Жусан — Полынь — Аrtemisia

Презентация қосу

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

С ӨЖ
Тақырыбы: Жусан

Дайындаған: Қилашев Е.Ж.
Тобы: ВМ – 305
Тексерген: Ығиева А.С.

Семей 2017
Жоспар
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
2.1.Клиникасы
2.2. Емі
2.3. Сақтандыру шаралары
III. Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Жусан — Полынь — Аrtemisia L. — Биіктігі 30-60 см, ақ
түсті жібек тәрізді түгі бар, сұр-жасыл түсті көп
жылдық өсімдік. Ландет тәрізді жапырактары бар, сарғыш
түсті шар тәрізді шоғырланған гүлді. Жусан барлык жерде
улы болып келеді. Оның улылығына сыртқы ортаның
жағдайы әсер етеді. Жусанның бірнеше түрлері бар: таврия
жусаны, теңіз жусаны, Мейер жусаны, Ганзен жусаны, ащы
жусан. Солардың ішінде теңіз жусаны улылырақ болып
келеді.
Негізгі бөлім
Өсімдіктің барлық бөліктері де улы. 200-300 құрғақ жусан
жылкыны өлтіріп жіберуі мумкін. Мал азығында ғы ш өпті ң
құрамыңда 2 % жусан болғанда уланудың созылмалы түрі
дамиды.
Улы заты өсімдіктің құрамында 0,5-2 % мөлшерінде болатын
эфирмайы және сантонинге ұқсас лактон таурицин. Б ұл
заттар жүйке жүйесінін улы заттарының қатарына
жатады. Жүйке жүйесін қоздырады, көп мөлшерде
эпилептикалық салданудың ауыр түрін туғызады. Оған
косымша таурициннің әсерінен құсу, іш өту, жүрек
кызметінін бұзылуы байкалады.Улану жусан аш малдын
организміне түскенде жиі болып тұрады.
1-сурет.Жусан
Клиникасы
Улану жіті және созылмалы түрлерінде
тіркеледі. Органзимге түскен мөлшеріне
және малдың аш-тоқтығына
байланысты ауыр және жеңіл түрлерін
ажыратуға болады. Әдебиетте уланған
жылкылардың 20 %-на дейін өлім-
жітімге ұтырағандығы туралы деректер
бар.
Негізгі клиникалық белгілері: тынышсыздану,
эпилепсияға ұқсас салдану, тоникалык-клоникалык
тартылулар малдың тынышталуымен кезектесіп
отырады. Уланған малда үрей пайда болады: сәл,
әлсіз тітіркендіргішке қатты реакция береді.
Басында еріннің, беттің еттері тартыла береді де,
артынан ірі бұлшық еттердің дірілдеп-калшылдауы
байкалады. Жылкылар алдындағы кедергіге қарамай
алға ұмтылады, алдыңғы аяқтарымен қабырғаға
шапшиды, қиналады, жактың бұлшық еттері
қарысып калады, аяқ бұлшық еттері тартылады.
2-сурет.Таврия жусаны 3-сурет.Теңіз жусаны
Көздерінің карашығы ұлғайып, малдың
дем алысы нашарлайды. Тісін
шықырлатып, басын еденге ұрғылайды.
Алдыңғы аяқтарымен суда жүзу
қимылына сәйкес қимыл жасайды. тұруға
талпынып, ұмтылады. Бірак тұра алмай
қайта кұлайды. 'Герлейді, дене қызуы
көтеріледі. Нәжіс жалқаяқты, канда
билирубин анықталады.
Жеңіл түрінде клиникалық белгілері де
онша қатты болмайды. Ондай жағдайда
уланған малдың жазылып кетуі мүмкін.
Барлык жерлерде кездесетін ащы
жусанның кұрамында ащы зат -
абсинтин және эфир майы бар. Аз
мөлшерде орталық жуйке жүйесін
қоздырады, ал көп мөлшерде естен
тандырады, салдандырады.
4-сурет.Кәдімгі жусан
Ащы жусанды сиырлар мен қойлар
жақсы жейді. Аз мөлшерде диеталық
азық ретінде пайдалы да. Бірақ сүт
беретін малдың сүті ащы дәмді
болады.
Емі
Салдануға карсы кілегейлі кайнатпаға хлоралгидрат
қосып клизма қояды. Жүректің жұмысын
жақсарту максатында терінің астына кофеин,
камфора ерітінділерін жібереді. Ас корыту жүйесін
тазалайтын әдістерді қолданады. Терінін астына
0,3-0,4 г мөлшерінде пилокарпинді жібергенні ң
нәтижесі жақсы. Жылқының бас жағына суық
компресс коюға болады.Ауыз қуысы арқылы суға
марганец қышқыл калийді , соданы қосып беруге
болады:3-6л суға 15-30г марганец қышқыл калий мен
60-100г соданы ерітеді.
Сақтандыру шаралары
Жылқының азығында жусанның
балмауын кадағалау керек. Кейде
жусанның улы түрін оның усыз түрінен
ажырату белгілі бір қиындық туғызуы
мүмкін. Ондай жағдайда лабораторияда
тышқандарға биологиялык сынама
жасауға болады.
Пайдаланылған әдебиеттер
Малдың азытан уланулары:/К.Н.Қожанов,Г.Н.Тойкина-
Семей,2010.
Интернет желісі:https://kk.wikipedia.org/wiki/Жусан
Интернет желісі:www.google.kz/search?
q=отравление+полынью+животных
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Ащы ерменжапырақ

Қазақстан Республикасының өзендеріне жалпы шолу

Құрамында жүрек гликозидтері бар өсімдіктерге жататын дәрілік өсімдіктер тізімі

Азжылдық, көпжылдық арамшөптер және олардың өкілдеріне сипаттама

Құрамында эфир майлар бар өсімдіктер

Пайдалы қазбалардың индикаторлары

Қорықтың аты

Баданалары домалақ, кейде сопақша

Зиянды организмдерге өсімдіктің төзімділігі және толеранттылығы

Дәрілік өсімдіктер

Пәндер