдегеннен кейін тігуге болады.
Бұл емнің мәні — хирурггың қолын, операциялық алаңды, жараның айналасын және өзін химиялы қ
антисептикалық және бактериостатикалық заттармен емдеу. Негізінен жараны ң гидратация кезе ңінде
қолданады. Гидратация кезеңінде жарада қышқылдық басым болады (РН 6,3-5,5), ол өлі еттерді ң
ферментолизін үдетеді, лейкоцитгердің қырылуына, жанды етгенуіне, осмос қысымыны ң к өтерілуіне
әсер етеді, сондықтан сырттан дәрі арқылы қышқылдықты төмендететін жара процессін қалпына
келтіру керек.
Қорыта айтқанда, жара — терінің кілегей қабығының және терең жатқан ұлпалардың ашы қ
механикалық жарақаттануы екен, оның белгілері ауырсыну, қабыр ғасының ажырауы, қан ағыс ж әне
қызметінің бұзылуы екен. Жаралар үш түрге бөлінеді - операциялық, кездейсо қ ж әне соғыс
жаралары. Операциялық жаралар малға әр түрлі асептикалық операция жасағанда (пішу, жары ққа
операция т.б.) жөне абсцесс, флегмона тағы сол сияқты инфекциялық процесстерді тіліп өңдегенде
пайда болады.
1 Несіпбаев Т. Жануарлар физиологиясы: Оқулық жоғары о қу орындары үшін /Несіпбаев Т./
2 – басылым. Алматы: «Ғылым» баспасы, 2005.-114б.
2 Қожабеков З. К. Малдың патологиялық физиологиясы: Оқулық жоғары оқу орындары
үшін /Қожабеков З. К., Өтенов Ә./ М. Алматы, «Ана тілі» 1992.- 111б.
3 Сайдулдин Т. Орысша – қазақша малдәрігерлік сөздігі : Оқулық жоғары оқу орындары
үшін /Т.Сайдулдин/ Алматы, 1993 .- 201б7
4 Ілиясов Б.К. Алғашқы ветеринарлық жәрдем: Оқулық жоғары оқу орындары үшін
/Ілиясов Б.К./Алматы, 2001.-145 б.
5 Поваженко И.Е. Общая ветеринарная хирургия: Учебник для вузов /Поваженко И. Е.,
Братюха С. И./ Москва «Колос» -1971.-128с.
6 Маметов А.М. Препараты, используемые при лечений хирургических ран животных:
Учебник для вузов /Маметов А.М., Б.К.Ілиясов, А.А.Абдулла/ Москва, «Колос» -1971.-112с.
7 Оликов Б.М. Оперативная хирургия: Учебник для вузов /Оликов Б.М./ Москва, 1941.-
147с.
8 Ілиясов Б.К. Алғашқы ветеринарлық көмек: Оқулық жоғары оқу орындары үшін /
Б.К.Ілиясов, М.Жоланов/ Алматы 2004.- 130б.
9 Безсонов Н. А. Витамины: Учебное пособие для вузов / Безсонов Н. А./1931.-121с.

Ұқсас жұмыстар
Қойылатын талаптар, дренаж техникасы
Иттің мойын аумағының флегмонасын емдеу
ХИРУРГИЯЛЫҚ СЕПСИС
Сутегі пероксиді
АЯҚ ЖҮЙКЕЛЕРІНЕ ӨТКІЗГІШТІК АНЕСТЕЗИЯ ЖАСАУ
Хирургиялық инфекция
Жараны хирургиялық жолмен емдеу
Микробтарға қарсы заттар
Қойдың аяқ, қабырға сүйектерінің сынуы
Қой жабайы тегі
Пәндер