АРХЕОЛОГИЯ. ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ АРХЕОЛОГИЯНЫҢ ЖЕКЕ САЛАЛАРЫ

Презентация қосу

ы қ
я л
ог и р
о л т е
х е к іш
Ар р т
ес е
АРХЕОЛОГИЯ
Археология — тарих ғылымының ежелгі дәуір мен орта
ғасырдағы адамзат қоғамы дамуының заңдылықтары мен
негізгі кезеңдерін зерттейтін саласы.
Археология (ол гректің archaіos – ескі, logos – ғылым
деген сөздерінің қосылуынан шыққан) термині біздің
заманымыздан бұрынғы 4 ғасырда көне заманды зерттейтін
ғылым ретінде (Платон) қолданыла бастағанымен, ғылыми
археологиялық зерттеулер Еуропада қайта өркендеу дәуірінде
ғана жүргізілді.
Лабораториялық
(зертханалық)
Далалық
Теориялық
археология
археология

Зерттеу
кезеңдері
бойынша
ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІНЕ БАЙЛАНЫСТЫ АРХЕОЛОГИЯНЫҢ
ЖЕКЕ САЛАЛАРЫ

Әуе аржеологиясы
• Бұл 18-20 ғғ. • Теңіз жиектерінде
басындағы (шельфтік
зерттеу аймақтар), көл,
• Ескерткіштерді өзен астында
әдістерінің қалған
ұшақ, тік ұшақ
және оны арқылы зерттеу. 20 құрылыстар мен
дамыту ғ. 20 жылдарынан заттарды, суға
негізінде басталады батып кеткен
жүргізілетін ( ағылшын кемелерді зерттеу.
зерттеулер Кроуфорд), ал 20 ғ. 20
ғарыш аппараттары жылдарынан
арқылы зерттеу осы басталған
күндері басталған. (француз
Пуадебар).
Дәстүрлі археология
Су археологиясы
Археологиялық ескерткіштер – халықтардың
ежелгі тарихына қатысты материалдық мәдениетінің
ескерткіштері:

қалашықтар мен қалалар
ежелгі қоныстардың қалдықтары
обалар, қабір үстіне орнатылған ескерткіштер
мен салт-дәстүрлік құрылыстар
адамның еңбек қызметін сипаттайтын
ескерткіштер
тасқа және үңгірде қашалған жазулар
табылған жекелеген қазбалардың орындары
Қоныстар Қорымдар

Үйiндiсi бар жерлеу
ұзақмерзімді
орындары

Үйiндiсiз жерлеу
ортамерзімді орындары

қысқамерзімді
Үйіндісі бар жерлеу орындары түркі терминімен «қорған» деп аталады.

Үйіндісі бар жерлеу орындары

Құрылысы Кескін келбетіне
Әлеуетіне сай
бойынша сай

Зәулім патша
жер қорғандары
дөңгелек

тас ұзын
үлкен

төртбұрышты
орта

ұзынша
кіші
Археологиялы қ ескерткіштерді зерттеу
кезе ң дері

Ескерткіштер
туралы Алынған
Ескерткішт
мәліметтер материалдард
ерді қазу
іздестіру ы зерделеу

Ескерткішт
Ең толық
ерді тіркеу,
өлшемдерін
картаға
анықтау
түсіру
АРХЕОЛОГИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУ
ЖҰМЫСТАРЫ
Барлау жұмысының әдістері

Маг
нитт
і

Электр
лі
Дәстүрл
і
Қазба жұмыстарына
дайындық
Археология
Теориялық білім алу. кабинеттеріндегі,
Ғылыми әдебиеттерді мұражайдағы
меңгеру. экспонаттармен
танысу.

Зерттелетін кезең Қазба жұмыстарына
бойынша қажет жабдықтарды
жарияланбаған дайындау.азба
зерттеулер, жұмыстарын
қолжазбалармен жүргізудің жоспарын
танысу. жасау
1960 ж алғашқы
археологиялық карта
Жағақорған – 51
Шиелі – 13
Қармақшы– 48
Cырдария - 20
Арал өңірі ескерткіштері – Арал
өңіріндегі ерте темір дәуірінен сақталған
археол. ескерткіштердің жиынтық атауы.
Арал өңіріне Әмудария мен
Сырдарияның Арал теңіздеріне
құятын төменгі ағысының аралығы
жатады. 1937 жылдан Хорез археология-
этнография экспедициясы (жетекшілері
С.П.Толстов, М.А.Итина,
О.Л.Вишневская, т.б.) зерттеулер
жүргізді. Арал өңіріндегі ертеректе
болған Шірік-Рабат, Бәбіш-
Молла, Баланды, Жетіасар, Алтынасар
көне қалалары орындарынан сақ
тайпаларының мол ескерткіштері
табылды.
Жанкент қорғаны - республикалық
сипаттағы археологиялық
ескерткіш. Қазалы ауданы
территориясындағы Өркендеу ауылдық
округінің орталығына іргелес жатқан
биік төбе сияқты топырақ басқан
қорғанның орнында VІІ - ХІV
ғасырларда Жанкент, Янгикент қаласы
өмір сүрген. Түрікмен тарихшысы
Абұлғазы Баһадүрдің айтуынша, оғыз
еліне жүздеген жыл астана болып келген,
Сыр өзенінің аяғында тұратын ұлы мұра
- Жанкент қаласы еді. Оғыздар осы жерді
ерте заманнан мекендеп, патшалары
астана қала - Жанкентте отырған.
Жанкент шаһары Сыр өзенінің сол жақ
бетінде, Қазалы қаласынан 15 шақырым
жерде жатыр.
Шірік-Рабат – көне қаланың
орны. Шамамен б.з.б. 4–2 ғасырлар
және б.з. 10–13 ғасырлар
аралығында өмір
сүрген. Қызылорда облысы
Қармақшы ауданы Көмекбаев
ауылынан (Жаңақала кеңшары)
оңтүстік-батысқа қарай 100 км
жерде, Жаңадария арнасының сол
жақ жағалауындағы ең биік төбенің
үстіне орналасқан.
ы ң
ы н
а ғ
м
й ін
н а е т
т а еу
с
қ к ау әл
а
з ті л
Қа с а
с р и ба ғ
ы ту
Б ат
300 629 км² Маңғыстау
Ақтөбе облысы облысы
165,6 мың км²
Батыс
Қазақстан
Батыс Қазақстан 118,6 мың км²
облысы Атырау облысы
151,3 мың км²
Туристік орталықтары
Шаруашылығы
Транспорт
инфрақұрылымы
Табиғаты
Ірі көлдер мен өзендер
(Торғай, Жем, Сағыз,
Ырғыз) орналасқан осы Жазы ыстық, құрғақ, күні
аймақта 29 түрлі аң, 30 түрі ашық,қысы қоңыр салқын.
Қызыл Кітапқа енгізілген Адай жылқысы мен
170 құс түрлері бар. жер қазақтың түсайыр түйесі.
қойнауы өте бай.ыстық Дәрілік мақсаттағы
құрғақ жазбен және қары аз өсімдіктер. Каспий теңізі
қыспен
сипатталады

Облыстың флорасында 106 Флорасы мен фаунасы
тұқымдасқа жатқызылатын бірегей және бай болып
гүлді өсімдіктердің 1300 – ге келеді. Каспий теңізінің
жуық түрі, қызыл балық ластануы. Жайық өзені.
түрлері (бекіре, шоқыр) Жаз мезгілі өте ыстық,қыс
кездеседі. Қысы суық, жазы мезгілі ызғарлы әрі суық
ыстық әрі құрғақ. Басты су болады.
көзі – Жайық.
Облыс территориясы
арқылы Шымкент-Самара
трансконтинентальді
автокөлік
магистралі өтеді. Ақтөбе ақ су көлігі жақсы дамыған
халықаралық әуежайы. жол байланыстары, сондай –
Орал және Маңғыстау, Орта Орта Азия елдерімен темір
Азия және Еуропаға қарай
маңызды бағыттағы
теміржолдар 1000-нан астам
шақырымға созылып
жатыр.

дейін кеме қатынайды.
асфальттанған. Атырауға
жол
оның ішінде 2,5 мың км Теміржол жолдары - 879 км,
Ұзындығы 8,5 мың км, қатты табанды автомобиль
Автомобиль жолдарының жолдары - 1277 км.
ұзындығы 417 км.
Темір жолдың жалпы
«ел экономикасының локомотиві». жер қойнауында алтын, к үміс, кобальт, калий т ұздары,
Жер каолин,
асбест,
Облыста қойнауы
мұнай, әйнектік
газ өндіру, мұтнай,
және
металл газ,
үсті өң фосфорит,
тасты
деу қ әне
ж көмір,жасау,
шикізаттар,
машина марганец,
таби ғитама
әшекей әр құрылыс
материалдары,
қ, жең іл, түрлі
мұОблыс қ ойнауы
тұздар, ұлутасауыл
найбитумды м ұнай
қорларымен
кендер, мен
минералды газ ға,
сулар, калий
құрылысмен натрий т ұ
материалдарыназдарына,
қ борат
ажетті ж әне
шикізаттар,
бай. қ техникасын жөндеу, халыққа тұрмыстық қызмет бас
өзгеқадеда
материалдары,
ғи кен шаруашылы
қтар бар. Бидай.
таби
бай байлы
орындарына толы. Жұмыртқа, сүт, ет өндіру жақсы дамыған.
көрсету, т.б. салалар жақсы дамыған.
Ақтөбе облысы
Ақтөбе облысы — туристік әлеуеті бар өңір.
Облыстың басты ерекшелігі — географиялық
орналасуы өте ыңғайлы. Еуропа мен Азияның
түйіскен тұсында. Облыс территориясында
мәдени, табиғи-тарихи ескерткіштер, әлемнің
өзге жерінде кездеспейтін ғажайып дүниелер
бар.
Ой
ылд
аун ың қ
тұ ап, Өт ұмын
Бай зын ект а
ғ а
ішу нид түс ің
а
– ту ің шұ іп,
р б
экз нағы истер атын
от з
ик раха үшін
а бо т
лар ,
аны
қ.
р ығ ы нда
Торғай қ о
отур и зм ді
–э к
дамыту
т ау
ғ ы с
а ң сы
М лы
об
Бекет ата
Қараман ата
Маңғыстаудың тарихи-
мәдени ескерткіштеріне
өте бай.
МАҢҒЫСТАУ ТУРИСТЕР
ТАҢ ҚАЛАТЫН МЕКЕН
БОЛАДЫ
“Кендірлі” демалыс айлағы
“Ақтау-Сити” жобасы
“Жер-Теңіз-Аспан” мега жобасы

Ұқсас жұмыстар

АРХЕОЛОГИЯ

Археологияның кемеліне жеткен - Кемел Ақышев

Ғылыми зерттеулердің әдісі

Педагогика ғылымы

Педагогика - тәрбие және оқыту туралы ғылым

Қазақстанда ғылымның қандай салалары дамығын

Музей ісі дамуы

Әдістеме деңгейлері

ТарихиАрхеологиялық туризм

Мәдениеттің бастаулары

Пәндер