Саулықтың буаздығының физиологиясы




Презентация қосу
Саулықтың буаздығының
физиологиясы
Саулықтың ұрықтануы
Саулықтың репродуктивті функциясы жеті айлық жасында
жұмыс істей бастайды, бірақ бұл уақытта оларды
азталықпен қосу ұсынылмайды. Саулық бірінші жүктілік үшін
ең оңтайлы жолы ол-бір жасқа толғанда жанайды. Осы
уақытта саулық пен аталықты ұштастырылады. ал
ұрықтанудың оңтайлы кезеңі мынадай негіздер бойынша
анықтай алуы мүмкін:
жануардың мазасыз мінез-құлықы;
жыныс мүшелерінің және ашық шырыш оқшаулау ісінуі;
аналықтың басқа қойларға секіруі;
саулық қошқардан қашпайды және оған өзін тыныш
ұстайды;
Бұл кезеңде саулық қошқарға жіберіліп, әдетте қосылу
уақыты екі күннен артық созылмайды.
Буаздылық белгілері
Әрқашан саулықтың алғаш аталықпен қосылуы
буаздылықпен аяқталмайтыны білеміз. Бұл
жағдайда көбінесе қайта ұрықтандыру қажет
етіледі, ол үшін саулықтың келесі қосылуға
дайындығын күту керек. Әдетте, бұл алдыңғыдан
кейін үш аптадан соң қайталанады.
Егер саулықтың аталықпен қосылуға ынта
білдірмесе, онда саулық буаздығың белгісі. Алайда,
бұл құбылыстың тұжырымдамасын, сондай-ақ
жануардың патологиялық репродуктивті
жүйесінде ақау барын білдіреді.
Буаздылық ұзақтылығы
Саулықтың буаздылық ұзақтығы 143-150 күнге
дейін созылады. Осы кезеңде малды толыққанды
азықтандыруды жүзеге асыру қажет. Сонымен
қатар әдеттегі азықтан бор, сүйек ұны, тұз
сияқты минералдық қоспалар береді.
Саулықтың буаздылық жағдайы қозылардың даму
ұзақтығына және төлдің салмағына байланысты.
Толыққанды сау төлді саулық 145 күннен астам
ұзақ көтермейді. Буаздылықтың максималды
мерзімі минералды қоспалардың жетіспеушілігінен
болуы мүмкін.
Саулықтың қанша қозы төлдеуі жемшөп пен
тұқымның денсаулығының жағдайына
байланысты. Соңғы аталғаны ең маңызды болып
табылады. Орта есеппен, саулықтың бір төлдеуі 2-
3 қозы 4 және 6 кг арасындағы салмақ аралығында
туа алады. саулықтың Романов деген тұқымы 1-ден
5-ке дейін қозы алуға болады.
Саулық кем дегенде 2-3 қозы туатын болса, сонымен
қатар қозылардың да салмағы кем болады. Бұл
жағдайда, қозылардың дені сау болып және тез
салмағы көтеріп кетеді. Қой екі жылда жылына 2
рет немесе екі жылда 3 рет тууға болады, бірақ
төлдеу жиілігі
Саулықтың төлдеуі
буаздылықтың қалыпты барысында қой
толығымен акушердің көмегінсіз төлдей
алады. Бірақ дәл туу уақытын анықтау
үшін, оны дұрыстап дайындау маңызды
болып табылады.
Төлдеу ұзақтығы қаншаға созылады?
Саулықтың аталықпен қосылуы көбею
негізінде есептеледі. Әдетте, бұл жылдың
қыркүйек-қазан жүзеге асырылады. Осы
уақытта, аналық мал буаздылыққа
физиологиялық тұрғыдан толықтай
жайын болады. Жатырдың денсаулық
жағдайы айтарлықтай ұрпақтарының
Әдетте төлдеу уақыты ақпан -сәуір айынларына негізделген. осы
кезеңде туған төлдің дені сау болады. Қысқы төлдеу көктемгі
төлдеуден қарағанда көп дайындықты қажет етеді. Көктемгі
төлдеу жайылымға қой шығарумен сәйкес келеді, және ол мынадай
тәуекелдерді көтереді, өйткені бұл:
сулы және ылғалды ауа райында жетілмеген қозы оңай суық
тигізуі мүмкін;
қозы лайықты жайылымдық жер пайдалануға икемді емес;Әдетте
қысқы төлдеу төменгі жағдайдағы тоқтыларды әкеледі, бірақ
олардың өмір сүру деңгейі айтарлықтай жоғары болып табылады.
Сонымен қатар, мал жаю басында олар шөп жеуге дайын.
Саулықтың төлдеуіне бір сағаттан артық емес кетеді. Туу кезінде
қозылар 10-15 минут аралықпен туады. Егер аралықтары ұзарған
жағдайда туу процесінің бұзылуын білдіреді, яғни патологиялық
өзгеріс бар деген сөз. Бұндай жағдайда саулыққа акушерлік көмек
көрсетіледі.
Төлдеуге дайындық
Саулықтың төлдеуі кезінде туу уақытының жақындағанын мынандай
негіздер бойынша көруге болады:
желіннің артуы(үлкеюі), ол 2-3 күн жүреді;
іштің салбырауы;
саулықтың жыныс еріндерінің ісінуі;
саулық төлдеу алдында сабан төсек қазу басталады.
Қысқы төлдеу болатын болса жылы, құрғақ бөлме, малдың астына
төсеніш дайындау қажет. Ол алдын ала 2-3 күн бұрын дайындап
қою қажет.
Көктем төлдеу жеке бөлме талап етпейді, бірақ сіз әрбір
мүмкіндігінше мұқият тазалап, таза және құрғақ т өсек қойылуы
керек.
Туудан 2 апта бұрын малға жем беріп, дұрыстап мол азық беріледі.
Төлін емгізер кезде кедергі жасау ұшін желін маңайындағы жүндерді
қырқады.
Төлдеуді өткізу
Қой төлдеу асқынусыз өтеді, бірақ та туу процесніне бақылау
жасау керек. Егер төл жатырда дұрыс орналаспаса онда
маманнығ көмегі қажет болады.
Саулық туысымен енесі қозының кіндігін өзі үзеді, егер ол
үзбеген жағдайда карыннан 10см қашықтықта
дезинфекцияланған қайшымен қияды, сосын йод ерітіндісін
жағады. Туғаннан соң дереу түрде төлдің мұрын каналын
тазалап, ашу керек,яғни еркін демалу үшін. төлдеу жақсы
өтсе, онда, қой көп ұзамай қозыны өзі жалап кептіріп алады.
Саулық төлдеп барлығы қалыпты жағдайда өткен соң су
беріледі, ал азық 4-9 сағаттан кейін беріледі.
Пайдаланған әдебиеттер:

«Қазақ энциклопедиясы» Алматы: 2007 ж.
Ұрықтану терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме
сөздігі. – Алматы, Қазақстан, №9 2006ж
М.Н.Жоланов «Ветеринариялық акушерлік, гинекология
және көбею биотехникасы» Алматы: 2011ж.
Ш.Қ.Қалтаев « Ауыл шаруашылық малдарының көбеюі»
Алматы, 2006ж
Назарларыңызға рахмет!!!

Орындаған: Қилашев Е.Ж
Тексерген: Муратбаев Д.М
Тобы:ВМ-305

Ұқсас жұмыстар
Қой малын азықтандыру
Қойды азықтандыру
Психологиялық саулық
Буаздықты анықтаудың клиникалық және зертханалық әдістері
ҚОЙ ТҰҚЫМДАРЫ
Жылқыларды жұмысқа пайдалану жолдары
Шошқаны азықтандыру ерекшеліктері
ЗЕРТХАНАЛЫҚ ЖАНУАРЛАР ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ СИПАТТАМАСЫ
Студенттердің психологиялық саулығының бұзылуын алдын алу
Жануарлардың хламидиоз аурулары
Пәндер