Менеджментті ақпаратпен қамтамасыз ету. Менеджменттегі коммуникация

Презентация қосу

Менеджментті
ақпаратпен
қамтамасыз ету.
Менеджменттегі
коммуникация
1. Ақпарат басқару қызметінің пәні ретінде.
Фирма ішіндегі ақпарат жүйесінің негізгі
қағидалары, міндеттері және функциялары
2. Басқарудағы коммуникацияның ролі
3. Коммуникациялық кедергілер және оларды
өту әдістері
Сұрақ 1. Ақпарат басқару қызметінің пәні ретінде

Менеджменттегі ақпарат – бұл басқару объектісі,
сыртқы орта құбылыстары, олардың параметрлері,
қасиеттері жайлы мәліметтер.

ол -

- басқарущылық еңбек заты;
- басқару шешімдерін негіздеу құралы.
Ақпарат сапасына қойылатын
Ақпаратты жіктеу
талаптар
мақсаттары:
• Басқаруға қатысты
жүйелік және кешенді Ақпарат саны мен сапасының
тәсілдемені дамыту; жеткіліктілігі.
• Басқару іс-әрекетінің Ақпараттың шынайылығы;
технологиясын жетілдіру; Ақпараттың орындылығы мен
• Жетекшілердің кәсіптік уақытылығы. Ақпаратты тым ерте
білімдерін жетілдіру; ұсыну талаптары көбінесе
• Басқару тиімділігін айтарлықтай материалдық және
арттыру жолдарын іздеу қаржылық шығындармен
байланысты болуы мүмкін.
Кешіктірілген ақпарат тәжірибеде
шығынға әкелуі мүмкін.
Ақпарат көздері

Ішкі басқарушылық ақпарат:
•Сыртқы басқарушылық Қызметшілер фирмасында әрекет
ақпарат ететін құрылымдық бөлімшелердің
Сыртқы ортаға ұйым шеңберінен жиынтығы, олардың арасындағы
тыс әрекет ететін экономикалық технологиялық, әлеуметтік,
және саяси субъектілер жатады. экономикалық қатынастар
Олар: бәсекелестер,
ұйымның ішкі ортасын құрайды.
жабдықтаушылар, делдалдар,
мемлекеттік органдар және
Ішкі ақпарат кәсіпорынның қаржы-
клиенттер. шаруашылық іс-әрекетін сипаттап,
толығымен құпия болып табылады
а) сапалық әдістер. б) сандық әдістер.
Сапалық зерттеу Әдетте сандық
адамдардың нені жасау зерттеу түрлі сұрау
және айтуын қадағалау жүргізумен
жолымен мәліметтерді түсіндіріледі.
жинау, талдауды
қамтиды.
Кесте 1 – Басқарушылық ақпаратты талдау әдістері
№ Әдістер атауы Мәні
1 Салыстыру әдісі Фирма жұмысын бағалау, жоспарлы көрсеткіштерден ауытқуды
анықтау, себептерін анықтауға мүмкіндік береді
2 Индекстік әдіс Жекелеген элементтері өлшемге алынбайтын күрделі құбылыстарды
зерттеуде қолданылады.
3 Баланстық әдіс Шаруашылық іс-әрекеттің өзара байланысты көрсеткіштерін
салыстыруды қарастырады (мақсаты – олардың өзара ықпалын
анықтау, өндіріс тиімділігін арттыру резервтерін өлшеу)
4 Тізбектік Жалпылаушы көрсеткіштердің түзету енгізуші мәндерін алудан тұрады
жабдықтау әдісі
5 Элиминирлеу әдісі Өндірістік іс-әрекеттің жалпылаушы көрсеткіштеріне бір фактордың
ықпалын анықтауға мүмкіндік береді
6 Графикалық әдіс Талдау көрсеткіштері мен нәтижелерін анықтау үшін қолданылады
7 Функционалды- Объектінің өмірлік циклының жиынтық шығындарының бірлігіне
құндық талдау пайдалы әсер ету мақсатымен жүйелік зерттеу әдісі
8 Экономико- Қалыптасқан немесе жоспарлы экономикалық жағдайда шаруашылық
математикалық шешімдерді анықтайтын үздік әрі оңтайлы нұсқаларды таңдау үшін
әдістер қолданылады
• Басқарушылық Ақпараттық жүйе
фирмаішілік құралады:
ақпараттық жүйе - Ақпаратты өңдеу
– шешім құраушылары;
қабылдаудың түрлі - Оны берудің ішкі
деңгейінде ақпаратқа және сыртқы
деген қажеттілікті арналары;
қанағаттандыру үшін
- Ақпараттың өзі
ақпараттық
процестердің
жиынтығы
Ақпараттық • Ақпаратты пайдалануда
қамсыздандырудың маңызды рольге ие:
мәні: - Оны тіркеу, өңдеу,
- Ақпаратты тарату, яғни жинақтау әдістері;
ғылыми-өндірістік - Ақпаратты талап етілетін
мәселелерді шешуге формада жүйелі сақтау;
қажетті ақпаратты - Жаңа сандық, графикалық
пайдаланушыға ұсыну; және өзге ақпаратты
- Ақпаратты тарату үшін өндіру
жағдай жасау, яғни
әкімшілік-ұйымдық,
ғылыми-зерттеу,
өндірістік шараларды
жүзеге асыру
Ақпаратты жинақтау, сақтау
80-ші жылдарда жекелеген және ұсынудың бірегей
ауысты
басқарушылық ақпараттық фирмаішілік жүйесін құру
жүйелер

Ақпаратты өңдеу саласы оның түпкілікті мақсатын қамтамасыз
етуге қайта бағдарланды: фирмаішілік бас қаруды ң барлық
деңгейіндегі жетекшілердің ақпаратқа деген қажеттіліктерін
қанағаттандыру
· ақпарат мазмұны мен сипатына талаптарды
анықтау;
· орталықтандырылған және
орталықсыздандырылған басқаруда ақпаратты
сақтау, пайдалану және ұсыну жүйесін өңдеу;
· фирманың техникалық құралдарға деген
Фирмаішілік қажеттіліктерін анықтау;
басқару · бағдарламалық қамсыздандыруды әзірлеу,
ақпаратының мәліметтер базасын құру және пайдалану;
негізгі · маркетинг, жоспарлау, бақылау, сандық
қағидалары: ақпаратты жинау және өңдеу бағдарламаларын
әзірлеу процесінде көпеген есептеулер жүргізу;
· мәтіндік ақпаратты автоматтандырылған
өңдеу және беру;
· көшіру құрылғыларын құру;
· компьютерлік техниканы пайдалану
жолымен әкімшілік-басқарушылық еңбекті
автоматтандыру.
Міндеттері: Функциялары:
• Жалпы фирма Фирманың өндірістік-өткізу іс-әрекетін
жедел басқару мақсатында жетекшінің өзіне
бойынша қаржылық қажетті ақпарат сипаты мен мазмұнына
ақпараттың келіп түсу қажеттілігін анықтау;
уақытылығы мен
сапасын арттыру Барлық қажетті ақпаратпен қамтамасыз ету
үшін фифрманың техникалық құралдарға
мақсатында деген қажеттіліктерін анықтау;
мәліметтерді жинау
және өңдеу іс-әрекетін Техникалық құралдарды сатып алу, жалға
алу шығындарын орталықтан жоспарлау;
үйлестіру;
Ақпарат жүйесіндегі техникалық
• Бастапқы мәліметтерді құралдарды пайдалану шығындарының
жинау, өңдеу және деңгейін анықтау (қызмет көрсетуші
сақтаудың негізгі персоналды оқыту, ғимарат ақысы,
бағыттарын анықтау; таспалар, қағаз және т.б. сатып алу);
• Ақпаратты өңдеу Ақпаратты жинау, сақтау және ұсынудың
технологиясының даму лайықты деңгейін қамтамасыз ету;
бағыттарын анықтау Бағдарламалық құралдар, қолданбалы
бағдарламаларды әзірлеу
• Жүйе (грек. systema • Ақпараттық
– тұтас, жүйе – бұл алға
бөліктерден қойылған мақсатқа
құралған) – белгілі қол жеткізуде
тұтастықты, алға ақпаратты сақтау,
қойылған өңдеу және беру
мақсаттарға қол үшін
жеткізуде бір пайдаланылатын
бірімен байланысқа құралдар, әдістер
түсетін элементтер мен персоналдың
жиынтығы. өзара байланысты
жиынтығы.
Кесте 1 – Түрлі мақсаттарды іске асыруға бағытталған
жүйелердің мысалдары
Жүйе Жүйе элементтері Жүйенің басты мақсаты
Адамдар, құрал-жабдық,
Ұйым материалдар, ғимарат Тауарларды өндіру
және т.б.

Электронды және
Электронды-есептеуіш
электромеханикалық Мәліметтерді өғдеу
машиналар
элементтер, т.б.

Модемдер, кабель, желілік
Коммуникациялық
бағдарламалық Ақпарат беру
байланыстар
қамсыздандыру және т.б.
Компьютерлер,
компьютерлік желілер,
Ақпараттық жүйе ақпараттық және Кәсіптік ақпаратты өндіру
бағдарламалық
қамсыздандыру
Кесте 2 – Негізгі түсініктер
Ақпараттық технология – Мақсаты: бастапқы ақпаратты қайта
операциялар, әрекеттер, өңдеу әрекеттері нәтижесінде
компьютерлерде сақталатын пайдалануға қажетті ақпаратты алу
мәліметтердің түрлі дәреже
кезеңдерінен құралатын процесс
Ақпараттық жүйе – келесі Мақсаты: ақпаратты өңдеу, сақтау
элементтерді құрайтын орта: және берудің ұйымдастырылуы
есептеуіш техниканың аппараттық
құралдары, байланыстың аппараттық
құралдары, бағдарламалық құралдар,
ақпараттық мәліметтер базасы, қызмет
көрсетуші персонал

Ақпараттық қамсыздандыру – басқарушылық іс-әрекет пен технологиялық
процестерді қамтамасыз етуге қажетті ақпаратты өңдеу, са қтау, талдау
процестерінің жиынтығы
Кесте 2-ң жалғасы

Мәліметтер Ақпараттан ұсынудың нақты формасымен
айрықшаланады және ақпаратты жинау және өңдеу
мақсаттары және міндеттерімен анықталатын оның
түрі болып табылады
Құжат Ақпаратты анықтауға мүмкіндік беретін материалдық
тасымалдаушыдағы реквизиттері бар ақпарат
Ақпаратты Бекітілген ережелер бойынша түрлі
құжаттау тасымалдаушылардағы ақпараттың жазбасы
Құжаттау Кейбір пәндік сала бойынша ақпараттың мазмұндық
бөлігін бөліп қарастыру
Сурет 1. Ақпараттық қамсыздандыру түсініктерінің сызбасы
Сыртқы ортаға ықпал
ету Басқару объектісіне
басқарушылық
Сыртқы ықпал ету
орта Тікелей байланыс
жайлы Басқару жүйесі
ақпарат

Басқару
Басқару объектісінің объектісі
жағдайы туралы
ақпарат. Кері байланыс

Сурет 2 - Басқару жүйесінің құрылымы
Локальды жүйелер кәсіпорындағы жекелеген мәселелердің есепке
алынуын жақсы атқарғанымен, басқаруды автоматтандыру үшін
тұтас ақпаратты білдірмейді (бағасы төмен, енгізу – қарапайым).
Мысалы: «ИнфоБухгалтер».
Орташа интеграцияланған жүйелер – функционалды мүмкіндіктері
шектелген жүйелер. Мысалы: корпоративті ақпараттық жүйе
«Галактика», «1С: Кәсіпорын».
Ірі интеграцияланған жүйелер – неғұрлым ірі әрі қымбат жүйелер.
Мысалы: «SAP», «BAAN» , «PeopleSoft».
Коммуникация – бұл Коммуникация -
адамдар арасында ақпарат екі немесе бірнеше
беру процесі. Ол айқын
(тіл немесе графикалық
адамдар арасында
бейне арқылы) немесе ақпарат және
айқын емес формада (қол мазмұнды мәнмен
қимылы, және т.б.) болуы алмасу процесі
мүмкін.

Кейбір мәліметтер бойынша жетекші уа қытының 50-90%-ын
коммуникацияға жұмсайды. Тиімді әрекет етуші жетекшілер - б ұл
коммуникациялары тиімді жетекшілер
Коммункация құралдары – Коммуникациялық
басқару субъектісінен басқару процесс – екі немесе
объектісіне ақпарат беруге
мүмкіндік беретіннің барлығы.
бірнеше адам арасындағы
Олар: жиналыстар, жеке әңгіме,
ақпарат алмасу. Мақсаты -
қызметтік жазба, жұмыс алмасу объектісі болып
есептері, телефондық әңгіме, табылатын ақпараттың
бейнероликтер, электронды түсіндірілуін қамтамасыз
пошта, Internet және т.б. ету

Коммуникациялық процестің 4 негізгі элементтері:
1) Жіберуші – идеяны генерациялайтын немесе ақпарат жинап,
жіберетін тұлға;
2) Хабарлама – символдар арқылы кодталған ақпарат;
3) Арна – ақпаратты беру құралы;
4) Алушы – ақпарат арналған тұлға
Кесте 4 – Коммуникация процесінің кезеңдері

Кезеңдер Кезеңдердің мәні
Идеяның Ол идеяны қалыптастыру немесе ақпаратты іріктеуден
туындауы басталады. Жіберуші қандай идея не хабарламаны ң айырбас
заты болатынын шешеді.
Кодтау және Жіберуші символдар арқылы идеяны хабарлама ға кодтап,
арнаны таңдау арнаны таңдауы тиіс. Жалпыға танымал арналар: сөз, жазбаша
материалдар, электронды құралдарды беру (компьютерлік
желілер, электронды пошта, бейне лента ж әне т.б.)
Беру Жіберуші хабарламаның алушыға жетуін қамтамасыз ету үшін
арнаны пайдаланады
Декодтау Хабарламаны алушы оны декодтайды. Декодтау – жіберуші
символдарын алушы ойына ауыстыру
• Шу – бұл ақпарат көзімен
• Коммуникацияларда қарастырылмаған кез-келген
маңызды орынды қосымша сигнал, ол беру
кері байланыс барысында қателіктерді
иеленеді құрайды. Олар:
стенографиялық қателіктер,
хатшылардың қателері,
компьютер қатесі, сөздің
бұрмалануы.
• Шу – бұл хабарламаның
қабылдануын күрделендіретін
қосымша дыбыстар
Коммуникация түрлері:

• Ұйым мен оның ортасы • Тұлғааралық
арасындағы коммуникациялар.
коммуникациялар. Жетекші өз уақытының
Мысалы, ұйымның 50-90%-ын әңгімеге
тұтынушыларымен жұмсайды, сондықтан
жарнама және нарықта тұлғааралық ақпарат
тауарды өткізудің өзге алмасуды бөліп
құралдары арқылы қарастыру керек.
байланыс жасайды.
Қоғаммен байланыс
саласында ұйымның
мәртебесі анықталады;
Кесте 5 – Менеджер коммуникацияның 2 типін қолданады

Ресми вертикалды Жоғарыдан төменге және төменнен жоғарыға
берілетін коммуникациялар
горизонталды Иерархияның бір деңгейіндегі тұлғалар арасында
жүзеге асады. Ол іс-әрекет үйлесімділігін
қамтамасыз етеді (мысалы, маркетинг, қаржы,
өндіріс саласындағы вице-президенттер арасында).
Зерттеулер көрсеткендей, горизонталды
коммуникациялардың тиімділігі - 90%

диагоналды Иерархияның түрлі деңгейіндегі адамдар арасында
болады (мысалы, сызықтық және штабтық
бөлімшелер арасында, яғни штабтық қызметтер
белгілі функциялардың орындалуын басқару
жағдайында)

Бейресми Бұл басқармамен жоспарланбаған тәсілдер арқылы жүзеге асырылатын
коммуникация.
Шетелдік менеджмент теориясы мен тәжірибесінде "grape-vine" термині
қолданылады – сыбыс, бейресми мәліметтерді тарату жүйесі.
Коммуникациялық кедергілер – ұйымда
ақпарат алмасу тиімділігін төмендететін
факторлар
Коммуникациялық
кедергілер

Тұлғааралық Ұйымдық

Сурет 3. Коммуникаиялық кедергілердің түрлері
Тұлғааралық коммуникациялық
кедергілер

Қабылдау Семантикалық

Вербалды емес Тыңдай білмеу

Кері байланыстың болмауы

Сурет 4. Тұлағаралық кедергілердің түрлері
Кесте 6 – Тұлағаралық кедергілердің түрлері
Қабылдау Адамдардың болып жатқан нақты оқиғаларға емес,
кедергілері болып жатқан сияқты көрінетінге әрекет етуінен
туындайды
Семантикалық Вербалды (ауызша немесе жазбаша) байланыс
кедергілер формасында туындайды. Семантика – сөзбен берілетін
сөздер мен мәндерді пайдалану тәсілдерін зерттейтін
ғылым
Вербалды емес Вербалды емес байланыс салдарынан туындайды ( қол
кедергілер қимылы, интонация, мимика). Зерттеулерге сәйкес,
вербалды коммуникациялар алынатын ақпаратты ң тек
7%-ын, ал дыбыстар мен интонациялар – 38%-ды, қол
қимылы, мимика – 55%-ды қамтамасыз етеді.
Тыңдай алмау Адам қабылданатын ақпаратты нақты түсіне алмауы
кедергілері барысында туындайы

Кері байланыстың Тұлғааралық байланысты тиімділігінің шектеушісі
болмауы
Коммуникациялық стильдің типтері:
Сипаттамалары:
ұйымның өзге
екі сипаттама төмен болғанда стиль «өзіне
мүшелеріне қатысты тұйықтану» ретінде анықталуы мүмкін;
тұлғаның ашықтығы «өзін ашу» стилі жоғары ашықтықпен
және кері сипатталады;
байланыстың адекватт «өзіңді жүзеге асыру» стиліне екі сипаттаның
ылығы (тұлға жоғарғы бағасы тән;
қаншалықты әріптестер «өзіңді қорға» стилі тұлға өзі жабық бола тұра,
іс-әрекеттеріне беретін
өзгелерге пікірін білдіретін жағдайды
бағасын ашық әрі жиі
сипаттайды;
айтады) «ымыртқа келу стилі» тұлға өзгелер сияқты
ашықтық деңгейін білдіретін жағдай.
Ұйымдық кедергілер

Берілетін ақпараттың Басқарудың үлкен
дұрыс болмауы ұйымдық құрылымы

Нақты мәліметтердің Ақпараттық қайта
болмауы жүктеу

Баақылаудың кең
Топтың ұзақ тізбегі
жүйесі

Бөлімшелер арасында Міндеттер тізімінің
байланыстың болмауы анықсыздығы

Қажетті құжат айналымның
болмауы
Сурет 5. Коммуникацияның ұйымдық кедергілерінің түрлері
Зарубежные ученые в сфере коммуникаций Дж.М. Лейхифф и Дж.М. Пен-Роуз предлагают
четыре основных правила преодоления барьеров на пути к эффективных
организационных коммуникаций:
1. всегда определяйте контекст до того, как пытаетесь установить любые коммуникации.
Если контекст неверный, ваша коммуникация не будет иметь никакого смысла независимо
от того, насколько подготовлена. Если контекст правильный, если он имеет смысл, то и
аудитория пойдет на контакт с вами в процессе коммуникаций.
2. Не может быть коммуникации по принципу \"только давать\" или \"только брать\".
Внутренняя коммуникационная система, допускающая только односторонние
коммуникации, вероятно, не может быть эффективной. Разрабатывайте программы и виды
деятельности, обеспечивающие двусторонние коммуникации. Учите ваших менеджеров
быть \"активными слушателями\", когда они имеют дело как со своими работниками, так с
другими людьми.
3. Слишком много коммуникаций - это все равно что полное их отсутствие. Избавьтесь
от \"мусора\", как доклады, бюллетени, информационные письма. Сконцентрируйтесь и
рационализирует свою деятельность. Убедитесь, что информация первостепенной
важности обрабатывается в первую очередь вышу пользу.
4. Стимулируйте на всех уровнях управления вашей организации уверенность
сотрудников в том, что реальное поведение - то, что они делают, как поступают, за что
вознаграждаются и за что наказываются. Если вы планируете \"крестовый поход\" на
неэффективные коммуникативные связи в вашей фирме, то это он и есть. Возьмите на себя
личное обязательство остерегать за тем, чтобы поведение работников не расходилось с их
словами.

Ұқсас жұмыстар

Коммуникация мақсаттары

Жіберілетін ақпарат блогы

Ақпараттың дұрыстығы

Кәсіпкерліктегі тәуекел менеджменттің негіздері

Менеджменттегі коммуникация туралы

Ақпараттың оперативтілігі

Ұйымды басқарудағы коммуникацияның рөлі

Менеджмент психологиясындағы қабылдау процесінің ерекшеліктері

Басқару ғылымының пәні мен әдісі

Ұйымдағы коммуникация мәселелері

Пәндер