Қан аурулары кезінде ауыз қуысы кілегей қабатының өзгерістері. Клиникасы, диагностикасы, салыстырмалы дигностикасы, емі




Презентация қосу
ҚР ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ МИНИСТЕРСТВО ЗДРАВООХРАНЕНИЯ РК
С.Д.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ
ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА

Кафедра: Терапиялық стоматология

Презентация

Тақырыбы : Қан аурулары кезінде ауыз қуысы кілегей
қабатының өзгерістері . Клиникасы , диагностикасы ,
салыстырмалы дигностикасы ,емі.

Орындаған: ст 13-001-01
Факультет : стоматология
Курс: 5
Қабылдаған: Оңайбекова Н.М.
І Кіріспе :
ІІ Негізі бөлім:
Анемияның жіктелуі:
Темір тапшылықты анемия ;
Пернициозды анемия Аддисон Бирмер ауруы ;
Гемолитикалық анемия ;
Полицитемия Вакез ауруы.
Лейкоз. Түрлері. Ауыз қуысындағы көрінісі.
Агранулоцитоз.
ІІІ Қорытынды
ІV Қолданылған әдебиеттер
Кіріспе
Қан жүйесі ауруларының белгілерінің ауыз
қуысында біріншілік көрініс беру жиілігі және
ауырлық дәрежесі артқан соң , оның
диагностикасы жоғарғы маңызға ие болды . Сонымен
қатар ауыз қуысы кілегей қабатының эрозиялы
бұзылыстары генерализацияланған инфекция
ошағының кіру қақпасы болуы мүмкін. Көбінесе
клиникаға науқастар анемиямен немесе эрозивті
жаралы синдроммен келеді .
Қан жүйесі ауруларының ішінде көбінесе
кездесетіндері лейкоз, анемия жағдайы. Ол қан
құрамындағы эритроциттер санының азаюмен,
гемоглобин деңгейінің төмендеуімен сипатталады .
Анемиялар жіктеледі:

Пернициозды
Темір тапшылықты анемиялар
анемиялар Аддисон Бирмер
ауруы

Гемолитикалық Полицитемия
анемиялар Вакез ауруы
Анемиялар . Темір тапшылықты
анемия :
Темір тапшылықты анемиялар деп адам а ғзасыны ң
қан құрамындағы гемоглобин мен эритроциттер
санының төмендеуімен сипатталатын жа ғдайды
айтамыз. Темір тапшылықты жағдай б үкіл әлемде ке ң
таралған. Қазақстанда темір тапшылы қты анемияны ң
таралуы Измухамбетов (1989) мәліметтері бойынша
26-60 % аралығын құрайды. Анемия көбінесе
балаларда, жас жеткіншектерде, 30-50 жастағы
әйелдерде кездеседі. Тіндерде темір қорыны ң азаюы
оттекті қалыптастырушы үрдістің, эпидермисті ң
трофикасының бұзылуына, тырнақ пен шашты ң
жағдайының, ауыз қуысы кілегей қабатыны ң
қызметінің төмендеуіне алып келеді .
Темір тапшылықты анемия :
Науқастар анемия кезінде парестезия болуына
(ашуына, тітіркендіргіштігіне), ауыздың құрғақтығына
(әсіресе сөйлегенде және түңгі мерзімде ), қызыл
дақтардың, жарықтардың пайда болуына
шағымданады. Диагностикада к өптеген тісжегілер,
қызылиектің қанағыштығы, дәм сезудің бұзылысы
анықталады. Осы белгілермен нау қастар стоматолог қа
келеді және олар темір тапшылықты жа ғдайды ң
алғашқы көрінісі болып есептеледі. Нау қастар жалпы
әлсіздікке , тез шаршағыштыққа , ж үрек со ғуыны ң
жоғарлауына , ентігу , жұмыс істеудің т өмендеуіне ,
түңгі ұйқының бұзылуына , тырнақ пен шашты ң
сынғыштығына мазасызданып келеді .
Темір тапшылықты анемия :
Ауыз қуысында : ерін ,ұрт, қатты және жұмсақ
таңдайдың кілегей қабатының түсінің бозаруы
байқалады . Тілде елеулі өзгерістерді байқауға
болады : жіп және саңырауқұлақ тәрізді бүртіктердің
атрофиясы , әсіресе тіл ұшында және бүйірінде
көрінеді , ал тіл арқасында қызыл сызықтар , дұрыс
емес пішіндегі дақтар анықталады . Ауыз бұрышында
ұзақ жазылмайтын жарықтар (заедалар) кездеседі .
Кейбір науқастарда тілдің қатпарлануы , пародонттың
қабынуы көрініс береді .
Темір тапшылықты анемия кезіндегі тілдегі өзгерістер
Анемия кезіндегі тілдегі өзгерістер
Темір тапшылықты анемия :
Темір тапшылықты анемия кезінде перифериялық
қанда: гемоглобиннің концентрациясы төмендейді,
түстік көрсеткіші төмен , эритроциттер саны аз
болады .Макроцитоз , анизоцитоз , пойкилоцитоз
анықталады.
Пернициозды анемия
(Аддисон Бирмер
Пернициозды анемия адам ауруы)
ағзасына В12:
витаминінің жетіспеушілігінде немесе оны ң екі қабат
кезінде сіңірілуінің бұзылысында , ас қазан ішек
ауруларында (асқазан бөлігінің резекциясы , ас қазан
рагі) глистті инвазияларда дамиды .Ауру созылмалы
дамиды және оның жергілікті және жалпы белгілері
бірте-бірте көріне бастайды . Ауруды ң к өбінесе
біріншілік белгілері ауыз қуысында к өрінеді
(құрғақшылық , дәм сезудің бұзылыстары ).Үштік
патологиялық белгілері тән :асқазан ішек жолдарыны ң
қан және нерв жүйесі қызметінің бұзылысы .
Аддисон ауруы кезінде еріннің пигменттелуі
Пернициозды анемия
(Аддисон Бирмер ауруы) :
Аурудың біріншілік белгілері болып әлсіздік ,
шаршағыштық , бастың айналуы , құла қты ң шуылдауы ,
түңгі ұйқының бұзылуы ,диспепсиялық жағдайлар
жатады .Ауыз қуысында құрғақшылық пайда болады ,
тілдегі ауру және қышу сезімі , сөйлеудің ж әне та ғам
қабылдаудың қиындауы және парететикалы қ синдромдар
қосылады .
Пернициозды анемияға тілдегі өзгерістер т ән .Тілді ң жіп
тәрізді бүртіктерінің атрофия нәтижесінде тіл беті тегіс ,
жылтыр (лакированный язык) болады . Көпіршіктер
,эрозиялар ,жарықтар , бөлек петехиялар десквамация
ошақтары , Меллера Хантера глосситі аны қталады .
Пернициозды анемия
(Аддисон Бирмер ауруы) :
Парестетикалық синдром және Меллер Хантер глосситі
аурудың алғашқы синдромдары болады , сонды қтан
науқастар бірінші болып стоматолог дәрігерге
шағымданып келеді . Ауру көптеген тісжегімен ж әне
тістердің аурусыз бұзылысымен , кілегей қабаты
эпителийінің атрофиясымен бірге ж үреді .Тілді ң жіп
тәрізді бүртіктерінің атрофиясы дәм сезудің бұзылысына
алып келеді .
Қан құрамында эритроциттердің еселеніп т өмендеуі ,
түстік көрсеткішінің 1.0 дейін жоғарлауы ,анизацитоз
және пойкилоцитоз көрінеді .
Пернициозды анемия
(Аддисон Бирмер ауруы) :
Емдеуді гематолог жүргізеді .Стоматолог ауыз
қуысын санация жасайды және анемияның
жергілікті көріністерін комплексті емдейді .
Гемолитикалық анемия :
Гемолитикалық анемия эритроциттердің генетикалық
ақауымен байланысты тұқымқуалаушылықты патология ,
эритроциттердің күрт төмендеуімен дамиды . Қанда
эритроциттердің санының тез азаюы байқалады .Сонымен
қатар идиопатиялық форма түрінде қан жүйесінің
ауруларында ,улану кезінде , инфекционды ауруларда
көрінеді .
Қарап тексергенде терінің және ауыз қуысы кілегей
қабатының түсінің бозғылттығы анықталады .Ауыз
қуысында қызылиек қанағыштығы , көптеген петехиялар ,
тіс эмалінің сарғыштығы болады . Тұрақты
жарақаттауышы жерлерде жаралы некротикалық үрдістер
дамиды және емдеуге қиын көнеді .
Симптоматикалық емдеу:
Тілдің және шырышты қабаттың
қышу,ауру,парестезия кезінде-майлы
ерітінді,жақпа майлар,жансыздандыратын
жақпалар,кератопластикалық майлар мен
жақпалар
Құрғау кезінде-сілекей бездеріне
анодгальванизация
жасау,шөптер(мыңжапырақ,термопсис)
Некротикалық жараларда протеолитикалық
ферменттермен аппликация жасау,витамин А,Е
ЛЕЙКОЗ
басқа қан жүйесі ауруларына қарағанда бірінші
орында тұр. Ауыз қуысында 75% науқастарда
көрініс береді.

ЛЕЙКОЗ

Жасушалық
гиперплазияның
прогрессирленуімен және
олардың қан клеткаларына
айналуымен сипатталатын
жүйелі қан ауруы болып
табылады.
Жедел және созылмалы
түрлерін ажыратамыз

ЖЕДЕЛ ЛЕЙКОЗ
Тіндердің гиперплазиясы,
Интоксикациялық синдром
геморрагия(қанталаулар),
Анемия(циркуляторлы-гипоксиялы қ синдром),
Инфекциялық
синдром(лихорадка,некротикалық
ангина,септикалық жағдайы)
Нейролейкемия(паралич,парез, кома)

Жедел лейкоз
Қоршаған тіндердің
қабынусыз жаралы- өлеттену
үрдісі орын алады.
Қан көрінісінде- лейкоциттер
саны 50-200 мың
Бласттық элементтердің
жылдам көбеюі
Лимфобласты-бақылаусыз
жетілмеген лимфоциттер
бөлінеді.
Миелоидты-бақылаусыз
өзгерген жетілген
лимфоциттер бөлінеді.

Жедел лейкоз
Аурудың басталуы
ангина,
тұмау және мұрыннан, жұлынған тіс
ұяшығынан қан ағумен,
буындағы ауру сезіммен көрініс береді.
Науқастар көбінесе неврит, полиартрит,
ревматизммен көрінеді.

Ауыз қуысында өзгерістер:
Шырышты қабат қанайды
Жаралы стоматит фузоспиральды
инфекция түсуінен дамиды
Шырышты қабат некрозы
Жергілікті лимфа түйіндері ұлғайған
Пародонтиттің абссцестелген түрі
дамиды
Герпетикалық стоматит
Кандидозды стоматит
Пародонт қалтасы миелацитпен
толған
Гипертрофиялық гингивит(оральды
бетте)
Тіс жұлғаннан соң қанның
тоқтамауы
Гиперпластикалық синдром.
Лимфа түйіндерінің, бауырдың, бадамша бездің
ауру сезімсіз ұлғаюы
Қызыл иек гиперплазиясы жаралы өлеттенген
стоматитпен қосарланып жүреді.
Орналасуы: тіл артында, қызыл иекте, ерінде.
Тіндерде лейкемиялық инфилтраттар дамиды
Оның негізінде айқын тромбоцитопения жатыр.
60% науқастарда геморрагиялық синдром
кездеседі

Ерте белгілері –
қызыл иектің қанағыштығы, ұрттың шырышты
қабығының, тістердің түйісу аймағында, тілде
нүктелі қанталаулар.

Кейде үлкен гематома анықталады.

Шаршағыштық, температура көтерілуі, тәбет
жоғалту, әлсіздік дәм сезу бұзылысы бірге жүреді.

25% кандидоз дамуы мүмкін
Анемиялық, улану
синдром.
Шырышты қабық және тері жабындысы
бозғылт
ЖҚА эритроцит санының азаюы, түстік
көрсеткіш және гемоглабин төмендеуі
Шаршағыштық, температура көтерілуі,
тәбет жоғалту, әлсіздік дәм сезу
бұзылысы бірге жүреді.
Созылмалы лейкоз
(миелолейкоз и лимфолейкоз)

Айқын геморрагиялық симптоммен сипатталады

Жай дамиды, тез анықталатын симптом болмайды.

30-60 жас арлығында жиі анықталады..

Созылмалы лейкоз
Айқын интоксикациялық синдром:
шаршағыштық, әлсіздік, сүйектегі,
буындағы ауру сезімі, невралгиялық ауру,
АҚ құрғақтығы.
Терминалды кезеңде - анемия

Созылмалы лейкоз
Ауыз қуысында:
Жарақаттанған шырышты қабықтың және қызыл
иектің қанағыштығы
Қызыл иек гиперплазиясы.
Эрозивті жаралы бұзылыстар 30% науқастарда.

Жедел миелобласты лейкоз

Созылмалы лимфолейкоз.
Лимфоидтық аппаратының
гиперплазиясымен сипатталады.
40-тан асқан ерлерде жиі кездеседі.
Жай басталады және латентті кезеңі
ұзақ

Созылмалы лимфолейкоз.
Сілекей бездерінің құрылымының лимфоидты
инфильтрациясы, үлкен бездердің байланыстырушы
тіндерінің склерозы.
Науқастың шағымдары:
АҚ құрғақтығы
Қызыл иекте, миндалинада, тіл астында ісік тәрізді
түзіліс болуы

Созылмалы лимфолейкоз.
Лимфа түйіндерінің ұлғаюы, тіл
фоликуласы борпылдақ, қызыл иек және
қатты таңдайдың гиперплазиясы.
АҚШҚ және терінің бозаруы, қызыл иек
шырышты қабығының қанағыштығы,
жаралы-өлеттенген үрдіс.

Емі
Эффективті лейкозға қарсы ем жоқ
Гормондар-
кортизон,преднизон,преднизалон
Қан құю
Антибиотиктер, кальций
препараты,витамин А және С
Жергілікті ем
Симтоматикалық
Ауыз қуысы гигиенасы
Антисептиктермен шаю
Жаралы-некротикалық зақымдануларда –
өліеттенген тіннен тазарту, гангрена
дамуын алдын алу үшін ирригация жасау
5-10% азотты кұміс ерітіндісімен күйдіру
Новакаин мен антибиотикпен аппликация
Гемофилия – тұқымқуалайтын қанағыштық

Сипаттамасы – буындағы қанталаулар .
Қанталаулар жарақаттанусыз, өздігінен
пайда болады.
АҚ: қызыл иек бүртіктерінде және тілін
тістеп алғанда қанағыштық байқалады.

Гемофилия

Геморрагиялық васкулит (геморрагиялық
капилляротоксикоз, Шенлейна-Генох ауруы).

Қантамырлық жүйенің ауруы. Қан
тамыр өткізгіштігі жоғары болуымен
сипатталады. Қан құрамы бұзылмаған.
Этиологиясы: инфекциялық,
аутоиммунды, медикаментозды
факторлар.
Геморрагиялық васкулит
қан тамыр қабырғасының жоғары
өткізгіштігінің нәтижесінде теріде және
шырышты қабықта қанталаулар.
Ауыз қуысында:әр түрлі аймақта кездеседі.
АҚ түбінде петехия
геморрагия,эрозия,жара, беті өлеттенген
қақпен жабылған.

Шенлейн-Геноха ауруы.

49
Тромбоцитопениялық пурпура – барлық
диатездер арасында бірінші орында

Жиі жастар ауырады
Эссенциальды формасы – Верльгоф ауруы .
Симптоматикалық формасы - инфенция,
интоксикация, лейкоз, сәуле ауруында
кездеседі.

Тромбоцитопениялық пурпура

• Геморрагиялық диатез
синдромы.
Кезеңдік, өздігінен және жеңіл
жарақат нәтижесінде
қанағыштықпен сипатталады.

Тромбоцитопениялық пурпура

• Ауыз қуысында:
• Шырышты қабығы құрғақ,
• Жіп тәрізді емізікшесі атрофияланған,
• Шырышасты қанталаулар,
• Ұзақ қанағыш эрозия,
• Қызыл иек шырышты қабығы борпылдақ, көкшіл қызыл
қан ұйындысымен жабылған.
• Теріде нүктелі қанталаулар
Тромбоцитопениялық пурпура

Агранулоцитоз

Жедел және созылмалы ағымда болады
Қан көрінісі:нейтрофильді лейкоциттердің дәнді
формасының азаюы
( 5-10% дейін),
Дәрілердің улы әсері:
реопирин, синтомицин, анальгин, сульфаниламиды,
барбитураты

Басқа формалы элементтердің саның өзгермеуі.
Жедел агранулоцитоз
Продромальді кезең - әлсіздік, бас ауруы, жұмыс
қабілетінің төмендеуі, ауыз қуысында және тамақта
ауру сезімі.

Аурудың өршуі: терісі бозғылт,беттің әбіржіген түрі,
жоғары сөл бөліну, дене температурасы жоғары, ауыз
қуысынан жағымсыз иіс шығуы.

Ауыз қуысында: қызыл иек қырының, тіс аралық
емізікшелердің, өлеттенуі, тіс қозғалғыштығы.
Созылмалы агранулоцитоз
Шағымы: тістегі ауру сезіміне , қозғалғыштығына, жақ
асты және мойында ауыратын инфильтрат болуы.
Объективті: жаралы – өлеттенген баспа, жаралы
өлеттенген қызыл иек қабынуы, қабыну белгілерінсіз
көптеген эрозиялар және жаралар, беті өлеттенген
қақпен жабылған. Ауыз қуысынан жағымсыз иіс
шығады
Бадамшада, тіл түбіріндеғ жұтқыншақта өлеттенген
өзгерістер.
Аймақтық лимфаденит.

Агранулоцитоз

Диагностика по языку
Қолданылған әдебиеттер:
www.google.ru
www.stomport.ru
Терапевтическая стоматология - Боровский Е.В.
Болезни слизистой оболочки полости рта Л.Я.
Зазулевская .Алматы . 2010 жыл
Заболевания слизистой оболочки полости и губ
Боровский Е.В. , Машкиллейсон А.Л. Москва – 1984
год

Ұқсас жұмыстар
Тік ішек және артқы жақтың аурулары
Созылмалы гастрит
Ішкі аурулар
Жүйелі склеродермияның дигностикасы
Ауыз қуысы ауруларында тағайындалатын диеталык азықтар
ОБЫРАЛДЫ АУРУЛАРЫ
Ауыз қуысы аурулары
Өкпеден қан кету
МИКОТОКСИКОЗДАР
Ауыз қуысының туберкулезі
Пәндер