Ветеринарлық шаралардың экономикалық тиімділігі




Презентация қосу
Ветеринарлық шаралардың
экономикалық тиімділігі
Ветеринарлық экономиканың ең маңызды саласының бірі
– бұл ауыл шаруашылығы. Ауыл шаруашылығы, сонымен
қатар өзіне тән ерекшеліктерге ие. Себебі бұл сала төмен
табысты болып есептеледі. Ол табиғат климат
факторларына тәуелді, ондағы өндіріс мерзімді циклдық
жағдайда жүреді. Ауыл шаруашылығы өндіргіш
күштерінің даму түрғысынан алғанда да өнеркәсіпке
қарағанда нашар. Сондықтан ауыл шаруашылығы
кәсіпорындары өзгеріп отырған эканомикалық және
технологиялық жағдайларға баяу бейімделеді және
салынған капиталдың басқа салалармен салыстырғанда
қайтарымы төмен. Ауыл шаруашылығы тиімділігін
арттыру мақсатында тиімділік көрсеткіштерін дұрыс
анықтаудың маңызы өте зор.
Ауыл шаруашылығындағы өндірістік тиімділік -
күрделі экономикалық категория. Онда
қоғамдық өндірістің маңызды бөлігі - нәтижелік
көрінеді. Экономикалық тиімділіктің критерийі
- 1 адам басына шаққандағы ЖҰӨ көлемі болып
табылады.
Жалпы ұлттық табыс - өндірістің одан ары
қарай ұлғаюының және жетілдірілуінің негізі
болып табылады. Таза өнімге кеткен шы ғынны ң
аз болуы ауыл шаруашылығы өндірісінің
тиімділігінің критерийі болып табылады. Б ұған
материалдық, еңбек және жер ресурстарыны ң
рационалды пайдалану арқылы қол жеткіземіз.
Ауыл шаруашылығы өндірісіндегі экономикалық тиімділік
түрлері:

1. салалық тиімділік

2. ауыл шаруашылығы өндірісіндегі кәсіпорынның
тиімділігі

3. ішкі шаруашылық бөлімнің тиімділігі / бригада, ферма,
бөлімдер, цехтар, т.б./

4. ауыл шаруашылығының жеке салаларының тиімділігі
/өсімдік шаруашылығы, мал шаруашылығы/

5. ауыл шаруашылығы өндірісінің түрлері мен дақылдар
тиімділігі / картоп, бидай, қант, ет, сүт, т.б/

6. жеке шаруашылық іс шаралардың тиімділігі /
агротехникалық, зоотехникалық, ветеринарлық,
инженерлік/.
Ауыл шаруашылығының тиімділігі - ауыл шаруашылы ғында ғы
субъектілерінің қаржы-шаруашылық қызметінің нәтижесі, жоғары
көрсеткішті өнімділікке жетуге қамтамасыз ету қабілеттілігі, табыстылы ғы,
өнім сапасы. Ауыл шаруашылығының тиімділігі көрсеткіштер ж үйесіні ң
көмегімен өлшенеді: еңбек өнімділігімен, қор қайтарымдылығымен, өзіндік
құнмен, рентабельділік, ауыл шаруашылық өнімдеріні ң шығымдылы ғымен
және т.б.
Табысы бар кәсіпорын рентабельді болып саналады. Не ғұрлым табыс
көлемі көп болса, соғұрлым өнім көлемі артады.
Рентабельділік-экономиканың маңызды категориясы. Ол кәсіпорынны ң
табыстылығы мен мен тиімділігін көрсетеді. Табыстылық дегеніміз табыстан
кеткен шығынды азайту.
Рентабельділік - ауыл шаруашылық өндірісінің тиімділігін
қорытындылаушы көрсеткіш. Ол кәсіпорынның пайдалы, табысты жағын
көрсететін экономикалық категория. Онда шаруашылықтың не саланы ң
еңбек, жер, су, материалдық ресурстарын пайдалану тиімділігі к өрініс табады.
Рентабельділік пайда сомасының өзіндік құнға немесе негізгі немесе
айналым қорларының орташа жылдық құнына қатынасын көрсетеді.
Рентабельділіктің өсуіне ықпал етуші факторлар - сатылған өнімнің
ассортименті, оның көлемі мен құрылымы, бағасы мен өзіндік құны. Өзін -
өзі ақтауды қамтамасыз ету үшін шаруашылықтың рентабельділігі 20 - 25%
болуы керек.
Нарық жағдайында, экономикалық дамуды әрі қарай жалғастыруда,
өндірістің тиімділігін арттырудың бағыттарын, олардың өсу факторлары
мен тиімділікті анықтаудың әдістерін анықтау маңызды міндет болып
табылады.
Экономикалық тиімділікті анықтау үшін өндіріс үрдісіне әсер етуші
түрлі факторларды анықтау керек. Экономикалық тиімділікті
бағалағанда нәтижеге әсер етуші факторларды есептейміз. Ауыл
шаруашылығы өндірісінің тиімділігіне егіннің дұрыс пісуі, мал
шаруашылығындағы өнімділік және т.б. сонымен қатар еңбек
шығындарын есепке аламыз.
Ауыл шаруашылығы тиімділігіне әсер етуші факторлар көп және алуан
түрлі. Біреулері ауыл шаруашылығы ұжымдарының қызметіне
байланысты, ал біреулері технология мен өндірістік ресурстарды
пайдаланып, ғылыми-техникалық прогресіне жету арқылы
ұйымдастыру болып табылады.
Табыстың өсуі өнімнің сапасының жетілдірілуіне байланысты. Сапасыз
және стандартсыз тауарлардың нарықта арзан бағамен сатылады ж әне
кейде нарықтан шығады. Әсіресе, ауыл шаруашылығында бидай,
қанттың, жемістердің, сүттің сапасының маңызы зор.
Ауыл шаруашылығы өндірісінің экономикалық тиімділігін
арттыруда өнімнің өткізу арналарының да маңызы зор. Ол
арқылы халықтың қажеттіліктерін қанағаттандырады,
табыстың өсуіне әкеледі.
Ауыл шаруашылығы өндірісінің экономикалық тиімділігін
жетілдіру жолдары:
1. Ауыл шаруашылығы өнімдерінің өндіріс көлемін
арттыру:
- Ауыл шаруашылығы өнімдерінің өнімділігі
- Ауыл шаруашылығының жануарларының өнімділігі
- Ауыл шаруашылығы өнімдеріне шығынның төмендеуі мен
сапасының артуы
- Ауыл шаруашылығы өнімдерінің тауарлылығы
2. Ауыл шаруашылығы өнімдеріне кеткен материалдық-
қаржылық шығынның төмендеуі.
3. Өнімнің бағасының жүйесі және өнімді өткізу
арналарының дамуы.

Ұқсас жұмыстар
Жұқпалы аурулармен күресудің және олардан аумақты қорғаудың негізгі шарттары
Қалалық ветеринариялық қызметті ұйымдастыру
Қазақстандағы ветеринария мәселелерін заң жүзінде реттеудің негіздері
Өндірістің экономикалық тиімділігін арттыру
Шалабай ЖШС
Бақылау сұрақтар
Егіншілік жүйелерінің ғылыми негіздері
САЛЫҚТЫҚ ЖОСПАРЛАУ МЕН БОЛЖАМДАУ
Өндірістік мал шаруашылығы кешендеріндегі ветеринариялық шаралар жоспары
Фирмалық кәдесый бұйымдар
Пәндер