ӨКІЛДІК. ӨКІЛДІК БЕЛГІЛЕРІ




Презентация қосу
ӨКІЛДІК ҰҒЫМЫ МЕН СЕНІМХАТ
ТҮСІНІГІ, ЖАСАЛУ ЖОЛДАРЫ МЕН
МЕРЗІМІ

ОРЫНДАҒАН :АХМЕТОВА КАРИНА
ҚТ 2-3(15)
ӨКІЛДІК

Басқа адамның (өкілдік берушінің ) атынан бір адамның
(өкілдің) сенімхатқа, заңдарға,сот шешіміне не әкімшілік
құжатқа негізделген өкілеттілігі күшімен жасаған мәмлесі
өкілдік берушінің азаматтық құқықтар мен міндеттерді
туғызатын, өзгертетін немесе тоқтататын құқықтық
қатынастар өкілдік деп аталады.

- 2
өкіл өз атынан емес, өкілдік беруші атынан әрекет етеді;
ӨКІЛДІК БЕЛГІЛЕРІ
мәміле бойынша құқықтар мен міндеттер өкілде емес,
өкілдік берушіде туындайды, өзгереді, тоқтатылады;

өкіл оған берілген өкілеттіктер шеңберінде ғана әрекет
етуге тиіс;

өкіл ретінде толық әрекет қабілеті бар жеке тұлға немесе
заңды тұлға бола алады;

өкіл арқылы өзіндік сипаттағы құқықтарды жүзеге
асыруға болмайды (некеге тұру және т.б.);

өкіл арқылы кейбір мәмілелерді жасауға болмайды (мысалы,
өсиет жасау);

өкіл өкілдік беруші атынан жүзеге асыратын әрекеттерді өз
атына рәсімдей алмайды.

- 3
ӨКІЛДІК ҚАТЫНАСТАРДЫҢ
СУБЪЕКТІЛЕРІ.

Өкілет беруші

Өкіл

Үшінші тұлға

- 4
ӨКІЛЕТТІК

Өкілдің жасауына рұқсат етілген мәмілелер ауқымын
өкілеттік деп атайды. Өкілеттік өкіл үшін ғана емес,
сондай-ақ оның өкілдік берушінің атынан құқықтық
қатынас орнататын адамдары үшін де міндетті, өйткені
кейін оларды өкілдік беруші мақұлдайтын жағдайлардан
басқа реттерде өкілеттігі жоқ немесе өкілеттігі көп
өкілдік заңдық салдар туғыза алмайды.Өкілдің өкілеттігі,
әдетте, өкілдікке негіз болған заңдық фактінiң
мазмұнынан туындайды.

- 5
-
болып табылады.
Заң немесе шарт өкілдіктің пайда болуының негізі
Шарттық (ерікті) Заңды (қажетті)
Әр түрлі өмірлік жағдайларда белгілі бір заңдық • Белгілі бір адам кемістіктерінінің немесе
әрекеттерді өз бетінше жасау мүмкіндігінің әрекетке қабілетсіздігінің орнын толтыру
болмауына байланысты адамның қызмет ету қажет болатын жағдайларда заңды өкілдік
саласын үлғайту немесе ауыстыру қажет пайда болады. Әрекетке қабілетсіз немесе
болатын реттерде шарттық өкілдік пайда әрекетке қабілеттілігі шектеулі дел танылған
болады. Өкілдік қатынастар орнататын кәмелетке толмағандарға (есі ауысқан,
белгілі бір мәмілелердің негізіңде, мысалы, нашақор, маскүнем және т.с.с. науқастарға)
сенімхат беру, коммерциялык окідпік шартын қамқоршылық белгілеу заңды өкілдікке мысал
жасау, тапсырма беру шартын жасау негізінде болады.
шарттық (ерікті) өкілдік пайда болады.
НЕГІЗДЕРІ.
ӨКІЛДІКТТІҢ ПАЙДА БОЛУ
ШАРТТЫҚ ӨКІЛДІК

Қызметкердің
Қызметкердің еңбек
еңбек немесе
немесе өзге
өзге де
де қызмет
қызмет
міндеттерінен
міндеттерінен туындайтын өкілдіктер (мысалы,
туындайтын өкілдіктер (мысалы,
өздерінің
өздерінің лауазымдық
лауазымдық міндеттеріне
міндеттеріне қарай
қарай
экспедиторлардың,
экспедиторлардың, сатушылардың,
сатушылардың,
кассирлердің
кассирлердің өкілдікті
өкілдікті жүзеге
жүзеге асыруы)
асыруы) шарттық
шарттық
өкілдікке
өкілдікке жатады,
жатады, өйткені
өйткені экспедитор,
экспедитор, сатушы,
сатушы,
кассир
кассир ретінде
ретінде жұмысқа
жұмысқа қабылдау
қабылдау туралы
туралы
еңбек
еңбек шартын
шартын жасаудан
жасаудан туындайтын
туындайтын шарттық
шарттық
қатынастар
қатынастар олардың
олардың негізі
негізі болып
болып табылады.
табылады.

Шарттық
Шарттық өкілдікте,
өкілдікте, әдетте,
әдетте, сенім
сенім
білдірілген
білдірілген адам өкілге сенімхат деп
адам өкілге сенімхат деп
аталатын
аталатын ерекше
ерекше жазбаша
жазбаша құжатты
құжатты
тапсырады,
тапсырады, онда
онда өкілдің
өкілдің жасауға
жасауға
уәкілеттігі
уәкілеттігі барбар мәмілелердің
мәмілелердің тізбесі
тізбесі
көрсетіледі.
көрсетіледі.
Сонымен
Сонымен қатар,
қатар, өкіл
өкіл мен
мен өкілдік
өкілдік беруші
беруші
арасындағы
арасындағы өкілдік
өкілдік орнату
орнату жөніндегі
жөніндегі
шарттарда
шарттарда -тапсырма
-тапсырма беру беру шартында,
шартында,
коммерциялық
коммерциялық өкілдік
өкілдік шартында
шартында да
да
өкілдіктер болуы мүмкін. Соңғы жағдайда
өкілдіктер болуы мүмкін. Соңғы жағдайда
жеке
жеке құжат
құжат берілмеуі
берілмеуі мүмкін,
мүмкін, сондықтан
сондықтан
шарттың
шарттың өзі сенімхат қызметін атқара
өзі сенімхат қызметін атқара алады
алады
(мысалы,
(мысалы, коммерциялық
коммерциялық өкілдік,
өкілдік, әдетте,
әдетте,
сенімхат
сенімхат берместен,
берместен, шарттың
шарттың негізівде
негізівде
жүзеге асырылады
жүзеге асырылады
КОММЕРЦИЯЛЫҚ ӨКІЛДІК

Құқықтық реттелуінде Кәсіпкерлер өкілдік беруші
адаммен еңбек қатынастары
елеулі ерекшеліктер Коммерциялық жоқ, өкілдік беруші адаммен
бар коммерциялық жазбаша түрде жасасқан шарттың
өкілдіктің айырым негізінде жұмыс жүргізетін, өзінің
өкілдік ерікті өкілдікті қызметі үшін сыйақы
ерекшелігі - өкілдікке алатын және өзіне берілген
ң ерекше түрі болып ерекше субъект - тапсырманы орындауда әдеттегі
табылады кәсіпкердің қамқорлығындай
коммерциялық өкілдің әрекет етуге міндетті кәсіпкерлік
оның құқықтық реттелу қатысуында. қызмет саласында шарт жасасуда
кәсіпкерлердің атынан
ерекшеліктері АК-ның ұдайы және өз бетінше әрекет
166-бабында баянды ететін адам коммерциялық өкілдеп
танылады.
етілген

-
-
Коммерциялық өкіл Кәсіпкерлер шарт
Коммерциялық өкіл
келісілген сыйақыны жасасқан кезде
сонымен бір мезгілде
Коммерциялық өкіл және өзі олардың атынан үнемі
өзінің қатысуымен
Кәсіпкерлік қызметтің өзіне белгілі болған тапсырмаларды және дербес өкілдік
жасалатын шарттың
жекелеген сауда мәмілелері орындаған кезде етуші адам
түрлі тараптарының
салаларындағы туралы мәліметтерді жұмсаған (коммерциялық өкіл)
мүдделерін білдіре
коммерциялық өзіне берілген шығындарын, егер өкілдің өкілеттігі
алады. Бул орайда ол
өкілдіктің тапсырманы өздерінің арасындағы көрсетілетін жазбаша
өзіне берілген тап-
ерекшеліктері заңмен орындағаннан кейін де келісімде өзгеше шарт негізінде, ал ол
сырмаларды кәдімгі
белгіленеді. құпия сақтауға көзделмесе, көрсетілмеген
кәсіпкердің
міндетті. шарттараптарынан тең жағдайда - сенімхат
ыждағаттылығымен
мөлшерде төлеуді негізінде де әрекет
орындауға міндетті.
талап етуге құқылы. жасайды.
“166 – БАП.КОММЕРЦИЯЛЫҚ ӨКІЛДІК”
Сенімхат

Сенімхат дегеніміз – бір тұлғаның (сенім білдірушінің)
екінші тұлға сенім білдірілген өкілге) беретін жазбаша
уәкілдігі. Сенімхат – өкілдік қатынастарын рәсімдеу
құралы.
Сенім білдірілген өкіл сенім білдіруші атынан, есебінен
және соның мүддесінде үшінші тұлғалармен құқықтық
қатынастарға түседі.
Сенімхаттың әрекет етуінің жоғары мерзімі үш жыл. Егер
оның әрекет ету мерзімі көрсетілмесе бір жылға ғана
жарамды. Егер, сенімхатың берілген уақыты
көрсетілмесе, ол жарамсыз.

Қайта сенім білдіру алғашқы берілген сенімхатта
көрсетілсе ғана күші бар.

-
Сенім білдірілген өкілге берілген өкілеттіктер сипаты мен
к өлеміне байланысты сенімхатты ң үш т үрі болады :

Біржолғы сенімхат. Бір рет нақты құқық және/немесе міндетті жүзеге
асыруға мүмкіндік беретін жазбаша уәкілдік. Мысалы, сенім білдірушінің
нақты көрсетілген ай үшін жалақысын алу.

Арнайы сенімхат. Сенім білдірушінің белгілі бір материалдық игілікке
байланысты құқықтары мен міндеттерін жүзеге асыруға мүмкіндік беретін
жазбаша уәкілдігі. Мысалы, сенім білдіруші сатып алған автокөлікгін сенім
білдірілген өкілдің жол полициясы басқармасында мемлекеттік тіркеуден
өткізуі, мемлекеттік нөмір алуы, оны сақтандыруы, салығын төлеуі және
т.с.с.
Бас сенімхат. Сенім білдірушінің белгілі бір материалдық игілікке немесе
өзге де құқықтық әрекетке байланысты кез келген құқықтары мен
міндеттерін жүзеге асыруға мүмкіндік беретін жазбаша уәкілдігі. Мысалы,
сенім білдірушінің тұрғын үйіне қатысты заңнамамен тыйым салынбаған
кез келген мәмілені жасауға берілген сенімхат.

-
Сенімхаттың мазмұндық-құрылымдық жүйесіне
мыналарды жатқызамыз:

сенім білдірілетін тұлға турал алынғат  заттың  атауы  (егер
сенімхат беруші туралы толық
ы толық мәлімет (аты-жөні, ақша қайтара алмаған жағдайдағы
;  мәлімет (аты-жөні,мекен- қайтарылатын нақты уақыты; нотариал
мекен-жайы, болса, көлемі санмен де, жазб   шарты;
жайы,жеке  куәлік нөмірі);
жеке куәлік нөмірі); аша  да көрсетіледі) ;

-
СЕНІМХАТТЫҢ
ТОҚТАТЫЛУ
ЖАҒДАЙЛАРЫ:
заңды тұлға тоқтатылса
және өзге де заңнамада сенімхатты берген
және/немесе шартта
көзделген жағдайларда тұлға сенімхаттың
сенімхаттың қолданылуы күшін жойса;
тоқтытылуы мүмкін.

сенімхат берілген
мерзімі аяқталса; тұлға одан бас
тартса;

сенім білдіруші қайтыс
болса, әрекетке қабілетсіз,
шектеулі әрекет қабілеті
бар, хабар ошарсыз кетті
деп танылса;

-

Ұқсас жұмыстар
Өкілдік және сенімхат
Дипломатиялық құқық
Саяси режимдер. Қоғамды демократия ландыру және саяси жаңару
Сотта өкілдік етудің екі түрі бар
Саяси режим
Демократия
Билік бөлінісі
Мемлекеттің функциялары
Билік ұғымдары жайлы пікірлер
Мемлекет”
Пәндер