Нәрестелік кезең аурулары. Нәрестедегі сары ауру

Презентация қосу

Тақырыбы: Нәрестелік кезең аурулары. Нәрестедегі
сары ауру.
Жоспар
Кіріспе бөлім
Негізгі бөлім
Нәрестелік кезең
аурулары
Нәрестедегі сары ауру
Қорытынды бөлім
Пайдаланылған
әдебиеттер
* Транзиторлы ашығу - туғандағы салмағын
сүт, су жеткіліксіздіктен жоғалту. Дені сау
балаға 6 % дейін салмақ жоғалту қалыпты
болып келеді. Егер де 10% жоғары салмақ
жоғалтқан жағдайда, баланың тамақтауын
түзету керек.
*Терінің транзиторлы өзгерістері -барлық
балаларда өмірінің алғашқы 1 аптасында
байқалады ( терідегі қарапайым эритемалар,
ісіну)
*Транзиторлы гипотиреоз – анасы
фетоплацентарлы жетіспеушілікпен ауыратын
балаларда, шала туғандарда байқалатын
патологиялық синдром. Бұл клиникалық
синдром туғанда салмақтың төмен болуымен,
гипоксиялық синдроммен, бұлшық еттік
гипотониямен, гипорефлексиямен,
генерализденген цианозбен, ұзаққа созылған
транзиторлы сарғаюмен сипатталады.
Нәресте баланың 80 % тері, шырышты
қабаты және склераның сарғаюы жиі
өмірінің 2-3 күндері, сирек алғашқы
тәуліктің соңында немесе 4-5 тәулікте
көруге болады. Сарғаю дәрежесі әртүрлі.
Сарғаю 2-3 күндері өз деңгейіне жетіп,
одан кейін әлсіреп, 7-10 күннен кейін
толық кетеді. Тек шала туған балаларда
физикалық сарғаю 6-8 аптаға созылады.
Физиологиялық сарғаю билирубинемия
коньюгацияланбаған фрагменттің
есебінен болады.
*Транзиторлы гипертермия – экзогенді
жағдайлардың әсерінен дене
температурасының жоғарылауымен
қатар нәрестеде транзиторлы қызба п.б.
мүмкін.
* Омырау безінің физиологиялық ісінуі –
жынысына байланыссыз, 3-4 күннен
басталады. 7-8 күні шыңына жетеді.
Максимальды көлемі 2 см дейін.
Қыздарда вульвовагинит болуы мүмкін,
ақшыл-сұр түсті шырышты бөлінді.
Нәрестелердегі
сарғаю
Сарғаю қандағы жалпы билирубин деңгейінің
жоғарылауы есебінен, тері мен шырышты қабаттардың
көзге көрінетін сары түске бояулуымен анықталады.

Нәрестелік кезеңде сарғаю ең жиі кездесетін
жағдайлардың бірі болып табылады.

Kumar RK, 1999
Сарғаю қан сарысуында жалпы
билирубин деңгейі 80 мкмоль/л
көзге көріне бастайды

Kramer LI. , 1969
Патологиялық емес
(немесе «физиологиялық») сарғаю
Бала өмірінің 36 сағ кейін пайда болады
50 % сарғаюмен жетіліп туған нәрестелерде
гипербилирубинемияның шегі өміріні ң 3-4 к үніне с әйкес
келеді
80 % сарғаюмен шала туылған нәрестелерде
гипербилирубинемияның шегі өмірінің 5-7 к үніне келеді.
Қансарысуындағы жалпы билирубин деңгейіні ң шегі 205
мкмоль/л (12 мг/дл) құрайды.
Қансарысуындағы жалпы билирубин деңгейі жетіліп ту ған
нәресте өмірінің 14 күнінде, ал шала туылғандарда 21
күнінде төмендейді.
Meredith L. Porter et al, 2002
WHO, 2002
WHO, 2003
Неонатальды кезеңде
қансарысуындағы жалпы билирубин
деңгейінің жоғарылау себептері:
Билирубин түзілуінің жоғарылауына
алып келетін эритроциттердің
ыдырауы
Билирубин катоболизмін тежеуге алып
келетін бауырдың функциональді
жетіспеушілігі.
Бауырдан билирубин шығарылуының
төмендеуі т.б.
Shelly Springer, 2006
Патологиялық сарғаю
Сарғаю нәресте өмірінің алғашқы 24 сағатында
немесе алақан мен табанында қараған кезде
анықталады.
Қансарысуындағы жалпы билирубиннің өсу
темпі:
> 85 мкмоль/л/сутки = 5 мг/дл/сутки

Тура билирубин деңгейі:
> 34 мкмоль/л (2 мг/дл), немесе
20 % қансарысуындағы жалпы билирубин
деңгейінен
WHO, 2006
WHO, 2002
Meredith L. Porter et al, 2002
Патологиялық сарғаю
сипатталады:

Патологиялық клиникалық
симптомдардың болуымен

- Гепатомегалия немесе
спленомегалия

- Нәжістің ағаруы мен зәр
Meredith L. Porter et al, 2002
түсінің қараюы. WHO, 2003
Клиникалық қарау
Тері қабаттарының түсін бағалау:
Нәрестені толықтай шешіндіріп, күн сәулесі
жақсы түсетін жерде қарау
Тері қабаттарының түсін саусақтарымызбен баса
отырып бағалау
Сарғаюдың орналасуын анықтау

Зона 1 2 3 4 5

Қансары
суындағ 100 150 20 250 >250
ы жалпы 0
билируб
ин
мкмоль/
л Kramer LI.
Нәрестенің жалпы
жағдайын бағалау
Омыраумен емізудің
адекваттылығын бағалау
Нәжісі мен зәрінің сипатын
бағалау(жиілігі, түсі)
Бауыр мен көкбауырының
өлшемдерін анықтау
Berhman RE et al., 2000
AAP, 2004
Медициналық анамнезін бағалау
Анасының қан тобы мен резус факторы
Жүктілік немесе босану кезіндегі инфекция
Тұқым қуалайтын аурулары
Басқа балаларында сарғаю болды ма?
Дүниеге келген кездегі салмағы мен
гестациялық жасы
Бала емізуі
Сарғаюдың қауіп-қатер
факторын бағалау
Жедел гемолиз
Уақытынан бұрын босану
Қанталаулар мен кефалогематомалар
Дене салмағының төмендеуі (> 10 %)
Неонатальді асфиксия, ацидоз
Гипогликемия
Неонатальды инфекция
Гипоальбуминемия (< 30 г/л)

Gartner LM et al, 1998
Антенатальді кезең мен дүниеге келген
кезінде нәрестелердегі сарғаюды жүргізу

Антенатальді кезеңде барлық жүкті әйелдерде қан
тобы мен резус факторын анықталуы тиіс.
Дүниеге келген кезде :
Егерде анасында қаны резус-теріс болса:
Нәрестенің қан тобын, резус факторын
анықтау,Кумбс пробасын жүргізу
Егерде анасында қаны 0 (I) топ, резус-оң болса:
Нәрестенің қан тобын анықтау,Кумбс пробасын
жүргізу
AAP, 2004
Постнатальді кезеңде
сарғаюды жүргізу
Алғашқы күндері нәрестені
минимум 8-12 сағат сайын қарау
Нәрестенің арнайы күтім алуын
қадағалау.

British Columbia Reproductive Care Program, 2002

WHO, 2003
«Физиологиялық» сарғаю
Сарғаю 2 күннің соңында Крамер шкаласы
бойынша 1-3 зоналарда пайда болады.
Бала белсенді, ему рефлексі жақсы, температурасы
қалыпты.

Крамер шкаласы бойынша билирубин деңгейін
анықтау
Омыраумен емізу
Күнделікті жағдайын бағалау
Анасын баланы күтуді үйрету
Бала ауруханадан шығарылады

AAP, 2004
Патологиялық сарғаю
Баланың жағдайы қанағаттанарлық
Бауыры мен көкбауыры ұлғайған
Нәжісі мен зәрінің түсі өзгерген

Фототерапияны дереу бастау
Қансарысуындағы жалпы билирубин мен оның фракцияларының
деңгейін анықтау
Гематокрит, гемоглобин, эритроцити ретикулоциттердің
деңгейінанықтау
Нәресте салмағын қадағалау
Омыраумен емізудің жиілігі мен сапасын бағалау
Егерде қосымша ауруы анықталса, тиісті емін жүргізу

WHO, 2002
AAP, 2004
Shelly C Springer, 2006
Емі
Фототерапия

Қан алмастырып құю

AAP, 2004
Фототерапия
Бала толық киімінен
босатылуы тиіс
Лампа балаға неғұрлым
жақын орналасуы тиіс

Баланың көзін қорғау

Үзіліссіз фототерапияны
жүргізі (үзіліс тек емізу
кезінде ғана)

WHO, 2003
Фототерапия кезінде
мониторинг
Баланың қалпын әр 3 сағат сайын
ауыстырып отыру
Баланың дене температурасын әр
3 сағат сайын өлшеп отыру
Әр 12 сағат сайын қан
сарысуындағы жалпы билирубин
деңгейін анықтап отыру

WHO, 2003
Қорытынды
Сарғаю мен қауіпті сарғаюдың белгілерін ерте
анықтап, нәрестені бағылау керек.
Нәресте өмірінің алғашқы сағаттарында пайда
болған сарғаю, әрқашанда қауіпті болып саналады.
Фототерапия – нәрестелердегі сарғаюдың негізі
емдеу әдісі болып табылады.
Қанды алмастырып құю қауіпті процедура болып
табылғандықтан,ол тек қана фототерапия сәтсіз
болғанда немесе қатаң көрсеткіш бойынша ғана
жүргізілуі тиіс.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒ
А РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар

Мезгілінен бұрын босану

Мезгілінен ерте босану

Жүктілік мерзімін анықтау

Қарлығанның аурулары

Мерзімінен ерте мерзімінен ұзарған жүктілік

Аналық жыныс безінің құрылысы

Ана мен бала денсаулығын қорғау мақсатында жүргізілетін алдын-алу шараларын түсіндіру

БАЛЫҚТАРДЫҢ ЖҰҚПАЛЫ АУРУЛАРЫМЕН КҮРЕСУ

Билирубин алмасудың бұзылыстары. Гемолиттік сары ауру

Бадамша бездері

Пәндер