Кәсіпорынның рөлі: кәсіпкерлік нысандары, банкроттық белгілері және дағдарыс кезіндегі қайта құру мен басқару

КӘСІПКЕРЛІК: НЫСАНДАРЫ ЖӘНЕ ТҮРЛЕРІ

БАНКРОТТЫҚТЫҢ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ БЕЛГІЛЕРІ

БАНКРОТТЫҚ ЖӘНЕ ДАҒДАРЫС КЕЗІНДЕГІ КӘСІПОРЫНДЫ ҚАЙТА ҚҰРУ ЖӘНЕ БАСҚАРУ

КӘСІПОРЫН ШАРУАШЫЛЫҚ ОБЪЕКТІСІ, ЭКОНОМИКАЛЫҚ ЖҮЙЕНІҢ НЕГІЗГІ БУЫНЫ РЕТІНДЕ

Кез-келген экономикалық іс-әрекет ұдайы өндіріс кезеңінің циклымен (өндіріс -айырбас -бөлу -тұтыну) тығыз байланысты болады, сондықтан кәсіпкерлік іс-әрекеттің мынадай түрлерін бөліп көрсетеміз:

Кәсіпкерлік түрлері

өндірістік

қаржылық

коммерциялық

Өндірістік кәсіпкерлік тұтынушыға өткізілетін тауар өндіруге, жұмысты орындауға, қызмет көрсетуге, ақпарат беруге бағыттылған іс-әрекет жатады. Жоспарланған іс әрекетін іске асыру үшін кәсіпкер жұмыс күші, өндіріс қорлары, материалдар, ақпарат сияқты өндіріс факторларын тиімді пайдалануы керек.

Коммерциялық кәсіпкерлік тауар ақша және тауар айырбастау операцияларымен айналысады. Коммерциялық кәсіпкерліктің жалпы сызбасы өндірістік ресурстармен қамтамасыз етуден басқа негізінен өндірістік кәсіпкерліктің іс әрекетімен бірдей болып келеді.

Құнды қағаздар, валюта, ақша сату сатып алу қаржылық кәсіпкерліктің нысаны болып табылады. Қаржылық-несиелік мәмілені іске асыру үшін алдымен ықтималды сатып алушыларды іздеу, анықтау және тартуға байланысты құнды қағаздар нарығын талдау және маркетингтік іс-әрекет қажет болады. Қаржылық кәсіпкерліктің негізгі қатысушылары болып коммерциялық банктер, кәсіпорындар, ұйымдар, қаржы биржалары және жеке азаматтар-кәсіпкерлер саналады.

БАНКРОТТЫҚТЫҢ ТҮСІНІГІ ЖӘНЕ БЕЛГІЛЕРІ БАНКРОТТЫҚ - тауар жұмыстар және қызметтер үшін ақы төлеу туралы талаптарын қанағаттандыруға кредиторлардың дәрменсіздігі, сонымен қатар олардың бюджет және бюджеттен тыс қорлар алдындағы міндетті төлемдерді өтеуге қабілетсіздігі, себебі қарыздар кәсіпорынның қарыз міндеттемелері оның мүлкінен әлдеқайда артық болады

1997 жылғы 21 қаңтарда қазақстан республикасының президенті бекіткен «банкроттық туралы» заңы шықты. Аталмыш заңда банкроттық ұғымы былайша түсіндіріледі. «БАНКРОТТЫҚ - борышкердің сот шешімімен танылған немесе несие берушілермен келісім бойынша соттан тыс ресми түрде жарияланған, оны таратуға негіз болатын дәрменсіздігі».

ДӘРМЕНСІЗДІК - борышкердің несие берушілердің ақшалай міндеттемелері бойынша талаптарын, еңбекке ақы төлеу туралы талаптарды қоса алғанда, сондай-ақ бюджетке және бюджеттен тыс қорларға міндетті төлемдерді өзіне тиесілі мүлік есебінен өтеуді қамтамасыз етуге қабілетсіздігі.