Инвазиялық аурулар жөніндегі ілім. Инвазиялық аурулардың номенкулатурасы

Презентация қосу

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

С ӨЖ
Тақырыбы:Инвазиялық аурулар жөніндегі ілім. Инвазиялық аурулардың
номенкулатурасы

Дайындаған: Қилашев Е.Ж.
Тобы: ВМ – 305
Тексерген: Ахметжанов О.Н

Семей 2017
Жоспар
I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
2.1. Инвазиялық аурулар тудыратындар
2.2. Ауруларға шалдыққан жануарларды анықтау
2.3. Емі,алдын алу шаралары
2.4. Дамуы
III.Пайдаланылған әдебиет
Кіріспе
Жануарлар ағзасында гельминт (құрт), кене, жәндік
және қарапайымдардың ықпалынан туындаған
дерттерді инвазиялық немесе паразитарлық
аурулар деп атайды. Паразит (тоғыштар) деген с өзді ң
түпкілікті мағынасы – бір ағзаның екінші ағза
есесінен күнелтуі.
Жер бетіндегі 1,5 млн. жануар түрінің 60-65 мыңға
жуығы паразиттер болып табылады. Қазіргі
уақыттағы тоғышарлардың көпшілігі ертеде еркін өмір
сүрген ағзалардан өздерінің эволюциялық даму
сатысында қажетсіз дене мүшелерінен (аяқ, ас қорыту
жүйесі, т.б.) айырылып (регресс), керісінше, керекті
мүшелерді (бекіну, сору, жыныс жүйесінің шектен тыс
көп тұқым шашуы, т.б.) иеленген.
Сүтқоректілердің, құстардың кез келгенінде
тоғышарлар кездеспейтін мүшелері жоқ деп айтуға
болады. Оған мысалдар келтірсек: көзде – ,
токсаскарис, мида – айналманың қоздырушысы,
ауыз қуысында – бөгелек дернәсілері (личинка)
тоғышарлық тіршілік етсе

телязий
бауыр, бүйрек, ұйқы безі мен ас қорыту жүйесінің өн бойы
көптеген үлкенді-кішілі жұмыр, таспа, сорғыш, бөгелек
құрттардың өкілдерімен, қан және лимфа айналым жүйелері
пироплазмидийлер, тері-кенелер, т.б. сыртқы орта ға сан қилы
жолдармен инвазиялық ауру қоздырушысы жұмыртқа,
балаңқұрт түрлерінде бөліп, ластайды да, бейім жануарлар ға
азық, сумен (алиментарлық жол), ауамен (респираторлық
жол), тікелей жанасқанда тері арқылы (перкутанды қ немесе
трансмиссивтік жол) беріледі. Тоғышарлар жануар денесіні ң
ішкі мүшелерінде кездессе – эндопаразиттер, ал сыртында
болса – эктопаразиттер деп аталады.
Ауруларға шалдыққан
жануарларды анықтау
Ауруларға шалдыққан жануарларды анықтау (балау) үшін
паразитология саласында өзіндік арнайы тәсілдері бар:
гельминтоовоскопия (жануар нәжісіндегі құрттың
жұмыртқасын анықтау), гельминтоларвоскопия (жануар
нәжісін жылы жерде ұстап жұмыртқадан жетілген
балаңқұртқа тексеру), ересек құрттардың өзін биологиялық
тұғырығында жарып сою арқылы табу, қанның шыны
бетіндегі жағындысын бояу арқылы кейбір қанның
паразиттік ауру қоздырушыларын табу, тері қарындасын
зерттеу, т.б қолданылады.
Емі,алдын алу шаралары
Паразитарлық аурулар анықталғанда алғашқыда ауру
себебінен мал ағзасын арылту қажет. Бұл мақсатта арнайы
химиялық заттар: антгельминтиктер, инсектицидтер және
химиялық препараттар қолданылады. Аталмыш ауруларды
дауалау үшін жалпыға мәлім ветеринаралық-санитарлық
шаралар қамтылады. Бұлардың қатарына малды аурудан ала
жайылымдарда бағу жайылымдарды уақытында ауыстырып
отыру, таза су көздерінен суаттандыру, ыстық мезгілдерде
қансорғыштардың ұшу уақытын ескере отырып, кешкілік
немесе түнгі кезде бағу, малдың қиын арнайы қи қоймада
залалсыздау, т.б. жатады.
Зоология пәнінен гельминттердің үш тобы белгілі. Олар:
жұмыр құрттар немесе , таспа құрттар- және сорғыш
құрттар- деп аталады. Алғашқы түрдің аталық және
аналықтар (даражынысты) болса, соңғы екеуі (цестода,
трматода) қосжынысты (гермафродиттер) болып келеді.

трематода
нематода цестода
Дамуы
Тоғышарлардың барлығында ересек және балаңқұрт
сатылары болады. Ересек сатысы дамыған иесін
ақтық немесе дефинитивтік, ал балаңқұрт
сатылары дамығандарын бірінші аралық, екінші
аралық (қосымша) иелері деп атайды.
Паразиттердің дамуы кейбіреулерінде (көпшілік
нематодтар) тікелей (аралық иелерінсіз) өтсе,
таспа және сорғыш құрттарда аралық және
қосымша иелерінде өтеді.
Пайдаланылған әдебиет
“Паразитология және жануарлардың инвазиялық
аурулары”: Оқулық. Алматы: ЖШС РПБК “Дәуір”,
2011.
Интернет желісі:http://ikaz.info/zhanuarlardy-
invaziyaly-aurulary/
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Инвазиялық аурулар туралы түсінік

Академик К. И. Скрябин ұсынған девастация туралы және академик Е. Н. Павловский ұсынған табиғи ошақты аурулар туралы ілімдер

Инвазиялық аурулар

Инвазиялық аурулардың зияны

Инвазиялық әдіс

Жұқпалы емес аурулар

НОЗОЛОГИЯ ТУРАЛЫ

Инвазиялық аурулардан туындайтын экономикалық шығын

Шартты патогенді микроорганизмдер тудыратын токсикоинфекциялар

ДИАГНОСТИКА ӘДІСТЕРІ

Пәндер