Ұйым персоналын басқару

Жоспары:

1. Персоналды басқару: түсінігі, мәні және мазмұны

2. Персоналды басқару жүйесіне әсер етуші ішкі және сыртқы факторлар

3. Жұмыс орнын талдау. Адам ресурстарын жоспарлау

Сұрақ 1. Персоналды басқару: түсінігі, мәні және мазмұны

Соңғы 50 жылда «персоналды басқару» термині персоналды жалдау, дамыту, оқыту, ротация, қауіпсіздігін қамтамасыз ету және жұмыстан шығаруға арналған басқару функциясын сипаттау үшін қолданылған.

Қазіргі таңда аталмыш анықтамаға жұмысқа қанағаттанған персоналдың салымына, корпоративті мақсаттарға қол жеткізуге назар аударылуда.

Персоналды басқару - адамдардың еңбекке қанағаттануын ескере отырып, олардың еңбегі, тәжірибесі мен дарынын пайдалану жолымен кәсіпорын, фирманың мақсаттарына қол жеткізуге бағытталған адамдарды басқару бойынша іс-әрекет түрі

«Персоналды басқару» тұжырымын қайта қарау

Жұмысты ұйымдастыру барысында жұмысшылармен өзара әрекеттестік процедураларын қатаң реттеу басым болған жұмыс берушілер және жалдамалы жұмысшылар арасындағы қайшылықты қатынастар орнына келесідей ерекшеліктерге ие ынтымақтастық атмосферасы келді

Бірнеше шағын топтар шеңберіндегі ынтымақтастық;

Тұтынушылардың қанағаттануына бағдарлану;

Бизнес мақсаттары мен осы мақсатқа қол жеткізуде персоналды тартуға айрықша назара ударылуда;

Ұйымдық иерархиялық құрылымдардың әртараптанып, лидерлердің өз жауапкершіліктерін жұмысшы топтарға делегирлеуі

Кесте 1 - “Персоналды басқару” және “Адами ресурстарды басқару” түсініктерінің айырмашылықтары

Персоналды басқару

Адами ресурстарды басқару

Реактивті, көмекші роль

Процедураларды орындауға назар аудару

Арнайы департамент

Персонал қажеттіліктері мен құқықтарына шоғырлану

Персонал бақылануы тиіс шығын ретінде қарастырылады

Жанжалды жағдайлар топ-менеджер шеңберінде реттеледі

Еңбек ақы және еңбек ету шартын келісу ұжымдық келіссөз барысында орын алады

Еңбек ақы төлеу ұйымның ішкі факторларына байланысты анықталады

Өзгерістерге көмектесу

Персоналды дамытуға қатысты иілмелі емес тәсілдеме

Проактивті, инновациялық роль

Стратегияға бағдарлану

Тұтастай менеджменттің іс-қимылы

Бизнес мақсатында персоналға деген талаптарға шоғырлану

Персонал дамытылуы тиіс инвестициялар ретінде қарастырылады

Жанжал жұмыс топтарының лидерлерімен реттеледі

Адами ресурстарды және жұмысбастылық шарттарын жоспарлау басшылық шеңберінде жүзеге асады

Бәсекелестерден алға шығу үшін бәсекелік еңбекақы мен еңбек ету шарты анықталады

Өзгерістерді ынталандыру

Бизнес мақсатына толық берілу

Персоналды дамытуға қатысты иілмелі тәсілдеме

Басқарудың заманауи модельдері

технократтық

Экономикалық

заманауи

Әкімшілік әдістерді қолданатын иерархия

Дербес тәуелділік

Тар мамандану

атқару

Сыртқы бақылау

Материалды ынталандруды қолданатын бедел (авторитет)

мотивация

Топтық іс-әрекет

инициатива

Ұжымдық бақылау

Лидерлік және әріптестік

Топ, ұжымға жатындылық

Виртуалды және желілік ұйым

шығармашылық

Өзін-өзі бақылау

Персоналды басқару тұжырымдамасы

Персоналды басқару тұжырымдамасы - нақты жағдайда персоналды басқару тетігін қалыптастыруға қатысты теориялық және әдістемелік база, тәжірибелік тәсілдемелер жүйесі

Бүгіндері көпшілік менеджмент саласындағы белгілі ресейлік ғалым Л. И. Евенконың персоналды басқару тұжырымдамасын мойындайды.

Од персоналды басқарудың 3 тәсілдемесі шеңберінде дамыған 4 тұжырымдаманы атап өтеді :

экономикалық;

органикалық;

Гуманистік.

Кесте 2 - Персоналды басқару тұжырымдамалары

Кезең

Тұжырымдамалар

Тәсілдемелер

ХХ ғасырдың

20-40 жж.

Еңбек ресурстарын пайдалану

Экономикалық (жұмысшы- еңбек кітапшысына ие, машина тәріздес)

ХХ ғасырдың 50-70 жж.

Персоналды басқару

Органикалық (жұмысшы- еңбек қатынастарының субъектісі, тұлға)

ХХ ғасырдың 80-90 жж.

Адамзат ресурстарын басқару

Органикалық (жұмысшы- ұйымның негізгі стратегиялық ресурсы)

XXI ғасыр

Адамды басқару

Гуманистік (адамдар ұйым үшін емес, ұйым адамдар үшін)

Персоналды басқару әдістемесі және технологиясы

Персоналды басқару әдістері - бұл ұйымның әрекет ету барысында үйлестіру іс-әрекетін жүзеге асыру үшін жекелеген адамдар ұжымына ықпал ету тәсілдері

Персоналды басқару әдістері нің 3 тобы:

әкімшілік;

экономикалық;

әлеуметтік-психологиялық.

Персоналды басқару әдістері

Басқару әдістері

Экономикалық

Ұйымдық-тағайындау (әкімшілік)

Әлеуметтік-психологиялық

Еңбекақы төлеу және сыйақылау жүйесі

Атқарушыларды мотивациялау

Қажеттіліктерді қанағаттандыру

Экономика және менеджмент кафедрасы

Басқарудың экономикалық әдістері 3 деңгейде қолданыла алады

макродеңгей

• болжамдар;

• ұлттық бағдарламалар;

• мемлекеттік тапсырыстар;

• салық саясаты;

• баға саясаты;

• инвестициялық саясат;

• қаржы-несиелік саясат.

Кәсіпорын (ұйым) деңгейі

Шаруашылықты жоспарлы жүргізу;

Шаруашылық есеп;

Еңбекақы төлеу жүйесі;

Экономикалық талдау;

Баға белгілеу;

Бағалы қағаздар тетігі

Жекелеген жұмысшы деңгейінде

• сыйақылау әдістері (еңбекақы, премия)

• жазалау әдістері (айыппұлдар) .

Экономика және менеджмент кафедрасы

ӘКІМШІЛІК ӘДІСТЕР

Бұл билік пен тәртіпке негізделетін басқарылатын жүйеге басқарушылық ықпал ету тәсілдері

қамтиды

Заңнамалық актілер жүйесін

Нормативтік және әдістемелік құжаттар жүйесін

Оперативті басқару жүйесін

Әлеуметтік-психологиялық басқару әдістері

моральдық сыйақылау (мотивация),

әлеуметтік жоспарлау,

сендіру,

көндіру,

жеке мысал,

тұлғааралық және топаралық қатынастарды реттеу

ұжымда моральдық климатты құру және қолдау.

Өзін жүзеге асыру мотивтері

Өзін сыйлау мотивтері

Әлеуметтік мотивтер

қауіпсіздік мотивтері

Физиологиялық қажеттіліктер

Өзін жүзеге асыру, көрсету мотивтері

Қанағаттандыру жолдары

Қажеттіліктер

Өзін сыйлау мотивтері

Әлеуметтік (қолдау, жатындылық) мотивтер

Қауіпсіздік мотивтері (ертеңгі күнге деген сенімділік, қорғаныс)

физиологиялық

Өз әлеуетін жүзеге асыру, жаңа білім алу, өкілеттік саласын кеңейту

Өз мамандығындағы біліктілік, дербестік, шешім қабылдау құқығы

Рухы жағынан жақын топқа жатындылық, қоршаған адамдармен байланыс

Тұрақтылықты сақтау, физиологиялық қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін ақшалай табысты қамтамасыз ету

Тамақтану, баспана, киім-кешек және т. б.

Персоналды басқару технологиялары

Персоналды басқару технологиялары - персоналға басқарушылық ықпал ету мақсаттары, құралдары мен тәсілдерінің жиынтығы

Технология - бұл түрі ұйымішілік субъектілер атқаруы мүмкін ықпал ету құралы

Кесте 3 - Персоналды басқару технологиясы

№

Жіктеу белгілері

Түрлері

Мақсаты бойынша

Персоналды қалыптастыру технологиясы;

Персоналдың жұмыс қабілеттілігін қолдау технологиясы;

Инновациялық процесті қамтамасыз ету технологиясы

Пайда болу себебі бойынша

Жоспарлы шаралар технологиясы;

Экстренді шаралар техноогиясы

Қолдану аясына сәйкес

Жалпы ұйымдағы персоналды басқару;

Жекелеген топтарды басқару;

Жекелеген жұмысшыларды басқару

Анықтылыған байланысты

Апробацияланған технологиялар;

Эксперименталды технологиялар

Туындауы бойынша

Кадр қызметінде күнделікті қолданлатын дәстүрлі (мысалы, кадрларды есепке алу)

2. Айрықша салалық органдар іс-әрекетінің нәтижесі болып табылатын салалық

3. Ұйым тапсырысы бойынша арнайы консалтингтік ұйымдармен құрылатын кәсіби

4. Инновациялық

Басқару субъектісін анықтауға қатысты

Персоналды басқару қызметі мамандарымен жүзеге асырылатын технологиялар;

Кадр қызметі және ұйым басшыларымен бірлесіп жүзеге асырылатын технологиялар;

Кадр қызметі мамандарының бақылауымен бөлім басшыларымен қолданылатын технологиялар

Басқару мақсатына қол жеткізу құралдары тұрғысынан

Әкімшілік технологиялар

Экономикалық технологиялар

Ұйым технологиялар

Әлеуметтік-психологиялық технологиялар

Сұрақ 2. Персоналды басқару жүйесіне әсер етуші ішкі және сыртқы факторлар

Сыртқы орта элементтері - бұл ұйым шеңберінен тыс факторлар, себебі фирма ашық жүйе ретінде энергия, ресурстар, тұтынушылар мен кадрларды жабдықтауға қатысты сыртқы әлемнен тәуелді болады.

Сыртқы орта жанама және тікелей ықпал ету ортасына ие.

Тікелей әсер кәсіпорын іс-әрекетіне тікелей ықпал етеді (акционерлер, жабдықтаушылар, еңбек ресурстары, тұтынушылар, кәсіподақтар, бәсекелестер) .

Жанама ықпал ету ортасы - бұл тікелей ықпал етпейтін, бірақ ұйымның әрекет етуіне әсер ететін факторлар (саяси және әлеуметтік-мәдени өзгерістер, өзге елдердегі өзгерістер, оқиғалар)

Ішкі ықпал ету элементтері

Персонал (жұмыс күшінің әлеуеті, құрылымы, саны, біліктілігі, еңбек өнімділігі, құны, кадрлар тұрақсыздығы, жұмысшылардың қажеттіліктері мен қызығушылықтары) .

Өндіріс (өнім құрылымы, көлемі, номенклатурасы, өндіріс қарқыны, әлеуметтік инфрақұрылым, өндірістің орналасуы, сапаны бақылау)

Қаржы және есеп (рентабельділік, пайдалылық, төлемқабілеттілік және фирманың қаржылық тұрақтылығы және т. б. ) .

Басқаруды ұйымдастыру(менеджмент деңгейі, басқару жүйесі, ұйымдық құрылым, басқару стилі, фирмаішілік коммуникация, фирма мәртебесі)

Сұрақ 3. Жұмыс орнын талдау. Адам ресурстарын жоспарлау

Жұмыс орны - материалды құндылықтарды құруда өндірістік процестің бастапқы буыны

Жұмыс орнының құраушылары:

Жұмыс орнын жобалау, аттестациялау, еңбекті ұйымдастыру, өндірісті оперативті жоспарлаумен байланысты техникалық, ұйымдық және экономикалық мәселелер;

Еңбек ресурстары мен күрделі салымдарды жоспарлау мәселелері

Жұмыс орнын талдау

Бірінші топ міндетінде жұмыс орны бір жұмысшы не буынның еңбек іс-әрекетіның зонасы ретінде қарастырылады.

Екінші топ міндетінде жұмыс орнын өндірістің жұмыс күші немесе халықтың жұмыспен қамтылу тұрғысынан қарастыру керек.

Өндірістік процесс ерекшеліктері мен орындалатын жұмыс орнының сипатына байланысты жұмыс орны әр түрлі ұйымдастырылуы мүмкін.

Қарапайым жұмыс орны - бір жұмысшы бір агрегатқа қызмет көрсетеді.

Көп станокты жұмыс орны - бір жұмыскер бір уақытта бірнеше агрегатқа қызмет көрсетеді (тоқыма өнеркәсібі, машина жасау) .

Ұжымдық жұмыс орны - бір агрегатқа бірнеше жұмыскерлер қызмет көрсетеді.

Стационарлы жұмыс орны - жылжымайтын. Олар бекітілген өндірістік алаңда орналасады, машиналар, механизмдер, құралдармен жабдықталады.

Ұқсас жұмыстар

Басқару ғылымының пәні мен әдісі

МЕМЛЕКЕТТІК ҚЫЗМЕТТІ ЖЕТІЛДІРУ – ЗАМАН ТАЛАБЫ

Кәсіпкерлік қызметтегі кадрлармен қамтамасыз ету

Менеджменттегі мотивация

Қазақстанда персоналды басқарудың шетелдік тәжірибесін бейімдеу мүмкіндіктерін талдау

Кәсіпкерлік ұйымды кадрмен қамтамасыз ету

Экономикалық шоғырланудағы мемлекеттік бақылау

Топтағы құрылымдық элементтер

Әлеуметтік жұмыстағы ұйымдастыру және басқару

Топтық динамика

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz