Тісжақ ауытқуларының жіктелісі




Презентация қосу
Тісжақ ауытқуларының жіктелісі

• Жіктелістің келесі түрлерін
ажыратады:
• этиопатогенетикалық;
• функциональды;
• морфологиялық. .
Этиопатогенетикалық жіктеліс

• Канторовичтің жіктелісі
• Этиологиялық белгілердің негізінде ауытқудың
екі тобын ажырату ұсынылды:
• көбінесе тұқымқуалаушылық себептерден
болған эндогенді ауытқулар (прогения, терең
тістесу және диастема);
• көбінесе сыртқы жағдайлардан болған
экзогенді ауытқулар альвеолярлы өсіндінің
қысылуы немесе қисаюы, жақ денесінің қисаюы,
тістерді жоғалтуға байланысты жақтардың
өсуінің кідіруі және басқалар); төменгі жақтың
дистальды орналасуы нәтижесінде пайда
болатын дистальды тістесу.
Функциональды жіктеліс.
Катцтың жіктелісі

• Жіктеліс негізінде жақ-бет аймағы бұлшықеттерінің
функциональды жағдайына байланысты тісжақ ауытқуларының
қалыптасуы туралы түсінік қойылған. Жіктелісте үш класс
ұсынылған:
• Бірінші класс төменгі жақтың вертикальды (ұсақтау)
қозғалыстарының басым болуы нәтижесінде бірінші молярлар
алдында тіс қатары құрылысының өзгеруімен сипатталады.
• Екінші класс морфологиялық құрылысы бойынша Энгль
бойынша екінші класына тән, ал қызметі жағынан төменгі
жақты шығаратын әлсіз қызмет ететін бұлшықеттермен
сипатталады.
• Үшінші класс Энгль бойынша үшінші класс морфологиялық
құрылысына сәйкес келеді, А.Я.Катцтың пікірі бойынша, төменгі
жақты шығаратын бұлшықеттер қызметінің басым болуымен
байланысты.
•  
Морфологиялық жіктелістер

• Жіктеліс негізінде ауытқудың морфологиялы қ
белгілері - тістердің, тіс қатарларыны ң, жақ
сүйектерінің құрылысында өзгерістер,
сонымен қатар тіс қатары қатынасы
бұзылыстарының түрлері, олардың
окклюзиясы (жымдасуы) қойылған. Энгльді ң,
Калвелистің, Симонның, Каламкарованың
және басқалардың жіктелістері бар.

Энгльдің жіктелісі
• Негізіне тіс қатары жымдасуының қағидасы
қойылған бірінші жіктелістердің бірі Энгльдің
жіктелісі болып табылды (1898). Оның негізінде
бірінші молярлардың жымдасу түрі жатады. Бұл
жіктелісті өңдеу кезінде Энгль жоғарғы жақтың
бірінші моляры екінші премолярдың артында
тұрақты орынды алады дегенге негізделді.
• Бұдан басқа, жоғарғы жақ бассүйектің басқа
сүйектерімен байлынысты, жоғарғы және төменгі
жақтың бірінші молярларының жымдасуын
окклюзия кілті деп атады. Энгль бойынша,
барлық өзгерістер қозғалмалы төменгі жақ
есебінен болуы мүмкін. Автор молярлар
жымдасуының үш класын ажыратты (сур. 4.1).
. 4.1. Энгльдің молярлардың жымдасуының жіктел
Бірінші класс
• сагиттальды жазықтықта
молярлардың қалыпты жымдасуымен
сипатталады. Жоғарғы жақтың бірінші
молярының мезиальды-ұрттық
төмпешігі төменгі жақтың бірінші
молярының төмпешікаралық
фиссурасында орналасады. Бұл
жағдайда барлық өзгерістер молярлар
алдында жүреді. Күрек тістердің
тығыз орналасуы, олардың
жымдасуының бұзылысы мүмкін.
Екінші класс
• молярлар жымдасуының бұзылысымен
сипатталады, бұл кезде төменгі жақтың
бірінші молярының төмпешікаралық
фиссурасы жоғарғы жақтың бірінші
молярының мезиальды-ұрттық
төмпешігінің артында орналасады. Бұл
класс екі подкласқа бөлінеді: 1
подкласс – жоғарғы күрек тістер еріндік
бағытта иілген (протрузия); 2 подкласс –
жоғарғы күрек тістер таңдайлық иілген
(ретрузия).
Үшінші класқа
• төменгі жақтың бірінші молярының
төмпешікаралық фиссурасы жоғарғы
жақтың бірінші молярының мезиальды-
ұрттық төмпешігінің алдында
орналасқан кездегі бірінші молярлардың
жымдасу бұзылысы тән.
• Энгльдің жіктелісі қазіргі кезде мамандармен
қолданылады, дегенмен оны диагностиканың
бірінші сатыларында бағдарлану үшін ғана
қолдануға болады, бұл оның негізінде
жатқан кемшіліктермен байланысты:
• жоғарғы жақтың бірінші моляры әрқашан тұрақты орын
алмайды, ал премолярларды жұлғанда немесе
олардың адентиясы кезінде мезиальды ығысуы мүмкін;
• жоғарғы жақ бассүйекте алдыңғы орынды алуы мүмкін,
ол кезде бірінші молярдың орналасуы өзгереді;
• Энгльдің жіктелісі сагиттальды жазықтықта тіс
қатарларының жымдасуы туралы түсінікті береді және
тек бірінші молярлардың жымдасу деңгейінде, бірақ
ол бойынша трансверзальды және вертикальды
жазықтықта олардың жымдасуын анықтауға
болмайды;
• жіктелісті бірінші молярдың тіс жегісі кезінде, сүт
тістердің тістесуі кезеңінде қолдану болмайды.
•  
Д.А.Калвелистің жіктелісі (1957)

• Калвелистің морфологиялық
жіктелісіне сәйкес бөлек тістердің,
тіс қатарларының және тістесудің
ауытқуларын ажыратады.
Бірінші және екінші
класстар
• 1. Бөлек тістердің ауытқулары:
тістердің санының ауытқулары;
тістердің мөлшерінің және
формасының ауытқулары; тістердің
қатты тіндерінің құрылымының
ауытқулары;тістердің жарып шығу
процесінің бұзылыстары;
• 2.Тіс қатарлары ауытқулары: тіс
қатарларының құрылуының
бұзылыстары;.Тіс қатарлары
формасының ауытқулары.
Үшінші класс
• Тістесудің ауытқулары:
• сагиттальды жазықтықта:
• прогнатия;
• прогения;
• - трансверзальды жазықтықта:
• тарылған тіс қатарлары;
• жоғарғы және төменгі тіс қатарлары енінің
сәйкес еместігі – екі жағында тіс қатарлары
қатынасының бұзылысы және бір жағында
қатынастың бұзылысы (қиғаш немесе айқасқан
тістесу);
• тыныс алу қызметінің бұзылысы;
Үшінші класс
• вертикальды жазықтықта:
• терең тістесу - жабушы тістесу немесе
прогнатиямен аралас тістесу (төбе
тәрізді);
• ашық тістесу – шынайы (рахиттік) немесе
жарақаттық (саусақтарды сорудан)
тістесу.
Бұл жіктелісте автор «прогнатия» және
«прогения» терминдерін қолданды, олар
тістесудің ауытқуларын сипаттай алмайды,
өйткені жақтардың орналасуын сипаттайды.
• АХЖ-10 бойынша және МММСУ
ортодонтия кафедрасының
тісжақ ауытқуларының
жіктелісі
55 тест.43 тістің орналасуы:
• Инфраорналасу
• Палатоорналасу
• Дистальды
• Супраорналасу
• 55 - ?

Ұқсас жұмыстар
Тіс жақ аномалиалары, даму себептері және профилактикасы
Клиникалық зерттеулердің жіктелісі
Ғылымның мақсаты
Баладағы тістем дамуының кезеңдері
Қысым реттегіш - құбырдағы тұрақты газ қысымын ұстап тұруға қызмет ететін автоматты түрде жұмыс істейтін құрылғы
HLA антигендерімен аурушылдыққа тұқым қуалау бейімділіктің байланысы
Хламидиоз - жыныстық қатынас арқылы жұғатын жұқпалы ауру
Зерттеудің кезеңдері
Жақ деформациясы
Тәрбиелеу мен оқыту әдістері
Пәндер