Вирустарды идентификациялау және антиденелер титрін анықтаудағы бейтараптау реакциясы: принциптері мен әдістері

Бейтараптау реакциясы

Бейтараптау реакциясы (БР) патологиялық материалдардан бөліп алынған вирустарды идентификациядлауда немесе оларды анықтауда, сонымен қатар аурудан сауыққан немесе вакцина егілген жануарлардың қан сарысуларының құрамындағы антиденелерді титрлеуде қолданылады. БР принципі вирус пен оған телімді антидененлері бар қан сарысуын араластырған жағдайда вирус өзінің инфекциялық қасиетін жояды. Яғни сезімтал жасушаларда (зертханалаық жануарлар организмінде, тауық эмбриондары, жасуша өсінділері) репродукциялануы тоқтайды.

Вирустарды БР нәтижелерін келесі көрсеткіштер арқылы анықтайды:

Жануарлардың өлімге ұшырауының немесе патологоанотомиялық өзгерістерінің байқалмауы;

Тауық эмбриондарының гемагглютиндердің болмауы;

Жасуша өсінділеріне цитопатагендік әсер етпеуі мен жасуша өсінділерінің өлмеуі

Бұл реакцияда қолданылатын телімді қан сарысулары биофабрикадан құрғақ күйінде шығарылады. Кейбір анти қан сарысуларын зертханаларда қояндар, теңіз шошқалары мен ақ егеуқұйрықтарды немесе еркек вакциналық штамдарымен иммундеу арқылы алуғада болады.

БР қою техникасы. БР қою үшін зерттелетін материалдардан бөлініп алынған агенттің инфекциялық әсері (цитопатагендік әсері немесе жасау қажет. Реакцияны қоюға қажетті вирустардың дозасн алдын ала сезімтал жүйеде титрлеу арқылы анықтайды.

БР екі түрлі жолмен қоюға болады:

Бір сұйытылымдағы телімді қан сарысулары мен ір түрлі сұйытылымдағы вирустар;

Зерттеуге алынған антиденедерді идентификациялау үшін бір сұйытылымдағы вирустар мен әр тұрлі сұйытылымдағы вирустар;

Вирустарды бейтараптау индексін дұрыс есептеу үшін зерттеуге алынған вирустың ең соңғы сұйытылымы оның биологиялық титрінен артық болуы қажет.

Бірдей көлемде үлестірілген қан сарысулары мен вирус қоспаларын жақсывлап шайқағаннан кейін, бір-бірімен әрекеттесу үшін қажетті уақыт пен температурада ұстайды.

Бастапқыда вирустың титрін Рид және Менч әдісімен есептейді. Сау мал қан сарысуы бар түтіктермен салыстыра отыра, телімді қан сарысулары вирустардың титрін төмендететіндігін бейтараптау индексі деп атайды.