Адам өмірінде кездесетін химиялық элементтер

Презентация қосу

Адам өмірінде кездесетін
химиялық элементтер
Макроэлементтер
Адам ағзасында
макроэлементтер мүшелер мен ұлпаларда әркелкі
таралады.Макроэлементтер –
көміртек, сутек, оттек, азот, фосфор –
нәруыздың, нуклеин қышқылдарының және ағзаның
басқа да биологиялық белсенді қосылыстар. Көп
мөлшерде майлар бас миында, бауырында, және қанда
болады. Сутек және оттек – макроэлементтері су
молекуласын түзеді, ал, ересек адам ағзасының
шамамен 65%-ы су болып келеді. Су - маңызды еріткіш
және ол адамның мүшелерінде, ұлпаларында және
биологиялық сұйықтықтарда әркелкі таралған,
сілекейдің, қан плазмасының, лимфаның 99,5% – дан
90% – ға дейінгі аралығын құрайды.
Адам ағзасындағы химиялық
элементтер
Кальций
Калцийде
негізінен сүйек және тіс ұлпал
арында концентрленеді.
Ол сүйек
құрауға, жүрек және бұлшықе
ттерінің жұмысына
қатысады,қаннығ
ұюын қамтамасыз етеді.
Ересек адамдарға тәулігіне 0,5
грамм кальций жеткілікті. Ол
сүйекті қатайтуға аса қажет.
Кальций сүтті тағамдарда мол.
Қара бидай наны мен
жұмыртқаның сары уызыда
Фосфор
Сүйек
ұлпасындағы фосфордың негі
згі мөлшері – 600 г.Фосфор
тістің қатты ұлпаларында
концентрленеді. Адам
денесінде фосфор қосылыстары
көп. Фосфор мал мен өсімдік
өнімдерінде мол. Өсімдік
өнімдерінен бөлінген
қосылыстар ағзаға нашар
сіңеді, өйткені нашар ериді.
Фосфор
ірімшікте, сүзбеде, етте өте көп.
Микроэлементтер
Микроэлементтердің көпшілігі бауырда,
сүйек және бұлшық ет ұлпаларында
жиналады. Элементтер кейбір мүшелерге
тән болып табылады .Мысалы, мырыш-
қарын асты безінде, йод-қалқанша безінде,
фтор – тіс
кіреукесінде, алюминий,мышьяк,ванвдий
– шашта.Кадмий, сынап,молибден –
бүйректе . Қалайы – ішік ұлпаларында. стро
нций – қуық безінде, сүйек ұлпасында.Барий
– көздің пигментті
қабатында.Бром, марганец, хром – гипофиз
де жиналады. Натрий және хлор жасуша
аралық сұйықтықта, ал калий
және магний жасуша ішіндегі
сұйықтықтарда
кездеседі.Микроэлементтердің ағза үшін
физиологиялық маңызы өте жоғары.
Мыс
МЫС – ДЕНСАУЛЫҚҚА ӨТЕ
ПАЙДАЛЫ МИКРОЭЛЕМЕНТ.
МЫСТЫҢ МӨЛШЕРІНІҢ АЗ
НЕМЕСЕ КӨПТІК ШАМАСЫНЫҢ
КӨРСЕТКІШІ- АДАМНЫҢ ШАШЫ.
МЫСТЫҢ МӨЛШЕРІ ЖЕТІСПЕГЕН
ЖАҒДАЙДА ШАШ ТЕЗ АҒАРАДЫ.
МЫС ҚАНҒА ОТТЕКТІҢ ӨТУІН
ҚАМТАМАСЫЗ ЕТЕДІ. СОНЫҢ
НӘТИЖЕСІНДЕ ЖАСУША,
ҰЛПАЛАР ОТТЕКПЕН ЖАҚСЫ
ҚАМТАМАСЫЗ ЕТІЛЕДІ.
Темір элементінің
Темір
рөлі денсаулық
үшін өте зор. Егер темір жетіспесе,
баршамызға белгілі АНЕМИЯ немесе
қан аздық ауруы пайда болады.
Адам қанында 3 г-ға жуық темір
бар. Оның мөлшері көрсетілген
шамадан төмен
болса,гемоглабиннің түзілуі
нашарлап,тыныс алу функциясы
төмендейді. Темір ағзаға сырттан
түседі. Темірдің ағзаға дұрыс
сіңбеуі асқазандагы тұз
қышқылынің жетіспеуінен немесе
темірдің ақуызбен байланысының
нашарлауынан болады.
Йод
Йод - өмірлік маңызы бар
элемент. Ол қалқанша безі үшін
құрылыс материалы (қалқанша
без – йод жинақтаушы мүше).
Өкінішке орай, бұл микроэлемент
ағзада жасалмайды, адам оны
тек тағам арқылы алады.
Сыртынан қарағанда йод
жетіспеушілік білінбейді, ал
тапшылық сезілсе түрлі
ауруларға шалдықтырады, яғни
шаршау, түрлі жұқпалы
ауруларды тез қабылдағыш
болады.
Ультрамикроэлеме
нттер
Ультрамикроэлементтер – сынап,
алтын, уран, торий, радий және т.б.
Олардың ағзадағы мөлшері 15% –
дан төмен. Бұл элементтер адам
ағзасында қажетті мөлшерден көп
болатын жағдайда көптеген
аурулар пайда болады. Себебі, олар
– токсиндік металл болып табылады.
Дегенмен, ағза үшін маңызы зор.
Мырыш
Құрамындағы мырыш бойынша
асқабақ пен күнбағыс ерекше
даңққа ие болады, өйткені осы
Әсіресе дөңгелек
асқабақтың тұқымы
бағалы. Тұқым
өнімдердегі мырыш мөлшері
несімен пайдалы
мол. Ал мырыш әйелдерге
қарағанда ер адамдарға 5 – 8 дейсіз ғой. Онда 36 –
есе артық қажет. 52 пайыз майлар
Мырыш жетіспесе
(холестеролсыз),
нәрестелердің өліп кетуі де
мүмкін екен. Содан соң
шайыр, органикалық
жасөспірім шағында ер заттар, Е, А
балаларды безеу, шаштың дәрумендері, аздаған
майлы себореясы. Бұдан Д, К дәрумендері бар
құтылудың жолы – мол мырыш
жеу, мысалы, асқабақ тұқымын
және микро мен
немесе күнбағыс дәнін шағу. макроэлементтер
мол. Әсіресе ондағы
мырыш пен темір

Ұқсас жұмыстар

Химиялық элементтердің тірі және өлі табиғатта таралуы. Адам организміндегі химиялық элементтердің биологиялық ролі

Клетканың химиялық құрамы

АДАМ ОРГАНИЗМІНДЕГІ ХИМИЯЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕР

БЕЙОРГАНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ОРГАНИКАЛЫҚ ЗАТТАР

Тағам өнімдеріндегі макро және микроэлементтер

Темірдің маңызы

Элементтер Құрамы, Тәуліктік қажеттілігі

Химиялық эстафета

Клетканың химиялық құрамы туралы ақпарат

Жасушаның химиялық құрамы

Пәндер