Қазіргі кездегі ислам діні
Презентация қосу
Кафедра: Қазақстан тарихы және әлеуметтік-саяси пәндер
Пәні: саясаттану
Тақырыбы: Қазіргі кездегі ислам діні
КІРІСПЕ
Қазақ даласына ислам діні VII ғасырдың басында арабтарды ң
Орта Азияны бағындыруы нәтижесінде кіре бастады. Шынды ғын
айтқанда, ислам діні Қазақстанға күштеп енгізілген жоқ.
Қазақстанда сол дәуірде қалыптаса бастаған феодалдық
қатынастарға ислам дінінің кері әсері болмай, қайта ол феодалды қ
қарым-қатынастарды жандандыра түсетінін көре білген феодалдық
үстем тап иелері ислам дінін қуана қарсы алды. Өйткені б ұрыннан
келе жатқан шаман діні феодалдардың талап-тілегін, мақсат-
мүддесін қанағаттандыра алмады. Ал ислам діні болса халы қты
рухани жағынан болсын, саяси жағынан болсын мығым ұстай
алатын мемлекеттік дін бола алды. Осындай тиімді жақтарына
қарамастан қазақ тайпалары өзінің бұрыннан келе жатқан шаман
дінін, ата-баба аруағын қастерлеуді ұстанып, ислам діні
қағидаларына мән бермеді.
Әбу Ханифа жол салған суниттік ағым басқаларына қарағанда
көнімпаз, басқа халықтардың әдет-ғұрып заңдарына бой ұсынғыш
болуы себепті қазақ тайпаларына да өте тиімді болды. Сондықтан да
қазақтардың әдет-ғұрпы өз кезегінде ислам діні шариғат заңдарын
кері итеріп тастамай, қайта феодалдық қарым-қатынастың
жандануына игі әсер ететін шариғат заңдарын қабылдап алды. Сөйтіп,
екі наным ұзақ мезгіл бойы бір-біріне зиян келтірмей, қатар өмір
сүрді. Сол себепті де қазақтардың әдет-ғұрпы көбіне өзінің бұрынғы
болмысын сақтап қалды. Билер қазақтардың қоғамдық маңызы зор
мәселелерінің көпшілігін ежелден келе жатқан бұрынғы ата-бабалары
әдет-ғұрып заңдары бойынша талқылап шешті. Ал өз кезегінде араб
миссионерлері де қазақ тайпаларының тілін, әдет-ғұрпын, сенімдерін,
праволық нормаларын, мәдени жетістіктерін лақтырып тастамай,
санасуына тура келді. Бұлардың бәрін исламға қайшы келмейтіндей
етіп, қырын жатқызуға тырысты.
VІІ - ғасырда Мекке қаласында , арабия түбегін
мекендеген тайпалар арасында дүниеге келді.
Ислам діні
1. Иман және инабат
2. Иман және ождан
3. Ислам дінінің іргелі қағидалары
4. Пайғамбар хадистері, оның әдеп
ғылымымен байланыстылығы
5. Ата-баба әруағын қастерлеу
6. Қазақ еліндегі түрлі діни ағымдар туралы
түсінік
Ислам діні - қ азақ тың
рухани негізі
Адамзатты басқа бүкіл тіршілік
иелерінен ажыратып тұратын нәрсе –
руханият
Өнерге, білімге
құштарлық
Ата-ана
Ғылымға алдындағы
талпыну Руханият парызды
белгілері түсіну
Еңбек- Туған жерді, ана
сүйгіштік тілді қастерлеу
Отанды сүю
Руханият дегеніміз
Адамның жан дүниесі
Білім деңгейі
Дүниетанымы
Ұлттық қадір-қасиеті
Адамдық мінез-құлқы
Халықтың рухани болмысын қалыптастыруда бірінші
кезекте, діннің рөлі үлкен. Таза діни тәрбие негізінде
сенім қалыптастырған иманды кісінің рухани
бастаулары:
Ислами талаптарға сай өмір сүреді
Сөзі мен ісі бір жерден шығып отырады.
Әрбір әрекетінен:
Ізгілік, рақымшылық
Асқан сабырлылық
Қарапайымдылық байқалады.
Мұсылман елдерінде азғындық жолдарға:
Ұрлық, қарлыққа
Ішімдік ішуге
Есірткі құмарлыққа шек қойылған
Мұсылман елдерінде:
- Қайыршы жоқ
- Кедейлер мен жетімдер қамқорлыққа
алынған
Мұның себебі не?
Бұл ислам тәрбиесінің құдіреті
Бұл бүкіл әлем мойындап отырған
Киелі қ азақ жерінде:
Үй ұрлығы деген болмаған
Жесір де, жетім де, қараусыз қалған қария
да болмаған
Әр ру өз кемтарларына қамқорлық жасай
білген
Үлкендер кішіге өнеге болған
Бірсөзділікті ерлікке балаған
Ерлерін ардақтаған
Сөз қадірін біліп, уәж сөзге тоқтаған
Біздің қазақ халқы –мұсылман, діні – ислам екендігі
үнемі Елбасшымыз Н.Ә.Назарбаев биік мінбелерден тектен
текке айтып жүргені жоқ. Сан ғасырлар бойы исламдық
жолды ұстанған ата-бабаларымыз осы дінге лайықтап өз
әдет-ғұрып, салт-дәстүрін, наным-сенімін қалыптастырған,
әрі оны ұрпақтан ұрпаққа жалғастырып отырған.
Өкінішке орай, кешегі «қызыл империя» ата-
бабаларымыз қасиеттеген, түпкі табиғи болмысына
айналдырған ислам дінін мансұқтап, ұрпақтарына құбыжық
еткен атеистік тәрбие сәл болмағанда алтын діңгегінен
ажыратып, мәңгүрт ете жаздады. Құдайға шүкір, қазір
тәуелсіздігіміз өз қолымызда, егеменді елміз. Халқымыз
ислам дінімен қайта қауышып, көпшілік имандылыққа бой
ұруда.
Қазіргі жаһандану дәуірінде «бәле қайда? Бассаң аяқ астында»
дегендей, бізді сақтануға шақыратын мәселелер жетерлік.
Еліміздіегі экономикалық қиындық көптеген келеңсіз жайттердің
бой көтеруіне жол ашып берді. Бір формациядан екінші
формацияға өту, әрине, көптеген қиындықтарды қоса әкеледі.
Бұл қиындықтардан рухани біртұтастық қиналдырмай алып
шығаруы хақ. Ал, рухани күйзеліске ұшырау, әртүрлі жіктерге
бөлініп, дағдарысқа ұшыратады. Қазіргі Қазақстан халқы рухани
дағдарыстарды басынан кешіруде. Алпауыт империялар е ң
алдымен жаһандану дәуірінде кез келген елдің рухани бірлігіне
нұқсан келтіруді тектен текке көздемейді. Рухани тұтасты ғынан
айырылған елді өнбіс етіп алу ежелден келе жатқан дәстүр.
Әсіресе, ұйқыдан енді оянған нәрестедей қазақ халқын азғыру,
соңына ерту оңайдың оңайы. Тәуелсіздігімізден бергі он жыл
ішінде жарты миллиондай қара көздеріміз басқа діннің
шылауында кетуі осыны айғақтайды. Дәл осылайша үнсіз кете
беретін болсақ, алдағы 15-20 жыл ішінде қазақтың тең жартысы
өзге діндерге өтуі ғажап емес.
Мемлекеттік тұрғыдан маңыз беріп, дін саясатына ерекше к өңіл б өлу,
мемлекеттің басым көпшілігі мұсылмандарды ң ( Қаза қстан Республикасында
қазір мұсылмандар ресми дерек бойынша 70%) мүддесін, ауыз бірлігін
сақтайтын заңдар қабылдау, исламдық этикалы мектептер мен жо ғар ғы о қу
орындарында оқыту, миссионерлік іс-әрекеттерге тыйым салу қажет. «Иегово
куәлері» үстіміздегі жылы Украинада конференция өткізіп, о ған Қаза қстаннан
барған 500 делегаттың 350-і өзіміздің қара көздер екені көп нәрсені білдірсе
керек. Қаншама қара көздеріміз «кришна» дініне еніп, мінез- құлы қтары адамды қ
сипаттан алшақтап кеткенін де жақсы білеміз. Ислам дінін үгіт-насихат
етушілерден гөрі өзге, дінімізге жат діндерді насихаттаушылар к өп. Олар
қалалардағы көше-көшелерді, тіпті ауыл-ауылдарды аралап, тегін діни
кітаптарын таратып, жұртты азғыртып жүр. Қайта, міне осы миссионерлерді ң
өздері адам құқығын бұзып, отбастарымызға ылаң салуда. Қазір
Республикамызда үш жүз елуден астам діни секталар мен а ғымдар білгенін
істепм жатыр. Олардың қатарында исламдық ағымдар мен «Ахмади» секілді
теріс жолдағы ағымдар да бар.
Ислам діні -
ұлтымыздың
басты рухани негізі,
ата-бабамыздың ұстанған,
қастер тұтқан жолы ретінде
құрметке лайық
ҚОРЫТЫНДЫ
Қорыта келгенде Ислам дінінің қасиетті кітабы «Құран Кәрім» өткен мен қазіргі уа қыт
сабақтастығын жүзеге асырды, онда көптеген халықтардың тарихы мен тағдыры то ғысты, терең
тарихи тамырлары, уақыт пен кеңістік аясындағы әр түрлі халықтар тұрмысындағы
ұқсастықтары ашылып, адам қоғамның пайда болуының алыс-жақын түп-тамырлары зерттелді:
Құранның уақыт өтсе де, маңызы кемімейтін қасиеті де осында. Ислам діні к өптеген
халықтардың рухани табиғатына сай келді. 1500 жылғы ислам тарихы, Мұхаммед
пайғамбардың өмірі, оған дейінгі пайғамбарлар тарихы осыған дәлел. Исламның терең тарихы
бар Көне Қазақстан жеріне келуі мәдениеттің дамуына, қоғамымыздың өзіндік санасы мен
руханилығы игі ықпал еткені баршаға аян.
Мұсылман мәдениетінің артықшылығы тең рухани салада ғана көрініс тапқан жо қ. Дін
—наным-сенімге, этикаға, философияға және Қазақстандағы ғылым мен мәдениетті дамытуға
зор ықпалын тигізді. Сонымен қатар қазақ жеріне ислам дінінің таралуын қазақ халқына
тигізген оң әсерлерін қазақтың төл салт-дәстүрімен байланысуы, қазақ халқының отбасылық
өмірінде ислам уағыздарының адамгершілікке толы қасиеттер мен тәлім-тәрбиенің
ұқсастығының молдығын барынша ашып көрсеттім деген ойдамын.
Атамыз қазақ «ел боламын десең, бесігіңді түзе» деген. Бала шыр етіп , жарық дүниеге
келген күннен имандылықта бойына сіңіру, мектепте де, жоғарғы о қу орындарында да м ұны
талассыз жүргізіп отыру бүгінгі күннің өзекті мәселесі екенін айтқым келеді.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz