Маркетинг жүйесіндегі тауарлар




Презентация қосу
Маркетинг жүйесіндегі
тауарлар
1.Тауар маркетингтік қызметтегі зеттеру
объектісі ретінде.

Экономикалық теория тұрғысынан
– тауар бұл сатуға арналған еңбек
өнімі.
Маркетинг тұрғысынан тауар
дегеніміз – бұл заттардың пайдалы
қасиеттерінің кешені. Маркетингте
өндірілген тауардың тұтынушылар
қажеттіліктерін өтеу маңызды
болып саналады.
Тауар деп – қызмет көрсетулерді
де айтуға болады. Қызмет
көрсету деп – бұл біржақтың
екінші жаққа ұсына алатын
қызметі немесе байлығы.
Мысалы, шаш алу, тұрғын үйді
жөндеу, банкте ақшаны сақтау,
дәрігере бару, адвокаттан кеңес
алу және т.б. қызмет көрсету
қатарына жатады.
Тауар деңгейіне
байланысты үш топқа
бөлінеді:
• Тауар түпкі ойы бойынша;

• Нақты тауар;

• Нығайтылған тауар.
Тауарды жасап шығару кезінде
өндіруші үш әртүрлі деңгейді ескере
отырып, өз өнімін бағалауы тиіс.
Шын мәнісінде сатып алушы нені
алатын болады деген сұраққа жауап
беретін, түпкі ойы бойынша тауар
деңгейі негізгі жорамал болып
саналады. Өйткені, негізі бойынша
кез – келген тауар – бұл қандайда
бір мәселені шешу үшін буып –
түйілген ораудағы қызмет көрсету.
Нарық қызметкерлерінің
міндеті – кез–келген тауар
сыртындағы жасырынған
мұқтаждықтарды анықтау және
аталмыш тауардың қасиетін,
одан пайда алу үшін сату болып
табылады. Тауардың көзделген
түпкі ойы бойынша тауарды
тұтастай түсінудің өзегі өтетін
тауарлар шығару қажет.
Нақты өтімді тауар бес сипатқа ие
болуы тиіс:
Сапа деңгейі;
Қасиеттерінің болуы;
Өзіндік белгілермен безендірілуі;
Маркалық атауы;
Өзіндік белгімен буып – түйілуі
(оралуы).
Тауардың үш деңгейі

Буып түйу
Маркалық Қасиет
ату Сатылғаннан
Жабдықтау Негізгі кейінгі
және несие пайда, қызмет
беру қызметтер көрсету
Сапа Сыртқы
безендірілуі
Тауар түпкі ойы
бойынша

Нақты тауар

Нығайтылған тауар
Тұтыну тауарлары пайдалану мерзімі
бойынша ұзақ мерзімді және қысқа
мерзімді пайдаланатын тауарлар боып
бөлінеді.
Ұзақ уақыт пайдаланатын тауар – бұл
көптеген жылдар бойы қызмет көрсететін
тауарлар (тоңазытқыш, теледидар т.б.)
Негізінен бір немесе бірнеше рет қана
қысқа мерзімге пайдаланатын тауарлар
(сыра, сабын, тұз т.б.)
Тұтынушылардың сатып алу
әдеттері негізінде тауарларды
келесі түрде жіктеуге болады:
1. Күнделікті сұраныстағы
тауарлар;
2. Алдын – ала таңдалатын
тауарлар;
3. Ерекше сұранымдағы тауарлар;
4. Пассивті сұранымдағы тауарлар;
5. Импульсивті тауарлар.
Күнделікті сұранымдағы
тауарлар
Оларды бір – бірімен салыстыруға
(темекі, сабын, газеттер) күш
жұмсамай және ойланып жатпай–ақ
тұтынушылар жиі сатып алатын
тауарлар. Оларды қосымша түрде
тұрақты сұранымдағы негізгі
тауарларға, себеп сатып алу
тауарларына және шұғыл жағдайлар
үшін сатып алынатын тауарларға
бөлуге болады.
Алдын – ала таңдалынатын
тауарлар
Тұтынушы жарамдылық
көрсеткіштері, сапасы, бағасы
бойынша өзара бір – бірімен
салыстырылатын
тауарлар.Оларды бірыңғай
(тоғазытқыштар, теледидарлар)
және бірыңғай емес (киім, жиһаз)
тауарларға бөлуге болады.
Ерекше сұранымдағы тауарлар
Оларды алу үшін сатып алушылардың
маңызды бөлігі қосымша күш
жұмсауға дайын, бірыңғай сипаттағы
жіне жекелеген маркалық тауарлар.
Мұндай тауарлардың мысалы ретінде
нақты маркалар және модалы
тауарлардың үлгілері,
автомобильдер, фотожабдықтар,
ерлер костюмдері қызмет етуі мүмкін.
Пассивті сұранымдағы тауарлар
Тұтынушы онша білмейтін тауарлар,
оларды сатып алу туралы негізінен
ойланбайды. Тұтыну индикаторы
үлгісіндегі жаңа тауарлар мен тамақ
өнімдерін қайта өңдейтін ас үй
машинасы, жаңа тауарлар туралы
жарнама тұтынушыларды хабардар
еткенше, олар нашар сұранымдағы
тауарлар қатарында қала береді.
Импульсивті сұранымдағы
тауарлар
Импульсивті (себеппен) сатып
алатын тауарларды алдын – ала
жоспарламай –ақ және іздеуге
күш салмай –ақ сатып
алады.Мысалы, шоколадтар мен
газеттерді кассаның жанына
қалап қояды, өйткені олай қалап,
көзге көрсетп қоймаса, оны
тұтынушы еске түсірмеуі мүмкін.
2. Тауардың өмірлік цикл
тұжырымдамасының мәні.
Тауардың өмірлік кезеңі
тқжылымдамасы мынадан
туындайды: қандай да бір тамаша
тұтыну қасиеттеріне ие болса де
кез – келген тауар ерте ме, кеш пе
неғұрлым жетілдірілген басқа
тауарлармен орнын ауыстырып,
нарықтан ығыстырылып
шығарылады.
Тауардың өмірлік кезеңі –
Бұл нарыққа тауардың түскен
сәтінен бастап, оның нарықтан
алынып тасталғанға дейінгі
тұтынушылардың табыстарын,
бәсекелестердің және
маркетинг стратегиясын,
өнімдерді өткізуді
сипаттайтын тұжырымдама.
Тауардың өмірлік циклін зеттеу
келесі жағдайларға байланысты:
1. Қазіргі уақытта кез – келген тауардың
өмір сүру уақыты өте қысқа болатынын
анықтаған.
2. Жаңа тауарлар өсіп отыратын
инвестицияны талап етеді.
3. Тұтынушылар тауарындағы
өзгерістерді көре білегу мүмкіндік
береді.
4. Фираманың тауар ассортиментін
талдауға мүмкіндік береді.
Тауардың өмірлік кезеңі 4
фазадан тұрады:
I. Нарыққа шығару немесе
енгізу кезеңі.
II. Өсу кезеңі.
III. Толысу кезеңі.
IV. Құлдырау кезеңі.
1. Нарыққа шығару кезеңі –
тауардың нарыққа шығару
мүмкіндігі бойынша тауарды
өткізудің баяу кезеңі.
Тауарларды нарыққа шығару
үлкен шығындармен
байланысты, бұл кезеңде әлі
пайда алынбайды.
2. Өсу кезеңі – нарықтың тауарды
тез қабылдау және пайданың
тез өсу кезеңі.
3. Толысу кезені – тауарды әлеуетті
сатып алушылардың көбісінің
қабылдауына қол жеткізілуіне
байланысты, өткізу қарқынының
баяулау кезеңі. Тауарларды
бәсекелестерден қорғау үшін
шығындардың өсуімен байланысты
пада тұрақтанады немесе
төмендейді.
4. Құлдырау кезеңі – өткізудің күрт
төмендеуі мен пайданың азаюымен
сипатталатын кезең.
Сату және
табыс өнімі
3. Жаңа тауар түсінігі мен оның
маңызы.
Маткетинг жаңа тауарды реттеуге оның
пайда болуына дейін нарықта оның
ұқсастықтары болмаған мүлдем жаңа
тауар түсіндіріледі. Әр түрлі
инновациялар тұтынушылар қажеттілігін
өтеудің жаңа шешімдерін табуға
мүмкіндік береді немесе бұрын болмаған
тауарларға деген қажеттіліктерді
қанағаттандырады. Жаңа тауар
инновациямен тауар модификациясына
тікелей байланысты.
Модификация екі түрлі
шешіммен жүзеге асырылады:
1. Варияция;
2. Дифференсация.
Варияция – ескі өнімдер өндірістік
бағдарламадан алынады, өнімнің
параметрлеріне саналы өзгерістер
енгізеді;
Дифференсация – бұл уақытта ескі өнім
өндірістен шығарылмайды, ескі өнімнің
параметрлеріне өзгерістер енгізіледі.
4. Жаңа тауарлар жасау процесі
мен оның маңызы.
Жаңа тауар әзірлеу процесі –
идея генерациясынан бастап, оны
коммерциялық өткізуге дейінгі
жеті кезеңді кіргізеді.

Жаңа тауарлар жасау процесі
келесі кезеңдерден тұрады:
Идеялар генерациясы

Өнімдерді бағалау

Тұжырымдаманы тексеру

Экономикалық талдау

Өнімдерді әзірлеу

Сынама маркетинг

Коммерциялық өткізу
Идеялар генерациясы
Бұлтұрақты, жүйелі түрде
жаңа тауарларды жасау
мүмкіндіктерін іздеу. Ол
жаңа идеялар көздерінің
құрылуы мен оларды іздеу
әдістерінен тұрады.
Өнімдерге баға беру
Фирма потенциалды тауарларды
бөліп алғаннан кейін идеяларды
сүзгіден өткізуге тиіс: тиімсіз
идеяларды алып тастайды.
Фирма өзіне неғұрлым маңызды
деп санайтын жаңа өнімдердің
сапасын және барлық
идеяларды осы параметрлер
бойынша салыстырады.
Тұжырымдамаларды тексеру
Бұл дегеніміз тұтынушыларғы
алдын-ала болжаған
тауарларын беру және осы
тауарларды әзірлеудің
бастапқы кезеңінде сауда
жасаудағы түпкі ойы мен оның
қатынасын өлшеу болып
саналады.
Тұжырымдаманы тексеру
Қымбат тұратын ұзақ мерзімді
прототипті әзірленгенге дейін
тауарды бейнелеуге, ауызша
сипаттауға немесе жазбаша
ақпаратқа өзінің қатынасын
білдіруі, өтетін ақпаратқа өзінің
әлеуметтік тұтынушылардың
ынта-ықыласын тексерудің арзан
құралы болып саналады.
Экономикалық талдау
Тиімділігі аз варианттарды
(нұсқауларды) уақытылы жою
үшін экономикалық талдауды
пәрменді пайдалана білу
қажет, өйткені келесі кезең
өте қымбат және өнімдерді
әзірлеуге ұзақ уақыт
жұмсалады.
Өнімдерді әзірлеу кезеңі
Өнім идеясын физикалық пішінге
айналдырады және өнімнің буып -
түюін, маркаларын әзірлеу,
өнімнің жағдайын анықтау және
қатынастарын тексеруді,
тұтынушылардың пайдалануын
құрылым жолымен базалық
маркетингтік стратегияны
анықтайды.
Өнімдердің құрылымы туралы
шешім қабылдау
Яғни ол содан тұратын
материалдардың үлгісі мен сапасын,
өндіріс әдісін таңдау, өнім бірлігінің
құнын, өндіру уақытын, өндіріс
қуатының пайдалану дәрежесін,
болуы мүмкін мөлшері мен түйін,
сондай-ақ әзірлеуден коммерциялық
пайдалануға өту үшін қажетті
кезеңді белгілеу болып табылады.
Өнімнің жағдайын анықтау
Нарық сегментін таңдап алу, жаңа
өнімді бәсекеге түсуші
фирмалардың басқа
ұсыныстарымен салыстыру.
Қатынастарды тексеру және
пайдалану тұтынушылардың
түсініктері мен олардың сол
өнімдерге қанағаттанушылығына
шоғарланады.
Сынама маркетинг
Бұл бір немесе бірнеше таңдап
алынған аймақта өнімдерді
өткізу және маркетинг
жоспары шеңберінде
оқиғалардың шынайы дамуын
бақылау болып саналады.
Сынама маркетингтің мақсаты
Өнімдібағалау және
өнімдерді толық ауқымды
өткізуді бастағанға дейін
маркетингтік қызметтің
шынайы жағдайын алдын-
ала тексеру.
Коммерциялық өткізу
Өнімдердің өмірлік кезеңін
енгізу сатысына сәйкес келеді
және маркетингтің барлық
жоспары мен толық ауқымды
өндірісін, сонымен бірге, ол
үлкен шығын мен шешімнің
тез қолдануын талап етеді.
Жаңа өнімдерді енгізу келесі
міндеттерді шешуге мүмкіндік береді:
1. Өткізу нарығын кеңейту;
2. Фирма тәуелділігін төмендету;
3. Тауар қозғалысы жүйесін
пайдаланудың тиімділігін
арттыру;
4. Өндіріс қалдықтарын
утелизациялау бойынша жұмыс
белсенділігін арттыру.

Ұқсас жұмыстар
КОМПАНИЯДА МАРКЕТИНГТІК
Бизнес жоспардың міндеттері
Банк маркетингі
Маркетнигтік экономикалық маңызы
МАРКЕТИНГ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Халықаралық маркетинг
Кәсіпорынның қаржы ресурстарын қалыптастыруда маркетингтің атқаратын қызметі
МАРКЕТИНГТІҢ ҚОРШАҒАН ОРТАСЫ
Отандық өнім сапасы
Кәсіпорынның маркетингтік қызметі
Пәндер