Фенол қосылыстарының жалпы сипаттамасы.Жіктелуі.Құрамында фенилпропаноидтары мен лигнандары бар дәрілік өсімдіктер мен шикізаттар

Презентация

Орындаған:Еркинбаев М. А.

Тобы:502 «А» ФК

Қабылдаған:Ибрагимова З. Е.

Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы

Фармакогнозия және химия кафедрасы

Тақырыбы: Фенол қосылыстарының жалпы сипаттамасы. Жіктелуі. Құрамында фенилпропаноидтары мен лигнандары бар дәрілік өсімдіктер мен шикізаттар.

Жоспар

І. Кіріспе

ІІ. Негізгі бөлім

А) Фенол қосылыстарының жалпы сипаттамасы. Жіктелуі;

Б) Құрамында фенилпропаноидтары мен лигнандары бар дәрілік өсімдіктер мен шикізаттар;

ІІІ. Қорытынды

ІV. Пайдаланған әдебиеттер

Кіріспе

Фенолдар - бұл молекулалардағы гидроксил топтары бензол ядросымен байланысқан органикалық қосылыстар. Олар ароматты көмірсутектерінің туындылары.

Фенолдардың номенклатурасын құрастырғанда бензол сақинасындағы көмірсутегі атомдарының гидроксил тобымен байланысқан көміртегі атомынан бастап 1-ден 6-ға дейінгі санмен белгілеу қабылданған:

Кәдімгі арктостафилос Аrctostaphylos

(аюжидек) uva-ursi (l. ) spreng

Ерикацеа тұқымдасы Еricaceae

ИТБҮЛДІРГЕН ҚАРАЖИДЕК Vaccinium Vitisidaea L.

ҚАРАЖИДЕКТЕР ТҰҚЫМДАСЫ Vacciniaceae

Лигнандар

Лигнандар - табиғи күрделі органикалық қосылыстар, яғни фенилпропанның димерлері.

Олардың химиялық құрылысында екі пропан қалдықтары С - С бета көміртек атомы арқылы түзіледі.

Ароматикалық сақинасының құрамында түрлі оттекті орынбасарлары (годрокси, метокси, метилендиокси) болады.

Лингнандардың молекуласының құрылысында тетрагидрофуран, лактон шығыршықтары болуы мүмкін. Мұндай қосылыстар подофилдің лигнандарында, кубенинде, оливилде кездеседі.

Ароматикалық сақинасының орналасуына қарай күрделі лигнандар бірнеше типтерге бөлінеді.

Лигнандар биологиялық активті заттар. Подофилдің жер астындағы бөлігінен алынған лигнандар, кардиолитикалық қасиетін білдіреді, ал құнжыт майының құрамындағы лигнандар тромбопения, геморрагиялық диатезді емдегенде жақсы нәтиже береді. Аралия тұқымдасына жататын өсімдіктердің (элеутерококк, акантопанакс, шизандра т. б. ) бойындағы лигнандар жақсы стимуляторлар болып есептелінеді.

Қалқанды подофилл podophyllum peltatum willd.

Бөріқарақаттар тұқымдасы Berberidaceae

Қорытынды

Фенолгликозидтер бірнеше топқа бөлінеді. Олар жай фенолгликозидтерді, лингнандар, антрогликозидтер, илік заттар, α- және γ- пирон туындылары (флаваноидтар, кумариндер, фенолкарбон қышқылдары) .

Фенолгликозидтер суда жақсы ериді, органикалық еріткіштерде ерімейді. Агликондар суда ерімейді, бірақ хлороформда, ацетонда, спиртте, этилацетатта, бензолда т. б. жақсы ериді. Сапалық жағынан анықтауда, мысалы арбутинге түрлі-түсті реакцияларды қолдануға болады. Егер сулы қайнатпасына Мор тұзының кристалын қосқанда, сонда қызыл не көк түске боялуы және арбутин тұнбаға түседі, ал фосформолибдаттың ерітіндісі көк түске боялады.

Пайдаланған әдебиеттер

1. Лекарственное сырье растительного и животного происхождения. Фармакогнозия / Под. ред. Г. П. Яковлева. - СПб. : СпецЛит, 2006. - 845 с. : ил.

2. Руководство к практическим занятиям по фармакогнозии: Анализ фасованной продукции: учеб. пособие / под ред. И. А. Самылиной. - М. ООО “Медицинское информационное агентство”, 2008. - 288 с. : ил.

Қосымша:

1. Правила сбора и сушки лекарственных растений (сборник инструкций) . М. : Медицина, 1985. - 328 с., ил.

2. Машковский М. Д. Лекарственные средства. - 15-е изд., перераб., испр. и доп. - М. : РИА “Новая волна”: 2008. - 1206 с. : ил.

3. Головкин Б. Н., Руденская Р. Н., Трофимова И. А., Шретер А. И. Биологически активные вещества растительного происхождения. - М. : Наука, 2001. - 240 с.