Пастереллез

Презентация қосу

Пастере
ллез
Пастереллез
- мал мен кейбір жабайы жануарлар қаның
қағындыратын Раsteurella микробтары тудыратын
жұқпалы жіті жүру. Бұл індет ерте заманнан белгілі
болғанымен, оның жұқпалы екендігін өткен
ғасырдың аяғында 1880 жылы Луи Пастер
дәлелдеді. Бұл ғалым осы ауруға шалдыққан
тауықтарды зерттеп, олардың денесінен бөліп
алынған микробтарды бірінші болып жасанды
қөректе өсірді. Сондықтан Пастердің құрметіне
себіндіде өсірген ауру қоздырғышы пастерелла
деп, ал ауру пастереллез деп аталып кетті.Аурудың
аса бір көрнекті белгілері өкпенің фибринді
қабынуы, тері асты шел мен ет аралық шелдің
көлемді домбығуы, кілегей қабық пен сірі
қабықтарда көптеген қанталаулар, сондықтан да
Пастерёллез ауруына ірі қара, шошқа, қой, үй
қояны, құстар және жабайы өгіздер, ешкілер,
шошқалар, бұғылар, бұландар шалдығады.
Ауру жас малға жөне ересек малға бірдей
қауіпті, дегенмен ауруға тән белгілер
айырықша ересек малда кездеседі.
Пастереллалар тыныс жолдарының, ас қорыту
жүйесінің кілегей қабықтарын үнемі
мекендейді. Организмде резистентіліктің
(қарсылықтың) әлсіреу кезінде, санитарлық
жағдайлар сақталмағандықтан, суыққа
шалдығудың, шаршап-қалжыраудың,
аштыққа ұшыраудың, жем шөпте
витаминдердің жетіспеуі салдарынан тағы
басқа стресс себептер өсерінен микробтардың
патогендігі күшейіп, олар ауру тудырады.
Пастерллез жиі негізгі зардапты
асқындырады, мысалы авитаминоздарды,
Патогенезі.
Малдың денесіне енісімен
пастереллалар қолайлы жағдайға
душар болады да, сөл мен қанға ілесіп
лезде бүкіл организмді жайлап алады.
Осыған орай ауру тез өршиді де, мал
таяудағы сағаттардың (12-13 сағат)
ішінде өледі. Пастереллалардың тез
өсіп-өнуіне байланысты, мал денесінде
фагоцитоз реакциясы тез өрши алмай,
кешеуілдеп қалады да, пастерелла
саны шектен тыс көбейіп кетеді. Мұның
нәтижесінде ауру септицимияға
Көптеген жағдайда тіпті фагоцитоз реакциясы
басылып қалады да, микроб уыты малдың бүкіл
денесіне жайылады, сөйтіп ауру асқынады. Бұған
микробтар бөліп шығаратын агрессиндер септігін
тигізеді, олар аурудың зілін күшейте түседі, сондай-
ақ микробтан бөлініп шығатын эндотоксин капилляр
қабырғаларын селдіретеді. Мұның салдарынан
барлық ағзалар мен ұлпаларға шыпшып қан
шығады, қан құйылады. Оттегі мен көрік жетіспе-
гендіктен мұндай ұлпаларда көптеп өліеттенген
ошақгар көрінеді. Малдың ауруға төтеп беру қабілеті
нашарлап, пастерелланың уыты өте күшті болса, тез
арада қан қағынады. Ал малдың қорғаныс күші
микробтардың әрекетінен басым болса, ауру
септицемия сатысына дейін көтерілмейді;
пастереллалар жеке ағзаларда орналасып қалады
да, ауру созылмалы түрге айналады. Олардың уыты
көбінесе өкпені қабындырады. Ауру қоздырғышы
мал денесіне асқазан арқылы енсе, ұлтабарда
Ірі қараның пастереллезі
өте жіті, домбығу түрі, және жіті (кеуде)
түрде өтеді.
Аурудың домбығу түрінде тері астындағы
шел мен ет аралық шел домбығып қабынады,
көбінесе бас пен мойын шелі, ал артқы тесік,
сыртқы жыныс ағзаларын мен аяқтары
маңындағы шелдер сирек зақымдалады.
Айрықша жұтқыншақ төңірегі мен алқым
қабынып домбығады. Домбығу көмекейге,
тілге, әукелеге жайылады. Тіл ұлғайып,
ауызға симай салақтап түрады, кошқыл-
қызыл түсті. Ұлпалар кілкілдек, шырынды,
сары- бозғылт түсті, тілінген жерінен сары су
Аурудың домбығу түріне кілегей және сірі қабықтардағы,
ағзалардағы нүктелі қанталаулар тән, әсіресе көкірек
қуысының сірі қабықтарындағы қанталаулар. Аурудың
даму процесінде бас, мойын, көкірек қуысының сөл
бездері зақымдалады, олар ұлғайған, қанталаған.
Мұнымен қатар ұлтабар мен ащы ішек суланып немесе
қанталап жіті қабынады; жүрек, бауыр, бүйректерде
дистрофиялық өзгерістер байқалады. Кеуде
пастереллезі кезінде негізгі өзгерістер көкірек қуысында
дамиды. Өкпе мен сірі қабықтары фибринді қабынып, өлі
еттенеді. Қабыну процесі өкпенің бөлшектерін, тіпті
бөлігін жайлайды. Өкпенің бұл қабынуы басқа
себептерден пайда болатын фибринді өкпе қабынуынан
айырмашылығы бар. Пастереллездің жіті өтуіне
байланысты қабынған өкпеде мәрмәр түстес өзгеріс аса
байқалмайды. Тағы да бір ерекшелігі жалқақта
эритроциттер өте көп, осының салдарынан жалқақ қан
түстес. Бұл да маңызды өзгешеліктердің бірі. Қабынған
өкпе ұлпасы уыттар әсерінен өліеттенеді. Өлі етке
айналған өкпе үлпасы көмескілеу, қошқыл-сұры немесе
Бұл аймақтың сөл бездері
ұлғайған,шырынды,қанталаған. Процесс
окпенің сірі қабығына жайылады, тіпті жүрек
үлпершігі мен еттіде қамтиды. Бұларда сулы-
фибринді қабыну дамиды.
Пастереллездің домбығу түрін қараталақтан
ажырата білу керек.
Қараталақ сөл бездерінің қанталап
қабынуымен, талақтың тыстан шек
ұлғаюымен сипатталады. Кеуде түрін
плевропневмониядан (ала окпеден) ажырату
қажет. Бұл ауруда өкпе мәрмәр түстес,
секвестрлер пайда болады.
Назарларыңызға
рахмет!!!

Орындаған: Қилашев Е.
Рысбекова Ж.
Тексерген: Абдрашитова Н.И
Тобы:ВМ-305

Ұқсас жұмыстар

Қоздырғыштың негізгі көзі - ауру және ауырып жазыл мал

Пастереллез. Pasteurella

Пастереллез. Өтуі мен симптомдары

миокардит

Саз құндыз шаруашылығы

Азықтандыру ережелерінің бұзылуынан пайда болатын аурулардың ішінде өте жиі кездесетін зат алмасу және эндокрин ағзаларының аурулары

Ақбөкен – РППРПдалалық экожүйенің жүрегі

Еттің балаусалығын зертханалық әдістермен тексеру

Қоян шаруашылығы өнімдерін жұқпалы аурулар кезінде ветеринариялық-санитариялық сараптау

Құс стоматиті

Пәндер