АНАЛЫҚ ЖЫНЫС БЕЗДЕРІНІҢ АУРУЛАРЫН ЗАМАНАУИ ӘДІСТЕРМЕН БАЛАУ ЖӘНЕ ЕМДЕУ туралы ақпарат

Қазақ Ұлттық Аграрлық университеті

Аналық жыныс бездерінің ауруларын заманауи әдістермен балау және емдеу

Орындаған: .

Тексерген: .

Алматы 2017 жыл

Малдың қысыр қалуының көп себептерінің бірі аналық ұрық безінің аурулары.

қабыну(оварит)

бұзылуы(гипофункция, атрофия, склероз, күлдіреуік, персистентті сары дене) түрінде өтеді.

Себептері :

ішкі және сыртқы факторлар;

зат алмасу үдерісінің бұзылуы;

жүйке мен эндокринді бездердің, бауыр, бүйрек, ас қорыту органдарының қызметінің бұзылуынан;

жатыр, қынап ауруларынан;

Рационның құнарсыздығы;

Малдың күн көзіне, далаға шықпау.

Нимфомания

Бұл құбылыс малдың күйлеу үдерісінің (Шылым ағу, қозу, күйлеу феномені) тоқтамай ұзақ уақытқа созылуымен сипатталады.

Эндокринді бездердің қызметі күшейеді;

Аналық ұрық безінде күлдіреуік пайда болады

Мал ұрықтанбайды

Овуляция феномені болмайды

Сырт пішіні бұқаға ұқсайды.

Қалыпты жағдайдағы және қабынған кездегі аналық жыныс безі

Анафродизия- малдың ұзақ уақыт күйлемей қалуы.

Себептері:

Персистенттік сары дене кезінде

Атрофия және склероз

Жатыр аурулары

Сальпингит

Климаттың кенеттен өзгеріп кетуі

Аналық ұрық безінің қабынуы(Ovaritis oopharitis)

Оварит

Пайда болу себептері

Зерттеу әдістері

Қабыну ауруларының жалғасы

Тік ішек арқылы қатты уқалап массаж жасау

Сары денені немесе күлдіреуікті езіп тастағанда

Тік ішек арқылы:

аналық ұрық безін ұстап қарағанда, мал қатты ауырсынады

ұрық безі көлемі үлкейген, қолға ыстық болып сезіледі.

Дене температурасы көтерілген

Жем - шөпке тәбеті жоқ. Созылмалы түрінде:

Безі қатты, сырты бұжырланған.

Емі

Малды көп мазаламай бөлектеп ұстайды, рационына құнарлы азықтар қосады.

Тәулігіне 3-4 реттен 4-5 күн бойы пенициллин мен стрептомицинді 1 кг салмағына 3-5 мың ЕД бұлшық етке салады.

Күре тамырға норьсульфазольдың, стрептоцидтің 5-10% ерітіндісін 100-150 мл шамасында жібереді.

Мосин блокадасы

Қынапқа ыстық ерітінділер құйып, ванна жасады.

Аналық ұрық безінің гипофункциясы(Hypofunctio ovarii)

Бірінші тума қашарларда қыстыгүні және ерте көктемде кездесетін ауру. Бұл ауру ұрық қызметінің әлсіреуімен немесе мүлде тоқтауымен сипатталады.

Тік ішек арқылы зерттеу:

Ұрық безінің көлемі кішірейген, жұқарған, тығыз, сырты теп-тегіс жылтыр болады.

Жатыр көлемі кішірейген, тармақтары жіңішкеріп, былбырап жатады, массаж жасағанда жөнді жиырылмайды.

Емі

Ұрық безінің қызметін күшейту үшін гормональді препараттар мен нейротропты препараттарды қолданады: гравогормон, 0. 5 % прозерин, 0. 1 % карбохолин, 1 % фурамон(2-3 мл) тері астына екі рет, арасына 24-48 сағат өткізіп қайталайды. Емдеу барысында арасына 5-10 күн салып екі рет салады.

Гормональді препараттармен қатар, ұрық безінің қыметін күшейту үшін физиотерапияны да қолданамыз: жатыр, ұрық безін күнде уқалап массаж жасаймыз, қынапқа ыстық ерітінді құйып ванна жасайды.

Пенициллин, Мосин блокадасы, норсульфазол

Аналық ұрық безінің семуі(Atrophia ovarium)

Аналық ұрық безінің көлемінің кішірейіп, оның қызметінің әлсіреуімен сипатталады. Бұл ауру көбінесе сиырда кездеседі.

Тік ішек арқылы қол салып қарағанда, ұрық безі бұршақтың көлемінен де кіші, жұқарған, сырты жылтыр түйін болып білінеді.

Ұрық безінің күлдіреуігі

Ұрық безінің беріштенуі

Организм ұзақ уақыт уланғанда немесе оофорит, атрофия үрдістерінің асқынуы ретінде кездесетін ауру, кейде персистентті сары дене мен күлдіреуіктің әсерінен де болуы мүмкін. Аналық ұрық безінің паренхимасы дәнекер ұлпамен алмасып, тығызданумен сипатталады.

Тік ішек арқылы зерттегенде қатты бұдыр болып білінеді, ауырмайды, көлемі кішірейген. Жатыр былбырап жатады, жиырылмайды. Мал күйлемейді.

Емі: Рационға белок, витамин және минералды заттар қосамыз, кунделікті серуенге шығарып отырамыз, прогестерон препараттарын қолданамыз.