Терапиялық стоматология




Презентация қосу
С.Ж.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық Медицина Университеті

Кафедра: Терапиялық стоматология

Пародонт ауруларын емдеудің жалпы қағидалары.
Қызыл иек қабынуының түрлерін емдеуді жоспарлау
және ем жүргізу

Орындаған:Орашева Ф.Х.
Топ: 13-001-1
Қабылдаған: Бакбаев Б.Б
Пародонт ауруларын емдеу шараларының
нәтижелілігін қамтамасыз ету үшін дәрігер-
стоматолог (пародонтолог) негізгі 5 қағиданы
ұстанғаны тиімді.

кешендік
дәйектілік немесе бірізділік
жүйелілік
жеке тұлғалық
белсенділік
Кешендік қағида

Патологиялық үрдістің себебіне, даму
механизміне, ауырлығына байланысты
этиопатогенездік, симптоматикалық емдеу
шараларын қарастырады. Сондықтан кешенді
емдеу құрамына жергілікті емдеу әдістері
(терапиялық, хирургиялық, ортопедиялық,
физиотерапиялық) және жалпылай емдеу
шаралары кіргізілгені өте жақсы нәтиже береді.
Бірізділік немесе дәйектілік қағидасы

Бірізділік немесе дәйектілік қағидасы
• жүргізілетін емдеу шараларының белгілі бір
реттілікпен орындалуын қарастырады.
Жүйелілік қағидасы
• пародонт ауруларын емдеу бір ғана емдеу курсын
жүргізумен шектелмейді. Жақсы нәтижеге ие болу
үшін емдеу курсын белгілі бір уақыттан кейін
қайталап отыруға тура келеді.
Жеке тұлғалық қағидасы
• пародонт ауруы бар адамның (индивидумның) жеке
басындағы ерекшелігін, бойында созылмалы жүйелі
сырқаттардың бар-жоғын ескере отырып, емдеу
шараларын дұрыс таңдап алуға негіз береді.
Белсенділік қағидасы
• дәрігер мен пародонт ауруы бар науқастың бір-
бірімен жақсы түсіністігін қамтамасыз етеді.
Этиотропты терапия

Қызылиек үсті тіс қақтарын тазалау;
Түйісу сызығын қалпына келтіре отырып ауыз
қуысы санациясы;
дұрыс қойылмаған пломбылар мен протездер;
ортодонтиялық конструкциялар;
Тістемді таңдамалы егеу;
Қысқа үзеңгілерді және тар ауыз кіре берісін
қалыпқа келтіру;
Қызылиек қабынуларын жергілікті
емдеу
Қызыл иектің катаральды қабынуын емдеу

Қабынуға
қарсы
Қатты ауру
антисептиктер
сезімі болса
мен басқа
анестетиктерді
дәрілер қолдану.
Ауыз пайдалана
Қабынуды және
гигиенасын отырып,
домбығуды
дұрыс сақтауды жергілікті
тоқтататын
үйрету. себепші-
жақпаларды
тітіркендіруші
дәрілерді
факторларды
жапсырма
жояды.
(аппликат)
ретінде жағады.
Қабынуды
басатын дәрілер 3% аспирин;
тобы 5% бутадион;
стероидтарға Индометацин;
жатпайтын Гепарин жақпалары
дәрілік заттар:

Сұйық дәрілерді Сальвиннің 0,2% ертіндісін;
бастырма ретінде Ромазулан;
қызыиекке Хлорофиллипт;
жапсырып қоюға Прополис тұнбасын (1:10).
болады:

0,05-0,1% хлоргексидин;
Фурациллин (1:5000);
Ауызды жуып- Марганецқышқылды калий (1:5000)
шаятын ертінділерін;
антисептиктер 0,5% сутегінің асқынтотығың;
ретінде қолданады: Болгария Республикасы шығаратын
«Пинокадинен» препаратын.
Қабынудың беті
қайтқаннан кейін
А, Е витаминдерінің майлы ертінділерін;
қызылиек Солкосерил жақпасын немесе гелін;
эпителийіндегі Ротокан;
мүйізгектену үрдісін Әртүрлі өсімдік майларын (итмұрын,
тезірек қалыпқа шабдалы, шырғанақ, зәйтүн майлары).
келтіру үшін
қолдануға болады:
Қажет болса
физиотерапиялық Ауыз ішіндегі жұмсақ
емдеу шаралары тінді анатомиялық
(электрофорездеу, Әртүрлі тістер және құрылымдардың
дарсонвализациялау, тістем ауытқуларын әртүрлі ауытқуларын
қызылиекті сумен, емдеу . қалпына келтіру үшін
қолмен, вибратордың реконструкциялаушы
көмегімен операциялар жасау.
массаждау).
Жалпы ем

антигистаминдік препараттар
(димедрол, супрастин, тавегил, фенкарол, пипольфен)

витаминдер және макро-микро элементтер жиынтығы
(поливит, дуовит, триовит, макровит, уникап, олиговит, витрум
және т.б.)

Қызылиектің қанағыштығын азайту үшін алғашқы күндері
аскорбин қышқылының үлкен мөлшерін (300 мг. дейін) немесе
аскорутин, викасол тағайындау артық болмайды.
Қызылиектің өліеттеніп жаралана қабынуын емдеу

Қызылиек қабынуының бұл түрінің негізгі себебі микроорганизмдер
болғандықтан, жергілікті емдеу шараларының құрамында
бактерияларға қарсы дәрілер қолданған жақсы нәтиже береді.
Қызылиегі өліеттеніп-жаралана қабынған нау қасты емдеу кезінде
көзделетін мақсаттар:
ауыру сезімін азайту;
өліеттену үрдісін және қабынудың қызылиектен ауыздың бас қа
аймақтарындағы кілегей қабыққа жайылуын шектеу;
жараның жазылуын жылдамдату;
жергілікті және жалпылай иммунитетті көтеру;
аурудың қайталанбауын қамтамасыз ету.
Ем жоспары

1. Ауыру сезімін басу (аппликациялық немесе
аэрозольанестезияны, қажет болса инъекциялық
анестезияны қолдану).

2. Құрамынан хлор мен оттегі иондары бөлінетін және
нитрофуран қатарындағы (фурагин, фурацилин,
фуразолидон) антисептиктердің жылы ертінділерімен ауыз
ішін, тістераралық кеңістіктерді мұқият жуып тазалайды.
3. Тіс беттеріндегі жұмсақ және қатты шөгінділерді
алып, қызылиекті өліеттенген тіндерден тазалайды
(антисептиктерге малынған мақта анжымен сүртіп,
немесе экскаватормен қырып алады. Қажет болса
зарарсыздандырылған кішкентай өткір қайшыларды
пайдалануға болады). Толық ыдырай қоймаған өліетті
тіндерді ыдырату үшін ферменттер ертіндісімен
(трипсин, химотрипсин, лидаза, лизоцим, лизоамидаза)
жарақат ошағына аппликат жасауға болады. Осы
мақсатта Ируксол жақпасын да қолданған тиімді.
4. Өліеттен тазарған жара беттеріне құрамында
антибиотиктер немесе антибактериальды дәрілер,
кортикостероидтар бар жақпалардан аппликат қояды. Ол
үшін құрамында фурацилин, синтомицин, анестезин бар
«Фастин-1» және «Фастин-2», фунгицидті және
фунгистатикалық әсері бар 3% октатион жақпасы,
құрамында метронидазол бар «Метрагил-Дента»,
«Гиоксизон» жақпаларын пайдалану ға болады. Жаралы
ошақта саңырауқұлақтардың дамуына қолайлы жағдай
туатын болғандықтан, құрамында саңырауқұлақтарға
қарсы әсер ететін дәрілер бар жақпаларды да (нистатин,
леворин, клотримазол, Ларинден-А жақпалары)
пайдалануға болады.
5. Қызылиектің өліеттеніп-жаралана қабынуын емдеу үшін құрамында
норсульфазол, стрептоцид, тимол, эвкалипт және жалбыз майлары, спирт,
қант, глицерин, тұрақтандырушы беткейлік-белсенді заттар бар
«Ингалипт-аэрозоль» қолданса, емдеу шаралары өте тиімді болады.

6. Ауызды жуып-шаюды, қызылиекке дәрілерден аппликат қоюды күніне
3-4 рет қайталаған жөн. Науқас 3-4 рет дәрігер-стоматологқа күніне келе
алмайтын болғандықтан, мүмкіндігінше жергілікті емдеу шараларын
жүргізуді өзінің үйреніп алғаны дұрыс.

7. Емдеу шаралары дұрыс жүргізілген жағдайда 2-3 күннен кейін-ақ
қызылиектегі жаралы ошақ өліеттен тазарып, қабыну үрдісінің беті қайта
бастайды. Бұл кезде құрамында кортикостероиды бар жақпаларды
қолдануды тоқтатып, жараның жазылуын жылдамдататын жақпаларды
(3% солкосерил, 5-10% метилурацил, 3% апилак жақпалары, 1-2% тезан,
алой линименттері) пайдалана бастайды.
Жалпы емі
Егер науқас адамның дене қызуы жоғары болса, оны төмендететін дәрілер
(аспирин, парацетомол, пирамидон).

Антибактериалдық дәрілер (трихопол, флагил, бисептол), қажет болса
анэоробтарға қарсы антибиотиктер тағайындайды. Трихополды 10 күн
қатарынан қабылдау керек: алғашқы төрт күнде 0,25 г. 3 рет, қалған 6 күнде
0,25 г. күніне екі рет қабылдау қажет.

Организмнің уыттануы мен сенсибилизациялануына да қарсы әрекет жасау
керек. Ол үшін антигистаминдік дәрілер, гипосенсибилизациялаушы
препараттар – кальций глюконатын, натрий тиосульфатын тағайындайды.
Организмнің уыттануын азайту үшін жылы минералды суды, таңқурай
тоспасы (варенье) қосылған шайды көбірек ішу керек.
Жергілікті иммунитетті көтеру үшін көпвалентті антигенді кешен
– «Имудон» тағайындау қажет. Имудон сілекейдің фагоцитоздау
белсенділігін күшейтіп, ондағы лизоцимнің мөлшерін
жоғарылатады, күніне бір таблеткадан 8 рет ауызға салып
сорады. Организмнің жалпы иммунитетін көтеру үшін витамин-
минералды кешендер, иммунал тағайындаған тиімді болады.
• Физиотерапиялық емдеу шараларын (лазер, ультракүлгін с әулелерін, ультражо ғары
жиіліктегі айнымалы ток - УВЧ) алғашқы күннен бастап та ғайындауға болады.
• Мүмкіндігінше тағамды жиі қабылдау керек; тағам көбіне быламық, сорпа, жас
көкөністерден жасалған салат түрінде болғаны дұрыс және ас қабылдар алдында ауыз ға
анестетиктер ертіндісін ұрттап алып, 5-7 минөт ұстап т ұру ар қылы қызылиекті уа қытша
жансыздандырып алған жөн.
• Қабыну үрдісі толық басылғаннан кейін ауыз ішін сауықтырып, сырқатынан сауыққан
адамға ауыз гигиенасын дұрыс сақтауды үйретіп, ақыл-кеңес беру керек.

Ескерту: қызылиектің өліеттене – жаралана қабынуының
жайылған және ауыр түрімен сырқат адам аурухана жағдайында
емделгені нәтижелі болады және әртүрлі асқынулар (іріңді
лимфоаденит, абсцесс, флегмона) туындамайды.
Қызыл иектің өсе қабынуының
домбыққан түрінде

Тіс шөгінділерін мұқият алғаннан кейін негізгі немесе қосалқы ықпалдардың әсерін жою ға тырысу
керек. Жүргізілетін ем нәтижелі болу үшін қызылиегі қабынған адамды ауыз гигиенасын д ұрыс
сақтауға машықтандыру керек.

Қызылиектегі қабыну және домбығу үрдісін тежеу үшін құрамында глюкокортикоидтар, қабынуды
тоқтататын дәрілер бар жақпаларды (0,025% синафлан, Гиоксизон, Лоринден-А, Лоринден-С,
преднизолон, гепарин жақпалары, гепароид) пайдаланады.

Қызылиек домбығуы біраз басылғаннан кейін дәнекер тінді склероздайтын дәрілер қолданады. Ол
үшін глюкозаның 50-60% ертіндісін, кальций хлориді мен кальций глюканатыны ң 10% ерітінділерін,
этил спиртінің 90% ерітіндісін әрбір ұлғайған қызылиек бүртігіні ң ұшына 0,1-0,2 мл. енгізеді. Емдеу
курсы 3-8 сеанстан тұрады және инъекция күн сайын немесе екі күнде бір рет жасалынады.
Сонымен қатар «Мараславин» және «Полиминерол» сияқты Болгар республикасында шы ғарылатын
препараттардың да склероздаушы қасиеті бар.
Қызылиектің өсе қабынуының домбыққан түрі көбінесе екіқабат
әйелдерде, жас өспірімдерде жиірек кездесетіндіктен, көпшілік жағдайда
организмдегі гормональдық ауытқулар дұрысталғаннан кейін, ұлғайған
қызылиек бүртіктері қайта қалпына келеді. Сондықтан өсе қабынған
қызылиек дәрілердің көмегімен қалпына келмесе, белгілі уақытқа дейін
(екіқабат әйел босанғанға, жас өспірім жыныстық жетілуге дейін)
хирургиялық емдеу әдісін қолдануды тоқтата тұру керек.

Егер қызылиектің өсе қабынуы әртүрлі тістем ауытқуларына және
тістердің ауытқи орналасуымен байланысты болса, оларды түзетуге
арналған ортодонтиялық және ортопедиялық емдеу шаралары жүргізіледі.
Жалпылай емдеу үшін С және Р витаминдерін және басқа да витаминдер
жиынтығын тағайындау қажет.
Қызылиектің өсе қабынуының фиброзды түрін емдеу

Қызылиек қабынуының бұл түрін дәрілермен емдеу аса жақс

Тіс шөгінділерін алып, қабынудың негізгі және қосалқы себе
Қызылиек бүртіктерінің өсуін тоқтату үшін құрамында глюкок
Физиотерапиялық емдеу шараларынан қызылиектің ұлғая қаб
Назарларыңызға рахмет!!!

Пайдаланылған әдебиет:
Д.М. Мезгілбаева, С.Ж. Абдикаримов,
Н.Ғ.Сапаева.Терапиялық стоматология.
Студенттерге арналған оқулық. Алматы. ҚазҰМУ
басылымы 2014.
Баяхметова А.А. Заболевания пародонта. Алматы.
2009 ж.

Ұқсас жұмыстар
Қазақстанда стоматология саласындағы зерттеулер 1960 жылдары басталып, республикадағы мед
Тістердің ақаулары
Медицина ғылымдарының докторы
Стоматологиялық кабинеттің ұйымдастыру ерекшеліктері
ТІС ЖЕГІ ҚУЫСТЫ ЕГЕЛЕУ ҮШІН ЖОҒАРЫ ЭНЕРГИЯЛЫ ЛАЗЕР СӘУЛЕСІН ҚОЛДАНУ
Стоматология мектебі
Пневмо - кинетикалық әдіс
Тіс жегі қуыстарын реставрациялау ерекшеліктері
Клиникалық сараптама - дәлелді медицина
Тісжегі қуысын егеп - тазалау
Пәндер